f
B
lil).
dt,
ru
srk
Ditjes en Datjes.
ZATERDAG 9 November 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
ur,
De Moker
Afdeel ingsnieuws
Sociaal democratisch werk in
onzen gemeenteraad V
G.
ng-
;n
het
ct.,
aar
bak
ct.
ct.
No. 37.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent j hlJ ™onnlbeialmg.
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Rhoonschestraat 7boven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stukken voor 't eerstyolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn
Am
rtaal
iding,
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32.
Groote Markt 3.
Zalmstraat 22
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen Markgraatstraat 20.
Aau bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangeuomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Verkiezing lid Partijbestuur.
Vóór 17 November moeten de afdeelingen hun can-
didaten voor een lid van h t Partijbestuur opgeven,
omdat Helsding;en volgens art. 11 der statuten en art.
86 van het Huish. Regl. moet aftreden nu hij Kamerlid
is geworden. Het Atd.-bestuur acht een afzonderlijke
vergadering voor deze candidaatstelling onnoodig en
noodigt daarom de Afdeelingsleden uit, bjj onderteekend
schrijven uiterlijk Dinsdag 12 Nov. bij den voorzitter
candidaten op te geven. De genoemde candidaten zullen
dan in De Moker der volgende week worden medege
deeld en over die candidaten moet dan schriftelijk (met
onderteekening) gestemd worden Zaterdag 16 en Zondag
17 Novemberde stembiljetten kunnen in de bus van
„Constantia" óf bij den Voorzitter (Nieuwstraat 28) óf
den Secretaris (Kreupelstraat 22) worden bezorgd.
De op te geven candidaat mag geen lid zijn van één
der Amsterdamsche Afdeelingen en geen Kamerlid.
Het Bestuur.
St. Nicolaasfeest.
Voor de kinderen van partijgenooten en geestverwan
ten is er groot nieuws, dat hun ouders zeker met be
langstelling zullen vernemen.
Op zijn rondreis door Nederland komt St. Nicolaas
ook weer in „Constantia". De Heer Schramade, die de
kinderen het vorige jaar zoo kostelijk vermaakte, schreef
ons reeds, dat hij nitgenoodigd is St. Nicolaas naar
„Constantia" te vergezellen. Dat zal weer een pret
geven
't Benige, wat jammer is St. Nicolaas moet tegen
woordig zooveel weggeven, dat hij niet alles gratis kan
doen. Partijgenooten kunnen hem geven, wat zij willen,
maar geestverwanten moeten voor 1 kind 35 c. voor 2
kinderen 60 c. en voor elk kind meer 20 c. betalen.
Iedereen moet ook teekenen op de lijsten, die hij laat
cirknleeien. Hoe meer hij krijgt, hoe meer hij kan
weggeven.
Wie wat te missen heeft en geen lijst ziet, kan het
brengen bij den penningmeesteresse der commissie partij-
genoote Verdijsseldonk, Dwarsstraat 60a. Voorzitter der
Comm. is onze afd.-secr. M. J van Dijk.
Zaterdag 9 Nov. van half 9 tot 10 uur en Zon
dag 10 Nov van 6 tot 7 uur zijn Commissieleden in
Constantiaom kinderen van 3 tot 12 jaar in te
schrijven.
Namens de Commissie
le Tuinsingel 25. M. DE WITvan Wamelen, Sec.
Indien het optreden van onzen partijgenoot de Bruin
in de vele zittingen, aan het moeilijk begrootingswerk
gewijd, niet van dien aard ware geweest, dat daaruit
bleek dat hij zijn zaken meester was, dan zou er aan
den „anderen kant", 'rij liberalen en klerikalen S cia-
listenhaters, eens een vroolijkheid gezien zijn. G, wat
hadden zij genoten, als de Bruin en hoe licht had
dit niet het geval kunnen zijn, waar bij een begrooting
zoo allerhande zaken, iu behandeling komen eens
misgeslagen had.
Maar 't is bedeukelyk stil aan de overzijde. Zelfs
in de Nieuwe, die in haar nabetrachting „Uit de Vroed
schap" altijd dezen en genen een veer uitplukt, schijnt
van den donder getroffen en heeft 't ditmaal niet
verder kunnen brengen dan tot een half gaar, smakeloos
beschonwinkje.
Ze erkent dat de nieuwe leden ernstig aandeel
in het begrootingswerk hebben genomen en dat er
veel en belangrijk werk is verricht.
Welnu we zeggen haar dit na. En we zonden
er zelfs aan willen toevoegen, dat de noodzakelijkheid
van sociaal-demokraten in den gemeenteraad zoo af
doende mogeljjk gebleken is: een aantal zaken, voor
de werklieden van 't allergrootst belang, zijn thans in
behandeling gebracht en sommige reeds met succes.
Als we willen overzien wat door de Bruin (en we
erkennen het gaaine: met krachtige hulp van den heer
Koopmans) reeds bij deze eerste begrootings-debaiten
werd gedaan, dan krijgen we een goed gevulde verzamel-
staat. Men zie slechts
1. Voor goede en systematische bezoldiging van de
lagere beambten in dienst der gemeente werd door de
Bruin krachtig gewerkt, in 't bjjzonder ten opzichte
van den' klerk der Gemeentewerken en de brug- en
sluiswachters. Deze laatsten zullen, ingevolge een voor
stel door de Bruin ingediend, een verhooging krijgen
van f 25.per jaar.
2. Voor bestekbepalingen bij de aanbestedingen van
het drukwerk der gemeente werd door de Bruin met
kracht geijverd en de aanneming van het voorstel van
B. en W., waarmede een belangrijke stap in de goede
richting is gedaan, is zeker voor een niet gering deel
ook aan onzen partijgenoot te danken.
3. Ten sterkste drong de Bruin er op aan de zware,
dure en gehate helmen der politie-agenten te vervangeD
door meer doelmatige en meer gewenschte hoofd
bedekking. De Bruin beweerde dat de helmen, die
veel te zwaar zijn, den mensehen hoofdpijn bezorgen en
door hun model aanleiding worden tot kouvatten. Dr.
Ris beaamde dit volkomen en de burgemeester (het
hoofd der politie,) gaf ten slotte de verklaring ernstig
den wensch der sprekers te zullen overwegen.
4. Door Koopmans en de Biuin werd de wenschelijkheid
van schouw op de ruwketels in branderijen betoogd en
het verzoek aan B. en W. om een concept-verordening
daarvoor samen te stellen, door de Bruin, ingediend,
werd met 11 tegen 6 stemmen aangenomen.
5. Eveneens werd een uituoodiging tot B. en W. ge
richt, om te onderzoeken wat de voordeelen voor de
gemeente zouden zijn bij eventueele opheffing van het
gymnasium en is -de ernstige vraag, of niet jaarlijks
meer dan f 10.000 noodeloos aan het onderwijs van
11 a 12 Schiedamsche gymnasiasten wordt verspeeld,
behoorlijk aan de orde gesteld.
6. De fïnancieele verhouding van de Gemeente tot de
gemeentelijke bedrijven (gasfabriek en waterleiding)
waaruit de gemeente jaarlijks een groote f 40 000 winst
betrekt, waarvoor de prijs der produkten wordt omhoog
gehouden, tot schade van het bedrjjf, is door de Biuin
besproken op een wijze, welken hen, die hem eerst
maar niet „konden" begrijpen, ten slotte deed erkennen,
dat er wel „standpunt" in school
7. Werd door de Bruin over het drinkwater en de
ve moedelijke oorzaken der vervuiling ervan een hartig
woordje gesproken en de commissie van het bedrijf zal
ten gevolge daarvan een rapport aau den Raad den
uitslag van een onJerzoek naar de genoemde feiten
hebben te melden.
De meer ondergeschikte verhandelingen waaraan de
Bruin meedeed of vóó ging en waarvan in dit no. wordt
verslag gedaan, buiten beschouwinjfgelaten, is er reden
voor ons om de Nieuwe na te zeggen dat er veel en
belangrijk werk is verricht.
We stellen ons voor, in enkele opvolgende artikelen
de voornaamste punten uitvoeriger te behandelen. Dit
schijnt ons te meer noodig, waar de Schied. Cour. den
laatsten tijd blijkbaar geen behoorlijk raadsverslag meer
schijnt te kunnen (of willen) geven. In dat opzicht.staat
de Nieuwe althans torenhoog boven haar oudere zuster.
Als er geen verkiezingen zijn, is de „vrijzinnigheid"
van de ofte meestal zoek
Voortzetting van een Christen-democra
tische lengen. In ons nummer van 14 dagen
geleden toonden wij met de stukken aan, dat de heer
P. P. Hartendorff in zijn debat tegen onze partijge
nooten van den Brink en van Leeuwen een onwaarheid
vertelde, toen hij beweerde dat te Weesp 2 sociaal
democraten met e-n lijst voor den liberaal hadden ge-
1 open, hoewel de afd. der S. D. A. P. Oorter can
didaat had gesteld. -De heer Hartendorff vond het
natuurlijk noodig te antwóorden, maar deed dat niet
in De Moker zoools hjj had behooren te doen, doch in
de Christen-Demokraat. Erger is evenwel, dat hij zich
door een nieuwen leugen er nu uit tracht te redden.
Hij schrijft n.l.
Door mjj werd namelijk in een debat met Dr.
J. v. d. Brink en van Leeuwen te Vlaardingen,
herinnerd aan het feit dat twee leden van de S.
D. A. P., afdeeling Weesp, bjj een Statenverkiezing
met een candidatenljjst hebben geloopen voor het
stellen van een liberaal, m. n. den heer van Mesdag.
Hij vergeet hieibij eventjes de „kleinigheid," dat hij
beweerd heeft, dat dit loopen met een eandidatenlijst
had plaats gehad, hoewel de S. D. A. P. een eigen
candidaat had gesteldIn het debat kwam het juist
daarop aan
En aan het slot komt deze Christen-leugenaar dan
met deze ontboezeming voor den dag
De heeren missen natuurlijk den moed het feit
waarom het ging te ontkennen, dat kunnen ze
eenvoudig niet en het blijkt ook uit het schrijven
van den heer Vader dat twee leden van de S. D.
A. P. met de lijst voor den („kapitalist") hebben
geloopen.
Alleen zon ik mjj hebben vergist in het al of
niet candidaat stellen van Gorterlaat dat zoo
zjjn, doch dat verandert aan de gepleegde han
deling niets.
Men moet maar met open oogen durven draaien
De heer HartendorfF verdraait eerst de kwestie, licht
er juist datgene nit waarop het aankomt en waarover
Di'. van den Brink hem ongezouten de les las en be
schuldigt ons dan dat wij deze verdraaide kwestie niet
als waarheid erkennen.
De heer H. heeft hiermee wel een premie voor
brutaliteit maar Diet voor oprechtheid verdiendZe
zij hem gegund.
Hobbe van der Laan. Dit is de man die als
antirevolutionair-deruokraat, vanwege zijn Friesche ge
boorte en eenig verbljjf in Amerika, den kiezers laatst
is voorgezet als een pronkjuweel voor den Schiedamschen
gemeenteraad En, al was 't maar op 't kantje af, de
kiezers zijn toch zoo ijdel geweest om dit sieraa l voor
hun kroon oftewel gemeen ebestuur te begeeren.
Hobbe van der Laan is iemand die, in tegenstelling
nog met de Sunlight Soap, bij 't gebruik in alle opzichten
tegenvalt.
't Is een maD, zóó ongezouten conservatief, dat een
gewoon mensch de haren te bergen rijzen. Zie of we
overdrijven
1. De klerk der gemeentewerken, een volwassen
persoon, reeds 11 jaren in dienst, verdient f 500. Er
kwam een voorstel dit salaris op f 700 te brengen, om
den achterstand eenigszins te effenen en den man in
staat te stellen zijn gezin te onderhouden. Hobbe van
der Laan, Amerikaansch demokraat, stemde tegen.
2. Een voorstel van B. en W. om in het bestek
voor het gemeente-drnkwerk te bepalen dat de werk
lieden op een loon van f 12 60 bij een arbeidsdag van
10 uur ïecht hadden, werd bestreden ook door den heer
Hobbe van der Laan; deze stemde er ook tegen.
3. Een voorstel om de salarissen der brug- en
sluiswachters beneden f 600 met f 25 te verhoogeu,
kwam er door. Maar de heer Hobbe van der Laan
stemde tegen.
4. Er kwam een voorstel om de jaarwedden der
wethouders met f 1500 te verhoogen. De heer Hobbe
van der Laan stemde vóór.
5. Er kwam een voorstel om het salaris van den
chef ter secretarie (nu f 2000) met f 100 te verhoogen.
De heer Hobbe van der Haan stemde vóór.
6. De heer Hobbe van der Laan drong voorts aan
op strengere toepassing der verordening op de school-
geldheffing. Er moest zoo min mogelijk ontheffing
worden verleerd
De heer Hobbe van der Laan wordt in de Schied. Cour.
lastig gevallen over het onvervalscht Nederlandsch
conservatisme, dat hij in den raad tentoonspreidde.
Hij schijnt van allen kant nogal iu 't nauw gelreven
te worden, zelfs door z'n eigen kornuiten en in z'n
MOKER
aas-
zich
e.
1) Het optreden van onzen partijgenoot de Bruin als raadslid
is voor ons een natuurlijke aanleiding tot het bespreken van allerlei
kwesties van gemeentepolitiek, die in Schiedam aau de orde zijn
of komen. Voor zoover de ruimte dat toelaat, zullen wij dat in
ons blad doen. Voor belangrijke zaken, die te uitvoerig zijn voor
een behandeling in de „Moker1', zullen wij afzonderlijke Moker
uitgaven doen verschjjneu. Aldus zullen wij aantoouen niet alleen
hoe nuttig het is, dat een ijverig en bekwaam Soc. Dem. in den
raad zit, maar ook hoe ver onze Soe. Dém. gemeentepolitiek boven
bet gescharrel der burgerpartijen staat.
