ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij. No. 38, ZATERDAG 16 November 1907. 7e Jaargang. Stnkken voor't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn, De Moker Candidaten Partijbestuur. Afdeelingsnieuws. Werkloosheid. V Sociaal-democratisch werk in onzen gemeenteraad. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal 1 j-- vooruitbetaling. franco per post 30 cent j Losse nummers 2 cent. Bnrean Tan Bedaktie Bebouw „COXSTAXTIA", Hoogstraat. Bureau van Administratie Bhoonsehestüaat 7boven ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bij abonnement belangrijke korting. Te Vlaardingen: Aan bovengenoemde is eiken Zaterdag verkrijgbaar: Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32. Groote Markt 3. Zalmstraat 22. „Constantia", Hoogstraat. Markgraatstraat 20. adressen worden ook abonne menten aangenomen. De abonné's worden verzocht bij adresverandering daarvan kennis te geven aan de Administratie. Door leden onzer Atdeeling zijn als candidaten voor het P. B. voorgesteld: E. J. W. DUIJS. Dr. J. VAN LEEUWEN. Mr. M. MENDELS, en J. F. TIJHOF. De leden worden uitgenoodigd Zaterdag 16 of Zondag 17 November hun onderteekend stembiljet in de bus van Constantia of van den Voorzitter (Nieuwstraat 28) te doen en in zoo groot mogelijk aantal aan deze stem ming deel te nemen. HET BESTUUR. Bergmeijer zal op 8, 15 en 22 December het „Erfur- ter Programin openbare cnrsus-vergaderingen voor onze Afdeeling komen behandelen. De onderwerpen zijn op de respectievelijke data: 1. „De ondergang van het kleinbedrijf." 2. „Proletariërs en kapitalisten." 3. „De klassenstrijd en zijn oplossing." Kaarten voor deze cursussen zijn verkrijgbaar a 5 cent per keer. HET BESTUUR. St. Xicolaasteest. De commissie houdt zitting tot het inschrijven van kinderen Zaterdag 16 Nov. 's avonds van 9—10 uur. Zondag 17 Nov. van 4l/35J/a uur, en Woensdag 20 Nov. 's avonds van SVï-uur in „Constantia." Wij berichten aan partijgenooten en geestverwanten dat na 20 Nov. in geen geval nog kinderen worden ingeschreven. De ouders houden hier dus rekening mee. Bijdragen kunnen ten allen tijde gegeven worden. liefst veel, want het is nog zoo noodig. Een ieder die nog op geen lijst geteekend heeft, onthoude dit. Pen- nii gmeesteres is partijgenoote J. Verdijsseldonk, Dwars straat 60a. Het feestje heeft plaats 1 December waar schijnlijk 's middags uur. DE COMMISSIE. Zaal-commissie voor Constantia. A.s. Zondag 17 Nov. voorm. 11 nur worden de leden van bovengenoemde commissie opgeroepen voor een Vergadering. Zorgt allen present te zijn. De Secr. der Commissie. Scliiedamsclie Bestnurdersbond. Gedenkt de stakende Rotterdamsche bootwerkers. Lijsten te verkrijgen en steunpenningen te storten bij den penningmeester J. Winkelman, Hoofdstraat 171n. HET BESTUUR. i. De werkloosheid, tot voor betrekkelijk korten tijd alleen voor de arbeiders een bron van angst en ellende, is nu een onderwerp van belangstellende studie voor allerlei groepen van menschen geworden. De arbeiders-vakvereenigingen zijn er hun aandacht aan gaan wijden, om tal van redenen. De regelmatig terugkeerende werkloosheidsperioden zijn een belem mering voor een geregelde contributiebetaling en houden tal van arbeiders uit hun vakvereeniging. En de werk loosheid ook van de vakvereenigingsleden drijft, vooral wanneer de vakvereeniging sterk is, deze vanzelf naar een poging om de nadeelen en ellenden der werkloosheid voor de leden op de een of and-re wijze te verzachten en zoo mogelijk geheel weg te nemen. De gemeentebesturen, de landsbesturen, de vereeni- gingen voor armenzorg, de politie en de justitie, allen op de een of andere wijze in de gevolgen der regelmatig terugkeerende werkloosheid betrokken, zijn daarom ook belangstelling gaan toonen in dit maatschappelijke vraagstuk. Want de uitgaven voor armenzorg nemen ook door deze maatschappelijke ziekte der werkeloosheid geregeld toe. Het maatschappelijk weerstandsvermogen van steeds grootere massa's daalt tot beneden nul; bij den minsten tegenstand, ziekte of werkloosheid, worden die armlastig. En de middelen tot bestrijding der armoede zijn voor de burgerklasse moeieljjk te vinden, zijn daar door overal steeds onvoldoende. Daardoor weer wordt het aantal misdrijven en misdaden grooter en ontwikkelt zich de verwildering en ontaarding in de laagste maat schappelijke klassen tot een schrikaanjagende hoogte. De burgermaatschappij gevoelt zich dientengevolge be dreigd door dit afzichtelijk produkt van haar eigen heerschappij en zoekt daarom naar maatregelen tot bestrijding van dit „gevaar". Haar geleerden zoeken naar de „wetenschappelijke" oorzaken, haar wetgevers en wetuitvoerders zoeken naar middelen tot bestrijding in de praktijk en grijpen ieder middel aan, waarvan ze maar eenig heil verwachten. Maar ook daarbij ver loochenen zij hun aard en hun burgerlijken voortreffelijk heidswaanzin niet. En terwijl zjj wetenschappelijk en praktisch naar middelen tot oplossing van het werkloosheidsvraagstuk zoeken, scheppen zij steeds nieuwe werkloosheid door de bestrijding der vakvereenigingen en de bevordering en verheerlijking der onderkruiperij, zooals dit ook nu weer te Rotterdam geschied. Daar maken eerst ma chines honderden arbeiders werkloos en wanneer deze dan om hun brood den strijd tegen het machine ge bruikende kapitalisme aanbinden, dan roept de burger klasse onderkruipers op om des te zekerder het kapitaal zjjn nieuwe groote winsten te bezorgen en nieuwe groepen van arbeiders in het moeras der werkloosheid te helpen storten. De onderkruiperij, ook al een der gevolgen der werkeloosheid, is voor de vakvereenigingen natuurlijk ook een der redenen van bemoeiing met het vraagstuk der werkloosheid. Want een eenigszins voldoeude oplossing van dat vraagstuk zal de beperking der onder- kruipeiij en den vooruitgang der vakvereenigingen ten gevolge hebben. Daarom zulbn de vakvereenigingen er goed aan doen, zoo spoedig mogelijk met kracht en regelmatig zich aan de bestudeering van het werkloos heidsvraagstuk te wijden, zooals de Alg. Ned. Diam. Bond reeds doet. De vakvereenigingen hebben belang bij volledige bestrijding der werkloosheid. De burgerij heeft nog veel te veel belang bjj een voortbestaan daarvan, waardoor onderkruiperij, lage loonen, lange werkdagen en arbeidersslavernjj mogelijk blijven, om werkelijk met ernst en doortastendheid de werkloosheid te willen bestrijden. Alleen de vakvereenigingen kunnen daarom in deze met volle kracht optreden. Maar hoe dit vraagstuk aan te pakken? Wat te doen voor onderzoek en oplossing? In welke richting moet men werken? De heer Keesing heeft in het aangehaalde werk een overzicht gegeven van wat er op dit gebied in Europa is en wordt gedaan en wat de gevolgen van dit werk tot heden zjjn. Hjj heeft daarmee een uitstekend werk verricht, te meer daar zjjn boekje zeer nauwkeurig en zeer volledig is. Wij zullen er een aantal gegevens in bepaalde volgorde u t over nemen, hopende de vak vereenigingen in ons district daardoor tot bestudeering van dit vraagstuk te brengen. ii. De gymnasium-kwestie. Reeds een paar jaar geleden werd in De Moker ge wezen op de onverantwoordelijke instandhouding van het Gymnasium en werden cijfers gegeven ter bereke ning van de kosten en de mogelijke bezuiniging door opheffing. De Bruin heeft bij de behandeling der eerste begrooting, die hij mee maakte, deze kwestie aan de orde gesteld. Opheffing zonder meer, door den Gemeente raad, is niet mogelijk, omdat de wet Schiedam krachtens zijn zielenaantal verplicht tot het geven van gymnasiaal onderwijs. Maar de wet laat tevens toe, dat een ge meente vrijstelling krijgt van de verplichting voor het instandhouden van een gymnasium. Hetzelfde is het geval met andere schoolinrichtingen. Vlaardingen bijv. is wettelijk op grond van zjjn zielenaantal verplicht tot het houden van een Hoogere Burgerschool, maar heeft tot nu toe vrijstelling van de verplichting er een gym nasium op na te houden. Yandaar, dat De Bruin den eenig mogelijken weg insloeg om tot die opheffing te geraken, toen hjj voorstelde, dat de Raad B. en W. zou uitnoodigen, den Raad een rapport in te dienen over de financiëele lasten, die het gymnasium de gemeente oplegt, en/...., ten einde dat rapport te doen dienen als grondslag van een eventuëele aanvrage om dispensatie. Schiedam heeft voor zijn eigen inwoners geen gym nasium noodigdat blijkt reeds uit het feit, dat bijna geen Schiedammers ervan gebruik maken, op dit oogen- blik in de 8 klassen (klasse 5 en 6 zijn voor de studie, niet voor het aantal, gesplitst) slechts 11, terwijl het totaal-aantal met moeite bjjeengeadverteerde en bijeen geschreven leerlingen slechts het belachelijk getal van 33 bereikt. Daarentegen heeft Schiedam sterk behoefte aan vak onderwijs naast h t onderwijs der Hoogere Burgerschool, zoowel handelsonderwijs als ambachtsonderwijs. Dat blijkt uit het steeds toenemende bezoek der Burger Avond school en uit de voortdurende toename van het aantal jongelui, dat te Rotterdam vak- en handelsonderwijs gaat nemen. Voor Schiedam ligt het daarom voor de hand, dat het zich losmaakt van het dure gymnasiale onderwijs en zich toelegt op ambachts- en handels-onderwijs. De aard der Schiedamsche bevolking brengt dat met zich mee. Schiedam bestaat n.l. voor 9 tienden uit arbeiders, ter wijl het 10e tiende voor em zeer klein deel uit werk gevers-fabriekseigenaars bestaat en voor het grootste deel uit ambtenaren in dienst van die patroons, van het rijk en van de gemeente. Bij een dergelijke verdeeling van de bevolking kan het niet anders, of ambachtson derwijs (voor de arbeiderskinderen), handelsonderwijs (voor een groot deel der ambtenaars- en middenstan ders-kinderen) en hoogere bnrgerschoolonderwjjs (voor wie zich meer technisch of theoretisch-wetenschappelijk bekwamen wil) zjjn voor Schiedam vereischtmvóór alles natuurlijk het ambachtsonderwijs. Het gymnasiale onderwijs moet daarom te Schiedam worden opggheven, temeer daar het zelfstandige gym nasiale onderwijs in onzen tijd geen recht van bestaan meer heeft. In vroegeren tijd, toen men naast het ker kelijk onderwijs niets had dan het hoogeschoolonderwp, werd het onderwijs aan de latijnsche school (het huidi ge gymnasium) het voorbereidend onderwijs voor de 1) Naar aanleiding van „Feiten en Cijfers betreffende het vraagstuk van verzekering tegen de geldelijke gevolgen van werk loosheid, in Europa, in het jaar 1906, door J. G. Keesing, uitg. door Em. Querido, Amsterdam. Prijs f 0.90.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1907 | | pagina 1