i
No. 41.
ZATERDAG 7 December 1907.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij,
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in bet bezit der Redactie zijn,
De Moker
Aan de Post-abonnee's
Afdeelingsnieuws.
Uit de Partij.
Soeiaal-Demokratisch werk in den
Gemeenteraad.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj vooruithetaUn
franco per post 30 cent j J
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Rhoonschestraat 7boven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwstickt N. Z. 32.
Groote Markt 3.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen: Markgraafstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht b\j adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Met 1 December is het nieuwe kwartaal ingegaan.
Gjj zoudt bet werk der administratie verlichten, indien
het abonnementsgeld, groot 30 cent, vóór 15 December
opgezonden wordt per postwissel. Na den 15en December
wordt per postkwitantie, groot 37Y3 cent, over het
abonnementsgeld beschikt.
De Administratie.
Door partijgenoot J. A. BERGHEIJER zal op
Zondag 8, 15 en 22 December a.s. een cursus
worden gehouden over het Erfurter Program.
Partijgenooten, leden der Afdeeling, hebben volgens
besluit van de laatste h.h. vergadering gratis toegang
tot deze cursussen. Niet-partijgenooten kunnen kaarten
bekomen a 5 cent per keer aan de bekende adressen
en in „Constantia".
Wie wil er nog kaarten in depot hebben
Een ieder make zoove 1 mogelijk propaganda en
zorge voor eene volle «aal.
De niet verkochte kaarten voor 8 Dec. moeten
Zondagmorgen voor de vergadering ingeleverd zijn. De
dejothonder gelieve hier nota van te nemen.
Het Bestuur.
Arbeiders Scheurkalender.
Onze scheurkalender is voor de inteekenaren
verkrijgbaar Zaterdagavond en Zondag na afloop
van den cursus in „Constantia". Laat ieder onze taak
verlichten en den kalender komen halen.
Gelieve tevens het geld mee te brengen.
Jaarboekjes.
Waarschijnlijk zijn ook op bovenvermelde data's de
jaarboekjes verkrijgbnar.
De prijs is f 021/3
Voor den Brochurenhandel,
M. J. van Dijk.
De Zaaier (Bond van jonge arbeiders en arbeidsters
in Nederland), afdeeling Schiedam.
Huishoudelijke Cursusvergadering op Zondag 8 Decem
ber in Constantia 's namiddags te 51/* nur3e voort
zetting van de behandeling der Ned. Staatsinrichting.
De Secr.
Het Sinterklaasfeest in Constantia. Het
was Zondag feest voor de kleinen in Constantia. Er
waren er meer dan 180 opgekomen, om samen eenige
uren pret te maken en te genieten van wat de Sinter
klaascommissie voor hen had klaar gemaakt. En óf
ze genoten hebbenGenoten van de tractaties, choco
lade, speculaas, krentenbollen en suikergoedGenoten
van de allei leukste, uitstekend geslaagde goocheltoeren
van den heer Schramade en van zijn aardig vertelde
en vertoonde poppenkastgeschiedenissen van Sneeuwwitje
en Jan Klaassenen ten slotte ook genoten van de
vroolijke entree van Sinterklaas in hoogst eigen persoon
en begeleid door zijn knecht en de uitdeeling van aller
aardigste cadeautjes.
De Sinterklaascommissie kan tevreden zijn over de
Tesultaten van haar massa werk, gedaan voor die kinderen.
En de afdeeling Schiedam van de S. D. A. P. is die
commissie uit haar leden veel dank verschuldigd voor
dén tijd en de zorg besteed aan de inrichting en regeling
van dit kinderfeest, dat voor zoo velen een vrooljjke
prettige herinnering in hun weinig genotrijke leven van
arbeiderskind is gewordt:..
Waarom Socigialdemokratische
Vrouwenclubs? 1)
Door tusschenkomst van verschillende bestuursleden
der diverse vrouwenclabs in het land is het verzoek
tot mij gekomen, om in ons blad bovengenoemd onder
werp te behandelen.
Onze plaatsruimte is Ichter te klein om dit uitge
breid te doen, toch wil ik in dit kleine bestek de voor
naamste punten bespreken.
Vreemd is het, dat in onze eigen kringen de mee-
ningen over het al of niet bestaan van vrouwenclubs
uiteen loopen. Wie iets van het buitenland weet en ziet
hoe daar gewerkt wordt door onze vrouwelijke paitij-
genooten, moet noodzakelijk voorstander worden, doch
hierover later.
In enkele der belangrijkste punten zullen we ons hier
verdiepen. Vóór en tegen tegenover elkander plaatsen.
Er is geen bewijs vóór de noodzakelijkheid er van,
dan het bestaan der clubs zelf. Na slechts enkele jaren
van werken, telt ons land reeds 14 sociaaldemocratische
Vrouwenclnbs, het aantal abonnees op ons blaadje
moge ons niet vlug genoeg vooruit gaan, r is toch
een gestadige groei waar te nemen. Hi ruit blijkt dui
delijk, dat er onder onze vrouwelijke partijgenooten een
drang is ontstaan, om als vrouwen een organisatie te
hebben. Welke factoren hebben er gewerkt om dien
drang in het leven te roepen?
Men zou zoo zeggen: In onze partij is toch voor
vrouwen zoowel als voor mannen plaats, en inderdaad
beroepen de tegenstanders(sters) onzer vrouwenclubs
zich op deze meening: „Als de vrouwen zooveel belang
stellen in onzen strijd, laten ze dan lid worden van de
partij". Mooi geredeneerd, maar uitgevoerd?
Dat „als" en dat „laten ze" is zoo in lijnrechten
strijd met met de werkelijkheid, dat men slechts de
cijfers behoeft na te gaan van het aantal vrouwelijke
leden der partij en van de vakbonden, om tot de con
clusie te komen, dat deze redeneering geheel buiten de
werkelijkheid staat.
Onze partij en onze vakbeweging zjjn de aangewezen
lichaamen, die den strijd te voeren hebben, om het
gansche proletariaat van het neerdrukkende kapita
lisme te bevrijden. Dat proletariaat bestaat voor het
grootste deel uit vrouwen en wat laat de werkelijkheid
ons zien?
Dat na tientallen jaren van strijd het aantal vrou
wen, dat er deel aan neemt, nog zeer gering is en dat
de organisatie-geest bij de vrouwen zeer ten achter
staat bjj dien der mannen.
Volgens een statistiek nit het „Sociaal Weekblad"
telt ons land 4450 vrouwelijke leden van vakbonden,
waaronder alleen 1250 diamantbewerksters; trekken
wij dat aantal er van af, dan blijven er 3200 georga
niseerde vrouwen, verdeeld over a le vakbonden, in
ons land, waaronder ook de kerkelijke.
Als we nu weten dat op het oogenblik alleen bjj het
Ned. Verb, van Vakvereenigingen reeds 30.000 leden
aangesloten zyn, dan blijkt daaruit, dat het hoog tijd
wordt een speciale beweging, die uit eigen drang onder
de proletarische vrouwen opkomt, met alle krachten
waarover we te beschikken hebben, te steunen.
Ook bjj onze partij zijn op zooveel duizenden mannen
slechts enkele honderden vrouwen aangesloten. Met
deze feiten voor oogen komen wij tot de volgende
conclusie
Met den groei onzer partij en der vakbeweging heeft
het organiseeren der vrouwen geen gelijken tred gehouden
hetwelk een groot beletsel kan worden voor den verderen
groei en vooruitgang onztr politieke en vakorganisaties.
Een der oorzaken is het huwelijk. Een facto die
voor den man in gunstigen zin werkt, hem versterkt
in den strijd, werkt juist bij de vrouw in tegenoverge
stelde richting.
Het huwelijk dat in den regel den man vaster aan
zijn organisatie bindt, maakt de vrouw juist losser of
geheel los er van.
Door huwelijk legt de vrouw dikwijls haar vak ter
zijde, zij treedt uit haar vakbond, ook gebeurt het vaak
dat ze van woonplaats verandert. Is zjj een vrouw die
zich in het organisatieleven heeft „ingewerkt", dan
gaat er voor haar vakbond een beste kracht verloren.
Een ander moet haar plaats innemen, die alles weer
1) Dit artikel ia overgenomen nit „De proletarische vrouw''
van 1 Dec. 1907.
van a tot z leeren moet, wat op schade voor de vak-
vereeniging moet uitloopen.
De man begint na het huwelijk eerst voor goed zija
vakstrjjd te voeren, omdat hij, nu hij een gezin heelt
te onderhouden, een beteren kijk krijgt op de maat-
schapptlijke verhoudingen.
Komen er kinderen in het huwelijk, de man is en
blijft vrij om voor zijn organisatie te werken, de vrouw
zit met moederhanden aan huis vast. Kinderen moeten
opgepast en verzorgd worden, zoodat in proletarische
kringen man en vrou v nooit tegelijk van huis kunnen.
Zoo is het regel geworden dat de vrouw maar thuis blijft.
Zóó zijn de toestanden eenmaal en daarmee dienen
we rek-ning te houden. En toch moet ook de proletarische
vrouw in groot aantal deelnemen aan onzen strijd. Hoe
krijgen we dat gedaan?
Als een der beste middelen om er toe te geraken,
achten we het stichten van Soc. Dem. Vrouwenclubs.
In de vakbonden kunnen alleen vakgenooten zich
vereenigen, in onze clubs kunnen alle vrouwen bijeen
komen, arbeidersvrouwen, vakmeisjes en vakvrouwen,
onderwijzeressen enz., om onze politieke partij te ver
sterken en, willen we de belangstelling der vrouwen
wekken en geen enkele strijder zal de noodzakelijkheid
daarvan ontkennen, dan kan dat het best gebeuren van
vrouw tot vrouw.
De vrouw in het algemeen is nog niet zoover, om
naar een mannenvergadering te gaan, wel wil ze met
vrouwen bijeen komen. Door de vrouwenclubs wordt de
vrouw ingeleid en opgeleid tot den strijd en zal zij
leeren zich de gelijkwaardige van den man te gaan
gevoelen.
Zelf zal zij leeren het organisatie-werk doen en daar
door wordt ze gedwongen dieper over de vraagstukken
van den dag en over de maatschappij-inrichting na te
denken. Zij zal haar eigen bestaan en h ar plaats in
onze samenleving beter leeren begrijpen.
Zoo wordt de proletarische vrouw opgevoed tot pro
letarische strijdster.
Op de hulp van den man in het algemeen mag niet
te veel gerekend worden. In de eerste plaats hebben
zy zélf de handen vol werk met eigen organisatie en
in de tweede plaats schijnt er bjj de mannen geen
groote behoefte te bestaan om dat werk, dat o.i. nood
zakelijk gebeuren moet in het belang der arbeidersklasse,
ter hand te nemen.
Onze partij bestaat nu ongeveer dertien jaren en in
al dien tijd heeft ze niet ééne cent besteed voor speciale
propaganda onder de grootste helft der arbeidersklasse,
ouder de vrouwen.
Ze heeft dat verzuimd te doen en nu wordt het hoog
tijd dat de vr uw zelf aanpak^.
Zien we naar het buitenland. Duitschland, België,
Oostenrijk enz., hebben hunne S. D. vrouwen-organisaties,
die met de beste resultaten arbeiden aan den bevrij-
dingsstrijd van het proletariaat en de vrees der tegen
standers, als zouden die vrouwenclubs verburgerlijken,
blijkt daar ongegrond.
Met die voorbeelden voor oogen, durven wij ook in
ons land zulk een beweging gerust aanbevelen en steunen
en waar onze clubs werken, daar bljjken ze een voordeel
te zjjn voor onze party, de vakbeweging en de socia
listische coöperaties. Laten de tegenstanders maar eens
informeel en bjj de partij-afdeelingen in Amsterdam, Rot
terdam, Groningen, Scheveningen, Delft enz., dan zullen
ze daar vernemen hoeveel mooi werk er door de clubs
reeds geleverd is in dien korten tijd van haar bestaan.
Doen ze dat, dan zullen de feiten van de ergste tegen
standers voorstanders maken en dan zullen ze niet meer
vragen waarom sociaaldemokratische vrouwenclubs
noodig zjjn.
Een volgende keer eens iets, ook op verlangen der
.club, over hare werking en hare inrichting.
R. V.—S.
IV.
De Waterleiding. Tariefkwesties.
Vóór de begrootingsdebatten plaats hadden, werd in
den Raad op eigenaardige wjjze een eigenaardige kwestie
behandeld.
Door de Commissie van Bjjstand voor Gasfabriek en
Drinkwaterleiding was een herzienings-verordening voor
het tarief voor de levering van het drinkwater inge
diend.
't Oogenblik van indiening kon niet ongelukkiger ge-