No. 45,
ZATERDAG 4 Januari 1908.
7e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
De Moker
Afdeelingsnieuws.
Nieuwjaar.
Oud en Nieuw.
Commissie Werkliedenreglement
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj vooruitietalin
franco per post 30 cent J
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie
Gebouw „COWSTAMTIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Rlioonschestraat 7boven
AD VERTEN TIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stuiken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nienwsticht N. Z. 32.
Groote Markt 8.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen Markgraatstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook. abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bjj adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
„De Zaaier", Bond van jonge arbeiders(sters) in
Nederland, afd. Schiedam, Openbare Cursusvergadeiing
op Zondag 5 Jan. des 's morgens 12 uur, met S. Frank
van Breda als inleider.. Onderwerp „N ederlandsch-ïndïe'.
Entree vrij.
Bezoekt allen deze leerzame cursusvergadering.
Niemand bljjve weg.
Namens het Bestuur
J. Z., Secr.
Zooeven ontvangen de nieuwe brochure van Mevr.
Roland Holst, getiteld „De socialistische opvoeding der
jeugd". Zjj, die zich in het bezit willen stellen van deze
brochure kunnen hem a.s. Zondag bekomen op de ver
gadering van S. Frank. Prjjs 10 cent.
De Secr.
Kou, gebrek, honger, werkloosheid, een eeuwigdurend
tekort aan alles,midden in den winter, wanneer
het oude jaar plaats maakt voor een nieuw, wordt dat
alles nog scherper gevoeld door het arbeidersvolk dan
wanneer het weêr warmer en gunstiger is. En het
„gelukkig nieuwjaar" klinkt daartegenover als een
gruwelijke hoon.
Wjj hoeven ons niet wjjs te maken dat onze welvoldane
bnrgerjj, die vindt dat het zoo goed gaat en geen edeler
doel heeft dan de bestaande maatschappelijke „orde" te
handhaven, in 1908 anders zal worden of anders zal
handelen dan ze deed in 1907. Ze denkt er niet aan.
Ze heeft niets voor de maatschappelijk-verdrukten, in
alles tekortkomenden over, dan wat weldadigheid, wat
prediking van berusting en wat medelijden.
En wij hoeven er geen oogenblik op te rekenen, dat
anders dan door het revolutioneerend optreden van de
arbeiders beterschap te verkrijgen is.
Op dan, arbeiders! op, gij lauwen en flanwhartigen!
op, gij angstigen en onverschilligen! allen op! en allen
meegevoerd den strijd uwer klasse tegen de burgerij,
dip onder groot vertoon van barmhartigheid en weldadig
heid uw tekort aan a'les onverstoorbaar laat voortduren
Op, gij allen, verovert uw menschenrecht op de klasse,
die u dat onthoudt! neemt door gezamenlijken wil en
gemeenschappelijke kracht, wat de burgerklasse u niet
geven wil: welvaart, ontwikkeling en maatschappelijk
geluk
Op, arbeiders, neemt en verwerft u dat door organi
satie en gemeenschappelijken klassenarbeid.
Voert ferm en aaneengesloten den strijd uwer klasse,
dan zal 1908 een goed jaar voor u zijn!
Heil u in den strijd voor uwe klasse, proletaren!
Een jaar ging henen, een jaar van strijd,
Een iaar aan de zaak van den Arbeid gewijd
Zie, hoe we stegen aan invloed en kracht
Hier werd geen offer toch vruchteloos gebracht.
Wèl leeft nog 'tvolk in loonslavernij.
Nóg knelt de verdrukking aan i«-dere zij
Nog waren ellend* verschrikkingen rond
Nóg schreit de ontbering uit duizender mond
Hóóg rijzen wanhopige kreten om brood
Ontelb'ren krimnen in vreeslijken nood
Ze smeeken om arbeid en zoeken gejaagd
Maar overal hebben ze vrucht'loos gevraagd.
De huizen staan leeg dus bouwt men er geen;
Pak, werklooze, daarom vlug u weer heen;
Het kleermagazijn is al meer reeds dan vol,
Nog meer te gaan maken was zeker wel dol.
Ze bakken geen brood, dat geen koopers meer heeft,
Ze vragen geen geld, dat geen rente meer geeft
Ze wachten den tijd af tot 't beter rendeert,
En zien het gelaten hoe d' arme krepeert
Een jaar is gekomen, een jaar van strijd
Een jaar aan de zaak van den Arbeid gewijd
Vooruit, Socialisten, met heel uw kracht
Hier werd geen offer toch vrucht'loos gebracht.
Jan. '08 P. de Bruin.
In antwoord op onze opmerkingen, de vorige week
aan het adres van de Bruin gemaakt, zendt deze ons
het volgende stuk.
Over inlichtingen.
Aan de Redactie van De Moker.
W. P.
'tKomt me voor, dat ge niet de bekende heldere
Moker-bril op had, toen ge mijn „inlichting" beschouwde.
Want anders zoudt ge van de zuiver zakelijke me
de d e e 1 i n g geen principieel verschilpunt hebben
gesponnen.
Gij steldet vragen ik beantwoordde. Duidelijkheids
halve volge vraag en antwoord hier elkaar eens op:
Vraag 1: Waarom deelde de Wethouder van Publieke
Werken dit niet mede, maar liet dat over aan zijn
collega voor Onderwijs?
Antwoord: De wethouder van Onderwijs is bij de sa
menstelling van het werkliedenreglement niets minder
geïnteresseerd dan zijn ambtgenoot van Publieke Wer
ken. Elk der wethouders is voorzitter van een comissie
voor een bedrijf en als zóódanig hebben ze dus allen
evenveel met de samenstelling van bedoeld reglement
te maken.
Vraag 2: Waarom is die samenstelling zoo geheim
zinnig geschied en zijn bjj „de verschillende elementen"
de werklieden-organisaties voorbijgegaan?
Antwoord: De samenstelling is nog in voorbereiding
is gezegd door den heer Honnerlage Grete. D.w.z., er
wordt een concept-reglement gemaakt Of het concept
aan de werklieden-organisaties zal worden toegezonden
moet worden afgewacht.
Vraag 3: Wat zijn „onpartijdige leden"? Wie zal dat
uitmaken? Waarom niet den democratischen weg ge
volgd 2 (of 3) leden te benoemen door den Raad of
door B. en W., 2 (of 3) door de werklieden en deze
samen een voorzitter kiezende (met bepaling erbjj hoe
te handelen als men het niet over een voorz. eens kan
worden)?
AntwoordDe uitlating over „onpartijdige" leden van
de heer Honnerlage Greta over van Hinte, zich met
diens zienswijze volkomen homogeen verklarende, dat
ook geen gemeente-werklieden in het scheidsgerecht
moeten ziriiug hebben.
Dit alles had m.i. niet noodig tot zoo uitvoerige be
spreking over te gaan. Tenzij de slotbemerking van m'n
„inlichting" daarioe aanleiding zou hebben gegeven.
Maar dit lijkt mij nog minder waarschijnlijk.
Om alle misverstand (voor zoover als dit bestaat)
weg te nemen, wil ik gaarne de m.i. geheel overbodige
verklaring afleggen dat ik voor de samenstelling van
een werkliedenreglement geheel dezelfde eischen stel
als door u zijn omschreven. Maar hier is nog geen
principiëele afwijking van de goede richting te konsta-
teeren wat is geschiedt, is nog slechts z er voorloopig
werk. Zoolang niet gebleken i£ dat men werkelpk
de betrokken arbeiders-organisaties negeert, is het m.i.
beter geen kritiek te geven, daar ontijdige kritiek soms
negatieve kracht heeft
Dat m'n inlichttngen ook van onvervalscht-burgerlyken
conservatieve zijde hadden kunnen komen, stem ik vol
mondig toe. 't Waren inlichtingen zonder meer;
zónder eenige principiëele nasleep.
Of de hier gevolgde methode mij al of niet voldoet,
zal zeker eveneens beter ter bestemder tijd gezegd kun
nen worden. Maar tot zoolang ook geen „veronder
stellingen."
P. DE BRUIN.
\V ij hebben ook over dit stuk eenige opmerkingen.
In de eerste plaats nemen wij nota van de Bruin's,
verklaring;, dat hij het geheel met ons eens is. Maar
zjjne „inlichtingen" zjjn met die „verklaring" op een
paar punten in strijl. Immers zjjn antwoord op vraag
2 en zijn meening dat „hier nog geen priucipiëele af
wijking van de goede richting te konstateeren valt,
kloppen niet met onzen eisch, dat „van meet af aan"
de werkliedenorganisatie aan de samenstelling van het
werkliedenreglement moet meewerken, wat tot nog toe
te Schiedam niet is geschied. Als de Bruin de bekende
heldere Moker-bril maar eens wil opzetten, zal hij ook
dit wel inzien.
In de tweede plaats merken wij op, dat niet wij be
gonnen zijn met de bespreking van de commissie van
het werkliedenreglement, maar dat de heer Honnerlage
Grete dat deed. Deze deed op de vergadering van
den Gem. Werkl. Bond de mededeeling, dat reeds „sedert
een poosje" een commissie „uit verschillende elementen
samengesteld was" aan de samenstelling van een werk
liedenreglement bezig was. Het was toch op zijn minst
genomen vreemd, dat noch van Hinte noch het bestuur
van de Schiedamsche Afd. van den G. W. B. daar iets
van wist en dat dus de werklieden zelf met hun orga
nisatie niet onder die „verschillende" elementen waren
opgenomen. Critiek op deze in 't openbaar gedane
mededeeling was toen onze plicht. En wy blijven erby,
dat het voorbijgaan van den G. W. B. reeds nu een zeer
groote fout is.
En in de derde plaats willen wij onze opmerking
van den Wethouder van Publieke Werken nader toe
lichten. De vorige week lieten wij dien maar zwemmen.
Maar nu de Bruin opnieuw deze kwestie aanvoert,
zullen wij er toch iets meer van zeggen. Vooreerst
meenen wjj, dat het buitengewoon onhandig was van
den lieer van Westendorp om op de vergadering met
van Hinte niet zelf het woord te voeren maar dat over
te laten aan den heer Honnerlage Grete. Men leze
slechts den giftigen aanval van de katholieke Nieuwe
Schiedamsche Courant van 28 Dec. op den heer Honner
lage Grete, om goed te kunnen begrijpen, waarom dat
zeer onhandig was. Doch dat nog daargelaten, in iedere
Steunt de stakers en uitgeslotenen te Krommenie
