1
1 ZATERDAG 7 Maart 1908.
8e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stnito Yoor 't eerstyolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn
JÜe Moker
Aan de Stadsabonnees.
Aan de Postabonnees.
De 8e Jaargang.
Katholieke zeden en arbeidersoiganisatie.
ABONNEMENTSPRIJS:
bij vooruitbetaling.
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie
Gebouw „COKSTA1STIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Rhoonschestraat 7boven
AD VERTEN TIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32.
Groote Markt 3.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen: Markgraafstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné s worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
En laten alle lezers er dan voor zorgen, dat er voort
durend nieuwe abonné's en lezers bij k men.
Dan kan de 8e jaargang beantwoorden aan zijn doel
en dan zal evenzeer de politieke als de vakbeweging
daar wel bij varen.
Sterk door eendracht en samenwerking. Voorwaarts
met gemeenschappelijke krachten
Met 1 Maart is het nieuwe kwartaal ingegaaD. Deze
en volgende week zal de looper en loopster de kwitantie
aanbieden. De Administratie.
Met 1 Maart is het nieuwe kwartaal ingegaan. Gij
zoudt het werk van de administratie verlichten, zoo gij
het verschuldigde bedrag, groot 30 cent overzendt Na
den 15en Maart wordt er per postkwitautie, groot 37V2
cent, over het bedrag beschikt.
Wij verzoeken dringend niet na den loen Maart post
wissel te verzenden. Dit brengt maar onkosten mee.
De Administratie.
De Moker bestaat nu 7 jaar. Opgericht door een paai
partijgenooten, die inzagen dat meer dan elders nog te
Schiedam een geregelde schriftelijke propaganda noodig
was, is De Moker na eenige jaren afdeelingsorgaan ge
worden. Daarna werd ook Vlaardingen door ons blad
bewerkt en toen daar een afdeeling der S. D. A. P. was
ontstaan werd De Moker ook orgaan van die afdeeling.
Na is de werkzaamheid van ons blad uitgestrekt tot
Maassluis en wij hopen dat na niet al te langen tijd
ook daar een afdeeling onzer partij zal worden opgericht.
Deze eenvoudige feiten wjjzen op den groei van onze
beweging in deze streek, een groei die ook gunstig op
den vooruitgang der vakbeweging heeft ingewerkt. Van
een wezenlijke vakbeweging was in den tijd van de
oprichting van De Moker nog geen sprake, alles sliep
nog den slaap van den onverschilligen en den dronkaard.
De S. D. A. P. en niet het minst De Moker heeft partij
weten te trekken van de langzame ontwaking van
Schiedam, ontwaakt door de opkomst van nieuw indu
strieel leven. Er is zeer langzaam maar ook zeer zeker
een kentering gekomen in de toestanden en daarmee
ook in de opvattingen en inzichten. En op dit oogenblik
omvat de vakbeweging reeds een groote 400 georga-
niseeiden. En evenals de S. D A. P. in De Moker
haar orgaan heeft, heeft nu ook de vakvereeniging te
Schiedam naast haar eigen vakbladen De Moker aan
genomen als terrein van behandeling der plaatselijke
vakkwesties en vakgebenrtenissen.
•Maar door deze groeiveranderingen is ook de werk
zaamheid van De Moker veranderd. Door de Bruin
Deemt onze partij actief deel aan de werkzaamheden
van het gemeentebestuur. Door de vakvereenigingen en
het centrale lichaam den Bestuurdersbond kan nu
ernstig aan wezenlijke vakactie worden gedaan. Voor
De Mokerhet plaatselijk orgaan van politieke partij en
vakbeweging, is dus de taak weggelegd, dat optreden
propagandistisch voor te bereiden en voor nieuwe pro
paganda te gebruiken.
Wij noodigen onze vrienden uit, zich hiervan ernstig
rekenschap te geven en ons hun meiewerking en hulp
in zóó gioote mate te verleenen dat De Moker aan deze
plicht kan voldoen. Houdt ons steeds goed op de hoogte
van al wat er in uw eigen kringen gebeurt en zendt
ons steeds tijdig de berichten en inlichtingen die noodig
zijn om ons aller gemeenschappelijke zaak, de arbeiders
beweging, te dienen en vooruit te helpen zooals dat
alleen kan bij algemeene en voldoende samenwerking.
„De Voorhoede," het weekblad van Mr. Aalberse,
neemt in zijn la,atste nummer „het volgende actueele en
uitstekende artikel" van „De Volksbodeover. Dat
artikel handelt over „de uitspattingen van Vastenavond",
wekt op tot „een druk huisbezoek" om daardoor te
trachten „zooveel mogeljjk het getal slachtoffers van het
alcoholisme en van een dierlijk genot te beperken",
en waarschuwt tegen berusting en lijdelijk toezien'„in
de meening: het helpt toch niet. want daardoor kankeren
slechte zeden dieper in ons volksleven in."
En dan verzekert „De Volksbode" en stemt „De Voor
hoede" daarmee in, dat tal van Katholieke a'beiders 20,
30, 40 en nog meer guldens in „de drie dragen van
Vastenavond" verbrassen, waardoor zij „armoede, bittere
armoede en ellende, ziekte naar het lichaam, stompzin
nigheid van geest en verderf naar de ziel" koopen.
Wanhopig roept het dan uit„Neen, werklieden, om
Godswil, neen, verstompt vnoe geestvermogens en bederft
uw karakter niet door het gif van den alcohol, dat
langzaam maar zeker uwe lichamelijke kracht en alles
wat edel is in u verstikt."
Met kiacht dringt het blad dan aan op deelneming
aan „de moderne a:beidersorganisatie", die dan toonen
moet „dat zij beter hare roeping weet te vervullen en
alle weerbare mannen op-oepeu om hier te helpen en
voor den afgrond van zedelijke en maatschappelijke ellende
waarin zoovelen zichtbaar dreigen te storten, waarschu
wend haar halt doen hooren."
Voordat wij enkele stukken uit dit artikel gaan be
spreken, willen wij eerst de volgende feiten vermelden
Den 14 October 1907 schreven pastoor J M. Langew^n,
pastoor A. Verhoeven en pastoor H. J. A. Coppens een
ingezonden stuk voor de Isieuwe Schiedamsche Courant
waarin o. a. deze zinnen voorkwamen
Dames en Heeren, die prijs stelt op een beslist
netten cursus, sluit u aan bij den Danscnrsus in
liet gebouw van den R. K. Volksbond, waar uw
lidmaatschap het zedelijk peil van dezen cursus zal
verhoogen en hooghouden, terwjjl door het Bestuur
van den Volksbond voor de netheid van den cursus
wordt ingestaan.
In het gebouw van den R. K. Volksbond wordt zóó
veel alcohol verbruikt, dat de jaarljjksche pacht van het
bnffet dezer Katholieke „arbeiders"-onderneming niet veel
minder dan f 2000.opbrengt.
Op Zondag 1 Maart werd 's avonds een vastenavond
bal gegeven door bovengenoemde R. K. Dansclub, aan
bevolen door de 3 genoemde pastoors, waarin het op
een vreeselijke manier is toegegaan. Bijna den geheelen
avond door is er gevochten. Menigeen liep een blauw
oog op. En de kastelein werd zóó mishandeld, dat hij,
naar onze berichten luiden, een aanklacht wegens mis
handeling wil indienen. Van dit laatste zullen het
Bestuur van den Volksbond en de 3 dansclub-bescher
mende pastoors hem natuurlijk wel afhouden, maar reeds
de bedreiging het te zullen doen, voldoet om den aard
van dit dansen onder pastoorsbescherming op Zondag
avond ter inluiding van de Vasten te teekenen.
Lezers, is er niet een reusachtige tegenstelling tusschen
deze feiten en de „wenschen" van Mr. Aalberse en
De Volksbode
Wat bljjkt intusschen even goed uit de aangehaalde
feiten als uit de krasse waarschuwingen van Volksbode
en Voorhoede? Dit blijkt er uit: dat de Katholieke
Kerk en het Katholieke geloof niet in staat zjjn, „de
verdierlijking" der Katholieken te beletten, de „inkan
kering van slechte zeden" onder de Katholieken tegen
te gaan, en „de verstomping der geestvermogens, de
bederving van het karakter en de verstikking van al
wat edel is" te voorkomen. En ook bljjkt er dit uit
dat de Katholieke geestelijkheid nog liever haar geesteljjk
cachet drukt op dansclubs die verd e lijke, karakter-
bedervende avonden geven als de aangeduide, dan dat
zij de kans loopt haar schaapkens kwjjt te raken door
te handelen zooals de T olksbode en Voorhoede aan
bevelen.
Dat is nu op zich zelf wel niets nieuws. Maar het
kan geen kwaad, dat aan de hand van zoo sterk spre
kende feiten nog eens extra in het licht te stellen.
Want de Katholieken gaan nog meer zonder ophouden
voort liet voor te stellen, alsof nergens beter dan in de
Katholieke Kerk en in zuiver Katholieke kringen de
reinheid van zeden en de hoogheid van levensopvatting
bewaard worden. Zij doen het nog maar steeds voor
komen, of de Katholieken tegenover alle andersdeukenden
afsteken in deugd, levensernst en geloof, als de dag
tegenover den nacht of als het goed tegenover het
kwaad. En dat schrijven zij dan toe aan de zuiverheid
der Katholieke leer en de heiligheid der Katholieke
Kerk. beiten als de aangehaalde zijn opnieuw over
tuigende bewijzen, dat dit alles logen is en schandelijke
bluf, boerenbedrog en ergerlijke opsnijderij.
En zij leveren daarentegen het bewijs dat de Katho
lieke Kerk en het Katholieke geloof dat in het geheel
niet kunnen en dat de Katholieke geestelijkheid alles
door'den beugel laat als men het geestelijk gezag maar
blijft erkennen en daardoor de macht der Kerk op
aarde slechts hel;t in standhouden. De „verdierlijking"
der Katholieken eu al wat Volksbode en Voorhoede
verder opnoemen laat de geestelijkheid kalm voortgaan
en neemt sij zelfs onder geestelijke voogdij; niet de
geestelijke zending onder de menschen is hoofdzaak;
de hoofdzaak is de handhaving van het gezag der
geestelijkheid en daarmee van de Kerk, zelfs als dat
moet gaan ten koste van den zedeljjken achteruitgang
de geloovigen, een zóó belangrijk zedelijk verval,
dat Katholieke bladen als De Volksbode en De Voorhoede
daartegen op zóó buitengewoon k'asse wijze meenen te
moeten waarschuwen.
Een enkel deel van het aangehaalde artikel willen
wij nog nader bespreken. Mr. Aalberse en De Volksbode,
waaruit hjj met zooveel instemming dat artikel overnam,'
raden den arbeiders aan, die „verdierlijking" en dat
afgrijselijk zedelijk verval tegen te gaan door
ja, lezers, van een goed Katholiek zou men verwachten,
dat hij al die gruwelen zou willen bestrijden door het
Katholieke geloof en trouw aan de Katholieke Kerk;
maar dat zeggen Mr. Aalberse en hun vrienden niet',
zij weten dat zij daarmee de arbeiders bij den duivel
te biecht zouden zenden. Daarom raden zij de arbeiders
aan, die verdierlijking en dat zedelijk verval tegen te
gaan doorde moderne arbeidersorganisatie.
Wij zijn het daarmee volkomen eens. Alle kerkge
nootschappen, ook het Katholieke, zijn onmachtig geble
ken, de „verdierlijking" en het zedelijk verval harer
aanhangers tegen te houden. Zij trachten door kerkelijke
machtsmiddelen de leden harer kerken nog onder haar
invloed te houden, maar den wezenlijk godsdienstigen,
zedelijken, geestelijken invloed ?ijn zij kwijt. En zij
moeten zich wel schikken in de toelating en bescherming
van dansclubs als in den R. K. Volksbond te Schiedam.
Wil men nu de arbeiders, ook die onder kerkelijke
voogdij, niet geheel laten „verdierlijken" enz.dan
zit er niets anders meer op dan ze op te wekken tot
deelneming aan demoderne arbeider organisatie.
Katholieke arbeiders van Schiedam en omstreken,
denkt over deze dingen eens goed na. Uw verheffing,
uw materieele en zedelijke verheffing hebt* ge niet te
verwachten van uw Kerk of uw geestelijke adviseurs,
maar van uw eigen onafhankelijke (dat isde moderne)
arbeidersorganisatie. Gordt n aan tot den strijd der
moderne arbeidersorganisatie tegen het kapitalisme.
Strijdt in de moderne arbeidersorganisatie vóór uw
materieele en zedelijke vrijmaking.
Onder de geestelijke voogdij zjjn ook de Katholieke
