C. JAMIN
NIEÏÏWMALTH.BCWL ABONNEERT Op
^=eee HET volk
Mevrouw SGHAMLE,
EEcctriscbe Drukkerij
Sociaal-Democratische Arheiiers-Partij,
DE NOTENKRAKER
Binnenrotte 4s-so Rotterdam - Cel. 2505
Eevering van alle soorten Drukwerk
tot ongekend lage prijzen.
11
f 15 ter leen.
Voor liefhebbers!
Bureau voor Arbeidersrecht.
„DE STEM DES VOLKS".
Hugo de Grootstraat 91
Onze Leestafel,
Gebruikt geen koek, chocolade
en suikerwerk uit de winkels
der firma i
die haar arbeiders ontslaat, om
dat ze vereenigd zijn.
Afdeeling SCHIEDAM,
Arbeiders-Zangvereeniging
Alle voorbehoedmiddelen
van den N. M. Bond zijn
in groote sorteering ver
krijgbaar tegen de goed
koopste prijzen bij
DAGBLAD VOOR DE ARBEIDERSPARTIJ,
10 cent per week; fl.30 per kwartaal
15 cent per week; f195 per kwartaal
Maar hoe komt het dan, dat „de godsdienst uit de
arbeiderskringen verdwijnt" terwijl het socialisme daar
toeneemt De gelijktijdigheid van deze verschijnselen
is nog volstrekt geen bewijs, dat hei socialisme den
godsdienst uit de arbeidersklingen doet verdwijnen.
Juist de gelijktijdigheid daarvan wijst eerder op een
gemeenschappelijken oorsprong van die verschijnselen
heen. Juist het teit, dat tegelijkertijd de godsdienstig
heid verdwijnt en het socialisme groeit, is er eea aan
duiding van, dat er één zelfde oorzaak is, die deze
beide uitwerkingen heeft. En het is bij een eenvoudig
onderzoek reeds op te merken,; dat dit zoo is. Het
kapitalistische stelsel, dat niet ten doel heeft te zorgen
dat er werk en welvaart voor iedereen is, maar geen
ander doel heeft dan te zorgen om winst voor de be
zitters van het kapitaal (grond, fabrieken, verkeers
middelen enz. wordt voortdurend drukkender en
onrechtvaardiger voor de tallooze slachtoffers daarvan,
de arbeiders. Maar bjj zjjn ontwikkeling openbaart dat
kapitalistische stelsel ook voortdurend zijn ware karakter.
En de arbeiders gaan dit steeds in grootere getalen in
zien en worden dan vanzelf antikapitalistisch, dat is
socialist. Ook onder de „Christelijke" arbeiders zijn
er massa's die antikapitalistisch gevoelen en denken
maar alleen nog geen openlijke aanhangers van het
socialisme zjjn, omdat zij, zeer ten onrechte, bang zjjn
voor dat woord.
De geestelijken, Protestantsche zoowel als Katho
lieke, voor hun kerk, voor hun armenzorg en voor hun
eigen inkomsten veel meer afhankelijk van de „gegoeden"
dan goed is voor henzelf en hun zaak, zijn daardoor
van nature geneigd, de aanvallen op die „gegoeden" af
te keuren en als bondgenooten dier „gegoeden" op te
treden. Zij maken dan van hun geestelijk gezag over
de leden hunner kerk gebruik om die leden, voornamelijk
de arbeiders, terug te houden van strijd tegen het
kapitalisme, en hun „op grond van Gods Woord" te
vertellen dat het zondig is zich tegen de „door God
ingestelde bestaande orde" (dat is: het kapitalisme) te
verzetten. Maarhet kapitalisme zelf maakt
de arbeiders in groote massa's anti-kapitalistisch, dat is
socialistisch. Is de geestelijke een verdediger van dat
kapitalisme en verdedigt hij dat met bijbelteksten en
kerkuitspraken, ja, dan kan het niet anders of de anti-
kapitalistisch-geworden arbeider keert zich ook van zijn
geestelijke af. Dikwijls, doorgaans zelf, keert hij zich
dan tevens af van een godsdienstopvatting, door den
geestelijke steeds voorgesteld als behoorende bjj het
kapitalismedat is de schuld van dien geestelijke en
niet van het socialisme.
Door deze omstandigheden is het kapitalisme er oor
zaak van, dat de arbeider socialist wordt en is de
geestelijke door zijn voorstelling van godsdienst als
hoorende bij het kapitalisme de eenige oorzaak, dat
menige arbeider ongodsdienstig wordt.
Indien de predikanten van het Gereformeerde Week
blad deze verschijnselen in hun onderling verband eens
zuiver waarnemen, zullen zij zien dat onze uiteenzet
ting volkomen in overeenstemming is met de waarheid.
En wat die uitlating van de Leipziger Volkszeitung
betreft, zeker, er zijn onder de sociaal-democraten god
loochenaars die op grond van hun wijsgeerig-materia-
listische overtuiging ook de sociaal-democraten tot god
loochenaars willen maken. Maar zij vormen slechts
een kleine groep en hun uitspraken raken niet het
socialisme, niet de sociaal-democratie, doch alleen hun
wijsgeerige opvatting.
Het historisch materialisme wordt ook door dominé
Berends met het wijsgeerig materialisme vereenzelvigd.
Daaruit komt zjju verkeerde voorstelling van zaken
voort. Over het historisch materialisme hebben wij het
een andere keer wel eens. Wil dominé er eens iets
over lezen in een goedkoop boekje in het Nederlandsch,
dan koope hij zich eens voor 10 cent de brochure van
onzen partijgenoot Dr. J. van Leeuwen, getiteld „De
Wereldbeschouwing der Sociaal-Democratie. Anders
wachte hij maar eens, op nadere artikelen over dit
onderwerp in De Moker.
De wereldbeschouwing der Sociaal-Demo
cratie, door Dk. J. vax Leeuwen. Uitge
vers-Maatschappij v/h. H. A. Wakker Co.
Prijs 10 cent.
Deze brochure is de tekst van een rede, den 27 No
vember 1907 door Van Leeuwen voor de leden van het
Groningsche Studentengezelschap „Conamur" uitge
sproken.
Na een inleiding, meer speciaal tot het auditorium
gericht, worden in de brochure de volgende uitgangs
stellingen behandeld.
1. De Sociaal-democratie, als beweging, is een voort
brengsel van de burgerlijke maatschappij en den burger
lijken Staat.
2. De Sociaal-democratie, als theorie, is de voort
zetting van het burgerlijk geestelijk leven.
Deze stellingen worden economisch maatschappelijk
en staatkundig behandeld, uit welke verhandelingen de
zekere komst van de socialistische maatschappij wordt
geconcludeerd.
„De massa, die daarvoor noodig is, bestaat, dat is het
„proletariaat. In die massa bestaan alle krachten, die
„de sociaal-demokratie noodig heeft voor haar mach'ig
„werk: wil, werkkracht, weetlust,•geestdrift, idealisme."
Voorts komt na een breedvoerige uiteenzetting van
het verband tnsschen de soc. dem. theorie en het bur
gerlijk geesteljjk leven de slotsom „dat het de taak en
„de plicht der Soc. democratie is om al haar krachten
„te besteden aan het vooruitsluwen der menschheid, dat
„zij daarvoor medeweiking zal vinden hoofdzakelijk bij
„het proletariaat, maar tegenwerking voornamelijk van
„de kapitalistische burgerij, doch dat zij die tegenwer
king moet breken met alle middelen die zij vinden kan."
Aan de hand van Marx, Engels en Mehring wordt
een omschrijving van het historisch materialisme gege
ven, terwijl dan de wereldbeschouwing der sociaa
demokratie meer in details wordt omschreven.
't Behoeft niet gezegd, dat deze brochure niet bestemd
is als eerste propaganda-geschrift dienst te doen. Maat
de meer-ontwikkelden, zij, die reeds de soc. dem. beweging
zij 't ook van verre, kennen, zullen zeker dankbaar met
dit geschrift kennis maken, 't Is een mooie, van hel
idealisme van den schrijver doortintelende uiteenzetting
van onzen strijd, welke veel misverstand en verkeerde
voorstellingen zal helpen wegvagen.
Moge 't geschrift een ruime lezerskring vinden!
B.
A
met
I
CORRESPONDENTIE.
H. G. te A. Wjj zullen er voor zorgen. Harteljj
gegroet.
STEIJNPENNING.
Voor No. 53.
E. 25 ct. G. 10 ct.H. 13 ct.H, 10 ct.X.10 cl
Jac. 10 ct.J. v. R. 5 ct.W. v M, 10 ct.P. 10 ct
J. M. 8 ct. A. P. 5 ct.K 4 ct.
Schiedam.
Overschot 10 ct.Overschot brochureverkoop 8 ct.
De Moker 10 ct.M. en B. 100 ct.
Voor het Verkiezingsfonds.
Kaartclub f 1.08A.St.20ct.; J. v. Z 20ct.J. v. K20ct.
ADVERTENTIE N.
AFDEELING SCHIEDAM.
op Zondag 8 Maart, 's mor
gens ÏO nnr - „Constantia77.
AGENDA:
3-maand. fin. verslag van De Moker.
Verslag der financiëele corlróle-commissie.
Rapport van de afgev. naar het Z. H.
Zuiderkwartier.
Candidaatstelling P. B.
Ontwerp-rapport inzake werkloosheid.
HET BESTUUR.
Een partijgenoot vraagt terstond
Brieven letter X, bureau van De Moker.
Te koop aangeboden al de jaargangen
van „DE MOKER" voor elk aannemelijk
bod. Te bevragen bureau van dit blad.
Nieuwstrast 28.
GEOPEND: 's WOENSDAGSAVONDS
van 8V310 uur.
TARIEFVoor leden van bij den Schied.
Bestuurder.-bond aangesloten vereeni-
gingen f 0.10voor anderen f 0.30.
verstrekt kosteloos alle inlichtingen den
Bond betreffende,
Adres: Oosterstraat 54,
waar tevens de gedipl. deskundige, Mej.
E. H. VAN DER MEER, dagelijks
is te ontbieden en AEEE middelen van
den Bond voor de leden tegen kostenden
prijs verkrijgbaar zjjn. Voor niet-leden
tegen een kleine verhooging.
HET BESTUUR.
Onderafdeellng van de Afdeeling
Vlaardingen der S.D.A.P.
V laar dingsche Arbeiders(sters)
Wilt gij onze propagande bevorderen?
Sluit U dan aan bij bovengenoemdej
Vereeniging.
De contributie bedraagt voor gehuwden
7'/3 cent en voor ongehnwden 10 cept
per week.
Men kan zich eiken Woensdagavond
van 810 nnr daarvoor aanmelden aan
het repetitielokaal, bovenzaal Volkskoffie-
guis, of bjj een der Bestuursleden.
of met politiek-satiriek weekblad
iek weekblad
met teekeningen van ALB. HAHK,
Het abonnement op „De Notenkraker" alleen kost 90 ets. per kwartaal
Afzonderlijke nummers 77a ct. Vraagt proefn.: 8 dagen gratis toezending,
BUREAUX: KEIZERSGRACHT 378, AMSTERDAM.
Men kan zich abonneeren bij St. KLEPKE, Helenastraat 16.
ROTTERDAM.
Rovenlinis.
zone
het
den
cent
ff
post
Ie
niea
prac
best;
spot]
01
M'/ï
LEE
Al
S.
op d<
tot
zondf
Op
van t
zondh
wpzen
plichti
Vol{
teljjke
voorge
„de v<
vnil,
wering
waterl
van di
te ma
beharti
langen
IS
llteereeuw Bouten
