Werkloosheid.
Vlaardingsche IJzerkoekjes,
Maassluische Moppen.
knnst te zien geeft. We zullen dus deze begaafde
kunstenaresse eens kunnen zien in een volledig tooneel-
werk en in een volledige tooneelrol, die haar de gelegen
heid geeft al haar talenten ten toon te spreiden.
Ook de andere rolleD worden volgens alle beoor
deelaars in de pers uitmuntend vervuld. Zoodat het ge
heel ook uitstekend tot zijn recht zal komen.
Dat belooft dus een genotvolle avond te worden, een
heerlijk slot voor dezen eersten winter van Kungt aan
het Volk.
Zooals algemeen bekend is, vormden de beide Kamers
van Arbeid te Schiedam voor eenige maanden uit hun
midden een commissie ter bestrijding van de werkloos
heid. Deze commissie werd later aangevuld met de
vertegenwoordigers der verschillende arbeidersvereeni-
gingen en met eenige particuliere personen. Na in de
behoeften voor het oogenb'ik te hebben voorzien, wat
vooral door de krachtige hulp van de Gemeente moge
lijk was, besloot deze commissie zich tot een permanent
comité te vervormen. Besloten werd, dat de vertegen
woordigde organisaties rapporten zonden samenstellen
over hun inzichten en wenschen aangaande de beste
wijze van blijvende bestrijding der werkloosheid, en dat
die rapporten na 5 weken na dit besluit in een ver
gadering der commissie zouden worden behandeld. Ook
de particuliere personen, leden der commissie, zonden
dergelijke rapporten kunnen indienen.
Na ruim 6 weken werd deze vergadering ter behan
deling van die rapporten gehouden. Er bleken toen
slechts 2 rapporten te zijn ingekomen, 1 van de secre
taresse van de vereeniging tegen de bedelarij, en 1 van
de S. D. A. P. (de S. B. B. had besloten, de samen
stelling van een rapport over te laten aan de S. D. A. P.)
Er is nu weer een uitstel van 14 dagen verleend voor
de behandeling dezer uiterst belangrijke kwestie. Wij
hopen, dat de R. K. Volksbond, Patrimonium en het
Alg. Ned. Werkliedenverbond hun plicht in dezen niet
zullen verzuimen maar eveneens tijdig hun rapporten
zullen samenstellen. De arbeiders zijn toch wel de
meest belanghebbenden in de zaak der werkloosheid.
En nu te Schiedam de kans bestaat, door algemeene
samenwerking te komen tot de bestudeering van, de
verzameling van gegevens over en bet beramen van
maatregelen ter blijvende bestrijding van de werkloos
heid, nu zou het, vooral tegenover de arbeiders een
onverantwoordelijke daad zjjn, door onverschilligheid en
nalatigheid die mooie kans te laten voorbijgaan.
Of onze opwekking iets geven zal? Zouden de ge
noemde arbeiders-vereenigingen zoo weinig fut en denk
beelden hebben, dat ze niet tot een werkloosheidrappoit
kunnen komen?
Wij wachten af, nieuwsgierig en ongeduldig.
Werkloozen-Comité. Vrijdag is de werkloos-
heidskvestie in den Raad aan de orde gesteld naar
aanleiding van een adres van het werkloosheids-comité
en de daarbij gevoegde stukken. De volgende week
komen wij op die Raadszitting terug.
Het comité tot steun van werkloozen richtte tot den
Raad het verzoek om een subsidie, omdat het niet vol
doende in staat was, de werkloozen naar bekooren te
steunen en omdat B. en W. geweigerd hadden, het
comité vergunning te verleenen tot het houden eener
collecte. Dit adres werd ingezonden den 4 Maart 1908.
Daa-op dienden B. eu W. het voorstel in bjj d-n
Raad, het verzoek om subsidie, gedaan door het comité,
at te wijzen op grond van het advies van het Burger
lijk Armbestuur, met welk advies B. en W. zich vol
komen vereenigen.
Het advies van het Burgerlijk Armbestuur, gegeven
bij datum van 18 Maart, luidt in 't kort aldusdat
het Armbestuur niets bemerkt had van buitengewone
werkloosheid, dat de bestaande armbesturen best vol
doen kunnen in de door de werkloosheid ontstane be
hoeften, dat het verleenen van subsidie aan het
comité voor werkloosheid bovendien het gevaar zou
opleveren, dat overal uit het Overmaasche werkloozen
naar Vlaardingen zouden komen. En dan eindigt dit
advies met de volgende critiek op de werkloozenlyst
van het comité
„Op den ons ter inzage gegeven door het comité
opgemaakten staat van wèrkloozen komen voor
20 zeelieden.
12 kuipers.
11 metselaars of opperlieden.
6 losse werklieden'.
49 totaal.
Omtrent de groepen van opgegeven werkloozen valt
nog het volgende op te merken
ZeeliedenHet is een zeer gewoon verschijnsel, dat
eenige. zeelieden alhier in den winter geen werk hebben.
Deze verdienden hun geld in den zomer en behooren
er op te rekenen, dat zü eenige weken in den winter
zonder verdienste zijn. Van eigenlijke werkloosheid is
hier geen sprake. Van de 20 opgegevenen zijn er 11
boven de 50 jaar, 2 zelfs van 70 jaar, hetgeen te
denken geeft. De behoeftigen onder hen zijn natuur
lijk te verwijzen naar het betrokken armbestuur.
Metselaars en opperlieden. Ook hier geldt wat ten
opzichte van de zeelieden (met uitzondering van den
leeftijd) is gezegd. Voor deze groep is thans werk te
vinden, zoo niet hier, dan in naburige gemeenten.
Kuipers. De vraag rijst of voor het kleine aantal
onder deze groep opgegeven werkloozen, wezenlijk op
de eene of andere wijze geen werk is te vinden, gelet
op het groote aantal kuiperijen in de Gemeente.
Losse loerklieden. Deze zullen niet alleen in den win
ter, maar ook in den zomer wel meermalen af en toe
zonder werk zijn, maar daar tegenover staat, dat als zjj
werk hebben, zij in den regel een goed daggeld verdie
nen. Dat er onder zijn, die 4 maanden, 12 en 13 we
ken geheel zonder werk zonden geweest zijn, kunnen
wij zonder nader bewijs niet aannemen, en indien het
werkelijk het geval mocht zijn, wijst dit op omstandig
heden die hen tot de armlastigen brengen."
Tot zoover het advies van het armbestuur. Wjj komen
op een en ander nader terug.
De Christelijke organisaties gaven „eerbiedig te ken
nen geen deel aan bovengenoemd adres" (van het Werk-
loozen-Comité) te hebben, omdat zjj zich met dat adres
eu andere plannen van het Comité niet konden vereeni
gen. Deze Chr. organisaties zijn de Chr. Visschersver-
eeniging, de Chr. Kuipersgezellenvereeniging Eensge
zindheid, Patrimonium, en de Chr. Glasblazersvereeniging
en de Chr. Kantoor- en Handelsbedienden.
Zooals reeds gezegd komen wij op een en ander in
verband met de Raadszitting, waarin over deze kwestie
beraadslaagd is, de volgende week nader terug. Wij
kunnen nu reeds opmerken, dat zich hier een merkwaar
dig stukje klassenstrijd afspeelt.
Nu al weerDat gaat daar zoo een lief gan
getje in de meubelfabriek van den heer P. J. Boes
't eene ongeluk volgt het andere op.
Het is nog maar slechts enkele weken geleden, dat
we melding maakten van het ongeluk dat den arbeider
Van Ginkel overkwam en zoowaar, de vorige week
deed zich weer een nieuw geval voor.
De 17-jarige A. Bos, is thans het slachtoffer. Bezig
zijnde aan de zaagmachine, had hij het ongeluk met
zijn hand daar tusschen te geraken. Twee vingers
werden hem direkt afgezaagd, terwijl de derde wel ge
amputeerd zal moeten worden. Voorts zyn ook duim
en pink ernstig geblesseerd, zoodat deze jongen voor
zijn geheele leven ongelukkig is.
Zooals men ziet al weer een nienwe bijdrage voor de
stelling, dat de risico van het bedsijf voor den arbeider
bestaat in het bekomen van verminkingen, iets waarvan
een patroon geen last heeft.
Wanneer nu weer een nieuw ocgeluk?
Centralisatie. Naar wjj vernemen zijn bij de
kuipersgezellenvereeniging „Wij streven naar verbetering"
plannen in voorbereiding zich aan te sluiten bij den
Bond van Houtbe(ver)werkers. Althans door haar is de
zustervereeniging te Rotterdam daarover gepolst. Deze
heeft zich ook in gunstigen zin daarover uitgelaten,
zoodat vermoedelijk in de naaste toekomst in dien geest
zal besloten worden.
„Daaronder komen er voor die niet onder de eigen
lijke werkloozen waren te rangschikken, die niet
behoeftig zijn, die door armbesturen ondersteund
worden (o. a. 4 door het Burgerlijk armbestuur, die
thans weer aan het werk zijn, enz.
„Op dien staat is ook aangeteekend het aantal kin
deren, maar daarbij is niet vermeld hoeveel dier kin
deren door huwelijk enz. niet meer tot het gezin van
den z.g. werklooze behooren en niet behoeftig zijn.
Opgelet. Dat het zaak is dat men ieder jaar gaat
controleeren of men wel op de kiezerslijst is gebracht,
of wel dat men behoorlijk, zonder fouten, daarop voor
komt, bleek ons toevallig deze week uit het volgende
geval.
Een loonkiezer, die reeds enkele jaren kiezer is, zoo
wel voor de Kamer, Prov. Staten als voor den Gemeen
teraad, had men bij het opmaken van de lijst geschrapt
als gemeenteraadskiezer. Toch had de man in kwestie
op tjjd zijn hoofdelijken omslag betaald. Door toevallige
omstandigheden komt hem zulks ter oore. Hij infor
meert even bij de betrokken ambtenaren, deze kijken
hun officiëele bescheiden na, en.ze moesten erkennen
dat hunnerzijds een fout gemaakt was. De man werd
dus ook weer als gemeenteraadskiezer op de lijst
gebracht.
Men ziet uit dit geval dus dat het maken van fouten
niet buitengesloten is, en het van belang is even ter
secretarie de kiezerslijst te gaan controleeren. Denkt
er om dat 14 April de laatste dag is dat ge zulks
kan doen. Daarna is de lijst niet meer te veranderen.
Meibetooging. Door den bestuurdersbond is
besloten dit jaar de viering van den 1 Meidag van hun
te doen uitgaan. Als leuze werd gesteld den wettelijk
vastgestelden achturendag en algemeen kiesrecht. Ook
zijn nog enkele andere organisaties verzocht hunne
medewerking te verleenen.
Bureau voor Arbeidersrecht. Zooals we reeds
enkele weken geleden meldden werd door den Bestuur
dersbond in beginsel besloten tot oprichting van een
dergelijk, voor de arbeiders van zoo onnoemlijk veel
nut bureau. Eu het bestuur kreeg opdracht naar de
mogelijkheid daarvan een onderzoek in te stellen.
Buiten verwachting is ze daarin zeer gelukkig ge
slaagd, omdat ze in dezen de zeer gewaardeerden steun
van den ambtenaar van het zoo bij uitstek gunstig be
kend staande Rotterdamsche Bureau voor Arbeidersrecht,
A. W. Heijkoop mocht ondervinden en deze zich bereid
verklaarde ook voor het Vlaardingsche bureau als
ambtenaar te willen optreden.
Als wij toch zeggen dat door het Rotterdamsche
bureau over 1907 3600 verschillende zaken zijn af
gehandeld, dan blijkt daaruit overduidelijk in welk
een gunstige reputatie ze zich mag verheugen.
En dat behoeft ook niet te verwonderen.
De arbeiders, in het algemeen genomen, weten nog
betrekkelijk weinig van de verschillende wetten, waar
mede ze zoo nu en dan in aanraking komen. Daardoor
trekken ze gewoonlijk aan het kortste eind. En advies
inwinnen bij een advocaat of notaris, gaat niet alleen
hunne finantiëele draagkracht te boven, maar ze ver
trouwen, eerlijk gezegd, zulke heeren ook niet altijd te
best. De zaak toch is, dat het door die heeren niet
zoo nauw genomen wordt met het recht van den arbeider.
Gaan ze daarentegen naar een Bureau voor Arbeiders-
recht, dan weten ze vooruit dat ze goedkoop geholpen
worden en dat hun zaak behandeld wordt door meuschen
die het arbeidersleven van eigen ervaring kennen en
dus met den noodigeu ernst en zoo consciëntieus mogelijk
hunne belangen behartigen.
Dat weten en ondervinden de Rotterdamsche arbeiders,
en daarom is hun eerste gang naar het Bureau voor
Arbeidersrecht.
En zouden dat de Ylaardingsche arbeiders ook niet
doen
Volgende week hopen we een verslag te geven van
den cursus die de heer A. W. Heykoop jl Donderdag
voor den Bestuurdersbond en nog enkele ander organi
saties gehouden heeft, over doel, werking en verkregen
resultaten van de Bureaux van Arbeidersrecht.
Miliciens. Vanwege de afd. Vlaardingen van
den Miliciensbond zal op Zondag 29 Maart a.s., een
vergadering worden belegd te Brielle, in de zaal van
den heer A. Klok aan de Turfkade, waar als spreker
zal optreden de heer A. Brouwer van alhier, met het
onderwerp: „De Bond van Miliciens". Getracht zal
worden een afdeeling op te richten.
Asn de lezers te Vlaardingen. Er zal voor-
loopig weder te Vlaardingen worden gecolporteerd. Wij
vestigen er de aandacht op dat 't bovenal de bedoeling
is vaste lezers te verkrijgen. Geeft u dus op als abon-
neé. De prijs is 30 cents per 3 maanden.
Zoo'n onvoorzichtige Dominé. Dominé Sluyter van
Maassluis heeft het in 't laatste nummer van Het Gerefor
meerd Weekblad over de verkiezing te Tietjerksteradeel.
Hij heeft het daar over den geringen vooruitgang (33)
van het stemmenaantal der sociaal-democraten in dat
district. Maar Dominé vergeet de andere cijfers daar
naast te stellen en komt daardoor tot een totaal ver
keerde voorstellingde kerkelijke candidaat ging n.l.
sinds 1905 met 28 stemmen achteruit. De liberale met
253 achteruit, alleen de soc.-dem. gingen vooruit, zij
het ook slechts met 33 stemmen. Uit deze cijfers blijkt
alleen dit, dat, voor het oogenblik althans, bij de be
staande partij verdeeling, in het district Tietjerksteradeel
een zekere vastheid in de partijverhoudingen bestaat.
De burgerlijke partijen zijn daar aan hun uiterste sterkte
toe gekomen. De liberalen zijn daar reeds overheen en
beginnen achteruit te gaan. De kerkelijken gaan niet
meer vooruit. De omstandigheden voor verlies aan de
sociaal-democraten zijn dus daar eenige flinke teleur
stellingen nog en ook de kerkelijken gaan dan achter
uit dan ten koste van de soaiaal-democraten.
Maar het is niet voorzichtig van Dominé Slnyter om
het over deze verkiezing te hebben. Want Dominé's
partijgenoot, de anti-revulionaire Dominé van der Voort
van Zijp heeft bij deze gelegenheid met een aantal leu
gens gewerkt, die hem reeds vóór zijn intrede in de
Kamer tot een onbetrouwbaar politiek-verdorven man
hebben gestempeld. De meest brutale van die leugens
was deze „de antirevolutionaire Dominé verklaarde dat
te Doesburg B. en W. in onder onsjes het schoolgeld
der openbare school telkens verlagen om het Christe
lijk onderwijs te benadeelen en zoo gebeurt het overal,"
voegde Dominé daaraan to9. Op een telegrafisch ver
zoek om inlichting, werd dit antwoord ontvangen
„Vuige laster, verregaande leugen. Schandelijk. Bur
gemeester Doesburg.Daar kon Dominé het mee doen.
Later riep Dominé den liberalen heer van Santen tot
getuige, maar deze verklaarde dat Dominé wél dezen
„vuige laster" had uitgesproken. Trots dit alles weigert
Dominé zijn „lasterlijke" taal te herroepen.
