1 MEI.
No- 9.ZATERDAG 2 Mei 1908. 8e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stnkfcen yoor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
De Moker
Bericht der redactie.
Boycot- Jamin.
Meifeest te Schiedam.
De Moker en het Congres der
S. D. A. P.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal -.7
franco per post 80 cent j 3 voormthetahn9-
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie
Gebouw „CON&TANTIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Bhoonschestraat 7boven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32.
Groote Markt 3.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen Markgraatstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Het beredeneerd gemeenteraadsverslag over de zit
tingen van 28 April wordt de volgende week geplaatst.
Verzoek. De bestunrdersbond heelt aanplakbiljetten
doen drukken inzake den boycot-Jamin. Deze biljetten
mochten echter van onzen burgemeester niet aan de open
bare aanplakplaatsen worden aangeplakt, omdat daar
mede de neutraliteit der gemeente in gevaar zou komen.
Aan „Constantia" prijken er nu enkele aan de muur.
Maar dat is niet genoeg er zijn een aantal biljetten
over.
•Wie weet er enkele te plaatsen aan eigen muren,
ramen, in winkels etc.
Wie een of meer biljetten hebben wil, vervoege zich
aan „Constantia."
Dag. Best. S. B. B.
Vrgdag 1 Mei te 8 uur in Constantia, onder lei
ding van den Bestunrdersbond. Feestredenaar W. P. G.
Eelsdingen. Exelsior zal 7 nos. zingen ni.Kom uit de
dorpen, 2. Vrijheids-Mei, 3. Strijdlied, 4. Denneboom,
5. Morgenrood, 6. Kiesrechtmarsch en 7. Vaandellied.
En bovendien komt Sauvlet. Entrée 5 cent.
Zaterdag 2 Mei te 8V2 uur in Constantia. Uit
voering door de Tooneelvereeniging Nieuw Leven, on-
derafdeeling der S. D. A. P. atd. Schiedam. Zie de
advertentie in dit nummer. Entrée 15 cent.
Op voor den wettelijken 8-urendag
Op voor het algemeen kiesrecht
Er licht een bittere ironie in de omstandigheid, dat
de georganiseerde arbeiders hun eisch van wettelijke
beperking van den arbeidsdag tot 8 uur dit jaar over
de geheele wereld zullen laten klinken in een tijd
van werkloosheid en crisis.
Er ligt ook iets krankzinnigs in het feit. dat mini
tonen arbeiders demoustreeren voor verkorting van den
arbeidsdag op hetzelfde oogenblik, dat millioenen arbei
ders tevergeefs vragen om werk
Maar er ligt ook iets misdadigs in de onverschillig-
beid en machteloosheid der regeerende burgerklasse
tegenover die gelijktijdige eischeu van verkorting van
den dagelijkschen arbeidsduur en van verschaft! >g van
werk, eischen gesteld door de proletariërs, die drie
vierden of nog meer van de bevolkingen der verschil
lende landen uitmaken.
Zooeven verscheen het boekwerk „Arbeidersleven in
Nederland," uitgegeven door de S. D. A. P. en het
Ned. Verbond van Vakvereenigingen. Daarin zijn ge
gevens verzameld over de arbeidsomstandigheden van
georganiseerde en door organisatie bereikbare arbeiders,
dus over „de bloem der Nederlandsche arbeidersklasse".
Dat zijn er 226523 in 't geheel, 116342 mannen, 55616
vrouwen, 4565 kinderen, waarbij dan nog gevoegd moeten
worden de groote groepen van spoorwegpersoneel en
havenarbeiders.
Uit dat boekwerk blijkt, dat de 10-urige of korteie
arbeidsdag slechts in enkele groepen regel is, n.l. bij
de diamantbewerkers, de teekenaars, de bureaubeamb
ten aan de spoor, de kantoorbedienden, de bouwvakar
beiders, de electriceins, de lithografen en nog enkele
kleiuere groepen.
Een tweede kleine groep beett een 11-urigen arbeids
dag als regel, maar de uitzonderingen op dien regel
zjjn talloos.
Verreweg de meeste arbeiders werken langer dan 11
uren per dag, bijv.: de bakkers doorgaans 80 en meer
uren per week, de behangers en stoffeerders (vooral
's zomers) 14 a 16V3 uur p. dag. de bierb fftelaars 13
a 14 uur p. dag, de Schiedamsche branders {steeds met
nachtwerk) en distillateurs 12 a 16 uur p. dag, de
cacao- en suikerbewerkers eveneens (vooral door over
werk), de arbeiders in carton- eD papierfabricage in den
regel 11 a 12 uur, maar door overwerk en gebrek aan
personeel vaak 24 k 36 uur onafgebroken aan één stuk,
de glasblazers komen ondanks een normalen arbeidsdag
van 6V3 tot 10 unr door overwerk enz. vaak tot 15 a
16 uur p. dag (overwerk en nachtarbeid zijn regel),
de havenarbeiders werken ongeregeld, maar als er werk
is zéér lang tot 20, 24, 30, 36, ja zelfs 50 en 60 nren
aan één stok (nacht- en Zondag-arbeid worden geëischt),
de hoepelmakers 14 uur p. dag, de arbeiders in de
kleediugindnstrie werken tot 18 uur per dag en vaak
nog langer, de kuipers 12 tot 16 uur, de machinisten
en stokers die niet met het drieploegenstelsel werken
17 a 18 uur p. dag, de arbeiders in melkinrichtingen
13 tot 16 uur, de slagersknechten 13 uur, de stoelen
makers (vooral 's zomers) 13 a 16 nur, de magazijn
bedienden in de meeste magazijnen van 14 tot 19 uur,
de zuivelbewerkers 12 k 14 nur.
Een lange lijst van droge namen en cijfers is dit.
Maar het zijn menschen, die al de ellende en al de
afschuwelijkheid van die lange dagen hebben te torschen,
en het zijn eveneens menscheu die hun medemenschen
zulk een arbeidsdag opleggen. De eersten, dat zijn de
arbeiders, de slaven, de slachtoffers van het burgerlijke
kapitalistische voortbreugingsstelsel. De laatsten, dat
zijn de kapitalisten en hun handlangers en dienaren,
die niets kennen en niets willen kennen dan winst vau
hun geld, rente en winst, winst en rente en die
zonder gewetenswroeging de werkloosheid door hun
stelsel scheppen, even onbarmhartig als zij hun arbeids
slaven een overmatigen arbeidsduur opleggen.
Op dezen len Mei zullen wij overal, waar wij samen
komen, de georganiseerde arbeiders, de aaneengesloten
strijders tegen het kapitalisme, dubbel gevoelen den
onduldbaren druk en de misdadige, krankzinnige uit
werking van dat burgerlijke voortbrengingsstelsel, om
dat wij gelijktijdig aan de crisis met haar werkloosheid
van millioenen en aan den onbarmhartigen, overmatigen
arbeidsdag zullen denken O, het kapitalisme en de
burgerlijke maatschappij zorgen er wel tronw voor, dat
onze Meimeetings materiaal van aanklacht tegen de
bestaande toestanden hebben Zij zorgen wel overda
dig voor redenen van verbittering en tegenzin, van
wrok en haat
Arbeiders, waar dit kapitalisme en de burgerlijke
Maatschappij 200 gil zïjn met bun gaven van haat en
ellende, zoudt gij dan niet even gul zijn met uw ant
woord daarop Voelt u dan sterker dan ooit den
strijder uwer klasse tegen de burgerij en haar kapitalisme!
Strijdt dan viuniger en volhardender dan ooit den strijd
der onderdrukten en uitgebuite arbeiders tegen de onder
drukkende en uitbuitende kapitalisten
Maar dat kunt ge alleen als ge sterk zijt door samen
werking en aaneensluiting Dat zal u alleen mogelijk
zijn, indien gij tegenóver de macht van het kapitalisme
met al zjjn hulpmiddelen de macht van uw wil en nw
aaneengesloten massa kunt stellen Daarom eendrachtig
allen vereend tegen uw vijand, het kapitalisme.
Een van de sterkste machtsmiddelen van het kapita
lisme is zijn staatsmacht, is de burgerlijke organisatie
van den staat. Dat machtsmiddel kunt gij, arbeiders,
uw burgerlijke vjjanden ontuemen door het over te
brengen in uw eiieu bande door het algemeen kies
recht. Als door dat algemeen kiesrecht het bestuur
vau stad en land niet meer in het uitsluitend bezit is
der burgerlijke keerschers, de dienaren ea aanbidders
van het kapitalisme, dan kunt gij die door de burgerjj
georganiseerde staatsmacht gebruiken om de wetgeving
te veranderen naar uw eischeu en behoeften. Een van
die eischen is de verkorting van den arbeidsdag. Als
gij op de staatsmacht voldoenden invloed kunt nit-
oefenen, dan kunt 'gij door de wetgeving den arbeids
duur beperken tot zoover gij wilt, tot zoover noodig
zal blijken om de arbeiders een menschenleven te
verzekeren.
Daarom ook jwordt nu de eisch van algemeen kies
recht op dezen len Meidag gesteld naast de eisch van
wettelijke vaststelling van den 8-nrigeu arbeidsdag.
Het is niet te ontkennen, dat ook in Nederland, ook
te Scviedam, de onwil der arbeiders 0111 de slaven te
blijven van het kapitalisme en de onmondige beheersch-
ten door de burgerpartijen groeit en toeneemt! Het
geluid van de zich ten strijde opmakende proletaren
wordt sterker. Het leger der georganiseerden wordt
grooOr en krachtiger.
ArbeidersMoed Er is hoop ook voor u, dat het
arbeidersleven nog eens een menschenleven zal worden
Het socialisme heeft u die hoop gebracht Moed, ar
beiders, het hoofd omhoog, verdrukten en misdeelden
Uw leven hoeft niet te bljjven een leven van zwoegen
en ontberenGij kant gelooven in een beteren tijd
Gij moogt hopen op een betere toekomstDe prole
taren hebben zich georganiseerd tot, den zelfstandigen
onbarmhartigen strijd hunner klasse
Het is deze blijde klank, die op den len Mei nog
luider klinken zal dan de niet te smoren kreet van haat
en woede tegen een stelsel als het kapitalistische
Naar aanleiding van de Bruin's stukje „Congres-
indrukken" in het vorige nummer van ons blad schrijft
de redactie van Het Volk het volgende:
Ten slotte hebben wij op de uitingen van De
Moker te zeggen dat wij vertrouwen dat de redaktie
van het blad begrijpen zal dat ook zij de grens
van den par tijgen 00 tschap pel jjke toon overschreed.
Hoe moeilijk het ook is tegenover den aard der
aanvallen waaraan de partij blootstond, de kalmie
te bewaren, wij omenen dat na dit kongres toch
alle aanleiding is zulks te doen. De party staat
vast in haar schoenen en het beste middel om zulke
kritiek te ontwapenen, is flink slag te gaan leveren
tegen den gemeenscbappelijken vijand.
Ter vermijding van misverstand moeten wij eerst op
merken, dat de Bruin geen redacteur van De Moker
meer is. Sedert zijn 1 aadslidmaatschap is er een andere
verdeeling der werkzaamheden in onze afdeeling noodig
geworden en staat De Moker niet meer onder de redactie
van de Bruin. Het stnk van de Bruin over het Congres
werd door hem als afgevaardigde onzer afdeeling ge
schreven. Als zoodanig was hij de aangewezen persoon
daartoe. Natuurli,K mag iedereen, ook Het Volk daarop
critiek uitoefenen. En bij de Bruin's verslag als afge
vaardigde op onze eerstvolgende huishoudelijke verga
dering zal natuurlijk ook dit artikel van hem iD De
Moker ter sprake komen. Maar de redactie van Het
Volk zal het wel met 011s eens zijn, de Bruin als afge
vaardigde had het recht in ons af'deelingsblad zijn
Congresindrukken weer te geven. Misschien meent de
Volk-redactie dat wij er dan een onderschrift ouder
hadden moeten plaatsen?
Dat zouden wij ook gedaan hebben, indien wij niet uit
de ervaring onzer eigen huishoudelijke afdeel in gsver-
gaderingen en uit de ervaring van onze gesprekken met
de hardst werkende arbeiders-partijgenooten wist-n, dat
de Bruin heelt opgeschreven wat de meeste arbeiders-
partijgenooten meenen. Onze leden ondervinden bij hun
progaganda in de werkplaats, op de fabriek en in de
huizen hunner klassegenooten, dat de critiek der
tribune-marxisten (men zou ze beter tribunaal-marxisten
kunnen noemen) een onoverkomelijke hinderpaal voor
bun propaganda is. Langzamerhand zijn door deze
kleine groep partijgenooten, waarvan slechts een enkele