Schiedamsche Bestuurdersbond
No. 19
ZATERDAG 11 Juli 1908.
8e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
De Moker
De meeting voor Vak-Organisatie.
De plaatselijke dagbladen over de
meeting voor vakorganisatie.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj V00rmtbetaUn
franco per post 30 cent j
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie
Gebouw „CONSTAKTIA", Hoogstraat.
Bureau van Administratie
Bhoonschestraat 7boven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stukken tooi 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieawsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaakdingen: Markgraafstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bjj adresverandering
daarvan kennis te geven aam de Administratie.
Onze Meeting is voorbij. De uitkomst
heeft aan de beste verwachting voldaan
ze is schitterend geslaagd.
Pe arbeiders van Schiedam, waarvan
het overgroote deel nog voortleeft in
doffe berusting en onverschilligheid, heb
ben kunnen zien, dat er een macht aan
't opkomen is, waarmeê rekening gehou
den moet wordende steeds sterker
wordende organisatie van den arbeid.
Die lange indrukwekkende stoet van
arbeiders, met haar kleurige vaandels en
banieren, heeft het gevoel van arbeider
zijn, wel bij hen moeten doen ontwaken
en hen den weg getoond, dien zij gaan
moeten, om te komen tot beter mensch-
waardig leven.
Om alles te doen slagen, zooals het
geslaagd is, hebben wij den steun noodig
gehad van ongeveer alle bestuurders dei-
organisaties, welke bij den S. B. B. aan
gesloten zijn.
Allen hebben hun plicht gedaan. Die
steun is ruim verleend.
Daarvoor onzen dank.
P. de Bruin, voorz.
J. M. v. Pelt, secr.
De eerste groote meeting van georganiseerde arbeiders
te Schiedam en de daaraan verbonden optocht zijn
voorbij en zijn uitmuntend geslaagd. -
Het was een vreemde kennismaking, die van het
eigenzinnige, valsche, vervallen Schiedam met die nieuwe
irissche macht van het georganiseerde macht van het
georganiseerde proletariaat.
Maar even vreemd was de kennismaking van de
meetinggangers die nog nooit in Schiedam waren geweest,
met onze van verval en troosteloosheid sprekende
jeneverstad.
Het meetingterrein zelf versterkte dezen indruk van
iets heel vreemds, van de samenvoeging van dingen
die niet bij elkaar hooreneen aanzienlijke holle
ruimte met een slecht onderhouden grond, omgeven
door zwarte, onoogelijke, vuile stukken fabriek en toe
gang gevende tot een sombere doodsche schuur. Op
dat terrein een paar duizend vroolijke opgewekte man
nen en vrouwen, open, strijdlustige figuren, allen ver
heugd over den ook nu weer blijkenden snellen voor
uitgang van de organisatie der strijdende arbeiders.
In die schuur de geheelonthouderstafels en karren een
geheelonthoudersmaal te koop in een zóó sombere holte
Overal nieuw opgewekt frisch leven te midden van de
vervallende herinneringen aan het oude rijke jenever-
Schiedam
Reeds om 12 uur begon het terrein vol te loopen.
De banieren werden tegen de kant gezet. De honge-
rigen en dorstigen trokken de schuur in, waar de Rot-
terdamsche afdeeling der Ned. Ver. tot afschaffing van
alcoholhoudende dranken een overvloed van etens- en
drinkens-waren had bijeengebracht. De anderen zochten
bekenden op en vertelden elkander hun laatste onder
vindingen.
Om 1 uur zetten „Kunst en Strijd" en „Excelsior"
de werkzaamheden in. De strijdliederen van de arbeiders
klonken frisch door de lucht en menigeen zong er de
woorden bij. Toen opende de voorzitter van den
Schiedamschen Bestuurdersbond de meeting met een
korte welkomstspeech, waarin hij de beteekenis dezer
provinciale meeting voor vakorganisatie uiteenzette,
de beteekenis vooral voor Schiedam, waar 5 jaar ge
leden nog niemand geloofde dat men in 1908 een
meeting als deze zou kunnen inrichten en waar nog
zelfs 2 jaar geleden aan een feest als deze meeting
niet kon worden gedacht.
Daarna voerden Bergmeijor en Spiekman het woord.
Met onverdeelden aandacht werd geluisterd naar de
pittige, opwekkende woorden dezer sprekers, die wezen
op de klassetegenstellingen in onze maatschappij en op
de beteekenis van de organisatie der arbeiders. Met
heldere voorbeelden wezen zjj aan, hoe de arbeidersklasse
zelf bezig is zich vrjj te maken van de slavernij, waarin
de burgerlijke maatschappij ze 'gebonden houdt.
Toen was het pauze. „Kunst en Strijd" en de Rot-
terdamsche „Stem des Volks" (gem. koor en mannenkoor)
vulden die aan met bekende, geliefde muziek.
Daarna spraken Van Hinte en Van Leeuwen, de
laatste ter vervanging van Schmidt, die niet gekomen
was. Opnieuw luisterden de talryke aanwezigen met
aandacht naar de pakkende, geestdriftige redevoeringen
dezer sprekers, die ieder op eigen, andere wijze opwekten
tot deelneming aan den grooten bezielenden stiijd der
arbeiders tegen een maatschappelijk s'elsel, dat den
arbeider belet mensch te zijn.
Om 4 uur was de meeting hiermee afgeloopen. Toen
begon de opstelling van de optocht. Voorop ging Schie
dam, kranig vertegenwoordigd, een flink figuur slaande
door stevige deelneming. Daarna Rotterdam, Dordrecht,
Delft, Den Haag en de verdere vertegenwoordigde
steden. In zeer korten tijd was de lange stoet met zijn
72 banieren en zijn paar duizend deelnemers opgesteld
en begon de wandeling door de stad. Muziek mocht er
niet worden gemaakt. Gezongen mocht er niet worden.
Daardoor lag er voor de deelnemers iets ongewoons in
dezen optocht. Maar des te meer indruk maakte de lange
kranige stoet op de tallooze toeschouwers. Op het
Stationsplein werd halt gemaakt en werd d or De Bruin
en Van Leeuwen met een kort woord van dank en
opwekking de optocht ontbonden.
Met blijdschap en trots kunnen wjj zonder vrees voor
tegenspraak van welke zijde ook zeggen, dat deze
meeting voor vakorganisatie een volledig succes is
geweest. De organisatie en regeling van ieder onderdeel
was uitstekend. En de deelneming liet niets te wenschen
over.
Wjj wenschen den georganiseerden arbeiders van Schie
dam en hun in den S. B. B. samengevoegde besturen
van harte geluk met dit welslagen van hun werk.
Nieuw leven groeit er op in het oude vervallen Schie
dam, het nieuwe krachtige leven van den klassenstrijd
voerende arbeidersorganisatie. Terwjjl overal nog de
trieste ruïnes staan van het rijke jenever-Schiedam, is
dat nieuwe arbeiders-Schiedam reeds nu, na eenige jaren,
in staat tot zulk een krachtsbetoon als verleden Zondag
mogelijk bleek.
Voorwaarts marsch nu, makkers! Moedig en krachtig
voortgegaan op den zelfgemaakten organisatieweg
Afgebroken het oude, vervallendeOpgebouwd het
nieuwe, oprijzendeIn het arbeiders-Schiedam kan niet
heerschen de neerdrukkende troostelooze jenevergeest
van oud-Schiedam, daar zal heerschen de opwekkende
broederschapsgeest van het weer-mensch-geworden ge
organiseerde proletariaat.
Op, proletaren't bang verdriet gebannen,
Vreugd in het hart en moed in 't oog
De vijand wijk' voor d' aandrang onzer mannen,
Hoe hij zich ook al weren moog',
Sluit u in drommen van duizenden aan,
Niets is bjj machte u dan te weerstaan.
De Schiedamsche Courant bevat het volgende zuur
zoete verslag
Zooals wij hebben medegedeeld, werd gisteren in den
Doele een meeting gehouden voor de bevordering der
Vakorganisatie, welke meeting was op touw gezet door
den Schiedamschen Bestuurdersbond.
Uit verschillende gemeenten kwamen vereenigingen
met hun vaandels en banieren om deze meeting bij te
wonen. Reeds te 127* zagen wij er een groot aantal
uit Rotterdam komen, die 23 banieren en vaandels
medebrachten. Op het Doeleplein telde wij er kort na
1 uur, op welk uur de meeting met muziek werd ge
opend, 85, terwijl ongeveer 100 vereenigingen waren
vertegenwoordigd.
Het was daar knap vol en gloeiend heet onder de
brandende zon in die menschenmassa en slechts langs
twee muren was een smalle strook schaduw, waar een
aantal gezelschappen, mannen, vrouwen en kinderen,
gezellig den inwendigen mensch zaten te versterken.
Na de inleidende muziek werden door een zang
gezelschap eenige nummers gezongen en te 17a uur
werd door verschillende sprekers het woord tot de ver
gadering gericht, om allen op te wekken tot het zich
vereenigen in de vak-organisaties, ter verbetering der
toestanden voor den arbeider.
Laat op den middag traden nogmaals de muziek- en
zanggezelschappen op en te vier uur precies vormden
de aanwezigen zich in een langen stoet, waarin de
banieren en vlaggen over de geheele lengte waren ver
deeld, en toen werd gemacheerd langs Boterstraat,
Hoogstraat, Broersvest en Singel naar het station, waar
de stoet werd ontbonden.
Langs dien geheelen weg stonden de nieuwsgierigen
geschaard om den optocht te zien voorbijtrekken en
noch door de deelnemenden aan den optocht, noch door
anderen werd aanleiding tot stoornis gegeven. Aan de
voorwaarde, dat geen muziek daarbij mocht worden
gemaakt, noch mocht worden gezongen, is vrijwel ge
trouwelijk gevolg gegeven.
Wij meenen dat deze meeting niet over gebrek aan
belangstelling heelt te klagen gehad, want ook op het
terrein waren heel wat menschen gekomen om eens te
kijken en te luisteren.
De Nieuwe Schiedamsche Courant is minder zuurzoet,
ze is innerlijk ontsteld en houdt met moeite haar woede
in. Ze schrijft het volgende
Van wege den Schied. Bestuurdersbond werd gister
middag hier de meeting voor vakorganisatie gehouden,
waarvoor het terrein achter den Doele door het ge
meentebestuur nagenoeg gratis was afgestaan.
Omstreeks twaalf uur zag men reeds talrijke ver
eenigingen met hunne vaannels, komende van Rotterdam
en Dordrecht de laatste per stoomboot tot aan het
Hoofd langs de Hoogstraat naar den Doele trekken
en ten één ure waren daar ook met uit den Haag, o.a.
per fietstocht, en andere omliggende plaatsen gekomene,
circa een 80 vereenigingen vertegenwoordigd. De
vaandels en vlaggen stonden daar in het rond langs
de afslnitheining geschaard. Van welke kleur deze
betooging was, was daarbjj niet twijfelachtig, waar het
rood met de aanduiding S. D. A. P. op vele plaatsen
