Ylaardingsche IJzerkoekjes.
schen verwittigd van het geval, .het noodig oordeelde,
zelf nog eens met hem te contereeren.
Maar dat vond onze humane mijnheer Kranen hoogst
overbodig.
Op een schrijven der afd. dat wij geenszins overtuigd
waren, aangaande de billijkheid van het ontslag, kregen
wij een schrijven terug, dat wij geen moeite meer be
hoefde te doen, waDt dat hij geenszins meer op zijn
besluit terugkwam. Zeer gemakkelijk.
Hetzelfde lot trof onze voorzitter en een onzer oudste
leden, genaamd J. v. Wel en H. Gulik, hetgeen ons
nog meer tot de overtuiging bracht dat het de organisatie
is, die hem een doorn is in het kapitalistenoog. De
laatsten hebben hun ontslag te danken hoofdzakelijk
aan de artikelen in „Het Volk" „de jeneverstad," waar
van ons de schrijver niet eens bekend is, veel minder
dat wij hem inlichtingen hebben verstrekt. Hoewel wij
er bij moeten voegen dat de schrijver van genoemde
artikelen, nu niet zoo geheel onjuist is, op enkele uit
zonderingen na meer van technischen aard, is hij zeer
goed met de toestand op de hoogte. Een reden voor
ons om aan te nemen, dat schrijver nu wel juist geen
vakman, maar dan toch zeer in onmiddelijke nabjjheid
van het bedrijf staat. Wij zullen er verder niet over
schrijven, omdat het resultaat, bij handelend optreden
nog niet te zien is. Maar dit staat vast: Hier hebben
wij weer twee gevallen, die het onthouden dubbel waard
zijn. Beide bovengenoemde patroons doen zich voor als
uiterst vrijzinnig. De zonen van dezen vrijzinnige pa
troons staan op de voorhoede der jonge garde. (Pro-
pagandeclub).
Bij de a.s. algemeene Kamerverkiezingen geven zij
in hun woordengescherm weer af op alles wat zich aan
banden laat leggen. Vrij in beginsel, vrjj van gedachten,
ieder vrij, niets aan banden. En als ze je stem noodig
hebben, o, dan zijn ze zoo mooi in hun woorden. Maar
pas op, als het juk dat zij u opleggen, het zware juk
dat gij dagelijks moet torschen, wat te hard knelt en
gij probeert er maar iets at te werpen tot verlichting,
dan houdt alle vrijheid bjj de heeren op.
Neen, de ondervinding leert ons dagelijks en altjjd,
dat wij nog van christelijke noch van vrijzinnige zjjde
iets hebben te verwachten. Niets te verwachten hebben
we niet alleen, maar ondanks alle vrjjheidsgescherm
mogen we niet eens een eigen meening hebben.
Intusschen zullen we afwachten, welke uitwerking
een onderhandeling met laatstgenoemden patroon heb
ben zal.
De Correspondent.
Wjj hebben aan dit artikel iets toe te voegen. De
heer Kranen vertelde in zijn onderhoud met het afd.-
bestnur der brandersknechts, dat hij zijn meesterknecht
Rodenberg had moeten ontslaan, omdat er niet genoeg
gist geproduceerd werd en omdat de daaraan verbonden
distilleerderij verliep door de slechte zorgen van den
meesterknecht. Rodenberg's gistboekje wijst evmwel
zeer mooie cijfers aan, veel hooger dan de cijfers van
zijn opvolger, die niet ontslagen wordt. En wat het ver
kopen van 't proefbranderijtje" .van den heer Kranen
betreft, zou de heer Kranen heusch durven beweren
dat het met zijn proetbranderij en distilleerderij ooit
goed gegaan is? Waarom ontsloeg hij dan den meester
knecht, die aan Rodenberg vooraf ging? En waarom
moesten zooveel als ervaren bekende meesterknechts het
allen afleggen Wij willen nog meer vragen stellen.
Handelt de heer Kranen niet onder controle van het
Schiedamsche gemeentebestuur? is dat soms niet een
hinderpaal voor den bloei eener distilleerderij? wordt
daardoor niet de concurrentie hoofdzaak en het product
bijzaak?
Maar niet waar? arbeiders zijn nu eenmaal tuig in
de oogen dor heeren? als er iets niet goed gaat dan is
het „natuurlijk" de schuld der arbeiders? en wat be
kommert een patroon er zich om dat bijv. iemand als
Rodenberg een huishouden met 6 kinderen heeft? De
patroon redeneert aldus: het gaat niet voordeelig met
mijn zaak, natuurlijk is dat tuig van arbeiders de schuld
ervan. En zonder meer smijt hij die arbeiders dan op
de keien en „huurt" andere. Dat aan de arbeiders on
mogelijke eischen van werk worden gesteld, onmensche-
lijk lange arbeidsdagen worden opgelegd en schandelijk
lage loonen worden uitbetaald,.... dat is voor de patroons
iets onbekends!
Welnu arbeiders, zorgt nu eens, dat de heeren patroons
niet langer in onkunde blijven over deze dingen!
Bakkers. De concurreniie-woede te Schiedam
en wat daaraan vast zit.
Steeds meer en meer wordt door de patroons de
concurrentie ten toppunt gevoerd. Overal, ja bijna in
elke stad wordt 10 pCt. uitgekeerdte Schiedam valt
dit schier bjj elke patroon waar te nemen. Enkele
heeren doen daarbij nog in effecten, totdat zij zichzelf
de kelder hebben ingewerkt.
En dan is Leiden in last.
Doch niet alleen de patroons worden hiervan de
dnpe, doch ook de bakkersgezel. Dit ondervond ook
weder een bondslid bp patroon P. Krommenhoek, Hoog
straat, aldaar werkzaam geweest zjjnde.
Deze maD, huisvader van drie kinderen, verdiende bij
genoemden patroon f 8.—, zegge 800 centen per week
voor een werktijd van 15 uren per dag. des Zaterdags
„maar" 20 uren, totaal dus 95 werkuren per week, en
alzoo werd elk uur met 8l/3 cent betaald. Doch dit
scheen patroon Krommenhoek wel wat veel te zijn,
althans hij deed ons lid een aanbod diezelfde werkuren
te leveren voor vijf gulden per week.
„Zaken, zijn zaken" dacht zeker deze patroon, doch
de gezel dacht er anders over en nam zjjn ontslag.
Een dergelijk geval deed zich ook voor bij patroon
Vellekoop in het Nieuwsticht. De aldaar werkzaam
zjjnde gezel verdiende 15 cent per uur. Deze patroon,
liefhebber zijnde in gevaarlijke papiertjes te specu-
leeren, schijnt ook alle middelen te baat te nemen om
z'n hoofd boven water te houden. In het kiezen der
middelen zijn de heeren patroons dikwerf niet kiesch
en patroon Vellekoop is een dergenen. Hjj naakte het
leven van zijn knecht zoo zuur mogelijk, doch toen
'dit voor hem niet de gewenschte uitwerking had, zeide
hij tot den gezel, dat hij voor 10 cent per uur kon
blijven en hij daardoor de gezel noodzaakte zijn ontslag
te nem n.
Een minder eerlijke rol, met een onderkruipersrol
gelijk staande, speelt thans ons vroeger lid J. Bos,
welke nu bjj baas Vellekoop, goedkooper als de uitge-
tredene is in de plaats gekomen. Deze neemt in ontvangst
wat de baas hem goeddunkt te „geven" en wel zooveel,
dat, wanneer men dit na gaat rekenen, zoowat vijl
cent per uur bedraagt.
Metgezellen, is het niet reeds treurig genoeg dat wjj
te kampen hebben met eerstgenoemde toestanden Is
het niet treurig genoeg, dat wjj, bakkerjj-arbeiders,
mede en voor het grootste deel worden opgeofferd aan
het concurrentie-systeem Maakt daar een aande aan,
trekt daar tegen op ten strijde, ook uit zelfbehoud,
opdat gij niet geheel ten onder gaat
Indien gjj nog geen lid zijt onzer afdeeling, talmt
niet langer maar sluit u bjj ons aan. Helpt mede de
bestaande wanverhoudingen te doen verdwijnen en zet
uwe schouders onder het werk, dat thans nog door te
weinigen moet worden gedaan. Ook gjj, georganiseerden,
toont dat den strijd n ernst is en stelt wat meer belang
in eigene vereenigingszaken.
Komt trouw ter vergadering, laat niet alles op enkelen
aankomen, dan eerst zullen wjj bereiken waarnaar wij
streven.
(De Dode.)
Orgaan van den Ned. Bond van
arbeiders in het bakkersbedrijf.
Knnst aan het Tolk. Deze door den Schie-
damschen Bestuurders-Bond opgerichte Vereeniging is
haar werk voor het nieuwe seizoen weer begonnen.
Wij vernamen althans, dat het jaarve slag ter perse
is en dezer dagen zal worden rondgezonden, dat
voor de leden van K. a. h. V. een beperkt aantal
kaarten tegen 25 cent p. stuk verkrijgbaar is gesteld
voor het concert van gewjjde muziek in de Groote
Kerk op Woensdag 16 Sept. a.s., en dat den 28
September een tooneelavond voor de leden zal worden
gegeven door het Rott. Tooneelgezelchap van den
Grooten Schouwburg, waarbjj Mevrouw Fartaud-Klein
en de heer Fartaud de hoofdrollen zullen spelen.
Arbeiders, laat niet na, als het maar eenigszins
mogeljjk is, lid dezer Vereeniging te wordenHet lid
maatschap kost voor wie niet meer betalen kan slechts
50 cent op een jaar, te betalen in 2 termijnen. En de
entreé van een avond is hooger dan 25 cent. Dat is
voor menig arbeider nog een zeer hoog bedrag. Maar
besteedt uw geld liever om u het genot te -verschaffen,
dat K. a. h. V. geeft, dan dat gij het aan mindere
genietingen uitgeeft. Steunt deze vereeniging, door de
gezamenlijke in den S. B. B. vereenigde organisaties
opgerichtdat is de plicht der georganiseerde arbeiders.
Aan de betoogers. De vorige week deelden
wij mede dat de zangvereeniging „De Stem des Volks"
en de muziekvereeniging „Voorwaarts" gezameljjk van
uit het „Volkskoffiehuis" naar het station zouden gaan
om vervolgens met den trein van 10.09 (spoortjjd) naar
Den Haag te vertrekken.
Dat plan kan echter niet doorgaan.
Het bestuur van de zangvereeniging toch deelde ons
j.l. Maandag mede, dat de secreraris van het Hoofd
bestuur van den Bond van Arbeiders-zangvereenigingen
bericht gezonden had, dat de generale repetitie niet
des morgens 12 uur, zooals aanvankelijk het plan was,
zou gehouden worden, doch te 11 uur, zoodat wanneer
we 10.09 zouden vertrekken, we te laat in den Haag
kwamen.
We dienen dus vroeger te gaan.
De leden van de zangvereeniging zullen nu gaan
met de trein die 8.57 (spoortijd) vertrekt.
Zjj zullen echter nu niet ee'st naar het „Volkskofie-
huis" gaan doch regelrecht, ieder voor zich naar het
station.
In verband hiermede wekken wij toch alle betoogers
op ook zooveel mogenljjk met dezelfde trein te vertrekken.
Indien men dit wil kan dat ook
En ookniemand ga aan de halte op den trein.
Allen moeten aan 't station opstappen. Dat is maar
een verschil van 5 centen, dus geen onoverkomelijk
bezwaar.
En nu iets over den vrachtprijs.
Wij hebben aan het station geïnformeerd wat de
beste reisgelegenheid was, en als gevolg daarvan raden
we alle betoogers aan een maandretonr te nemen
a 75 cent.
Dat verdient de voorkeur om deze redenen
le. Wanneer men buurtverkeer neemt dan moet op
het station Schiedam weer een ander kaartje, n.l.
buurtverkeer Schiedam—Den Haag, genomen worden.
Men loopt dan dit gevaa-, omdat men met een groote
groep komt, dat er te weinig tijd overblijft om voor
allen nieuwe kaartjes te nemen en als gevolg daarvan
de eene helft met den trein mee zal kunnen, terwijl
de andere helft heel gemoedelijk zal moeten wach
ten op den volgenden trein.
Dat dient dus vermeden te worden en ten
2e kan men met een retour buurtverkeer, 's avonds
bij de thuisreis, niet met alle treinen mee, die
van nit Den Haag naar Schiedam ver
trekken.
Dus ook om deze reden verdient het aanbeveling
een maand-retour te nemen. Dat is slechts een dub
beltje duurder dan buurtverkeer, maar dan ook veel
geriefelijker.
Verder hebben wjj ook nog geïnformeerd naar ge
zelschapsbiljetten. Doch ook dat verdient geen aan
beveling.
De prijs daarvan is f 0.65 per persoon, maar dan
moeten ook minstens 10 personen zich verbinden ge
zamenlijk te vertrekken dat is natuurlijk het ergste
niet maar ook gezamenlijk terug te keeren. En dat
is, bij de thuisreis, zeer bezwaarlik.
Bovendien is het ook maar 10 ct. goedkooper, zoodat
men verstandig doet zich het ongerief van een gezel
schapsbiljet niet op den hals te halen.
Dus om een en ander nog te releveerenalle be
toogers wekken wij op met den trein van 8.57 (spoor-
trjd) van 't station te vertrekken en ook zooveel moge
lijk een maand-retour te nemen.
Tot Zondag dan.
IJit den Baad. De raadszitting van de vorige
week was hoofdzakelijk om de vaste raadscommissiën
te benoemen, zoodat voor hem die op het schellinkje
zat, het een uiterst saaie boel was: stemmen en nog
eens stem nen.
Enfin, overal komt een eind aan, dus ook aan die
stemmerjj.
't Resultaat daarvan was, evenals vorige jaren: twee
van de drie democratische leden, Hoogerwerf en De
Witte, kwamen weer in geen enkele commissie.
We zullen over dit ergeljjk machtsmisbruik van de
raadsmeerderheid, verder maar geen inkt vermorsen,
doch alleen het maar weer 'even signaleeren.
Deze zitting, hoe saai overigens ook, bracht toch
nog een tweetal gemeenteambtenaren salarisverhooging,
n.l. den burgemeester eu den gemeenteontvanger. Ged.
Staten toch hadden den raad er opmerkzaam op gemaakt
dat die twee luidjes, in verhouding tot andere gemeen
ten met ongeveer hetzelfde zielental als Vlaardingen,
met te weinig verdiensten naar moeder de vrouw gin
gen, waarom zij den raad in overweging gaven gelet
op den duren tjjdl? ze een paar guldentjes meer toe
te schuiven, en het tractement van den burgervader
van f 2700,— op f 2900,en dat van den gemeente
ontvanger van f 2000,— op f 2100,— te brengen.
En of De Witte al tegen sputterde, meenende dat
beide heeren voor hunne praestatie's voldoende loon
genoten om er met hunne huishoudentjes behoorljjk van
te kunnen komen, 't mocht niet baten de heeren kregen
die paar guldentjes er bjj.
Vooral het betoog van den heer Versteve deed de
schaal ten hunnen gunste overhellen. Daarmede willen
we niet zeggen dat de leden, vóór zjj dien klaagzang
van den heer Versteve te hooren kregen niet wisten
of ze voor of tegen de verhooging zouden stemmen, o
neen, dat zou natuurljjk vóór, of zooals de heer IJzer-
mans het zoo prachtig kan zeggen, „veur", geweest
zjjn. Als het tractementen van „hooge oomes" geldt
dan is de raad gewoonlijk nogal willig en meegaand!
Maar Versteve, neen, als je de man gehoord had, dan
zou je zoo zeggen je kan nog veel beter „ambtenaar"
aan de beerwagen zjjn dan burgemeester.
Tweemaal, aldus zei hij, heb ik gedurende eenigen
tijd dat baantje moeten waarnemen, maar het is mijn
innig verlangen dat de derde keer me dat gespaard
wordt. Werken, alsjeblieft! Ik heb er mijn buik vol van.
Enz. enz.
Je werd, er akelig van.
En, zooals we reeds zeiden, beide ambtenaren kregen
de verhooging.
Verder waren er nog een paar andere punten afge
daan voor onze lezers van geen belang, alleen die salaris
verhooging moesten we even releveeren. daar ook thans
weer bleek dat de raad, wanneer het hooge ambtenaren
betreft, scheutiger is met salarisverhooging, dan wanneer
het „maar" arbeiders zijn.
Dan zitten de heeren te boomen dat er het eind niet
van te overzien is.
Daar gaat-ie weer voor niksHet wil maar
niet lukken met de rrrevolutionaire propaganda hier ter
stede. Poging op poging wordt gewaagd om den ar
beiders het echte revolutionaire sentiment bij te brengen,