Uit de Vakvereenigingen.
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
Spreker gaf een historische schets van de houding
die de kerk aangenomen had tegenover de arbeiders-
Hoe de R. K. kerk leert, dat buiten haar geen zalig
heid te verkrijgen is, hoe zij de geesten bindt, geen
ander inzicht toelaat en onverbiddelijk diegenen welke
er een andere meening op na willen houden, uit de
kerk stooten. Hoe tijdens de Fransche Revolutie het
volk de banden, die hen aan de kerk bonden verbrak
en de eenigszins idiote stelling verkondigde, dat het
alles wat aar de kerk herinnerde, wilde wegvagen.
Toen eenige jaren later Napoleon op het tooneel
verscheen, was zijn eerste werk, de verbroken banden
met den Paus weder te herstellen. Napoleon deed zulks
niet uit godsdienstige, maar wel uit staatkundige over
tuiging. Hij zag in den godsdienst het gezag. Want het
is van algemeene bekendheid dat hijzelf met den gods-
niets op had, ja zelfs nooit een mis bijwoonde, in dien
tijd tenminste niet. Dat hij het concordaat sloot, met
het oog op voordeel voor zich en zijn klassegenooten,
wordt wel het beste bevestigd door de woorden die hij
bezigde, n.l.„Het leven der arme bevolking is zoo
vrengdeloos hier op aarde, laten wij hen tenminste een
beter leven hiernamaals beloven, zij zijn dan toch dood
en dan hebben wij hier geen last aan hen." Natuurlijk,
de arme bevolking, niet meer bang gemaakt met een
hel, en blij gemaakt met een beter leven hiernamaals,
moest eens op de gedachte komen zich op aarde een
beter leven te veroveren.
De kerk leende zich tot dat reactionaire gedoe. Nog erger,
Lamenais, een geestelijke, een goed zoon van de kerk,
kwam natuurlijk door zijn ambt, veel in aanraking met
de bevolking, leerde hun nooden kennen en zocht naar
middelen den ellendigen toestand van de bevolking weg
te nemen.
Hjj schreef een brochure, getiteld„Woorden van
een geloovige", waarin hij de nooden van het volk uit
eenzette en de middelen aangaf, om te geraken tot een
samenleving, welke in overeenstemming was met het
evangelie.
Hjj ging zelfs naar den Paus, om aldaar zjjn zaak
te bepleiten hij kreeg ten antwoord dat de zaak onder
zocht zou worden, en het gevolg was, dat het boekje
op den Index gezet werd en een iedereen die het las
zon schuldig staan aan doodzonde. Dat was een fout
van de kerk. Had zij tot nu toe de macht in handen
gehad, nu begon zij haar heerschappij te verliezen over
de menigte, 't Gevolg van de fout, om zich niet aan
te passen aan de maatschappelijke omstandigheden.
Spreker wees er op dat het verschijnsel niet alleen
in de R. K. kerk voorkomt, maar in de Anglikaansche
kerk precies eender en in de protestaDtsche kerken
evenzoo.
Overal staan de kerken aan de zjjde van het behoud,
omdat zulks haar eigen behoud is.
Trots alles gaat echter de arbeiders-beweging voor
waarts, voortgekomen als zij is uit de maatschappelijke
omstandigheden, door de kapitalistische productiewijze.
De taktiek echter is gewijzigd. De wijze van werken
der arbeiders hebben zij afgezien en nu wordt er gepoogd
den vijand met zijn eigen wapenen te bestrijden.
Eerst kreeg men Patrimonium, waar de arbeiders
zoo'n beetje zoet gehouden worden door vergaderingen
nit te schrijven waar gebeden en gedankt werd, en ook
wel eens over vakaangelegenheden werd gesproken.
Vervolgens de werkmansbond, onder leiding van Dr.
Visser, en later de R. K. Volksbond.
Altemaal organisaties om de moderne arbeidersbe
weging tegen te werken, even zooveel dammen tegen
het rooie gevaar.
Zij hebben echter de leiding over de beweging ver
loren en zullen die niet meer herkrijgen.
Nn reeds met verkiezingen of anderszins moeten de
heeren, willen zij kans van slagen hebben, zich omhullen
met een rooie mantel, teneinde de arbeiders te lokken.
En ook de kerkelijke arbeiders beginnen reeds onder
de vleugelen der kerk weg te loopen en willen wat
hnnne economische positie betreft, daarin zelf baas zijn
en bedanken voor de inmenging de geestelijke heeren.
Ja, ook die beweging zal aan hunne handen ont
glippen, en de kerk zal zich tegen die beweging te
pletter loopen. Hiermede besloot spreker zijn rede.
Voor het debat gaven zich twee personen op, welke
beiden het christelijke standpunt verdedigden.
Zij werden door den spreker uitvoerig en tot genoegen
van de verg. beantwoord. P.
De lieer Windhorst als werkgever. Naar
aanleiding van het ontslag door den brander Windhorst
aan twee zijner brandersknechts (van wie een reeds 16
jaar in zijn dienst was geweest) gegeven, had vorige
week Vrjjdag een conferentie plaats tusschen den heer
Windhorst Jr. en de boekhouder der firma, de heer
Dulfer, en de hoofdbestuurders van den Bond van
arbeiders in alcoholhoudende en alcoholvrije dranken,
A. Kardux en Kruit en den voorzitter van den Schied.
Bestuurdersbond, onze partijgenoot P. de Bruin.
Het onderhoud, dat lVs uur duurde, had geen resultaat.
Aangedrongen werd dat althans een der ontslagenen,
thans nog werkeloos, weder in dienst werd genomen,
doch de heer Windhorst weigerde.
Door de vertegenwoordigers der arbeiders werd de
pertinente verklaring afgelegd, dat de ontslagenen in
geen enkel opzicht verantwoordelijk waren voor de
artikelen „Uit Jeneverstad", in Het Volk verschenen,
en dat zij geenerlei inlichting hadden verstrekt.
Dat hunnerzijds geweigerd was de juistheid dier
artikelen te gaan betwisten, ligt voor de hand, omdat
een brandersknecht in den regel niet zoo gemakkelijk
de pen voeren kan.
De heer Windhorst ontkende dat hjj de beide werk
lieden ontslagen had, naar aanleiding der artikelen in
Het Volk, al werd het ontslag toevallig in dezelfde week
gegeven, waarin die artikelen verschenen.
Het ontslag werd gegeven toen hij meende dat de
menschen moutwijn hadden weggegeven. Later is hem ge
bleken dat de beschuldiging onjuist was, en heeft hij ze
ook ingetrokken. Echter had hjj zoo veel grieven tegen
de ontslagenen, dat hjj ze niet wilde terugnemen.
Anderzijds werd met klem gewezen op het feit dat,
de menschen dus ontslagen zijn voor een misdrijf, dat
gebleken is, dat zij niet hebben gepleegd en dus de
heer Windhorst verplicht was geweest de vergissing,
door hem begaan, te herstellen.
Valsche betichting eischt eerherstel en 't is niet eerljjk
zich te gaan dekken met een aantal later op te snorren
vermoedens. Waar zóó duidelijk als hier blijkt, dat er
geen concrete feiten tegen de ontslagenen zijn aan te
voeren, bljjft alleen het vermoeden, dat het ontslag naar
aanleiding der artikelen in Het Volk is gegeven en dat
de heer Windhorst de onbillijkheid zóóver gedreven
heeft, dat hij menschen straffen ging voor daden, voor
welke zij in het minst niet aansprakelijk waren.
Gewezen werd op den ernst van den toestand, daar
de vakvereeniging niet wiliekeurig haar leden laat
broodeloos maken en dus de hardnekkigheid van den
heer Windhorst een conflict met de arbeidersbeweging
onvermijdelijk maakte.
Niets mocht echter baten en dus werd de conferentie
beëindigd.
Het woord en de daad is thans aan de vakvereeni
ging, die de zaak hiermede zeker niet zal beëindigd
achten.
Patroonsmanieren. Bjj den schilderspatroon G.
van Meurs, was vanaf Maart e-n gezel werkzaam. Deze
gezel was door den heer v. Meurs aangenomen, onder
voorwaarde, dat hij vast werk zou hebben, als hetgene
hij presteerde de goedkeuring des heeren v. Meurs
kon wegdragen.
Na drie maanden werkzaam geweest te zijn, herin
nerde de gezel v. Meurs aan zijne belofte. Het ant
woord was, dat de arbeid volkomen naar genoegen was,
en hij er niet aan dacht hem van de winter op straat
te zetten. Edoch, de belofte van dien patroon schijnt
zooveel waard te zijn als een rotte kool bjj een groen
tevrouw. J.l. Zaterdag kreeg de gezel aanzegging, dat
hjj over 14 dagen op kon hoepelen.
Zooals men begrijpen kan, was de man in 't
geheel niet tevreden met dat ontslag, en vroeg hij v.
Meurs naar de redenen, daar hem toch vast werk be
loofd was.
Ja, zei v. Meurs, „ik ben niet van plan mjjn kunde
en die van mijn broer over de straat te laten halen
door jou." De man stond ve baasd, hij kon zich vol
strekt niet herinneren, dat hij tegen wie dan ook, over
de kunde van zijn patroon en diens broer gesproken
had. Hij vroeg dan ook den naam te mogen weten van
den persoon d;e zulks gezegd had. De lieer v. Meurs
wist echter wel te beschuldigen op grond van die be
schuldiging iemand de straat op te smijten, maar den
naam te noemen van den beschuldiger, dat deed van
Meurs niet. 't Is mogelijk dat hij zulks niet kon. 't Is
wel een teekenend staaltje van de rechtspositie van den
gezel. Men wordt beschuldigd men mag zich niet alleen
niet verdedigen, maar ook den naam van den beschul
diger mag men niet weten, alleen de straf, bestaande
in een hongerkuur, mag men dragen, voor een feit dat
men niet eens begaan heeft.
En de andere schildersgezellen Zij leven maar
voort in een toestand van doffe berusting.
Zjj praten eens over het geval, vinden het schande
en suffen verder.
Geen wonder dat de heeren patroons zulke onrecht
vaardigheden durven begaan. De schuld ligt bij de
gezellen.
Bond van arbeiders in alkoliolhoudende
en alkoliolvr^e dranken. Onze afdeeling hield
26 Sept. een huisg. verg. welke door 27 leden bezocht
was. Na goedkeuring der notulen, werden de ingek.
stukken behandeld o.a. het ontvangen antwoord van
den heer Kranen op een aan hem door de afd. gericht
schrjjven, aangaande het bekende ontslag. De heer
Kranen bleef weigeren een conferentie met het hoofd
bestuur en de ontslagene te honden. Na een woord
van protest door den Voorz. werd besloten in dezen
geen verdere stappen tegen dezen liberalen patroon
te doen.
Hierna kwam in bespreking de brutale aanslag op
onze organisatie door den patroon Windhorst. Nadat
de voorz. de feiten, aan de vergadering had medege
deeld, werd vanuit de vergadering ook aangedrongen
op een krachtig verweer tegen Windhorst. De voorz.
gaf de verzekering dat het hoofdbestuur al het moge
lijke in dezen zal doen. Ook deelde hij mee dat beide
ontslagenen flnanciëel door den bond gesteund zjjn.
De oprichting van een werkloozenfonds werd nog in
beraad gehonden. Algemeen was men van gevoelen
dat de oprichting daarvan in ons bedrjjf met groote
moeilijkheden zou gepaard gaan.
Voor een commissie tot huisbezoek gaven zich een
een 12-tal leden op waarmede onder leiding van Kruit,
gesalarieerde van den Bond, zoo spoedig mogelijk
zal worden begonnen.
Nadat bij de rondvraag nog verschillende vragen
beantwoord waren en de voorzitter nog de mededeeling
deed, dat het plan bestond, om binnenkort een openbare
protest-vergadering tegen Windhorst te houden werd
de verg. door den voorz. gesloten.
De Secretaris.
<41asbewerkers. Uit het laatste nummer van
den Glas- en Aardewerker nemen wij de volgende
correspondentie over
Schiedam. Het is nu reeds meer dan 10 weken
dat we hier in de groenzaak stil liggen. Een ieder
kan dus begrjjpen, hoe het in vele gezinnen is gesteld.
De heeren echter bekommeren zich daar niet om. Als
er groote winsten te maken zijn strijken zij ze op en
als er slapte komt zetten ze de arbeiders zonder meer
op straat.
Nu zou men zeggen dat dergelijke handelwijze van
de patroons den arbeiders de oogen moet doen open
gaan. Zij moesten toch inzien dat datgene wat vandaag
de een overkomt, morgen den anderen arbeider over
komen kan. Zij moesten toch inzien dat zij allen een
en hetzelfde belaug hebben en ook een en denzelfden
strijd om lotsverbetering hebbeD te voeren. Maar neen,
zeer vele zijn er nog die meenen op zich zelf beter
voor hunne belangen te kunnen opkomen. Zij doen dit
dan door de organisatie links te laten liggen en de ge
organiseerde arbeiders zoo hard mogeljjk tegen te
werken. Een mooi voorbeeld daarvan ondervonden wij
voor een paar weken.
Nadat het uitlessen reeds meer dan zes weken had
geduurd ging een commissie met den patroon spreken
om het werk dat er nog was onder alle arbeiders te
verdeelen. Dit kon heel goed gebeuren en daardoor zou
ieder nog in de gelegenheid zijn geweest een stuk brood
te verdienen. Maar de patroon kent zijn pappenheimers
Hij zon het regelen als het alle arbeiders goed was.
Hij die dus altijd de regeling der werkzaamheden in
handen houdt en niet duldt dat er een arbeider of de
organisatie tusschen komt om 'n woordje mede te spreken
in die regeling, hij liet nu zoo goed als de geheele
regeling aan de arbeiders over. Maar hij wist wat hij
deed. Hij wist wel dat het werk verdeelen, waardoor
dus sommigen iets minder zouden verdienen, om daar
door aan andere kameraden ook een stuk brood te
geven, een goede gelegenheid was om twist onder de
arbeiders te brengen.
Helaas, 'n paar arbeiders hebben er zich voor laten
gebruiken en hebben gewerkt naar den patroon zijn zin.
Toen de eerste vergade ing gehouden werd vonden
alle a'beiders het goed dat er eene regeling zou ga-
troffen worden, waardoor het werk zou worden ver
deeld, maar op de tweede vergadering waren er een
paar dwarsdrijvers en onder aanvuring van een hunner
die toch al niet te goed bekend staat in de arbeiders
wereld, werd het idee van de hand gewezen en de
werkeloozen aan hun lot overgelaten.
Wjj hopen nu maar één ding en dat is dat die on
georganiseerde arbeiders, die thans zoo weinig solidari
teitsgevoel tegenover ons toonden, nooit in dezelfde
positie geraken en nooit een beroep op het solidariteits
gevoel behoeven te doen.
Maar, wij kunnen het hopen, maar wij weten ook
dat elk aibeider in dezelfde positie verkeert en dat
wij allen onder den druk van het kapitalisme zitten.
Zjj zullen ons noodig hebben, zooals wjj hen thans
noodig hadden. Laten wij ons dan zoo hoog stellen dat
we hun beschamen en toonen dat wij als arbeiders
beter onze plichten kennen. Werkt allen mede om de
organisatie krachtig te maken en het solidariteitsgevoel
aan te wakkeren, want o, arbeiders, dat laat te Schiedam
nog zooveel te wenschen over.
Metaalbewerkers. Wjj wekken alle georganiseerde
arbeiders op, Zaterdag 10 October met de krachtige
Schiedamsche Afd. van den Alg. Ned. Metaalbew. Bond
het B-jarig bestaan dier Afd. feestelijk te gaan her
denken. De Bondsvoorzitter Dekkers, een pittig en
prettig spreker, zal de feest- en propaganda-rede houden.
„Kunst en Strjjd" en „Nieuw Leven" zullen voor de
muziek- en tooneel-voordrachten zorgen. Het kan dus
een goede en propagandistische avond worden.
Bureau voor Arbeidersrecht. Over het tweede
kwartaal werden behandeld in 't geheel 79 zaken,
verdeeld als volgt
12 Militie.
12 Burgelijke Zaken.
38 Belasting-zaken.
12 Loonsvordering.
5 Ongevallenwet.
Een succesje heeft de afd. Vlaardingen van den
Alg. Ned. Metaalbewerkersbond weer te boeken.
