Ditjes en Datjes.
Vlaardingscbe IJzerkoekjes.
Metaalbewerkers. De correspondent van de
Metaalbewerkers verzoekt ons het volgende te plaatsen
RECTIFICATIE.
Eenigen tijd geleden publiceerde ik eenige toestanden
vau de kettingfabriek en keurde ook de houdiBg van
den baas at tegenover het personeel.
In dat zelfde stukje liet ik o.m. deze opmerking
vallen„En die wil nog al lid van de organisatie
worden
Deze opmerking nu moet ik terugnemen. Het is mij
nl. gebleken dat de man er in 't geheel niet over denkt
lid van de organisatie te worden.
De Correspondent.
Timmerlieden. De afd. van den Bond hield
Vrijdagavond 2 Oct.. een h.h. vergadering, die door
ongeveer 40 leden was bezocht. Na voorlezing der
notulen, welke onveranderd goedgekeurd werden, kwam
als le punt in behandeling de werkloozenverzekering.
Het bestuur had in de voorlaatste vergadering opdracht
gekregen tot samenstelling van een concept-reglement.
Het bestuur had dit uit tal van gegevens same gesteld,
die bet ingewonnen had bij die vereenigingen welke in het
bezit zijn van een werkloozen-verzekering. D t reglement
werd zonder noemenswaardige wijzigingen goedgekeurd,
zoodat de eer»te contributie-storting in begin November
zal plaats hebben. Wij hopen dan maar dat die leden,
welke niet mee konden gaan met de bijtrekking van
een dergelijk fonds vanwege de verhoogde contributie,
zullen inzien dat wij, die ten zeerste betrokken zijn in
de werkloosheid, ons niet mogen onttrekken aan een
maatregel welke ons allen ten goede komt.
Ve volgens was het verslag der vaandel-commissie
aan de orde.
Deze commissie deelde in haar verslag mede, dat uit
het vaandelfonds, waaruit de aid. haar vaandel had
betaald nog f 5.51 was overgebleven. Dit bedrag werd
onder applaus der vergadering in de werklooz nkas
gestort. Daar de agenda hiermee was afgehandeld sloot
de voorz. onder dank de vergadering.
Zelf verraad. De katholieke Nieuwe Schiedamsche
Courant heelt in haar laatste Raadsoverzicht „In onze
Vroedschap" het volgende stukje staan (cu'siveeringen
van ons)
Na dit triumfje van den wethouder van Financiën,
die zeker zijn goeden dag beleefde, hadden wij nog
eenige veelal minder belangwekkende onderwerpen af te
doen. De heer De Groot verdedige nog even zijn latest
novelty: door het Rijk geld aan de Gemeente te doen
leenen, maar moest zich tevreden stellen met de toe
zegging dat zij den volgenden keer in de uitstalliugs-
kast zou prijken, geheel onbewust of ze koopers vindt.
Ook het zaakje van „St. Ambrosius^ werd uitgesteld
ei de Bondsteekenschool deelde bijna hetzelfde lot.
Maar hare subsidie werd nog even in veilige haven
gebracht, natuurljjk met tegenstemmen vau den heer
Van Westendorp, die nu aan de Burgeravondschool in
de Ambachtsschool gevestigd, weer over genoeg heelt.
Evenzeer ging het voorstel inzake bestrijding der werke
loosheid, na venverping van een schif tingsvoorstel van
mr. von Briel Sasse, er nog net door.
Is het niet bar, dat men de werkloosheidskwestie, die
9 tienden der Schiedamsche inwoners van zeer nabij
raakt, onder de „minder belangwekkende onderwerpen"
rangschikt? En is het niet schandalig, dat dit katho
lieke orgaan Mr. W. H. Jansen, den eenigen tegen
stemmer tegen het werkloosheidsvoorstel, niet ongenadig
aframmelt om zijn arbeidersvijandig optreden? en den
beer Lagerwey niet kras onder handen neemt over zijn
ontijdig vertrek
Intusschen verraadt dit katholieke blad aldus steeds
zich zelf, toont het steeds meer zijn vijandschap tegen
over de arbeidersorganisatie.'
't Zyn maar arbeiderswoningen. Op de
Pernisschestraat komt een hofje uit, watr een groot aan
tal één kamerwoningen op uitkomen. Sinds het Kamp
opgehoogd is, zakt al het grondwater naar dat laag
gelegen hofje toe. Bij de rioleering van de Groenelaan
en de verdere Gorzen schijnt men dit hofje ie hebben
vergeten, met uitzondering van de ratten die lastig
over de tafel liepen. Althans bij iedere regen en bij
iederen schoonmaak is dit hofje een stinkende water
poel, waaruit het water vau tijd tot tijd verdampt maar
de stank nooit wegtrekt. Zon de gezondheids-commissie
daaraan niets kunnen doen En zouden deze krotten
met hun ongezonden ligging en inrichting niet in aan
merking komen voor afbraak en herbouw door de ge
meente als werkloozen-werkverschaffing
Als de heeren van de gezondheids-commissie of van
den Gemeenteraad ons niet gelooven, laten zij dan
maar eens een vergadering op het hofje gaan houden
na een regenbui of schoonmaakpartjj, desnoods ook bij
droogte, 't Is er altijd stank of stank met modder.
Maar 't zjjn ook slechts arbeiderswoningen
Huishoudelijke vergadering S. D, A. P.
Wij vestigen de aandacht onzer leden op de huish.
vergadering Zondagmorgen, 11 October, te houden. Zie
achterstaande advertentie. Allen behooren present te zijn.
De Maas- en Westlander is voor wie het
niet mocht weten de krant die in de tale Kanaans
geschreven wordt. Dies volgt daaruit onmiddellijk dat
alles, waar de redactie van dat bl ad wat van te zeggen
heeft, een geest van zachtmoedigheid, verdraagzaamheid,
barmhartigheid, nederigheid, lankmoedigheid en goeder
tierenheid ademt, die weldadig aandoet.
Dat eert het vrome blad
Want altijd is nog van kracht„aan de vruchten
kent men den boom."
Een aardige bijdrage tot bovengenosmde „christelijke"
deugden is in het nummer van j.l. Zaterdag te vinden.
En de stof voor die bjjdrage vond het blad hierin
dat, zooals velen bekend is, Henri Polak gepost is.
Polak gepostDe tiran van de Fransche laan
Een feit van beteekenis voor alles en ieder die de
arbeidersbeweging een ingekankerden haat toedraagt.
Wat is de reden dat men P. gepost heeft? Een
voudig deze, dat hij in zijn kwaliteit van bondsvoor
zitter van den A. N. D. B., de besluiten heeft helpen
uitvoeren door dien bond genomen ia zijn aanhoudend
pogen om de loonen der diamantbewerkers op peil te
houden, en waaronder de strijdmiddelen voornamelijk
het posten met goed gevolg werd aangewend.
Kwaadwillige werkgevers en hoe ze meer mogen
heeten, die met dat wapen wel eens in aanrak'ng zijn
geweest, en er allesbehalve prettige herinneringen van
hebben, zijn op het lumioeuse idee gekomen om Polak
ook eens van hetzelfde laken een pak te geven.
En over dat feit heeft het. vrome blad De Maas-
en Westlander heet htt een heel lang artikel uit De Tel.
overgenomen, waarin op schunnige wijze over den per
soon van Polak geschreven wordt.
Met zichtbaar welgevallen heeft dat blad zitten likke
baarden aan dat artikel en, volksvijandelijk als het is,
het met graagte een plaatsje ook in haar kolommen
toegedacht.
Ja, als het gaat tegenover de opdringende arbeiders
beweging, in dat geval dus tegen den A. N. D. B., die,
als het er op aankwam, bewezen heeft verwaten patroons
duchtig mores te leeren, dan valt alles wat de puist
gezien heeft aan de machtsontwikkeling van het prole
tariaat, met een gehuil als van een uitgehongerde troep
wolven daar op aan, en o wee, a's je dau vooraan staat!
Toch, per slot van rekening is het maar loos gerucht
wat gemaakt wordt, wat moge blijken uit het antwoord
van Polak zelf, door hem aan eeu inzender in het
Handelsblad over deze zaak gegeven
„Men bedenke eens aldus Polak de gemeente
(Amsterdam nl.) heeft ook wel menschen laten posten
(en dat wel op veel hinderlijker wijze dan deA.N.Ü.B.
het zijn vijanden doet), nl. de houders van bordeelen,
rendes-vouz en speelhuizen. Men stelle zich nu voor,
dat eenige dezer ridders, uit wraak daarover, den heer
Van Leeuwen hadden „gepost" 1
„Wat zou er dau wel geiegd, geschreven en gebeurd
zijn
„Evenmin als de burgemeester persoonlijk aanspra
kelijk is voor hetgeen van gem entewege geschiedt, ben
ik persoonlijk aansprakelijk voor hetgeen vanwege den
A. N. D. B. geschiedt.
„Wie dat uit het oog verliest en in mijn particuliere
leven tracht te dringen, zal ervaren, dat ik tegen geen
middel opzie, om daaraan summier een einde te maken."
Tot zoover Polak.
Nu zullen wij eens opletten of het vrome blad
De Maas- en Westlander heet het ook dit antwoord
van Polak zal opnemen! Wij zijn er w 1 wat bang voor
Welkom. De vakbeweging begint zoo zachtjes
aan ook ten onzent vasten voet te krijgen. Zoo is j.l.
Dinsdag, nadat veertien dagen geleden door den bonds-
bestnurder Walop de voorbereidende maatregelen waren
getroffen, definitief een atdeeling van den Meubelma-
kersbond opgericht, met aanvankelijk 20 leden. Ook
werd reeds een bestuur gekozen.
Wij heeten de nieuwe strijders hartelijk welkom.
De leuze Verdeel en Heersch is de taktiek
der kapitalisten en huu handlangers.
Onverantwoordelijk mag het daarom heeten het wer
ken van een groepje personen, welke zich in een vrije
organisatie van metselaars hebben vereenigd.
Den heer Izak Breederlaud bestuurslid van de kies-
vereeniging „Volksbelang," idem der „Coöperatie „De
Voorlooper," is Secretaris geworden.
Ons dankt dat, waar bovengenoemde organisaties ge
steund en gevormd zijn door de leden der moderne ar
beiders beweging, het ook op hun weg ligt Izakje op
zjjn des organiseerend werken attent te maken.
Werkloozenverzekering. Hieronder laten
wij volg< n het adres met uitvoerige Memorie van Toe
lichting dat door een aantal organisaties van onder
scheidene richting, deze week den Raad werd toege
zonden.
Een heuglijk feit is in deze adresbeweging de een
drachtige samenwerking der christelijke en neutrale
organisaties. Moge die samenwerking tot goede resul-
ta'en leiden en ongerept bewaard blijven. Hier volgt
het adres
Aan
den Baad der Gemeente Vlaardingen.
Edelachtbare Heeren,
Geven eerbiedig te kennen,
De ondergeteekenden, allen vertegenwoordigers van
arbeiders- en vakvereenigingen van onderscheidene
richting, in deze gemeente gevestigd en namens hunne
organisatie's optredende, ten deze domicili kiezende
ten huize van C. J. Halkes, Buitenlust, Vlaardinger-
Ambacht;
Overwegende dat, ook den Raad der Gemeente de
buitengewone slapte die op dit oogenblik in deze ge
meente heerscht volkomen bekend zijn, zoomede dat
zeer waarschijnlijk een vrij uitgebreide werkloosheid
het gevolg zal wezen
Overwegende dat, zooals ook de bijgevoegde Memorie
van Toelichting" tracht aan te toonen, dat de werk
loosheid moet worden beschouwd als een maatchappe-
lyk kwaad, welks bestrijding van algemeen belang mag
worden geacht
Redenen waarom zjj, onder verwijzing naar bijgaande
„Memorie van Toelichting," Uwen Raad beleefd ver
zoeken, de pogingen door particuliere vereenigingen
tot bestrijding van de gevolgen der werkloosheid reeds
gedaan of zoo juist begonnen, te ondersteunen, door
het daarheen te willen leiden dat ook in deze gemeente
zoo spoedig mogelijk worde overgegaan tot de instel
ling eener Gemeentelijke Werkloozenverzekering.
Adressanten veroorloven zich Uwen Raad te ver
zoeken deze instelling in het leven te roepen in den
geest van het bekende „Gentsche stelsel," hetwelk tot
heden den meest deugdelijken vorm van werkloozen-
verz "kering gebleken is.
H Welk doende,
Vlaardingen, 7 Oct. '08 (Volgen onderteekeningen.)
Memorie van Toelichting.
De werkloosheid, waarvan in het adres onzer vereeni-
ging sprake is, treft in de tegenwoordige omstandigheden
niet alleen diegenen, die óf wel door onvoldoende vakken
nis, óf wel door gemis aan lichamelijke krachten, óf wel
door minder goed gedrag van geregelde werkzaamheid
zijn uitgesloten, maar zij treft vele degelijke vaklieden,
die gaarne door arbeid hun brood verdienen en daartoe
ook de bekwaamheid bezitten.
Nu eens tengevolge van allerlei maatschappelijke
toestandendan weêr door veranderingen in handel en
industrie, ook wel door seizoeninvloeden, komt in ver
schillende bedrijven herhaaldelijk meerdere of minder
werkloosheid voor.
Zij bepaald zich niet tot een zeldzaam voorkomende
algemeene crisis gelijk wij thans moeten doorleven,
maar zij herhaalt zich dikwijls, nu in het eene en dan
in het andere bedrijf.
Waar deze werkloosheid meestal, vooral in tjjden
als de huidige in onze Gemeente, diegenen treft, die
in gewone omstandigheden door de algemeene of par
ticuliere liefdadigheid niet zijn te bereiken, zijn de
gevolgen des te droeviger.
Vooral als de werkloosheid eenigen tijd aanhoudt,
brengt zij den werklooze armoede en ontbering, welker
gevolgen soms zeer lang nawerken.
Doch daarmede is nog niet alles gezegd. Ook zij, die
van den welvaart der werklieden afhangen, gevoelen
de gevolgeneerst de huiseigenaar, die de huishuur
niet innen kan dan de leveranciers van voedings- en
kleedingsartikelen, die in ieder geval minder verkoopen,
of verkoopen op een wijze die niet soliede kan worden
genoemd en die, door den werklooze uit nood aanvaard,
voor verkooper en aannemer wordt een bron van einde-
looze zorgen.
Gaat het alzoo den winkelstand slecht dan komen de
gevolgen ook op vele andere menschen, handelaars en
klein-industrieëelen, w er welvaart met de welvaart
der overige burgerij nauw samenhangt.
En dat ook de Gemeentekas voor het al of niet
aanwezig zijn van werkloosheid niet ongevoelig is, be
hoeft geen betoog.
Immers, hoe minder welvaart er is, hoe minder ook
de opbrengst der belastingen, hoe moeilijker ze zijn te
innen, hoe zwaarder ze drukken op een kleinen kring.
De juistheid van dit vluchtig overzicht zal, dunkt
ors, in de tegenwoordige omstandigheden doorniemand
worden betwist.
Derhalve blijkt, èn uit haar oorzaken, èn uit haar
gevolgen èn uit den omvang van die gevolgen, dat de
telkens terugkeerende wex'kloosheid in de eerste plaafs
voor den werklooze zelf een ramp is en in de tweede
plaats een ongeluk mag worden genoemd voor de
samenleving, een maatschappelijk kwaad.
Het moet dus in het algemeen belang zijn de werk
loosheid zoo mogelijk te voorkomen, of althans haar
schadelijke gevolgen zooveel mogelijk te beperken.
Het eerste zal meestal en voorloopig nog onmogelijk
blijken, het laatste wordt op velerlei plaatsen beproefd.