No. 34.
ZATERDAG 24 October 1908.
8e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stokken yoor 't eerstvolgend nummer moeten niterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in bet bezit der Redactie zijn.
De Moker
Afdeelingsnieuws.
Het Afdeelingsverslag over de
Gemeentebegrooting.
Uit den Gemeenteraad.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent
Losse nummers 2 cent
bij vooruitbetaling.
Bureau van Redaktie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Bureau ran Administratie
Rhoonschestraat Tboven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Beierlandschestraat 1.
Nienwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Hoogstraat.
Te Vlaardingen: Markgraafstraat 20.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
St. Nlcolaas-kinderfeest. Vergadering der
tommissie op Zondag 25 Oct. te 1 uur in Constantia.
Excelsior. Repetitie voor de heeren Zondag
25 Oct. te half 11, voor dames te half 12.
Om half 1 onthulling van het nieuwe vaandel. Wij
rekenen daarbjj op de tegenwoordigheid van alle leden.
Het Bestuur.
Aandeelen in de rentelooze leening voor het
ameublement van 't nieuwe gebouw a 50 cent zijn
iederen Zaterdagavond in Constantia te verkrijgen en
voorts bij alle Bestuursleden. Laat nu ieder lid en
geestverwant 10 of 25 cent (of als hij kan nog meer)
per week op zijde leggen, want zooveel mogelijk aan
deelen moeten te Schiedam worden geplaatst.
Scheurkalenders kunnen nog tot 1 November
worden besteld. Na 1 Nov. worden geen bestellingen
meer aangenomen. Prijs 35 cent p. stuk. Bestelt
dus spoedig
Het afdeelingsverslag over de Gemeentebegrooting
staat in het teeken der regeeringsonmacht. De raads
leden zien „de belastingen vermeerderen en de uitgaven
stijgen tot een bedenkelijke hoogte," zien „de toekomst
der gemeente donker in wanneer de belastingen steeds
worden vermeerderd, daar deze de inkomst van ge-
wenschte tributaire (belastingkrachtige) gezinnen tegen
houden," en erkennen dat er nog „belangrijke hoog-
noodige werken moeten verricht worden zonder dat de
middelen aanwezig zijn Dat stemt hen somber en
slaat hen met stomheid, machteloos, onmachtig. „Een
lid geeft in overweging by de Regeering aan te dringen
tot beraming van plannen om de gemeente-financiën
ter hulp te komen." Aan „de Regeering" klampt men
zich vast, maar die is ook vastgewerkt zooals het heele
burgerlijk regeeringsstelsel.
De ware beteekenis dezer onmacht komt eerst aan
het licht als men de verhouding van belasting en in
komsten in onze gemeente daarbij in 't oog houdt. Wij
zullen die cijfers nog eens noemen zooals ze in Februari
van dit jaar officieel in den Gemeenteraad zijn meege
deeld. Indien wij de belastingplichtigen verdeelen in
4 groepen, groep I de aangeslagenen beneden de f 1000.
groep II de aangeslagenen tusschen de f 1000.en
f 1500.—, groep III die tusschen de f 1500.en
2000.— en groep IV boven de f 2000.dan hebben
wij deze staatjes
Groep.
I
II
III
IV
Aantal belasting
plichtigen.
3327 of 83 pCt.
331 of 8 pCt.
81 of 2 pCt.
292 of 7 pCt.
Aandeel in het
totaal van het
belastb. inkom.
26 pCt.
10 pCt.
4 pCt.
60 pCt.
Gemiddeld be
lastb. inkomen
per hoofd.
f 200,
- 845,
- 1372,
- 5212,
Maken wij een staatje van de verhouding van groep
II, III, en IV tot groep I, ook wat het belastbaar
inkomen betreft, dan krijgen wij
Groep.
II.
III.
IV.
Verhouding tot het
aantal van groep I.
10 pCt.
27z
9
Verhouding t. h. totaal
belastb. ink. v. groep I.
42 pCt.
16
230
Uit deze cijfers blijkt dus, dat er 292 belastbare in
komens zijn boven de f 2000.die te samen 60 pCt.
van het geheele belastbaar gemeentelijk inkomen hebben
en 27, maal meer dan de 3327 belastbare inkomens
beneden de f 1000.Wil men nog andere getallen;
aangeslagen zijn
die 292 samen voor f 1.521.900
3327 - 0.664.050
en daartusschen liggen dan de aanslagen van groep II
en III, n.l.
groep II, 331 samen voor f 0.279.900
III, 81 - 0.111.100
Als men al deze cijfers nagaat, is het duidelijk dat er
te Schiedam even goed als in 't geheele land nog geld
genoeg te vinden is voor zelfs zeer groote uitgaven.
Wij zullen eens gaan cijferen.
De 3327 aangeslagenen hebben een gemiddeld belast
baar inkomen van f 200.—. Stel dat de plaatselijke
inkomsten belasting 5 pCt. heftdan is dat f 10. van
de f 200.zoodat er voor iemand met zulk een be
lastbaar inkomen slechts f 190.over blijft boven zijn
hoogst noodig levensonderhoud waarvoor hij niet be
lastbaar is.
De 292 aangeslagenen uit groep IV hebben een gemid
deld belastbaar inkomen van f 5212.Na aftrek van
een plaatselijke inkomsten belasting van 5 pCt., dus
van t 260.houdt zoo iemand nog f 5952.over
boven zijn hoogstnoodig levensonderhoud waarvoor hij
niet belastbaar is.
Gesteld nu eens dat van Groep IV niet 5 maar 10
procent inkomstenbelasting werd geheven, dan zou iemand
uit die groep van zijn gemiddeld inkomen van f 5212
niet f 260 maar f 520 moeten betalen, maar dan hield
hy boven zijn onbelastbaar inkomen toch nog f 4698
over. Dit kan dus nng schikken. En de gemeentekas
zou van de f 1.521.900 die deze 292 samen aan belast
baar inkomen hebben niet f 76.095 (5 procent) maar
het dubbele of f 152.190 ontvangen en dus f 76.095
vooruitgaan. De rijkswetgeving laat een dergelijke
hoogere belastingheffing van de grootere inkomens toe.
De gemeenteraad van Schiedam weigerde evenwel van
zijn recht gebruik te maken, om die hoogere inkomens
meer te .laten betalen. Wanneer dus de raadsleden in
zak en asch zitten over den gemeentelijken financieelen
nood, dan is dat alleen het gevolg van hun echt kapi-
talistischen onwil om 't geld te halen waar het is, nl.
by de rijken. En dan is hun geweeklaag niets dan
echt kapitalistische huichelarij en boerenbedrog.
Aan ons sociaal-democraten staat de taak, door de
verovering van de regeeringsmacht ook in de gemeente
raden de maatregelen te nemen, die noodig zijn om de
gemeentefinanciën in orde te brengen door het. geld te
halen waar het is en de rijken niet te sparen en te
bevoorrechten, zooals de kapitalistische burgerpartijen
doen.
Ook het afdeelingsverslag over de gemeentebegrooting
voor 1909 te Schiedam is een der schitterendste be
wijzen van den onwil der burgerlijke partijen om het
geld te halen waar het is en daardoor voor hun onmacht om
de „belangrijke hoognoodige werken" uit te voeren
waarop de gemeente al jaren lang wacht.
De opmerkingen van de afdeelingen over de ver
schillende posten van uitgaaf en inkomst zijn hier en
daar merkwaardig. Wij pikken er de voornaamste uit.
Geklaagd werd over de geweldige besnoeiing van
de „oorspronkelijke begrooting van gemeentewerken,
vooral wat bestrating betreft, daar deze nu niet goed
uitgevoerd kan worden." Het oude liedje. De gasfabriek
en de waterleiding kunnen het er zoo royaal mogelijk
van nemen omdat dat „winstgevende" bedrijven zijn.
Maar „gemeentewerken", een bedrijf waar geen winst
aan kan zitten, moeten altijd even stiefmoederlijk bedeeld.
Is dit van 't standpunt van een behoorlijk gemeente-
huishoudelijk beheer al ongeoorloofd, dubbel ongeoorloofd
is deze stiefmoederlijke bedeeling, omdat steeds de ar
beidersstraten dientengevolge in een haveloozen ver
waarloosden toestand verkeerenDat hoort ook zoo
in een stad met een echt kapitalistische christelijke(!
meerderheid in den raad.
Het Lager Onderwijs genoot in afdeeling I, waarin
de reactionaire anti-revolutionaire Hobbe van der Laan
en zijn concurrent in reactie Goslinge zaten, de eer van
de opmerking, dat de klassen nog wel grooter konden
gemaakt worden. Wel ja, waarom niet? dan zijn de
resultaten van 't onderwijs nog wat geringer en hebben
de onderwijzers nog meer reden om zich opgewekt te
gevoelen door de heerlijke gevolgen van 't onderwijs in
overvulde klassen
Een betere klank komt er uit de vraag, of de hoofden
der scholen niet een klas kunnen krijgen. Tviaar wat
zal „Vidi" in Land en Volk daarover over weer te
keer gaan verbeeld je de heer Van der Hout voor
een klas
Ellendig klinkt daarentegen de opmerking in afdee
ling II gemaakt, dat men het schoolgeld der Hoogere
Burgerschool met f 20.moest verhoogen „om daar
door vermoedelijke uitbreiding van het gebouw te
voorkomen'*, Dat is weer echt „christelijk" gedacht
maak het onderwijs maar duur dan kunnen des te min
der menschen zich ontwikkelen. Je zoudt zoo zeggen,
dat de politieke christenen alleen in den onontwikkel-
den mensch „het evenbeeld Gods" kunnen terugvinden
Jammer slechts, dat er zoo iemand bestaat als Dr.
Abraham Kuyper, die met onbeschaamde openhartigheid
eens in eens officieel regeeringsstuk heeft uitgelegd,
dat deze jacht op onontwikkeldheid niets met het
christendom te maken heeft, maar dat domme onont
wikkelde menschen zich beter laten „leiden" door de
heeren kapitalisten en hun politieke „christelijke"
vrienden
Meer hebben wij over dit afdeelingsonderzoek niet
te zeggen dan alleen nog ditna het lezen van zulk
muf werk is het een genot te weten, dat de frische
jonge kracht van een stoere arbeidersbeweging ook in
onze stad overal merkbaar wordt en met een jong en
vroolijk geluid de arbeiders oproept tot den strijd tegen
het kapitalisme, den strijd voor de vrijheid en de ont
wikkeling van het arbeidende volk.
De laatste zitting van den Gemeenteraad is er een
van buitengewone beteekenis geworden tengevolge van
de debatten, die door de vernieuwde subsidie-aanvrage
van „Kunst aan het Volk" werden uitgelokt. De
meeste leden hadden die debatten wel willen vermijden.
De heer Nolet zei het dan ook hardop tegen zijn
buurman Goslinga„we moeten dat maar direct af
stemmen". Maar Goslinga, de nieuwe leider der anti
revolutionaire raadsclub (Mr. von Briel Sasse zal er
binnenkort uittrekken en Hobbe van der Laan heeft
zich in den korten tijd van zijn raadslidmaatschap den
tegenzin en antipathie van ongeveer iedereen op den
hals gehaald), Goslinga heeft den zwakken slappen
burgemeester nog niet genoeg aan de touwtjes om te
kunnen doen wat hem goeddunkt. Er kwam dus een
debat. Het prae-advies van B. en W. gaf er stof ge
noeg voordaarin komt o. a. deze zin voor
is duideljjk, dat de Raad in plaats van de
kermis als ontaarde vermakelijkheid geen hooge
kunst, doch goede volksfeesten wilde, juist zooals
de Oranjevereeniging dat wilde toepassen.
Maar de Raad besliste den 28 December 1906 ter
gelegenheid van de afschaffing der kermis in geheel
anderen geest dan B. en W. nu willen doen gelooven.
Het is ons onmogelijk hier aan een vergissing te denken.
