Uit de Vakverenigingen.
Ylaardingsche IJzerkoekjes.
ms om
tot 10
waar
iO man
1 groo-
ijn 24-
maar
op den
van in
validen kwam het regiment te Amersfoort terug. Is
,t te verwonderen dat er een geest van diepe onte
vredenheid en verbittering bij de afgebeulde miliciens
heerschte
Van Zondag 20 op Maandag 21 Sept. was er 's nachts
oorlog uitgebroken tusschen het 9e Reg. Inf. dat in den
van Zeist en het 5e Reg. dat in Amersfoort le
gerde. Bij het 5e werd om 12 uur, bij het 9e om 1
uur reveille geblazen. Om 2 uur werd door het 5e,
om 3 uur door het 9e afgemarcheerd. Na eenige uien
marcheeren in de duisternis, kwam het omstreeks halt
6 tot een treffen. De oorlogstoetand duurde tot ongeveer
10 uur, waarna de beide regimenten heel vreedzaam
op de Lensderheide gingen eten en rusten tot half 12.
Toen dacht ieder, dat ff nu 'van a's nachts 12 a 1 uur
af, welletjes was, maar neende milicien wikt, gene
raal Nierstrasz beschikter werd een militaire marsch
ondernomen naar Soest. Bij trosjes vielen ze uit, de af-
milicienq die op het heetst van den dag uren
door de brandende hei moesten loopen. Den vol
genden dag bleek, uit een rapport dat door de compag
nies-commandanten moest worden ingeleverd, dat al dat
afbeulei en martelen was geweest om eens te zien hoe-
er wel zouden uitvallenEu voor zoo'n spelletje
worden de volksjongens, waaronder zeer velen gehuwd
en vader zijn, uit hun gezinuen en hun werk gehaald.
En zoo zouden we kunnen voortgaan met u onder
iet oog te brengen hoe 't overal, in alle garnizoenen
gesteld is geweest. Hoe in Hoorn door de aanhoudende
regens de toestand van hen, die in tenten op het Doele-
plein waren ondergebracht, zoo erg werd, dat de tenten
moesten worden verplaatst. Hoe diezelfde menschen, die,
door dat al huti ouder en bovenkleeren door eu door
nat waren, geer, draad aan hun lichaam meer droog
toch steeds dag aan dag marscbjes moesten
van 25 tot 30 kilometer. Hoe daar een milicien
die over de aardappelen klaagt, omdat ze slechter
waren dan die bij hem thuis de varkens kregen, werd
gestraft met vier dagen politiekamer.
Hoe in den Haag 800 in de vlakte Waalsdorp in het
duin bivakkeerden bij onafgebroken stortregens.
Hoe in Utrecht bij den aanvang van een marsch,
raarbij over Vechte, Buunik en Houten weer naar
Utrecht werd „gewandeld", werd bekend gemaakt dat
allen, die uitvielen of hun voeten stukliepen, geen 24
mr permissie zouden krijgen.
Hoe daar door een abuis van den kapitein van de
week werd uitgerukt zonder koffie en brood, terwijl de
duur van den marsch van dien aard was, dat dit wel
moest meegenomen worden. Toen hierover geklaagd
werd, kreeg men ten antwoerd't Is nu eenmaal zoo,
er nou maar niet over te kankeren. (Kazerne-Hol-
landsch
Hoe in Haarlem op Maandag 7 Sept. van 's morgens
tot 12 uur dienst was. 's Avonds om 7 uur werd uitge
rukt tot half 12 vooravondvelddienst. Dinsdagsmorgens
weer om 5 uur op en om 7 uur naar ZaudvQort, waar
onder allerlei martelingen werd „geoefend" tot 12 uur,
oodat men om 3 uur weer in de kazerne terugkwam.
Hoe in Breda een Bataljons-Commandant ten aan-
schouwe van een 500 hongerige manschappen, die geen
i brood en koffie mee moesten nemen en snakten naar
Iwat eten en drinken, kalm zijn broodje durfde
opeten, Hoe daar den menschen, die niet verder kon
den, werd verboden naar de kazerne terug te gaan en
mesten blijven liggen tot de troep weer terugkwam.
Sommigen lagen daar van half 10 tot half 4 in een
kouden September nacht. Hoe een huisvader drie nachten
politiekamer kreeg, omdat hij tegen het verbod in een
appel kocht. Ongehoorde brutaliteit
Hoe de lui uit Leeuwarden op den dag dat zij naar
den kamp van Zeist vertrokken, 's morgens oo 4 uur
drie ons brood kregen ed daarop moesten leven totdat
hen 's middags na 5 uurboonen met spek werden
l verstrekt.
Hoe te Ede de miliciens na 's morgens om 8 uur te
ijn uitgerukt, 's avonds om half 6 terugkwamen iu
en toestand vreeselijk om aan te zien. Hoe hen voor
i dien buitengewoon zwaren dienst bij het soldij uitbeta
len... 3 cent extra werd gegevenals meende men
daarmede de heerschende verbittering af' te koopeo.
Hoe... maar genoeg. En- nu vragen wij: „aan
wie(n) de schuld En helaas, ons antwoord moet
luidenAan U, betrokkenen, die straks ia de
kazernes, wanneer ge weer „op" moet komen, weer
loopt te „kankeren". Deze gruwelijke toestanden zullen
m blijven, neen, nog erger worden, tenzij ge U
als één man aansluit bij onzen Bond, die strijd tegen
de 3e herhalingsoefening, tegen den Landweer, tegen
Krijgsraad (dat middeleeuwsche moois) in vredes
tijd! Schudt thans eens de Jan-Saliegeest af, wordt
wakker en sluit U bij honderden aan. Dan zal 't uit
Op plaatsen, waar geen afd. gevestigd zijn, stelle
men zich in verbinding met den secretaris van het
IB.C. J. Wansbeek, N. Kerkstraat 137, Amsterdam.
Voorts voor de afdeelingen
Amsterdam bij C. J. Wansbeek, N. Kerkstraat 137.
nkhuizeu C. Moleman, N. Westerstraat 112.
(houwW. de Haan, A 220 Zwart.
GoudaC. J. IJselstijn, Vorstmanstraat 415.
GouderakM. Dame.
Groningen C. Alberts, Selwerderdwarsstraat 9.
Den Haag: W. ,T. van Raalte, v. Kinsbergenstr. 154.
Middelburg: A. Munk, Zusterstraat I 201.
OudkarspelG. Kooiman.
Schiedam: N. E. v. d. Bos, Hofje van Belois 7.
TerneuzenH. Dels, Javastraat 34.
Andijk W. Dol.
Lochum J. Hageweg, Zwiepscheweg.
Delft: W. A. den Held, Zuiderst;aat 126.
Vlaardingen J. van Eijk, Oosterstraat 38.
Dordrecht: H. de Ruyter, Spuiweg 80.
's GravendeelJb. Visser Rzn.
Is dat juist? In het laatste no. van De Oe-
meentewerkman plaats de redactie bij de mededeeling
van den Schiedamschen Correspondent, dat de afd. van
den Bond van Gem.-Werkl. eenige aandeelen in de
rentelooze leening voor het ameublement van Constantia
nam, de volgende noot
Wjj brengen bescheiden in heriimeriug dat
de fiuancieele moeilijkheden van het H.-B. nog
niet geweken zijn. Als er dus afd. zjjn die wat
wenschen af te staan, ook als „renteloos voorschot"
dat zij dan in de eerste plaats eens om hun eigen
zaak willen denken.
Wjj zijn evenals de red. van den Gemeentewerkman
vai meening dat de vakvereenigingen vóór alles hun
vakbelangen hebben te behartigen en dat de goede
gang van zaken in een vakbond vóór alles afhangt
van de trouw en de werkzaamheid der afdeelingen.
Maar de bloei van een afdeeling wordt toch voor een
groot deel weer bepaald door plaatselijke omstandig
heden. En de vakvereenigingen te Schiedam danken
de mogelijkheid van hun ontwikkeling voor een zeer
belangrijk deel aan het bestaau van „Constontia."
Daarom is het van de vakvereenigingen hier ter stede
zeer goed gezien, dat zij zich niet onttrekken aan de
mede-instandhouding van ons vereenigingsgebouw. En
voor zoover in de aangehaalde noot critiek zit, is deze
niet juist.
Schildersgez. Vrijdag 11 Dec. '084hield de Afd.
Schiedam der N. S. G. B. hare gewone H.H. vergadering.
Deze vergad. was in tegenstelling met de laatste, die
wegens de slechte opkomst niet door kon gaan, druk
bezocht. De agenda was er ook belangrjjk genoeg
voor, wij zagen zelfs gezichten die wij in laug niet
hadden gezien.
Na opening door den voorz. werden de notulen voor
gelezen en ongewijzigd goedgek., waarna aan de orde
kwamen de ingek. stukken. Hierbjj was een schrijven
der afd. Schiedam v d. S. D. A. P. met het verzoek
onze vergaderingen in het nieuwe gebouw der afd. te
houden, waarbij wij niet alleen hunne afd. steunden,
maar tevens ook op onze plaats waren. Als voorstel,
werd dit met op een na algemeene stemmen aange
nomen. Eveneens een schrijven van dezelfde afd. om
een tiental rentelooze aandeelen voor de meubileering
van het nieuwe gebouw te koopen. Dit moest evenwel
om finantiëele redenen uitgesteld worden. Uit het ver
slag v. d. penningm. bleek er in kas te zijn een saldo
van f 8.52. Als seer, en comm. werden de beide af
tredende functionarissen met groote meerderheid van
stemmen herbenoemd. Als lid der commissie v controle
werd benoemd A. Gemmel.
Voor afgevaardigde naar het a.s. Congres der Bond
te Utrecht, werd onze voorz. J. M v. Pelt aangewezen.
De beschrijvingsbrief lokte nog al eenige discussie
uit. De Voorzitter vraagt vervolgens wie zich op wil
geven als huisbezoeker, om hier ter plaatse de winter-
propaganda weer te voeren, waarvoor zich opgaven
1 leden, zegge éénNadat de voorz. er nog op ge
wezen had dat de leden dit niet moesten overlaten aan
het bestuur dat toch alreeds voor bijna alles opdraait
en nu nogmaals de vergad. gevraagd te hebben of er
geen liefhebbers waren, kwam hij tot geeu verder
resultaat en daar voor de rondvraag zich niemand
opgaf, sloot hij onder daukzegging aan de leden voor
hunne opkomst de vergadering, met de wensch dat wjj
in 't vervolg altijd zoo'n druk bezochte vergad. mochten
hebben.
Nu het ware wenschelijk ook; ten eerste is het voor
leden de gemakkelijkste weg om, van alles wat er in
en om de afd. gebeurt, op de hoogte te blijven. Ten
tweede is het voor het Bestuur ook veel pleizieriger om
een druk bezochte vergad. te hebben dan een waar
nog niet een derde der leden aanwezig is. Dan kunnen
er te minste besluiten genomen worden en behoeft het
Best. niet de leden af te loopen. Vindt ge zelf ook niet,
Kameraden Nu, tevens spreek ik ook met den voor
zitter de wensch uit dat wjj nog vele vergaderingen en
druk bezochte mogen hebben. Maar dat er zich dan
meer leden opgeven als huisbezoekers dan nu het
geval was.
Drankbereiders. Onze afd. hield Woensdag
9' Dec. in „Het Volkshuis" eene huish. verg. Na goed
keuring der notulen werden de ingekomen stukken af
gehandeld. Naar de betooging iu den Haag van den
Bond van Miliciens tegen de 3de herhalingsoefening
werd besloten een afgevaardigde te zenden. Mededee
ling werd gedaan dat het bestuur een onderhoud ver
zocht had aan het bestuur van den Brandersbond be
treffende het stilstaan der branderijen op de a.s. feest
dagen. Dit werd door de vergadering goedgekeurd.
Het ingekomen schrijven van de afd. Schiedam der
S. D. A. P., met verzoek in haar nieuwe gebouw te
ve-gaderen, lokte een uitvoerige discussie uit. Ten
slotte werd een voorstel van uit de vergadering om in
„Constantia" te vergaderen in stemming gebracht. Dit
werd bij schriftelijke stemming, met groote meerderheid
aangenomen. Iu verband met deze uitslag, wees de
propagandist Kruit de voorstemmers er op dat zjj nu
consequent verplicht waren, aan het huisbezoek deel
te nemen.
Bij de rondvraag werd gevraagd, wat het bestuur
nog zou doen met het oog op de in werking treding
op 1 Februari van het arbeidscontract.
Door Kruit werd toezegging gedaan, dat zoo spoedig
mogelijk een of twee cursusvergaderingen gehouden
zouden worden, waar hij de beteekenis dezer wet voor
de leden zon uiteen zetten. Tevens raadde hij de leden
aan mocht het zijn dat hun nu reeds een contract werd
aangeboden, dit niet te teekenen, doch zich onverwijld
tot het bestuur te wenden.
Hierna werd de vergadering door dei Vi orzitter ge
sloten.
Da Secretaris.
Vrye dagen. Door de afd. Scbielam van den
Drankoereidersbond. is het volgende adres verzonden
Schiedam, 3 Dec. 1908.
Aan
het Bestuur van den „Braniersbond",
Alhier.
Mijne Heeren
Naar aanleieing van het reeds eenige jaren achtereen
door onze organisatie tot Uwen bond gerichtte verzoek, m
tijdens de feestdagen de brander jjen zooveel mogelijks til te
laten staan, en omdat er toen bezwaren bestonden, die
dit verhinderden, welke bezwaren volgens onze be
scheiden meening nu niet bestaan, meeneu wjj thans liet
zelfde verzoek weer tot U te moeten richten.
Met het oog op de a.s Kerstdagen zag onze afdeeling
gaarne, dat er een bespreking plaats vond over boven
staand verzoek tusschen Uwen bond en onze afdeeling,
terwijl wij zeer gaarne aan U overlaten, tijd en plaats
voor deze conferentie te bepalen.
Uw antwoord iu deze spoedig tegemoet ziende,
Hoogachtend,
Het Bestuur der afd. Schiedam van den
Alg. Ned. Bond van werkl. in alcohol
houdende en alcoholvrije dranken.
Nieuwste editie: Christelijke Demokratie.
II Trokken wij in ons vorig artikel uit het aan
gehaald stel argumenten kostelijk de conclusies, dat zjj
noodzakelijkerwijs moeten voeren tot onverzoenlijke be
strijding, tot grondige afbraak van het kapitalistisch
stelsel, thans willen wij dit wat nader toelichten
en aantoonen, dat men bij kalm rustig nadenken,
zonder bezield te zijn met angst en vrees voor de uit
deze beschouwing voortvloeiende consequenties, tot
deze conclusie moet komen. Door tenslotte daaraan de
conclusies van den nieuwen hoofdman der christen
democraten te toetsen, zal de zwakheid en machteloos
heid van zijn en hun standpunt overduidelijk zijn.
Indien de misstanden in onze maatschappij zich be
perkten tot slechts hier of daar voorkomend tijdelijk
te lage loonen of te lange werktijden, dan zou zelfs
met een betrekkelijk zwakke tijdeljjk aftredende plaatse
lijke organisatie hieraan paal en perk kunnen worden
gesteld, en van een'gerlei maatschappelijk kwaad zou
geen sprake behoeven tq zijn.
Maar uit de argumentatie van dezen christen-demo-
kraat, blijkt dat hij zoo goed als wij inziet, dat
wij hebben te doen met een complex van maatschappe
lijke ongerechtigheden, waartegen een langdurigen,
systematischen en hardnekkigen strijd zal moeten
worden gevoerd. Maar indien wjj dan niet hebben te
doen met een enkel tijd erk en plaatselijk betreurens
waardig verschijnsel, doch met overal in steeds heviger
mate opk mende kwalen, komt dau niet de gedachte
bij hem op dat wij dau niet hebben te doen met die
weinig beteekenenae pijuen en onpasselijkheden die zelfs
den gezondsten mensch wel eens voor een wijle kunnen
treffen, maar met de crisissen die zwakke en door
ziekte lichamen teisteren
Te meer moesten die gedachten ook bjj hem post
vatten, waar hjj na te hebben aangetoond dat deze
maatschappij voor de massa des volks weinig goeds in
haar schoot bergt argumenteert Het kapitaal ver
nietigt den middenstand"„onthoudt den arbeider zijn
loon" „tracht voor zoo weinig mogeljjk geld zooveel
mogelijk uit hem te halen"; „het drijft hem op de grens van
den onde gang" doch - dit alles is niet de schuld
van een mensch, het is de schuld van het stelsel.]
Indien onze christen-democraten bij dezen hunne argu-
D.