Steunt liet
Verkiezingsfonds.
iJit de vakvereeniging.
Ylaardingsebe IJzerkoekjes.
niet na, de gemeenheid en zedeloosheid in de gedra
gingen der bourgeoisie (liberalen evengoed als clericalen)
te brandmerken.
Maardat koningschap laat zich ook voor zulk
een nare vertooning gebruikenDat heeft het, zij het
ook noodgedwongen, eerst toegelaten, dat het door de
bourgeoisie van ai zijn macht en invloed is beroofd, en
laat zich nu door diezelfde bourgeoisie weer een
beetje in 't zonnetje zetten. Voor znlk een gedraging
kunnen wij ook niet veel eerbied hebben. En ook dat
zeggen wij ronduit afkeerig van al het onware in
zulke vertooningen.
Het erste is evenwel nog, dat diezelfde bourgeoisie
bet koningschap tracht te gebruiken als een stormram
tegen de sociaal-democratie en als een uitstekend middel
om de arbeidersklasse er onder te honden. In dit licht
bezien, wordt de houding van de bourgeoisie tegenover
het koningschap dubbel onduldbaar en een protest daar
tegen dubbel gepast.
Het Arbeidscontract aan de „Apollo".
Maandag en Dinsdag werden op de Stearmekaarsen-
fabriek „Appollo", de arbeiders in groepen van 10 of
12 op het kantoor van den hoofdopzichter geroepen.
Daar werd een Reglement voor gelezen en een Contract
en dat moest dan onderteekend worden.
Alle voordeelen in de wet bedoeld (minder noodig
om het te schrijven) zijn hier uit gelaten. De arbeiders
konden evenwel genoegen nemen met een verklaring
van den hoofdopzichter, dat het voort zou blijven gaan
als voorheen.
Deze wijze van een arbeidscontract te doen teekenen
is volkomen in strijd met de wet. De gesloten
arbeidscontracten aan d „Apollo" zjjn dus onwettig,
alle bepalingen van die contracten zijn dus ongeldig.
Laten de arbeiders aan de „Apollo" dit vooral niet
vergeten
Het Abeidscontract in de branderswereld.
Uit de arbeidsovereenkomsten door verschillende
werkgevers hnn werklieden al voorgelegd, kunnen wij
(al hebben wij arbeiders dit al lang voorzien) opmaken,
dat zoo men nog niet geheel aan banden ligt, men nu
daartoe wordt gedwongen, wanneer men genoodzaakt
is, een contract te teekenen, zooals de heeren patroons
het je gelieven voor te leggen. Zooveel hebben
zij van hun kant wel uit de wet op het arbeidscontract
geput, dat het woordje contract (overeenkomst tusschen
twee partijen) kan vervangen worden door het woord
bevelschrift.
De branderspatroon H. R. M. A. van Gent schijnt
de eerste te zijn in dit bedrijf, die zijn werklieden zoo'n
contract (bevelschrift) heeft voorgelegd. Zoo ooit de
arbeiders, bij bovengenoemden patroon werkzaam, het
gevoelens zóó steil tegenover elkaar komen te staan,
als in dat historische moment het geval was, dan schjjut
het voor de partijen nog moeilijker, elkaar te begrjjpen,
dan anders. En er is geen hartstocht, die den mensch
meer onvatbaar maakt voor kalme redeneering en billijk
.oordeelen, dan de nationalistische hartstocht.
Het is dan ook niet, om voor de nationalistische
rechtbank onze onschuld te bepleiten, dat wij de motieven
voor ons optreden bij de mededeeling van het op komst
zijn van het kindje, nier nader ontvouwen. Wjj doén
dat voornamelijk, opdat zij, die zullen voortgaan met
ons te veroordeeleD, daarbij althans geen onkunde om
trent die motieven kunnen voorwenden.
Eu dan heeft men bij die motieven de parlementaire
en de politieke, de bykomstig-forineele en de principiëele
te onderscheiden.
Wat de eerste betreft, zoo we t de Kamer, dat
de sociaal-demofcratische fraktie niet in Oranjeb too-
giugeu weuscht betrokken te worden; dat zjj zich daarom
eik jaar verre houdt van de plechtigheid er K^mer-
openiugdat zij in dit opzicht homogeen is met de
houding, door de Partij in andere lauden in het alge-
nut van organisatie hebben ingezien, dan hebben zij
het zeker nu.
Zoo staat in dit contract
„de arbeider verbindt zich vanaf Zondagmorgen 4
uur in dienst te komen om alle voorkomende werkzaam
heden te verrichten die worden opgelegddat wil
dus neggen, niet alleen werkzaamheden voorkomende
in het bedrijf maar ook daar buiten (men herinnert
zich slechts dat J. Houtman zjjn werklieden een schuitje
zand liet lossen en in het hooiland werken), alles zonder
taling van extra loon, en onverschillig wanneer, bjj dag
of nacht, Zondag of in de week.
Zoo staat er ook„Geen loon is verschuldigd voor
den tijd gedurende welke de arbeider de bedongen
arbeid niet verricht", zoodat de arbeider aanspraak
mist op zijn loon, wanneer hij bij de in art. 1638 c en d
v. h. Burg. Wetb. genoemde gevallen verhinderd is ge
weest zijn werk te verrichten. Dat wil zeggendat
door verhindering van arbeid buiten schuld van den
werkman zooals bij sterfgeval zijner naaste familie
leden, bevalling zjjner vrouw, ook door tijdelijken stil
stand van het bedrjjf, geen aanspraak kan gemaakt
worden op het loon.
Zoo ziet gij alweer arbeiders al plichten, geen
rechten, die zal de werkgever zich wel toeeigenen, zij
vinden het al voorrecht genoeg wanneer je werken
mag. Er zijn, meenen wjj geen leden van den „Bond
v. Werkl. in alcoholh. en alcoholvrije dranken" „Afd.
Schiedam", werkzaam bij genoemden patroon. Wel
jammer! maar laten zij na ernstige ov-rweging bij
zoo'n contract, eens goed nadenken, dan komen zij van
zelf tot de conclusie„hier staan we nu, wat zijn wij
nu? een nul, een niks". Ja a'beiders dat zjjt gij ook;
zoolang gjj nog ver van ons blijft staan, staat gij tegen
eiken aanval op het beetje vrijheid dat gij nog bezit,
machteloos.
Gjj leden van bovengenoemden Bond, wij wijzen u
er nog eens uitdrukkelijk op, zoo men u met een derge
lijk contract wil opschepen, overlegt dan eerst met Uw
Bestuur, alvorens gij teekent.
De Correspondent.
als zinnebeeld van de overheersching der bourgeoisie
bestreden woideu door de mogelijkheid der geboorte
van een troonopvolger ot troonopvolgster der verwe
zenlijking niet nader gebracht. Het heelt ons dan ook
niet verbaasd, dat mr. Troelstra, de leider der socia
listen, nadat de Kamer door luide hoes a's haar vreugde
had doen kennen n de voorzitter, meenen wij, van een
demons ratie der gansehe Kamer had gewaagd, het
woord vroeg, om alleen te verklaren, dat, „waar in de
Kamer van dem ustraties werd gesproken, zijn party
geen aanleiding voud de verantwootdelijkheid voor eenige
demonstratie te aanvaarden." De beteekenis van dezen
enkelen volzin was, naar h t ons voorkomt, geen andere,
dan: als politici vinden de sociaal-democraten in de
aankondiging des ministers geen reden tot eeu vreug
debetuiging.
De eerlijkheid gebood ons omtrent mr. Troelstra's
optreden mee te deelen, dat het zeer discreet was. En
onze gehechtheid aan het Huis van Oranje, onze ge
negenheid voor de Koningin, onze vreugde ov-r Hare
zwangerschap zjjn inn g genoeg, dat wij ons de weelde
kunnen permitteeren tolerant te wezen tegenover zijne
van de onze atwjjkende opvatting."
Nationale betooging voor Vakorganisatie
in Tilburg. De Tilburgsche Bestnurdersbond, die,
dank zij de vrees voor Heeroom, voor de in 1909,
begin Juni, te houden Meeting eerst geen terrein kan
krijgen, is er thans in geslaagd een prachtig, ruim, groot
terrein voor een matigen prijs te huren.
Het uitstekende terrein is bovendien zeer gunstig ge
legen, 15 minuten van 't station.
Een boffertje voor de moderne vakbeweging in het
donkere Zuiden.
Arbeidscontract van de Kettingfabriek.
Zaterdag had een conferentie plaats tusschen de directie
der Nederlandsche Kettingfabriek, Dekkers, van den
Alg. Ned. Metaalbewerkersbond en Kuipers van „St.
Eloy". Bereikt is o.a. dat alle boeten vervallen en er
een. scheidsgerecht voor de schadevergoedingen zal
komen. Dekkers spoorde na afloop in de fabriek aan te
teekenen. Het geheele personeel op één na is georga
niseerd.
Zoo behalen de Metaalbewerkers, die hier een flinke
organisatie hebben, hier nog menig voordeel. Bravo!
meen aangenomen jegens het vorstenhuis in hun land.
Men heeft getracht, ons spreken van thans in tegen
spraak te brengen met het zwijgen der fraktie bij ge
legenheid van de rede van den President tot rouwbeklag
over den moord op de vorstelijke familie van Portugal.
Het verschil tusschen beide incidenten zit niet in een
woord, nl. in de vraag, of ditmaal al dan niet namens
„de gans he Kamer" en toen slechts namens „de Kamer"
zou zijn gesproken een verschil, dat bjj nadere be
schouwing bljjkt, niet aanwezig te zijn. Het zit hierin,
dat de sociaaldemokratie in Nederland in geen bepaalde
politieke verhouding staat tot het Portugeesche
vorstenhuismaar wel tot het Nederlandsche.
Deze verhouding zullen wij hier nog nader vaststellen
dat zij ons dwingt, het met demonstraties ten gunste
van het Oranjehuis nauwer te nemen, dan met een
uiting van internationale hoffelijkheid jegens de Regee
ring van een vreemd land, ligt voor ieder die begrijpen
wil, voor de hand. Men kon bjj de laatste het deco
rum, het zuiver menschelijke, zoodanig laten spreken,
dat men bleef z vjjgeu terwijl bij het eerste de zucht,
om in een oogenblik van geestdrift van de meerderheid
geen aanstoot te geven, moest wijken voor de over
tuiging, dat het politieke standpunt dwong tot het af
leggen eener verklaring. Waarom verschil? Omdat ook
voor onze Kamerfractie Braganza geen Oranje en
Portugal geen Nederland is.
Intusschen mag hier wel worden medegedeeld, dat
den President der Kamer na het incident-Portugal
namens onze fraktie in overweging is gegeven, bij
dergeljjke gelegenheden in het vervolg haar vooraf te
waarschuwen, opdat zjj niet noodeloos voor de keuze
wordt gesteld, óf anderen te moeten ergeren, óf zich
verklaringen namens de Kamer te moeten laten aan
leunen, die zjj krachtens haar standpunt niet voor hare
rekening kan nemen. De President heeft daarop geen
ander bescheid gegeven dan dat hij er eens over zou
denken.
Het komt ons voor, dat het op den weg van den
President had gelegen, ditmaal onze fraktie vooraf in
kennis te stellen van wat er gebeuren zou. Niemand in
de Kamer wist iets van de zaak afer was geen tijd
voor onze fraktie, om hare houding in dez^n te be
palen haar woordvoerder moest op eigen gelegenheid
handelen en de tjjd ontbrak, om den vorm der af te
leggen verklaring te overwegen. Daarom moest de
VERKIEZINGSFONDS! Wjj moeten niet
door geldgebrek belemmerd kunnen worden
in onzen strijdNiels deden de burgerpar
tijen tegen de werkloosheid. Wel knevelden
zjj de arbeiders nog sterker door de Wet
op het Arbeidscontract. Vergeet dat niet
één oogenblik en steunt ook ons
OntwaaktZoo tellen wij dan nu 1909 maar
wie van uit de hoogten onzer tijden met minachting
zou willen neerzien op wat vér achter ons ligt, zich
zou willen verheffen op wat ons thans ten dienste staat
om ons leven schooner en rjjper te maken, die drijft
met de groote, arbeidende, maatschappelijk misdeelde
klasse bitteren spot.
Zwart als de nacht van het verleden is nóg haar
bestaan. Nog steeds zwoegen in de bouwvakken de
arbeiders des zomers 12, 13, 14, 15 uren daags, om
den winter, het barre jaargetij, zonder werk, zonder
inkomen in te gaan. Nog steeds sloven de kuipers, van
vroeg in den morgen tot laat in den avond, jakkeren
zich af, voor een loon een bespotting der inspanning
gelijk. Nog steeds ploeteren de bakkers Dacht en dag
met slaap in de oogen achter de karren de broo de
bezorgend. Nog steeds wagen de visschets, dikwerf o
wrakke schuiten, hun leven, voor een bestaan zeker
deze inspanning en gevaren niet waard.
soberste vorm worden gekozen, een, waarbij alleen het
allernoodigste, de afwjjzing van elke mede-verant
woordelijkheid voor hetgeen namens de Kamer was
verklaard, werd gezegd.
Had men onze fraktie vooraf van de te houden be
tooging in kennis gesteld, dan had zij kunnen over
wegen, of het niet wenschelijk ware, voorat de zaal te
verlaten, opdat zij niemand behoefde te ergeren. Men
weet, dat dit de gewoonte onzer Duitsche Rjjksdag-
fraktie is bij het sluiten der zitting, als het H o c h op
den keizer wordt uitgebracht.
In plaats daarvan werd nu onze fraktie, als deel
der Kamer, in een demonstratie betrokken, die zjj on
mogelijk kon meemaken. Niet alleen was het nu haar
plicht den zedelijken moed te toonen, om zelfs den
schijn van zich daarbij neer te leggen van zich te
weren zij was dit ook aan haar eigen waardigheid,
als zelfstandige Partij in de Kamer, verplicht. [Gesteld
er ware in de Kamer een socialistische meerderheid,
die een socialistische betooging hield en deze, bij monde
van den President, uitdrukkelijk op rekening stelde van
„de Kamer", zou dan de heer De Savornin Lohman
het niet noodig hebben geacht, de waardigheid zjjner
partij op te houden, door eraan te herinderen, dat ook
zij deel uitmaakt van „de Kamer" en in dezen een af
wijkend standpunt innam Mag men aldus beslag
leggen op iemands overtuiging, tegen zjjn wil, en, indien
dit geschiedt, gaat het dan aan, het hem euvel te
duiden, dat hjj aau ziju bestaan en eigen meening her
innert
Indien dus door onze verklaring ergernis is gewekt,
dan ligt de fout niet by ons, die dit incident noch
hebben gemaakt, noch gezocht, noch vooruitgezien
maar bij hen, die geen rekening zelfs met het bestaan
eener minderheid in de Kamer hebben gehouden.
Den President is thans nogmaals in overweging ge
geven, ons by eventueel later voorkomende gevallen
vooraf te waarschuwenhy heeft thans beloofd dit te
zullen doen en daarmede is parlementair de zaak voor
de toekomst geregeld.
Wat de politieke motieven van ons optreden be
treft de vraagwaarom wij principieel ons van dit
kindje niets kunnen aantrekken daaraan zjj het slot
van deze beschouwingen gewjjd.
(Slot volgt).
