Lr^po^ee,. j
No. 49.
ZATERDAG 6 Februari 1909.
8e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en VSaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stukken voor 't eerstYolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn,
De Moker
AfdeeliDgsnieuws.
Het proletariaat en zijn klassenstrijd.
Arbeiderstuinen.
ABONNEMENTSPRIJS:
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie
Gebouw „COXSTAffTIA", Boterstraat 30.
Bureau van Administratie
Rhoonschestraat Tboven
ADVERTENTIEN:
3 cent pér regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Beierlandschestraat 1.
Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardihgen: W. de Gast, Callenburgstraat 56.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Adresverandering.
Ondergeteekende bericht aan belanghebbenden dat het
secretariaat der Afdeeling van na af gevestigd is
dwarsstraat 602.
M. J. VAN DIJK.
AFD. SCHIEDAM.
Wij maken de leden opmerkzaam op de adv,
vo»r de huish. verg. op a.s. Zondag 7 Februari
's morgens te 10 uur.
Het Bestuur.
De wet op het arbeidscontract is het meest volledige
fiasco geworden voor de vrijzinnig democratie. Wat waren
de vrpinnig-demokraten trotsch op „hnn" wet en op
het praktische sncces van „hun" temperingsdenkbeelden
Hoe fier wezen zij de sociaal-demokraten op „kun prak
tisch werk" en stelden zij zichzelf voor als „de" wet
gevers en de politieke heerschers in de naaste toekomst
En nuProfessor Drucker, de vrijzinnig-demo
kratische ontwerper van deze wet, moest het in 't open
baar verklaren, dat de praktische toepassing van zijn
vrjjzinnig-demokratische wetsdenkbeelden het tegendeel
was van zijn gedroomd ideaal I Alleen hoopte hij dat
„de kantonrechter" nog iets van dat „gedroomd vry-
zinnig-demokratisch ideaal" zou kannen redden.
Is het niet om te brullen van den lachde kanton
rechter de beschermer van het vrijzinnig-demokratisch
temperings-ideaal
Voor de vrijzinnig-demokrat en is de fel oplaaiende
klassenstrijd als onmiddellijk gevolg van „hun" tempe-
ringswet, een buitengewoon onaangename ontgoocheling.
Maar hoe kon dat ook anders en hoe volledig krijgen
de sociaal-demokraten met hun oppositie tegen die
wet gelijk
Dit kon niet anders, omdat de vrijzinnig-demokratische
temperings-opvattingen in voiledigen strijd met de
werkelijkheid zijn en de sociaal-demokratische opvattingen
over den klassenstrijd daarentegen voortdurend door de
gebeurtenissen zelf als jnist bewezen worden.
Wjj willen dat aan de hand van 't gebeurde bij de
invoering dezer wet nog eens uiteenzetten.
De vrijzinnig-demokraten redeneerden aldusvoor
een arbeidscontract zijn twee partijen noodig, de werk
gever en de werknemerindien wij nu door een wet
telijke regeling van dat arbeidscontract een gemeen
schappelijke vaststelling van beider gezamenlijke belangen
mogelijk en liefst noodzakelijk maken, en wij geven dan
daarbij aan, welke rechten naar onze meening toege
kend moeten worden aan de zwakste partij (den werk
nemer), dan werken wij in de richting van tempering
der tegenstellingen. En zóó zeker waren zij, dat in de
praktijk naar deze hunne opvatting zou worden gehan
deld, dat zy met hand en tand zich verzetten tegen de
soc. dem. voorstellen, om de opneming van die arbeiders-
„rechten" in de arbeidscontracten verplichtend te
stellen.
Deze vrijzinnig-democratische redeneering is heel
edel en moet menschen, voor wie de werkelijkheid bij
zaak is en hun „beginselen" hoofdzaak zijn, buitenge
woon hoogstaand lijken. Toch is deze geheele rede
neering van 't begin tot het eind een dwaling en
daardoor evenmin edel als hoogstaand, maar
utopistische fantasie.
Deze redeneering gaat n.l. uit van de onbetwistbare
stelling, dat een overeenkomst tusschen twee partijen,
rekening houdende met de belangen van beiden, de
beste is. Maar zij had uit moeten gaan van de er
kenning van den feitelijken toestanddat de belangen
van werknemers en werkgevers onverzoenlijk en
onvereenfgbaar zijn, en dat iedere „vrijwillige"
overeenkomst tusschen werkgever en werknemer dooi
den laatsten (den arbeider) „vrijwillig wordt aanvaard
omdat hij weet dat voor 'l oogenblik niets beters
door hem verkregen kan worden.
De hoofdfout bij deze redeneering der vrijzinnig
democraten is dezedat zij het mogelijk achten, tege
lijk het kapitalisme te handhaven en het proletariaat
zjjn eerste menschenrechten te verzekeren.
Maar wanneer men de arbeidersklasse wil verzekeren
de meest eenvoudige welvaart,
zekerheid van bestaan,
ontwikkeling van de lichamelijke en geestelijke krach
ten van ieder kind in de richting van zjjn aanleg,
en voor de volwassenen gelegenheid om zich te
blijven ontwikkelen, ook door ontwikkelend genot,
dan kan men het kapitalisme niet laten voortbestaan,
want dit staat tengevolge va i zijn eenigen eisch, rente
en winst te scheppen, op l et praktische standpunt,
dat het met de menschen niet anders te maken heelt
dan voor zoover zij door hun arbeidskracht die rente
en winst kunnen helpen voortbrengen en voor zoover zij
door hun (mis-)daden er schade aan kunnen toebrengen.
Zoodra de arbeidersklasse zich dan ook opmaakt om
ook maar 't kleinste stokje van die eerste menschen
rechten op te vragen, dan vindt ze de geheele burger
klasse (op enkele uitzonderingen na) tegenover zich.
Zelfs die weinige rechtendie de wet op 't arbeidscon
tract, aangenomen door onze burgerlijke Tweede en
Eerste Kamer, den arbeiders toekent, worden hun in de
praktijk bijna overal onthouden. Zelfs dat heele kleine
beetje rechten, dat de wetgevers uit de burgerklasse aan
de arbeiders willen toekennen, wordt hun door de werk
gevers uit diezelfde burgarklasse niet gegund. En
wanneer de arbeiders zich dan opmaken om die (dooi
de burgerlijke wetgevers zelf!) vastgestelde rechten
erkend te zien door hun patroons, dan staan de heeren
werkgevers onmiddellijk klaar met de hongerzweep
om daarmee „hnn" menschen tot onderwerping aan
„hun" wil te ranselen.
Behalve een aantal losloopende slachtoffers van deze
ellendige vrijzinnig-democratische wet, kannen de bur
gerpartijen zich verheugen over het volgende lijstje
van nitslnitingen, alleen ten gevolge, van de poging der
arbeiders om hnn wettelijke rechten tegenover hnn vrij
zinnige en kerkelijke patroons te verdedigen
500 wevers te Enschedé,
de stucadoors t$ Leeuwarden, Almelo, HaaGem,
Rotterdam en 's-Gravenhage,
de loodgieters te Leeuwarden,
de schilders te Zntfen en Loehem,
de metselaars en opperlieden te Yelp en Zntfen,
de schoenmakers te Kaatsheuvel,
de sigarenmakers te Best,
en nog steeds de gieters van Kiep te Breda.
En dit is nog slechts een eerste begin
Betei^ dan afgetrokken redeneeringen kunnen deze
feiten bewijzen dat in het kapitalisme de strijd van
belangen tusschen werkgevers en werknemers in zijn
diepsien grond een verbitterden onverzoenlijken
klassenstrijd is. Een strijd van de belanghebbenden
bij handhaving van het kapitalisme tegen de belang
hebbendenden bij opheffing ervan.
De belanghebbenden bjj handhaving van het kapitalis
me zijn niet de kipitaal bezitters alléén, dat zijn ook
de dienaren van de ondernemers en van den kapitalis-
tischen staat, die „carrière" meenen te kannen maken
of hun loon of positie kunnen verbeteren door hun
trouw aan hun burgerlijke werkgevers. En of die be
langhebbenden voortkomen uit de kringen der kapitaal
bezitters, der ambtenaren of der arbeiders, dat doet er
niet toezoodra zij hun belangen vastbinden aan die
van de kapitalistische ondernemers en den kapitalisti-
schen slaat, voeren zij den klassenstrijd der ka
pitalistische bnrgerij. En in den grond zijn zjj
dan vijanden van het proletariaat.
Alle theorie van vrijzinnig-democraten en andere
burgerlijke democraten, dat zij het proletariaat toch
zoo goed gezind zjjn, is zelfverblinding en berust op
een volkomen onzuivere waarneming van de werkelijk
heid. Zeker in hun innerlijk voelen zij geen vijand
schap. Maar door hun daden scharen zij zich in den
klassenstrijd aan de zijde der kapitalistische burgerjj
en staan dus tegenover de klasse van het proletariaat,
die onmogenlijk ook maar het kleinste deel van haar
eerste menschenrechter kan veroveren binnen de gren
zen van het kapitalisme. Wij herhalen hethet ge
beurde bij de invoering van de wet op het arbeids
contract is er een sprekend bewijs voor.
B. en W. zeggen in een schrijven aan den Raad:
„De Commissie voor het Grondbedrijf stelt ons voor,
het stuk opgespoten grond, gelegen tusschen de oude
en nienwe Spuihaven, voor arbeiderstninen beschikbaar
te stellen.
Als huurders kunnen alleen in aanmerking komen
gezinshoofden, inwoners der Gemeente, die geen land
in eigendom ot gebruik hebben en zich o. a. verbin
den tot
lo. het zelf bewerken, met geen andere hulp dan
van hnisgenooten
2o. het behoorlijk onderhouden van den tnin;
3o. het niet bearbeiden op Zondag of algemeen er
kende Christelijke feestdagen, tenzij in gevallen dat het
noodzakelijk is en met, vooraf te vragen, vergunning
van den plantsoenopzichter.
Verboden zal worden vogels te vangen of te jagen
terwijl zonder vergunning
lo. geen loodsen of hokken mogen geplaatst worden
2o. geen vee of pluimgedierte mag worden gehouden; en
3o. geen ingravingen mogen gemaakt worden in de
wegen of de taluds.
Op het bedoelde grondstuk zonden 38 tuintjes aan
gelegd kunnen worden van 900 tot 1200 M3. groot;
die f 4.huur per jaar op kunnen brengen.
Het voorstel is ons zeer sympathiek.
Dat het voor den werkman nnttig is, wanneer hy
zyu arbeid in fabriek of werkplaats kan afwisselen met
arbeid in de open lacht en voor zijn gezin zelf groen
ten kan teelen, behoeft naar ons inzien, geen uitvoerig
betoog.
Een andere vraag is, of er reeds dadelijk gegadigden
in voldoend aantal zullen opkomen.
Dat de 38 tuintjes terstond verhuurd zullen worden,
gelooven wij niet.
Het komt ons echter voor dat, wanneer niet meer
dan 10 gegadigden zich aanmelden, het niet gewettigd
is de proef door te zetten.
Mochten er meer gegadigden voor een perceeltje
komen, zon door loting de toewijzing kunnen geschieden.
Ten slotte zullen de huurders jaarlijks vóór September
moeten verklaren of zij een hunr-vernieawing wenschen
terwijl de Gemeente zich het recht moet voorbehouden,
om den grond tegen billijke vergoeding van schade
weer terug te nemen.
Kan Uwe vergadering zich met het vorenstaande
vereenigen, dan verzoeken wij machtiging in aangegeven
zin een proef te nemen tot het bij inschrijven in het
openbaar verharen van het voorgenoemde stuk grond
voor arbeiderstuinen."
Ds omstandigheden en onze onophoudelijke kritiek
en betoogen hebben ook in den Schiedamschen Gemeen
teraad de sociale wetgeving en sociale politiek aan de
orde gesteld. Ze zullen niet meer van de dagorde afge
voerd kannen worden, tot nadeel voor liberalen en cle-
ricalen, die aldus voortdurend gedwongen worden, hnn
klassestandpunt aan den dag te brengen. Zooals oek