Gedenkt het Verkiezings fonds. - Er is veel geld noodig geweest en er staat weer een verkiezing voor de deur. Onze „christelijke" maatschappij. Ditjes en Datjes. Vlaardingsche IJzerkoekjes, de Algem. Verg. te Leeuwarden. Yan Wagtendonk werd afgevaardigd, Brouwer plaatsvervanger. Vooral de Blauwe Vaan kwam ter sprake. Vrij mandaat werd echter gegeven. Op voorstel van een der leden werd besloten de E. K. Volksbond te verzoeken, nu hij het buffet opnieuw gaat verpachten, den sterken drank te weren. Aan de andere geheel-onthoudersvereenigingen zal steun voor dit verzoek worden gevraagd. Nadat nog de propaganda besproken en een Prop. lommissie benoemd was, sloot de voorzitter de ver kering. Het bezoek had beter kunnen zjjn, waar blijven de andere leden Schiedamsche Bestuurdersbond. Verga dering van 27 Juli 1.1. Tegenwoordig zjjn alle organi saties op de onderwijzers na, die met kennisgeving afwezig zijn. De Voorz. opent de vergadering en wijdt eenige woorden aan de nagedachtenis van W. van Paassen, in leven voorzitter der afd. Schiedam van den Timmer- liedenbond, waarbij een oogenblik van de zitplaatsen wordt opgestaan. Medegedeeld wordt dat is opgericht een aldeeling van den Houtbewerkersbond, welke reeds Üink vooruit gaat. De wensch wordt geuit, dat zij zich spoedig bij den S. B. B. zal aansluiten. Omtrent de gehouden enquête naar den loonstandaard en de levensvoorwaarden der laatste 10 jaar, wordt besloten in het najaar hierover een brochure uit te Een motie van den Algem. Ned. Kantoorbed. bond, betreflende wettelijke 8 uur-sluiting van winkels en magazijnen, werd met algemeene stemmen aangenomen. Tevens zal, indien noodig, het publiek worden aange- vóór 8 uur hun inkoopen te doen, om de uit voering der motie te bevorderen. De ballotage had plaats van de afd. Schiedam van den Ned. Bond van Glas- en Aardewerkers, welke met algemeene stemmen werd aangenomen, waarna haar een woord van welkom werd toegeroepen. Bij de periodieke bestuursverkiezing werden voorz. en penningm. bij acclamatie herkozen. Bespreking had vervolgens plaats over de motie, aangenomen in het Ned. Verbond van Vakvereenigingen, betreffende de samenstelling der Bestuurdersbonden, waarmee te weinig rekening is gehouden met de plaat selijke toestanden. Na breedvoerige discussie wordt de volgende motie van het Bestuur met 26 tegen 5 stemmen aangenomen ,De algem. vergadering van den S. B. B., van oordeel dat de motie over de samenstelling der Bestunrdersbonden niet voldoende rekening houdt met do locale omstandigheden en daarom in het algemeen niet bevorderlijk kan geacht worden voor de plaatselijke centrale organisaties, van oordeel dat voor Schiedam de uitvoering der motie zeer noodlottig zou zijn, besluit de tegenwoordige samenstelling van den S. B. B. onverzwakt te handhaven". Ten slotte werd nog een korte bespreking gehouden over de verordening op Arbeidsbeurs en Werkloozen- fonds en de behandeling daarvan in den Gemeenteraad, vooral wat de clausule betreft van hulpverleening bij werkstaking. Mochten de beide instellingen niet van elkaar worden gescheiden, dan zullen de vakvereeni gingen zich van deelneming te onthouden hebben. Onze laatste huishoudelijke vergadering. Deze was voornamelijk gewijd aan de 3-maandelijksche controle der afdeelingsfinanciën. Zoowel de aldeeling als de gebouw-exploitatie bleken er ;|fbed voor te staan. Er werden 24 nieuwe leden geïnstalleerdeen der vrachten onzer verkiezingsactie. Voorts werden 8 leden overeenkomstig het huis- hnideljjk reglement wegens contributieschuld en weige ring om die aan te zuiveren, geroyeerd. De motie van het N. V. V. in zake de Bestuurders bonden werd vervolgens besproken. De wijze waarop het N. V. V., buiten de Bestuurdersbonden om, deze kwestie heeft meenen te móeten oplossen, werd alge meen afgekeurd. En algemeen meende de afd., dat de arbeidersbeweging in al haar vormen plaatselijk in Be- stanrdersbonden moet geconcentreerd blijven, al meende men ook dat een nauwkeurige afbakening dier bevoegd heden noodig was. Daarna werd de actie voor de volgende Raadsver kiezing geregeld. De vergadering was uitstekend bezocht. In deze rubriek zullen wij geregeld uit de dagbladen de meest sprekende voorbeelden van de onhoudbare toestanden in onze „christelijke" maatschappij overnemen. Voorbeelden, enkele uit duizenden, het overtuigend be wijs leverende dat de handhavers der zoogenaamde maatschappelijke „orde" in de praktijk van hun burger lijke „beginselen" volkomen verwaarloozers zijn van de belangen der meest misdeelden en volstrekte beschermers van de meer gegoeden. Wij raden onze lezers aan, deze feiten te verzamelen. Zjj kunnen hun bij hun porapaganda goed te pas komen. Paleis en straat. „De Klok" schrijftWij plaatsen hieronder twee berichten, door de bladen in hunne kinderlijke onschuld achtereen gepubliceerd, waaraan wij niets wenschen toe te voegen, omdat zij voldoende voor zichzelf spreken. „Op advies van Dr. Viukhuizen, is een 40- jarig arbeider, zonder vaste woonplaats, naar het ziekenhuis vervoerd, die door de politie in verarm den en ziekelijken toe stand in het Haagsche Bosch was gevonden. De man, die van Am sterdam was komen loo- pen, en gedurende vele dagen geen, of zeer onvol doende voedsel had ont vangen, was van uitput ting niet meer in staat een stap te verzetten of een woord te spreken. Het soirée-dansante, door de Koningin-Moeder aangeboden was zeer druk bezocht. Het geheele corps diplomatiek was tegen woordig. Eeen prachtig gezicht vormden de rijke lijk van goud voorziene uniformen der diplomaten en de van diamanten schitterende toiletten der dames. De Koning-Moeder en Prins Hendrik woonden het feest tot het einde bjj. Het was eerst laat, toen de gasten in hunne gereed staande rijtuigen waren vertrokken. Patroons- en arbeiders-deel. In den Gemeente-Werkman van 24 Juli in het hoofdartikel „Vacantie" komt het volgende voor: „Zoo ging een Rotterdamsch firmant per auto door Duitschland. In veertien daag kostte dit tochtje alleen aan banden f 200, een bagatel natuurlijk voor dezen rijken werkgever, immers hij betaalt zijn sjouwerlui f9 a f 10 per week. Zeg dat dit één gulden per week te weinig is, dan behoeven 200 van zijn werklieden slechts één week wat honger te lijden en de auto-banden zjjn weer betaald. Doch ook dit is overbodig, want de royale werkgever geeft zjjn weWcmenschen oojt vacantie, n.l. met het Julianafeest kregen ze een dag vrij, doch dan moesten zjj de tweede dag (Zaterdag) er bjj verletten dan kon hij drie dagen de vuren dooven en zoodoende de vacantie(?)-dag plus de auto-banden wel uitsparen. Rijk gedronken. - Er is een merkwaardige groep personen die rjjk zjjn gedronken. Ze hebben niet zich zelf rijk gedronken. Doch anderen hebben hen rjjk gedronken en drinken hen voortdurend rjjker. Het zjjn 250 inwoners van de stad Pilsen, de stad wier naam vooral door het naar haar genoemde bier bekend is geworden. Deze 250 inwoners van Pilsen zjjn eigenaren van huizen waarin van oudsher het bronwrecht was ge vestigd. In 1842 waren er 265 zulke eigenaars en die hebben toen met elkander een vennootschap aangegaan, die later beroemd (of moeten wjj zeggen berucht is geworden als het „Biirgerliche Brauhaus". De 265 vennooteu hebben toen elk vjjftig gulden bijgedragen in het „maatschappeljjk kapitaal", dat aldus 13250 gulden bedroeg. Meer geld hebben deze oprichters nooit in de zaak gestoken. De aanvankeljjk zeer kleine onderneming is voortdurend met de gemaakte winsten uitgebreid en is thans een reuzenbedrjjf. In de laatste jaren hebben de 250 vennooten, eigenaars van huizen met „brouwrecht" (de rechten van 15 zjjn sedert te niet gegaan of op anderen overgegaan), elk f 7150 gulden winstaandeel getrokken uit de onderneming. Dat is dus elk jaar 143 maal het bedrag dat zjj in 1842 in de onderneming hebben gewaagd. Er wordt reeds lang over gedacht om de zaak in een naamlooze vennootschap te doen overgaan. Want het is lastig een zoo groote onderneming te drijven, wanneer 250 vennooten-geldschieters invloed kunnen hebben op de leiding. Bij de naamlooze vennootschap kunnen de statuten zoo worden ingericht, dat de ge heele leiding berust bjj een of meer directeuren. Thans schjjnt het plan te zullen worden uitgevoerd. De waarde van de onderneming wordt geschat op vijftig millioen gulden. Aan elk der 250 vennooten zal een bedrag van f 200.000 worden uitbetaald. Dat is dan (na aftrek van de 50 gulden storting) de premie voor hun onthouding. Want zjj hebben ook in de latere jaren niet elk jaar alle winst verdeeld. Zij zijn voort gegaan met een deel der winsten de zaak uit te breiden. Zoo komt hun,, nadat ze jaren lang groote winsten hebben getrokken, thans nog een nitkeering ten goede van vierduizend maal hun bescheiden inleg- kapitaal bjj het begin der onderneming. Hier trekken in elk geval de ondernemingsgeest en de ondernemersdurf een betameljjk „ondernemersloon". (Het Volk). F. M. W. inw., 110 met 20000 tot 50000 inw., 36 met 50000 100000 inw. en 34 daarboven. En deze cjjfers zjjn daarom zoo veelzeggend, omdat de Duitsche wet de invoering van een dergeljjke verordening slechts toelaat, indien de meerderheid der belanghebbenden (winkeliers en winkelpersoneel) zich voor de aannemeljjkheid heeft uitgesproken. 'Zou te Shiedam ook niet eens een enquête kunnen worden ingesteld naar de meeuing der belanghebben den Wanneer die enquête goed wordt opgezet zou zjj de bouwstoffen kunnen opleveren voor een verordening van den gemeenteraad. SCHRIKBEELD VAN EEN KAPITALIST. Een Verkiezings-lied. Ik zie ze komen Van hun getouwen, Gebogen mannen En bleeke vrouwen En van hun ovens, De eeuwig heete, Zie ik ze naad'ren De steeds bezweeten En daarna volgen De bruingebranden Met zeis en sikkel Van d'akkerlanden. En rjjzen doen ze Uit donk're schachten, De zwarte mannen, De diepverachten Achter hen komen De ruwverweerden, Die de gevaren Der zee trotseerden. - En allen roepen „Wjj willen wreken Die talloos velen, Die zijn bezweken In uw fabrieken En voor uw ovens Na jaren lijdens, Zwoegens en slovens, In uwe mijnen Red'loos bedolven, Of in de gulzig Zwelgende golven, Niet 't meest door wreedheid Der elementen, Maar door uw zucht naar Meer percenten Hoort, hoort, hun lied'ren! Hoort ge 't niet schallen: „Muren, die scheiddeD, Zijn nu gevallen Ach, ziet, één vaandel Volgen ze allen, En op dat vaandel In vuur'ge lett'ren, Als reuzen groot, De schrikb're leuze, De kreet der wrake: „Wij stemmen rood S. (Gem. Werkman.) Acktuurs winkelsluiting. In Duitschland neemt het aantal gemeenten, die de achtuursluiting der winkels bjj verordening voorschrijven, zeer snel toe. In 1900 waren er 15, in 1905 steeg dit tot 181, in 1906 tot 255, in 1907 tot 348, en in 1908 tot 501. Daaronder zjjn gemeenten van allerlei grootte, n.l. 127 met minder dan 5000 inwoners, 194 met 500020000 Flauwe kulMet welk een onzin de hersens der politiek-„Christeljjke" arbeiders worden volgestopt, bljjkt weer eens uit een episteltje der anti-revolutionaire Nieuwe over „Een menschwaardig bestaan". Heel zielig schrjjft de „Christeljjke" redaktie „Van wien die uitdrukking afkomstig is, weten wjj niet. Het doet er ook biet toe. Zjj werd veel vuldig gebruikt en wordt nog niet zelden gebezigd. „Men zou haar kunnen wraken, want de mensch is als strafschuldig zondaar nietswaardig, kan op niets aanspraak maken. Hjj is veroordeeling, vloek en allerlei jammer waardig. Hjj moet alles, ook op stoffeljjk gebied, uit enkel gunst ontvangen." De Christelijke kapitalisten, die daar de touwtjes in handen hebben, zjjn blijkbaar geen „strafschuldige zondaar", die zijn meer dan „vloek, veroordeeling en jammers waardig". Slechts voor den ontbeereuden zwoeger geldt dit quasi-vroom, schjjnheilig gedoe. Hoe donker moet het er in de koppen dier arbeiders nog uitzien, dat dit krantje zonder blikken of blozen zulk een onzin durft te slikken te geven. Centrale Bond van Bouwvakarbeiders. Heden (Zaterdag)avond geeft de afdeeling Vlaardingen van den Centralen Bond van Bouwvakarbeiders ter gelegenheid van haar 2Y3-jarig bestaan haar jaarfeest in „Excelsior". Het belooft een mooien avond te worden, waarom wjj hopen, dat de bjjeenkomst druk bezocht zal zjjn. Het programma luidt als volgt

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1909 | | pagina 3