Gedenkt het Verkiezings
fonds. - Er is veel geld
noodig geweest en er staat
weer een verkiezing voor
de deur.
Onze „christelijke" maatschappij.
Ditjes en Datjes.
Vlaardingsche IJzerkoekjes,
de Algem. Verg. te Leeuwarden. Yan Wagtendonk
werd afgevaardigd, Brouwer plaatsvervanger. Vooral
de Blauwe Vaan kwam ter sprake. Vrij mandaat werd
echter gegeven.
Op voorstel van een der leden werd besloten de
E. K. Volksbond te verzoeken, nu hij het buffet opnieuw
gaat verpachten, den sterken drank te weren. Aan de
andere geheel-onthoudersvereenigingen zal steun voor
dit verzoek worden gevraagd.
Nadat nog de propaganda besproken en een Prop.
lommissie benoemd was, sloot de voorzitter de ver
kering.
Het bezoek had beter kunnen zjjn, waar blijven de
andere leden
Schiedamsche Bestuurdersbond. Verga
dering van 27 Juli 1.1. Tegenwoordig zjjn alle organi
saties op de onderwijzers na, die met kennisgeving
afwezig zijn.
De Voorz. opent de vergadering en wijdt eenige
woorden aan de nagedachtenis van W. van Paassen,
in leven voorzitter der afd. Schiedam van den Timmer-
liedenbond, waarbij een oogenblik van de zitplaatsen
wordt opgestaan. Medegedeeld wordt dat is opgericht
een aldeeling van den Houtbewerkersbond, welke reeds
Üink vooruit gaat. De wensch wordt geuit, dat zij zich
spoedig bij den S. B. B. zal aansluiten.
Omtrent de gehouden enquête naar den loonstandaard
en de levensvoorwaarden der laatste 10 jaar, wordt
besloten in het najaar hierover een brochure uit te
Een motie van den Algem. Ned. Kantoorbed. bond,
betreflende wettelijke 8 uur-sluiting van winkels en
magazijnen, werd met algemeene stemmen aangenomen.
Tevens zal, indien noodig, het publiek worden aange-
vóór 8 uur hun inkoopen te doen, om de uit
voering der motie te bevorderen.
De ballotage had plaats van de afd. Schiedam van
den Ned. Bond van Glas- en Aardewerkers, welke met
algemeene stemmen werd aangenomen, waarna haar
een woord van welkom werd toegeroepen.
Bij de periodieke bestuursverkiezing werden voorz.
en penningm. bij acclamatie herkozen.
Bespreking had vervolgens plaats over de motie,
aangenomen in het Ned. Verbond van Vakvereenigingen,
betreffende de samenstelling der Bestuurdersbonden,
waarmee te weinig rekening is gehouden met de plaat
selijke toestanden. Na breedvoerige discussie wordt de
volgende motie van het Bestuur met 26 tegen 5 stemmen
aangenomen
,De algem. vergadering van den S. B. B.,
van oordeel dat de motie over de samenstelling der
Bestunrdersbonden niet voldoende rekening houdt met
do locale omstandigheden en daarom in het algemeen
niet bevorderlijk kan geacht worden voor de plaatselijke
centrale organisaties,
van oordeel dat voor Schiedam de uitvoering der
motie zeer noodlottig zou zijn,
besluit de tegenwoordige samenstelling van den S. B. B.
onverzwakt te handhaven".
Ten slotte werd nog een korte bespreking gehouden
over de verordening op Arbeidsbeurs en Werkloozen-
fonds en de behandeling daarvan in den Gemeenteraad,
vooral wat de clausule betreft van hulpverleening bij
werkstaking. Mochten de beide instellingen niet van
elkaar worden gescheiden, dan zullen de vakvereeni
gingen zich van deelneming te onthouden hebben.
Onze laatste huishoudelijke vergadering.
Deze was voornamelijk gewijd aan de 3-maandelijksche
controle der afdeelingsfinanciën. Zoowel de aldeeling
als de gebouw-exploitatie bleken er ;|fbed voor te staan.
Er werden 24 nieuwe leden geïnstalleerdeen der
vrachten onzer verkiezingsactie.
Voorts werden 8 leden overeenkomstig het huis-
hnideljjk reglement wegens contributieschuld en weige
ring om die aan te zuiveren, geroyeerd.
De motie van het N. V. V. in zake de Bestuurders
bonden werd vervolgens besproken. De wijze waarop
het N. V. V., buiten de Bestuurdersbonden om, deze
kwestie heeft meenen te móeten oplossen, werd alge
meen afgekeurd. En algemeen meende de afd., dat de
arbeidersbeweging in al haar vormen plaatselijk in Be-
stanrdersbonden moet geconcentreerd blijven, al meende
men ook dat een nauwkeurige afbakening dier bevoegd
heden noodig was.
Daarna werd de actie voor de volgende Raadsver
kiezing geregeld.
De vergadering was uitstekend bezocht.
In deze rubriek zullen wij geregeld uit de dagbladen
de meest sprekende voorbeelden van de onhoudbare
toestanden in onze „christelijke" maatschappij overnemen.
Voorbeelden, enkele uit duizenden, het overtuigend be
wijs leverende dat de handhavers der zoogenaamde
maatschappelijke „orde" in de praktijk van hun burger
lijke „beginselen" volkomen verwaarloozers zijn van de
belangen der meest misdeelden en volstrekte beschermers
van de meer gegoeden. Wij raden onze lezers aan,
deze feiten te verzamelen. Zjj kunnen hun bij hun
porapaganda goed te pas komen.
Paleis en straat.
„De Klok" schrijftWij plaatsen hieronder twee
berichten, door de bladen in hunne kinderlijke onschuld
achtereen gepubliceerd, waaraan wij niets wenschen toe
te voegen, omdat zij voldoende voor zichzelf spreken.
„Op advies van Dr.
Viukhuizen, is een 40-
jarig arbeider, zonder
vaste woonplaats, naar het
ziekenhuis vervoerd, die
door de politie in verarm
den en ziekelijken toe
stand in het Haagsche
Bosch was gevonden.
De man, die van Am
sterdam was komen loo-
pen, en gedurende vele
dagen geen, of zeer onvol
doende voedsel had ont
vangen, was van uitput
ting niet meer in staat een
stap te verzetten of een
woord te spreken.
Het soirée-dansante,
door de Koningin-Moeder
aangeboden was zeer druk
bezocht. Het geheele corps
diplomatiek was tegen
woordig. Eeen prachtig
gezicht vormden de rijke
lijk van goud voorziene
uniformen der diplomaten
en de van diamanten
schitterende toiletten der
dames.
De Koning-Moeder en
Prins Hendrik woonden
het feest tot het einde bjj.
Het was eerst laat, toen
de gasten in hunne gereed
staande rijtuigen waren
vertrokken.
Patroons- en arbeiders-deel. In den
Gemeente-Werkman van 24 Juli in het hoofdartikel
„Vacantie" komt het volgende voor:
„Zoo ging een Rotterdamsch firmant per auto door
Duitschland. In veertien daag kostte dit tochtje alleen
aan banden f 200, een bagatel natuurlijk voor dezen
rijken werkgever, immers hij betaalt zijn sjouwerlui f9
a f 10 per week. Zeg dat dit één gulden per week te
weinig is, dan behoeven 200 van zijn werklieden slechts
één week wat honger te lijden en de auto-banden zjjn
weer betaald. Doch ook dit is overbodig, want de royale
werkgever geeft zjjn weWcmenschen oojt vacantie, n.l.
met het Julianafeest kregen ze een dag vrij, doch dan
moesten zjj de tweede dag (Zaterdag) er bjj verletten
dan kon hij drie dagen de vuren dooven en zoodoende
de vacantie(?)-dag plus de auto-banden wel uitsparen.
Rijk gedronken. - Er is een merkwaardige
groep personen die rjjk zjjn gedronken. Ze hebben niet
zich zelf rijk gedronken. Doch anderen hebben hen rjjk
gedronken en drinken hen voortdurend rjjker.
Het zjjn 250 inwoners van de stad Pilsen, de stad
wier naam vooral door het naar haar genoemde bier
bekend is geworden.
Deze 250 inwoners van Pilsen zjjn eigenaren van
huizen waarin van oudsher het bronwrecht was ge
vestigd. In 1842 waren er 265 zulke eigenaars en die
hebben toen met elkander een vennootschap aangegaan,
die later beroemd (of moeten wjj zeggen berucht is
geworden als het „Biirgerliche Brauhaus". De 265
vennooteu hebben toen elk vjjftig gulden bijgedragen in
het „maatschappeljjk kapitaal", dat aldus 13250 gulden
bedroeg.
Meer geld hebben deze oprichters nooit in de zaak
gestoken. De aanvankeljjk zeer kleine onderneming is
voortdurend met de gemaakte winsten uitgebreid en is
thans een reuzenbedrjjf. In de laatste jaren hebben de
250 vennooten, eigenaars van huizen met „brouwrecht"
(de rechten van 15 zjjn sedert te niet gegaan of op
anderen overgegaan), elk f 7150 gulden winstaandeel
getrokken uit de onderneming. Dat is dus elk jaar 143
maal het bedrag dat zjj in 1842 in de onderneming
hebben gewaagd.
Er wordt reeds lang over gedacht om de zaak in
een naamlooze vennootschap te doen overgaan. Want
het is lastig een zoo groote onderneming te drijven,
wanneer 250 vennooten-geldschieters invloed kunnen
hebben op de leiding. Bij de naamlooze vennootschap
kunnen de statuten zoo worden ingericht, dat de ge
heele leiding berust bjj een of meer directeuren.
Thans schjjnt het plan te zullen worden uitgevoerd.
De waarde van de onderneming wordt geschat op vijftig
millioen gulden. Aan elk der 250 vennooten zal een
bedrag van f 200.000 worden uitbetaald. Dat is dan
(na aftrek van de 50 gulden storting) de premie voor
hun onthouding. Want zjj hebben ook in de latere
jaren niet elk jaar alle winst verdeeld. Zij zijn voort
gegaan met een deel der winsten de zaak uit te
breiden. Zoo komt hun,, nadat ze jaren lang groote
winsten hebben getrokken, thans nog een nitkeering
ten goede van vierduizend maal hun bescheiden inleg-
kapitaal bjj het begin der onderneming.
Hier trekken in elk geval de ondernemingsgeest en
de ondernemersdurf een betameljjk „ondernemersloon".
(Het Volk). F. M. W.
inw., 110 met 20000 tot 50000 inw., 36 met 50000
100000 inw. en 34 daarboven. En deze cjjfers zjjn
daarom zoo veelzeggend, omdat de Duitsche wet de
invoering van een dergeljjke verordening slechts toelaat,
indien de meerderheid der belanghebbenden (winkeliers
en winkelpersoneel) zich voor de aannemeljjkheid heeft
uitgesproken.
'Zou te Shiedam ook niet eens een enquête kunnen
worden ingesteld naar de meeuing der belanghebben
den Wanneer die enquête goed wordt opgezet zou
zjj de bouwstoffen kunnen opleveren voor een verordening
van den gemeenteraad.
SCHRIKBEELD VAN EEN KAPITALIST.
Een Verkiezings-lied.
Ik zie ze komen
Van hun getouwen,
Gebogen mannen
En bleeke vrouwen
En van hun ovens,
De eeuwig heete,
Zie ik ze naad'ren
De steeds bezweeten
En daarna volgen
De bruingebranden
Met zeis en sikkel
Van d'akkerlanden.
En rjjzen doen ze
Uit donk're schachten,
De zwarte mannen,
De diepverachten
Achter hen komen
De ruwverweerden,
Die de gevaren
Der zee trotseerden. -
En allen roepen
„Wjj willen wreken
Die talloos velen,
Die zijn bezweken
In uw fabrieken
En voor uw ovens
Na jaren lijdens,
Zwoegens en slovens,
In uwe mijnen
Red'loos bedolven,
Of in de gulzig
Zwelgende golven,
Niet 't meest door wreedheid
Der elementen,
Maar door uw zucht naar
Meer percenten
Hoort, hoort, hun lied'ren!
Hoort ge 't niet schallen:
„Muren, die scheiddeD,
Zijn nu gevallen
Ach, ziet, één vaandel
Volgen ze allen,
En op dat vaandel
In vuur'ge lett'ren,
Als reuzen groot,
De schrikb're leuze,
De kreet der wrake:
„Wij stemmen rood
S.
(Gem. Werkman.)
Acktuurs winkelsluiting. In Duitschland
neemt het aantal gemeenten, die de achtuursluiting der
winkels bjj verordening voorschrijven, zeer snel toe.
In 1900 waren er 15, in 1905 steeg dit tot 181, in
1906 tot 255, in 1907 tot 348, en in 1908 tot 501.
Daaronder zjjn gemeenten van allerlei grootte, n.l.
127 met minder dan 5000 inwoners, 194 met 500020000
Flauwe kulMet welk een onzin de hersens
der politiek-„Christeljjke" arbeiders worden volgestopt,
bljjkt weer eens uit een episteltje der anti-revolutionaire
Nieuwe over „Een menschwaardig bestaan".
Heel zielig schrjjft de „Christeljjke" redaktie
„Van wien die uitdrukking afkomstig is, weten
wjj niet. Het doet er ook biet toe. Zjj werd veel
vuldig gebruikt en wordt nog niet zelden gebezigd.
„Men zou haar kunnen wraken, want de mensch
is als strafschuldig zondaar nietswaardig, kan op
niets aanspraak maken. Hjj is veroordeeling, vloek
en allerlei jammer waardig. Hjj moet alles, ook op
stoffeljjk gebied, uit enkel gunst ontvangen."
De Christelijke kapitalisten, die daar de touwtjes in
handen hebben, zjjn blijkbaar geen „strafschuldige
zondaar", die zijn meer dan „vloek, veroordeeling en
jammers waardig". Slechts voor den ontbeereuden
zwoeger geldt dit quasi-vroom, schjjnheilig gedoe.
Hoe donker moet het er in de koppen dier arbeiders
nog uitzien, dat dit krantje zonder blikken of blozen
zulk een onzin durft te slikken te geven.
Centrale Bond van Bouwvakarbeiders.
Heden (Zaterdag)avond geeft de afdeeling Vlaardingen
van den Centralen Bond van Bouwvakarbeiders ter
gelegenheid van haar 2Y3-jarig bestaan haar jaarfeest
in „Excelsior".
Het belooft een mooien avond te worden, waarom
wjj hopen, dat de bjjeenkomst druk bezocht zal zjjn.
Het programma luidt als volgt