Ditjes en Datjes.
Werkloosheidsbestrijding.
Vlaardingsche IJzerkoekjes„
Het besluit van den Schiedamschen Gemeenteraad
van 5 October j.l. heeft als eerste gevolg gehad, dat
de afgevaardigden van den Schiedamschen Bestuurders-
bond zich uit het Comité tot Bestrijding der Werk
loosheid hebben teruggetrokken en Van Leeuwen als
voorzitter van dat Comité heeft bedankt. Na het be
sluit der moderne vakvereenigingen om in geen geval
zich aan te sluiten bjj het Gemeentelijk Werkloozen-
fonds, indien .de verordeningen op Arbeidsbeurs en
Gemeentelijk Werkloozenfonds niet veranderd werden,
was iets anders voor de afgevaardigden van den S. B. B.
en voor Van Leeuwen niet mogelijk.
Wij achten het ter vermijding van verkeerde gevolg
trekkingen gewenscht, den ontslagbrief van Van Leeuwen
geheel mee te deelen. Hij luidt als volgt
Mijne Heeren,
Tot mijn leedwezen acht ik mij verplicht, ontslag te
nemen als lid en als voorzitter uwer Commissie. De
wjjze waarop in nwe Commissie steeds is samengewerkt,
zon voor mij een reden zijn geweest om in geen geval
te bedanken. Maar het is mij onmogelijk, na de be
sluiten van den Gemeenteraad over Arbeidsbeurs en
Werkloozenfonds in zijn zitting van 5 October 1.1. lid
uwer Commissie te blijven.
Dat het college van B. en W. en de Gemeenteraad
uwe voorstellen, die toch in opdracht van den Gemeen
teraad werden samengesteld, tot onherkenbaar wordens
toe hebben verminkt,
dat B. en W. en de Gemeenteraad in de thans aan
genomen verordeningen op Arbeidsbeurs en Werkloozen
fonds de bestaande, uit de maatschappelijke omstandig
heden logisch voortgekomen, arbeidersorganisaties niet
hebben willen erkennen,
en dat B. en W. en de Gemeenteraad in die veror
deningen bepalingen hebben opgenomen, die van be
sliste vijandschap tegen de arbeidersorganisaties getuigen,
dat alles moge in de hoogste mate grievend en
teleurstellend zijn geweest voor uwe Commissie, op
zich zelf lag daarin ook voor mij geen dwingende
reden om mij nit uwe Commissie terng te trekken.
Den 5en October heeft de Gemeenteraad evenwel
besluiten genomen, waarvan hij wist dat het nood
zakelijk gevolg zou zjjn dat de omvangrijkste en be
langrijkste groep van vakvereenigingen niet aan het
Werkloozenfonds zou kunnen deelnemen. En deze uit
sluiting van een belangrijk deel der arbeidersorganisaties
is het, die voor mij een dwingende reden is om mjj uit
uwe Commissie terng te trekken.
Ik dank n bij deze gelegenheid van harte voor de wjjze
waarop gij mjj den arbeid als Voorzitter Uwer Com
missie steeds aangenaam hebt gemaakt.
De R. K. Volksbond heeft het ten slotte op zijn
geweten, dat de eenheid der verschillende vormen van
arbeidersorganisaties in zake werkeloosheidsbestrijding
is verbroken geworden. Indien de K. K. Volksbond op
den vraag van het Gemeentebestuur (in opdracht van
deu Raad overeenkomstig het voorstel van Dr. Ris), of
de scheiding van Arbeidsbeurs en Werkloozenfonds
volgens het voorstel-De Bruin gewenscht was, beves
tigend had geantwoord, zouden B. en W. de scheiding
hebben voorgesteld en zou de Raad hoogst waarschijnlijk
met dat voorstel zijn meegegaan. Maar de R. K.
Volksbond antwoordde ontkennend, opmerkende dat hjj
geen reden vond, van het oorspronkelijk standpunt van
de Commissie tot Bestrijding der Werkeloosheid af te
wjjken. De R. K. Volksbond vergat daarbij evenwel
deze alles beslissende omstandigheid:
dat de door den Raad aangenomen verordeningen
hemelsbreed afweken van de ontwerpen van de
Commissie, en de grondslagen dier ontwerpen in
de vastgestelde verordeningen ten eenenmale ont
braken.
Door in het geheel geen rekening te houden met de
ten eenenmale omgekeerde omstandigheden, werd de
R. K. Volksbond oorzaak van het treurig besluit van
den Gemeenteraad van den 5en October. Wjj denken
hierbij allerminst aan opzet. Maar van weinig doorzicht
getuigt deze houding van den R. K. Volksbond zeker.
De Vakvereenigingen zullen zullen nu zelfstandig de
werkloosheidsbestrijding ter hand moeten nemen. In het
nummer der volgende week zullen wij een uitvoerig
plan daartoe ontwikkelen. Thans ontbreekt ons daar
toe de ruimte.
Schiedamsche Bestuurdersbond.
Vergadering van 14 Oct "'09. Deze vergadering ken
merkte zich niet door druk bezoek. Afwezig waren
zonder kennisgeving de Bouwvakarbeiders, Drankbe-
reiders en Onderwijzers. Wat drukker bezoek zou wel
gewenscht zijn.
De vergadering wordt door den Voorzitter geopend
en de notulen onveranderd goedgekeurd.
Onder de ingekomen stukken bevond zich een schrijven
van de afd. der Houtbewerkers, welke zich wenschen
aan te sluiten bij den S. B. B. Bij de ballotage werd
dit met algemeene stemmen goedgevonden, waarna zij
door den voorzitter opgewekt werden tot trouwe en
jewuste medewerkers voor de vakorganisatie.
Ook was ingekomen een rapport van de onderwijzers,
belast met de leiding der cursussen in den afgeloopen
winter waarin van enkele klassen op prachtige resul
taten werd gewezen en den heer Tjjl dank wordt ge
bracht voor de verwarming der lokalen enz. Medege
deeld wordt dat door den Raad wederom een school
lokaal is disponibel gesteld, terwijl van de afd. der-
Onderwijzers zich wederom 3 onderwijzers beschikbaar
stelden om de leiding der cursussen op zich te nemen.
De animo is thans wederom groot. Het aantal deel
nemers bedraagt thans 52. De voorzitter sprak den
wensch uit dat de deelnemers nu niet zullen wegblijven
zonder opgaaf van redenen evenals 't vorig jaar wel
geschiedde doch dat zij flink zonden medewerken om de
cursussen zooveel mogelijk te doen slagen. Vervolgens
wordt medegedeeld dat is verschene de brochure „Zwart
Schiedam", rapport over de gehouden enquête naar de
wijzigingen in loon en arbeidsduur alsook in den levens
standaard der arbeiders in de laatste 10 jaren, en a
10 Cts. is verkrijgbaar gesteld. De besturen worden
vorzocht deze belangrijke brochure zooveel mogelijk
onder hun leden en verdere vakgenooten om te zetten.
Besloten werd de wintercampagne in te zetten met
een lezing van Dr. Heijermans van Amsterdam met een
hygiënisch onderwerp.
Over het Gem. Werkloozenfonds werd nog het woord
gevoerd, en de behandeling, die het in den Raad
ondervonden heeft, besproken. Het bestuur wekte de
aanwezigen op wanneer zij een verzoek tot deelname
aan dit fonds ontvangen, zich niet laten verleiden door
eenig geldelijk voordeel doch evenals zjj tot nu toe
gedaan hebben, het verzoek tot deelname af te wijzen
en niet hun medewerking aan zulk een niet te aan
vaarden instelling te verleenen.
Met het oog op de verkiezing voor de Kamers van
Arbeid werd besloten, dat de vakvereen., welke onder
de resp. kamers vallen, candidaten zullen stellen en
de S. B. B. dit per circulaire aan de kiezers zal bekend
maken. Verwacht wordt, dat men dan ook ernstig aan
die verkiezing zal deelnemen.
Het Volkshuig. Een Goudsch Operette-Comité
gaf Zaterdagavond voor de leden van het Volkshuis
„De dochter van Madame Angot".
Met een frissche, stemmende inleiding door een flink
bezet orkest, wordt al dadelijk het drukke karakter
dezer operette ingevoerd. In den aanvang vooral scheen
Clairette ons ietwat zwak om zulk een zware eischen
stellende hoofdrol te vervullen, doch van lieverlede
werd zjj krachtiger en vooral in de laatste akte was
ze goed.
De bezetting is in het algemeen zeer gelukkig. De
majestueuse Lange is zeer sympathiekPomponnet is
een uitmuntend type van den uit medeljjden genomen
echtgenoot; Larivoudiere hoort men gaarne, alleen
Ange Pitou is niet voor zjjn werk bestand. Zijn stem
is te zwak en herhaaldelijk schiet hjj tekort, wanneer
eenige krachtige uitbeelding vereischt wordt.
De muziek is heel mooi en de begeleiding draagt
oneindig veel bjj tot het succes, waarmede de operette
wordt opgevoerd.
Het geheel, toch reeds zoo kleurig en varieerend,
wordt door de wisselende tooneelen in dit opzicht nog
belangrjjk versterkt. Vooral het laatste tooneel, het
calypso-bal, biedt een eigenaardigen aanblik.
De totaal-indruk is dat het Volkshuis met deze uit
voering een gelukkigen greep gedaan heeft.
De uitvoering duurde van half acht tot half twaalf
en trots de ondragelijke temperatuur in de zoo stjjf
bepakte zaal werd het spel tot het eiüde toe met de
grootste aandacht gevolgd.
Kunst aan het Volk. Wjj kunnen meedeelen,
dat de Vereeniging „Kunst aan het Volk" op 3 Nov.
een muziekavond zal geven met de Heeren Wolff,
Verhey en Eberlé en Mejnff. Russer, waarop niet uit
sluitend Beethoven-muziek zal worden ten gehoore
gebracht, en een muziekavond op 19 December met het
koor van den Heer Arnold Spoel eu de pianisten Ober-
stadt en Textor uit Den Haag, terwjjl eind November
nog een voordracht- eu tooneel-avond te wachten is.
Wij bevelen onze lezers aan, die dato's al vast op
te teekenen.
Dc muur-in-de-sloot. Eindeljjk is het bevel
gegeven tot afbraak van dezen veelbesproken muur.
Hij is onder de Moker-slagen bezweken.
De coöperatie. Het Bureau voor Arbeidsrecht
van den S.B.B. kreeg ook dit jaar f50.— van de
Coöperatie.
Het voorstel om ook f 50.te geven aan het Bureau
van Consultatie van Patrimonium werd verworpen,
omdat over dat Bureau ieder gegeven ontbreekt.
Fabrieksarbeiders. Er is te Schiedam een
afdeeling van den Fabrieksarbeidersbond opgericht.
Daarin kunnen volgens het H B. opgenomen worden
de arbeiders der kaarsenfabriek, der meelfabrieken, der
chemische en medicamenten-fabriek, der wasscherijen
en de gistbewerkers.
In Constantia en bij het bestuur van den S.B.B. kan
men zich voorloopig opgeven.
Bestuurdersbond, S. D. A. P. en een
woordje vooraf! I. Met niet geringe verbazing
namen we kennis van het ingezonden stuk van den
secretaris van het Hoofdbestuur van den Houtbewerkers-
bond Drop. Schrijvende naar aanleiding van het stukje
van „Een voorstander van Algemeen Kiesrecht" en ons
artikeltje over Bestuurdersbond en S. D. A. P., acht
onze partijgenoot het een „bedenkelijk verschijnsel" voor
de „vierschaar te worden gedaagd", sommeert ons aan
te toonen waar zijne vak-afdeeling de S. D. A. P. voor
stalmeid gebruikte en toont zich op grond der beide
epistels zeer gebelgd.
We hadden tot nu in onzen vriend niet zulk een
kruidje-roer-me-niet ontdekt. We wezen zelfs niet met
den vinger naar hem
Immerser is ten eerste geen kwestie van, dat de
afdeeling van zijn vakbond door ons of door wien dan
ook, voor de vierschaar zou worden gedaagd. Wjj
schreven in ous verslagje geen woord van afkeuring
over het niet-deelnemen der afdeeling van den Hout-
bewerkersbond, hoewel daarvoor toch zeker wel reden
zou zjjn geweesten de „voorstander van A. K." vroeg
in zijn ingezonden stuk aan ons wat toch wel de reden
van het niet-deelnemen van de door hem genoemde
organisaties kon zijn.
Ook had in dit verband het stekeligheid je van die
„bescheiden uitnooiiging", om niet te lang op het „met
zoooveel belangstelling verbeide antwoord" te laten
wachten, achterwege kunnen blijven. Onder correspon
dentie in het vergeefs doorzochte „Moker"-nummer had
onze vriend het „antwoord" kunnen vinden.
Ten tweede bestaat de beschuldiging, die wij waar
zouden moeten maken, geheel in Drop's verbeelding.
Wjj hebben er bjj het schrijven van ons artikeltje zelfs
niet aan gedacht de afdeeling van den Houtbewerkers-
bond te verwijten, wat hij verlangt dat wij waar zullen
maken. Er staat„Wjj moesten te midden van een uit
de meest heterogene elementen bestaande en opkomende
beweging, die de sociaal-demokratie enz. enz." Drop
zal toch wel genoeg onderscheidingsvermogen bezitten,
om niet „de beweging" met „den Hontbewerkersbond"
te verwarren?
En ten derde moeten wij er tegen op komen, dat
mede als basis van kritiek op ons wordt gekozen niet
hetgeen ivij hebben geschrevendoch hetgeen den eersten
den besten ingezonden stukkenschrijver uit de pen is
gevloeid. De kritiek, die ons geldt, slaat slechts op het
artikel „V. B. B." en „S. D. A. P.", en vloeit boven
dien voort uit iets, dat er niet staat.
Wjj gelooven, dat onze partijgenoot na kalme over
weging met ons van meening zal zjjn, dat hij zjjn stuk
beter in de pen had kunnen houden.
En bovendienal ware hjj het met de strekking van
ons betoog niet eens, dan nog schrijven partijgenooten
niet direct tegen elkaar in hun krantje, doch zoeken
elkaar op en stellen ten slotte zoo noodig langs
organisatorischen weg meening tegenover meening.
Waren wij zoo dom geweest een deel van ons strijdend
leger, zijn vakbond publiek een veeg uit de pan te gevep,
er ware reden, hem ons met woeker terug te geven.
Waar dat niet zoo is, daar bestond geen reden van
dien door ons zelf gekozen weg af te wjjken.
Intusschenwaar wjj reeds ons voornemen te kennen
gaven terug te komenlo. op de afscheiding onzer
partjjafdeeling van den V. B. B., 2o. op de daaruit
voortvloeiende nieuwe verhoudingen, daar willen wij
met genoegen terloops de kritische opmerkingen van
onzen partijgenoot, voor zoover ze deze beide punten
raken en dus van meer algemeen belang zijn, onder de
oogen zien. Want niets is ons aangenamer, dan onbe-
teekenende, tot groote geschillen opgeblazen futiliteiten
tot haar ware afmetingen terug te brengen.
't Allereerst aan de principiëele kant van de af
scheiding en de vraag of in het standpunt van den
B. B. door onze uittreding in eenig opzicht wijziging
is gebracht.
Met genoegen kunnen wij constateeren, dat bij de
uitvoerige discussies over ons voorstel geen enkel be
zwaar van principiëelen aard is gehoord. Laat ons
er echter aan toevoegendat zou ook moeilijk hebben
gekund, want wat was allerwegen het standpunt, dat
door de Bestuurdersbonden werd ingenomen? Dit: dat
zij waren de vertegenwoordigers, de plaatselijk-centrale
lichamen der moderne arbeidersbewegingde beweging
die den klassenstrijd erkennend en voerend, beseft,
dat slechts door onverzoenljjken strijd tegen het
kapitaal duurzaam verbeteringen voor de arbeidende
klasse zijn te veroveren; die bovendien erkent, dat
zoowel op politiek als op industrieel gebied slag aan
het kapitaal zal moeten worden geleverd; die het ten
slotte in de koppen der arbeiders wenscht te hamereD,
dat vak- en politieke strjjd onafscheidelijk aan elkaar
zjjn verbonden, elkaar aanvullen en steunen, die ook in
harmonie met elkaar hebben te opereeren.
