Vergadering
Spreker: Dr. J. van Leeuwen.
OPENBARE
Klassenstrijd in Zweden en Spanje.
op Zaterdag 30 October,
's avonds te half 9 ure in „Censtantia"
No. 35
ZATERDAG 30 October 1909.
9e Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
Stukken Yoor 't eerstvolgenc
1 nummer moeten uiterlijk ïïoensda g a. s. 's middags 12 unr in het bezit der Redactie zijn.
gewijd, aan den
De Moker
Klassenstrijd in Zweden en Spanje.
De werkloosheidskwestie
te Schiedam.
Van onze vroede Vaderen.
REDACTEUR; Dr. J. VAN LEEUWEN.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal 7,..
franco per post 30 cent blJ vooruitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Redactie-adres: St. Liduinastraat 38.
Administratie-adres: Gebouw „Constantia".
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bg abonnement belangrijke korting.
Het afd. Zangkoor „Excelsior'
zal eenige strijdliederen zingen.
Toegangsprijs 5 cent. Debat vry.
HET BESTUUR.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nienwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen W. de Gast, Callenburgstraat 58.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Aan de Schiedamsche arbeiders.
De nog steeds voortdnrende reazenstaking der
Zweedsche arbeiders en de revolationaire beweging in
Spanje hebben de aandacht der geheele wereld op zich
gevestigd. De burgerklasse ziet er, te recht, een waar
schuwing aan haar adres in de klasse-organisatie van
het proletariaat begint sterk te worden. En de arbeiders
klasse ziet er, te recht, een belofte van een beteren tijd
ia: de burgerklasse is niet meer in 't bezit eener
onbeperkte oppermacht.
Arbeiders, die Zweedsche stakers en uitgeslotenen,
die Spaansche proletarische strijders, zjjn Uw klasse-
genooten. Zjj leven onder den druk van hetzelfde burger
lijk maatschappelijk stelsel als gij. Zij voeren denzelfden
strjjd voor de vrijmaking der arbeidersklasse uit dien
drnk van het kapitalisme als gij. Internationaal is het
kapitalisme, internationaalis ook Uw klassenstrijd.
Gebeurtenissen als de Zweedsch staking en de Spaan-
revolutie trekken dat internationale karakter ook van
Uw klassenstrijd in 'en scherp licht.
Maar hoeveel sterker zouden onze makkers in Zweden
,en Spanje staan, indien het proletariaat der andere
landen hen niet slechts steunen kon met geld maar ook
door een daadwerkelijke bestrijding van de kapitalisten
klasse in die landen! Niet wat plaatselijke of landelijke
voordeelen, maar de krachtsvergrooting van de gansche
internationale arbeidersklasse is het wezenlijk einddoel
van onzen organisatiearbeid. Deze gedachte, deze over
tuiging, kan niet krachtig genoeg in n leven. Door die
gedachte, die overtuiging, kunt gij niet krachtig genoeg
aangezet worden tot grootere krachtsinspanning ten
behoeve van den klassenstrijd van het proletariaat.
De openbare vergadering, a.s. Zaterdag in „Constantia"
aan den klassenstrijd in Zweden en SpaDje gewijd,
kan er toe bijdragen Uw solidariteitsgevoel en Uw
strijdkracht te vergrooten. Komt daarom in groote
getalen daarheen, dat is Uw plicht tegenover Uw klasse.
Het Bestuur van de atd.
Schiedam der S. D. A. P.
De leden der St. Nic. Commissie worden uitgenoodigd
Zondagmiddag half een in Constantia te komen ter
bespreking der werkzaamheden. De lijsten, welke uit
gegeven worden voor het feestje, bevelen wij een ieder
ten zeerste aan. De Secr.
De Zaaier.
Cursusvergadering op Zondag 31 October 's morgens
ten IOV2 ure in Constantia.
Zie verder het bericht op de 3e pagina.
De Secr.
In dit artikel willen wij alleen nagaan, wat er tegen
den nood der dreigende en reeds ingetreden werkloos
heid in onze stad gedaan kan worden, nu het Gemeente
bestuur geweigerd heelt den raad en de medewerking
der vakvereenigingen te aanvaarden. Wij gaan daarbjj
nit van de meening, dat de arbeidersklasse zich niet
gevoelloos en onverschillig mag neerleggen bjj de mis
dadige hardvochtigheid van den Raad tegenover de
werkloozen, maar dat zij met alle middelen, die haar
ten dienste staan, ervoor moet zorgen, dat de burger
klasse, die haar ieder bezit ontnam en niet voor vol
doenden arbeid voor haar zorgt, baar óf arbeid verschaft
óf haar voor honger bewaart. Nu heeft de Gemeente
raad geweigerd, den weg te bewandelen dien het Comité
tot Bestrijding der Werkloosheid heeft gebaand. Er
moeten dus andere wegen worden aangelegd.
De vakvereenigingen en de S. D. A. P., vereenigd
in den Schiedamschen Bestnnrdersbond, zijn de lichamen,
die de zaak nu ter hand moeten nemen. Misschien zal
deze en gene zeggen, dat de vakvereenigingen door
hun werkloosheidsverzekering reeds doen wat zjj moeten,
en dat zij niets anders kunnen of mogen doen.
Wij zijn het er volkomenmee eens, dat de werk
loosheidsverzekering der vakvereenigingen een uitstekend
en onmisbaar middel is, om het vakvereenigingsleven
te bevorderen, omdat het tegelijkertijd den band tusschen
de leden aanhaalt en de leden voor absoluut gebrek
vrijwaart. En in zeer vele gevallen zullen de vakver
eenigingen niet veel meer kannen doen.
Maar wij betwijfelen toch of de vakvereenigingen
werkeljjk geen andere middelen tot bestrijding der
werkloosheid kunnen en mogen gebruiken en vinden.
Over den invloed op de samenstelling der vele
regeeringslichamen, die van hen uit kan gaan, en over
de vraag of het al of niet wenschelijk is dien invloed
te gebruiken, spreken wij thans niet. Op dit oogenblik
zelf is er geen gelegenheid een dergelijken invloed aan
te wenden en is het dus niet van dringend belang er
over te sprekendie kwestie komt bij een andere ge-'
legenheid wel eens aan de orde.
Er is evenwel nog wat anders te doen voor de vak
vereenigingen, en het komt ons voor, dat zij thans te
Schiedam verplicht zijn tot de maatregelen en daden,
die wij nu znllen gaan noemen.
WerkloozentellingIn de eerste plaats is het, gegeven
de omstandigheden te Schiedam, zeer noodig, regelmatige
werkloozentellingen te honden. Wanneer eenmaal een
goed verspreid strooibiljet de arbeidersbevolking in
kennis heeft gesteld van het plan tot geregelde werk
loozentelling door den S. B. B. en van de andere plannen
van den S. B. B. tot bestrijding der werkloosheid, dan
zijn een paar aanplakbiljetten verder voldoende om de
zaak bekend te maken en te honden. De technische
regeling der telling is eenvoudig genoeg en behoeft geen
nadere uiteenzetting.
Werkloozendemonstraties. Aan de werkloozentellingen
moeten geregelde werkloozendemonstraties worden ver
bonden, ten deele in vergaderingen, ten deele op straat
en door aanbieding van adressen aan de overheid. De
bevolking moet door dergelijke demonstraties van den
weikloozheidsnood overtnigd worden. De openbare mee
ning moet daardoor worden wakker geschud. En aldus
moet men komen tot ingrijpende maatregelen ter ver
betering.
Werkverschaffing. De werkloozentelling en de werk
loozendemonstraties moeten aan een practisch voorstel
van werkverschaffing worden vastgekoppeld. Voor
Schiedam is de aard van die werkverschaffing door de
omstandigheden aangewezen: die kan deels in wegen
aanleg bestaan, en deels in den bonw van arbeiders
woningen. Schiedam heeft groote behoefte aan een flinken
wegenaanleg, zoowel ten behoeve van zijn gewone
bevolkingsuitbreiding, als ten behoeve eener behoorlijke
bedrijfstoeneming. En de particuliere bouwers zien in
den bonw_ van weinig huur opbrengende arbeiderswo
ningen weinig heil, zoodat die bouw, waaraan zulk een
groote behoefte is, totaal achterwege blijft. (Later kan
aan dien woningbouw krotopruiming worden verbonden.)
Het ligt voor de hand, dat de voorstellen daartoe bg
den Raad moeten worden ingediend, en dat, althans
aanvankelijk, niet de vorm van het particuliere initiatief
en de particuliere vereeniging moet worden aangenomen,
omdat de genoemde werken, nit te voeren ten behoeve
van en door de werkloozen, zuiver het gemeenschappelijk
belang raken en de maatschappelijke taak der gemeente.
Indien de S. B. B. zoo spoedig mogelijk krachtig de
hand slaat aan de uitvoering dezer plannen, dan kan
spoedig onder leiding der vakvereeniging een flink stuk
werk in zake werkloosheidsbestrijding zijn verricht.
De volgende week komen wij op enkele onderdeelen
nog nader terng.
26 en 27 Octobe.1.
De begrootingsvergaderingen van den Gemeenteraad
hebben uit den aard der zaak de neiging om saai en
snf te zijn. De meeste posten, die op zulk een begrooting
voorkomen, zijn noodzakelijke uitvloeisels van ver
ordeningen, regelingen en besluiten, door den Raad
vroeger, soms al lang geleden vastgesteld. Volgens de
wet moeten ook die posten ieder jaar opnieuw door
den Raad worden goedgekeurd, al kan hij er op dat
oogenblik feitelijk geen wijziging in brengen. Al die
posten gaan dus onbesproken de rij langs, nummer na
nummer, zooals ze in volgorde staande voorzitter
noemt de nummers op, alle leden zwijgen, de voor
zittershamer klopt de goedkeuring af, al maar voort,
totdat er een post komt, waarover een of meer leden
inlichtingen verlangen of waarin zij verandering wen-
schen. Dan wordt de eentonigheid voor korter of langer
tijd verbroken en meer of minder opgewekt gedebat
teerd, komt er soms zelfs even een spannende stemming.
En dan gaat de eentonige rg van nummers en hamer-
kloppen weer voort.
Voor het grootste deel is de begrootingsarbeid van
dan Gemeenteraad dan ook formeel werk, een vorm
door de wet geëischt om nauwkeurigheid en orde in
het gemeentelijke huishouden te brengen en te houden.
Het voornaamste werk is reeds vóór de begrootings
vergaderingen van den Raad verricht door de afdeelingen
van het stadhuis en het college van B. en W..
Voor een klein deel is de begrootingsarbeid van den
Gemeenteraad evenwel meer dan formeel werk. En dat
deel kon in sommige gevallen van zeer groot belang
wezen, voor zoover het nl. de critiek is op het beleid
van B. en W. en de verschillende commissies van be
heer, voor zoover het te oordeelen heeft over de alge-
meene grondslagen en de algemeene richting der ge
meentelijke politiek, en voor zoover het kan ingrijpen
in den gang van zaken in den een of anderen tak van
dienst of in eenig onderdeel daarvan.
Uit ons verslag zullen wij alles wat van geen be
lang was in de beraadslagingen weglaten, omdat dat
evenmin invloed uitoefende op de begrooting zelve als
van beteekenis om de meeningen der Raadsleden te
leeren kennen.
Nadat de Raad eerst van een prachtig gelegen stuk
grond aan de Warande de mooiste perceelen voor den
belachelijk lagen prijs van fll.— per M2. had ver-
