Ditjes en Datjes.
Een principieele vergissing.
Uit het clericale kamp.
V
In het nauw gedreven van alle kanten, zeide het hoofd
der Politie ten slotte
Het diploma zonder aanteekening is eigenlijk het
zelfde als een consolatieprps. (woordelijk aldusI)
En toen paste hp methode III toe en liet stemmen.
De heele rechterzijde ging in hare guillotinelief hebberp
met den Voorzitter mee. De Bruin en alle vrijzinnigen
stemden voor het voorstel-Koopmans. Dit was dus vol
gens de regelen en de ordinantiën der H. Antithese
volgens de voorschriften van den H. Abraham verworpen.
Bp deze gelegenheid „vergat" de Voorzitter het heele
voorstel-Koopmans en hamerde hij het behandelde artikel
af, zonder op dat voorstel te letten. De heer Koopmans
wees hem met de noodige boosheid op dat verzuim.
Methode III was ditmaal dus compleet.
Bp art. 4 gaf De Bruin den Voorz. even den wind van
voren. „Hoewel de Voorz. feitelijk een ernstige behandeling
dezer verordening onmogelijk maakt, wil ik toch op iets al
te zonderlings in dit artikel wijzen, nog zoo'n rariteit"en
toen wees De Bruin er op, dat aan de agenten Be klasse 20
cent per uur wordt gegeven, maar hun maximumloon op
f 1.75 wordt vastgesteld. Bp de zeer lange diensttijden
vond hp dat maximum een schande en hp stelde voor,
die maximum-bepaling eruit te lichten, zoodat de agent
3e kl. op 20 cent voor ieder dienstuur rekenen kan.
De Voorzitter gaf te kennen, dat hp dat bedrag niet
precies kon uitleggen, maar hp stelde zich voor, dat
die bepaling erin was opgenomen (door wien red.
„Moker") om misbruiken te voorkomen, bjjv. dat een
agent, die naar Rotterdam werd gezonden,
daarheen zou wandelen over Overschie.
De Voorzitter verklaarde niet te weten, waarom dat
bedrag in de verordening stond, maar was wel „be
voegd", door zijn „verklaring" de agenten 3e klasse
even een leelpke trap toe te dienen. Die verklaring
maakte dan ook zoo'n misselijken indruk, dat de heer
Klein verklaarde, door die „verklaring" van den
Burgemeester tot voorstemmen voor het amendement-
De Bruin te zpn gedrevenEn niet slechts de heer
Klein stemde ervoor, ook de rechtsche raadsleden
Honnerlage Grete, Van der Meer, Smit, Gosl^nga en
Wittkampf gingen met de gezamenlijke vrijzinnigen er
mede mee, zoodat het werd aangenomen met 13 tegen
7 stemmen.
Bp art. 5 zette De Bruin den Voorzitter opnieuw in
het zonnetje. Art. 4 bepaalt nl. dat de agenten 3e klasse
20 ct. p. uur zoowel overdag als bp nacht verdienen.
Maar art. 5 bepaalt dat particulieren voor ieder uur
nachtdienst dezer agenten ten eigen behoeve 25 cent
moeten betalen. De Bruin vond dat die 25 cent dan
ook aan den agent moesten worden uitbetaald. De
Voorzitter wist niet goed wat te antwoorden, maar zeide
dat hp het met De Bruin eens was en zegde uitvoering
van dat artikel in De Bruins geest toe.
Ten slotte trachtte De Bruin nog een artikel inge
voegd te krijgen, vaststellende een maximum-dienst van
10 uren p. dag en 8 uren per nacht. Maar alleen de
heer Koopmans ondersteunde dat voorstel, zoodat het
niet in behandeling kon komen. Deze poging om de
agenten, die toch in gemeentedienst zpn, een begin van
verzekering hunner rechtspositie te verschaffen, mis
lukte daarmeeHoe lang zullen de arbeiders nog zulke
schandelijke verkrachtingen van hun rechten en be
langen dulden
En daarmee was deze zaak ten einde. De Voorzitter
had daarbp iedere gelegenheid benut, om een ernstige
behandeling onmogelijk te maken en zelfs een onaan
genaam figuur te slaan.
(Slot volgt.)
Zij aldus ook van u in. „Constantia" gezegd,
dat hun grootste vijanden, hun grootste tegen
standers zijn de leden van „St. Paulus."
Aldus sprak volgens het verslag van de Nieuwe
Schiedamsche Courant Rector van den Berg op het
feest ter viering van het vijfjarig bestaan van St. Paulus
verleden Zondagavond. Zpn weleerwaarde beging ook
in dit deel zijner rede een principieele vergissing. Onze
strp'd gaat alleèn, dood alleen, tegen het kapitalistische
stelsel in al zpn vormen en uitingen. En wy strijden
daartegen met alle kracht, omdat dit stelsel:
geen waren, zelfs geen levensmiddelen, voortbrengt om
de menschen te voorzien van wat zp noodig hebben,
maar om winst te scheppen ten bate van de be
zitters van den grond en de productie-middeleD,
de oorzaak ervan is, dat steeds grootere massa's neer
geduwd worden in het „moeras van het proletariaat",
waar zp levenslang gekweld worden door tekorten
aan voeding, kleeding, ontwikkeling en genot,
onmachtig is, dien toestand te verbeteren, maar daaren
tegen voortdurend dien toestand verergert,
een staatsmacht in 't leven riep, die door middel van
de bestuursoverheden, de rechterlijke macht en de
militaire macht de bezitters van den grond en de
productie-middelen (de kapitaal-bezitters dus) op
alle mogelijke wpzen helpt in de handhaving en
uitbreiding van dat stelsel en dus ook in de neer
drukking van de groote massa in „het moeras van
het proletariaat,"
een ontwikkelingstoestand schiep, waarbij de ontwikkeling
der geestes- en gemoeds-gaven alleen mogelijk is
voor de meergegoeden en on mogelpk voor de groote
klasse der ongegoeden en armen,
de bevoorrechting van de klasse der bezittenden en hun
hooge dienaren boven die der niet-bezittenden en
de afhankelijkheid van deze laatsten tegenover de
eersten deed ontstaan en steeds grootere afmetin
gen doet aannemen,
en daarom wel een klein deel der menschen kan vol
doen, maar voor de groote massa de oorzaak van
doorloopenden kommer, ellende en verwaarloozing
van alle hoogere menschelpke krachten is.
En wp strpden daartegen voornamelijk en byna uit
sluitend, door aan die neergeduwden in het moeras van
het proletariaat het geheim van hun macht-door-orga
nisatie mee te deelen, hun den weg te wpzen, die
nit dat moeras leidt tot de hoogvlakten van menschelpke
kennis en menscheljjk zieleleven, hun nit te leggen,
waarom zp, klassegeorganiseerden, .klassestrijdenden,
niet hoeven te rekenen op de hulp der bezittende klasse,
wier leden al lang een prachtige klasse-organisatie
hebben in hun kapitalisme en hun kapitalistischen staat.
En onze strijd bepaalt zich voornamelijk daartoe, om
dat wij inzien, dat er groote kracht en groote macht
noodig zpn om de klasse der misdeelden uit „het moeras
van het proletariaat" op te heffen en.de heerschende
burgerklasse de macht, waarvan zp een zóó misdadig
gebruik maakt, te ontnemen, en die groote kracht nog
ontbreekt.
Wp zouden ons zelfs uitsluitend tot dien arbeid be
palen, indien niet de klasse der ondernemers in de
werkplaats, op het staatsterrein, of elders, ons voort
durend tot anderen strp'd dwong, den strijd voor het
recht onzer organisatie, den strijd voor handhaving of
verbetering der arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden,
den strijd voor medezeggenschap van onze denkbeelden
en onze organisaties, en dikwijls ook d-n strijd tegen
bedrog en leugen, ook van „kerkelijke" zijde.
Rector Van den Berg behoorde dit te weten toen hij
sprak over de socialisten en „Constantia". Eu als hij
dit ons standpunt en dit ons doel op dien avond had
bestreden, dan zouden wij hem gaarne van repliek heb
ben gediend. Nu moeteu wp evenwel zeggen: „neen,
eerwaarde, de mannen van St. Paulus, die volgens u
den strijd van de geloovigen moeten voeren tegen de
ongeloovigen, kunnen niet onze grootste vijanden en
tegenstanders zpntenzij u zoudt willen be
weren, dat de plicht van de mannen van St. Panlus
in de eerste of desnoods in de tweede plaats isde
verdediging van het kapitalistische stelsel in al zpn
vormen. Maar daarover heeft rector Van den Berg met
geen enkel woord gerept. Wp houden de door ons aan
't hoofd van dit artikel geplaatste uitspraak van zpn
weleerwaarden voor een „principieele vergissing" en
wenschen hem beterschap toe.
Spoorbeambten als werkroovers. Herhaal
de malen is het gebeurd, dat ik werklieden der H.S.M.
voor particulieren bezig zag; b.v. verleden zomer zag
ik een spoorbeambte die bezig was in een hooiland en
eenige weken later was hij een sloot aan 't uitbaggeren.
Een schilder der H.S.M. was toen aan 't behangen
in de huisjes, welke achteraan de Villastraat gelegen
zpn. Door dien schilder worden nu de keukentjes dier
huisjes geverfd. Zonden de loonen der Spoorbeambten
zoo laag zpn, dat ze nè, het werk der H.S.M. gedaan
te hebben er nog wat bp moeten verdienen om rond
te komen? Iedien dit zoo is, zou ik die arbeiders aan
raden, organiseert u, dan kan je de loonen zoo hoog
doen stijgen, dat je 's avonds niet meer genoodzaakt
bent er nog ie s bp te verdienen. Denkt toch arbeiders,
wanneer je voor particulieren werkt, dat je zulks niet
mag, doen dat dit gelpk aan broodroof is. Er zpn nog
arbeiders genoeg die werkloos zpn, waarom helpen
jullie dan die werkloosheid nog grooter maken? Arbeiders,
maakt het leven van uwe makkers niet moeilijker, maar
helpt hun door naast hun organisaties, uw organisatie
te plaatsen en zoo doende een beter bestaan machtig
te worden. De vakorganisatie baant ons den weg tot
een menschwaardig bestaan.
Een opmerker.
Kunst aan het Tolk. Den 30 November
geeft „Kunst aan het Volk" een tooneel-avond, waarop
twee prachtige stukken zullen worden opgevoerd, een
drama en een blijspel. Een tooneelgezelschap onder
leiding van Mevrouw Truus Post, die deze stukken in
Suriname en ook in ons land met zeer groot succes
opvoerde, zal dan voor deze vereeniging optreden. Voor
liefhebbers van tooneel is er dus weer wat te genieten.
Kunst en Str^d. De eerste Zondagmiddag
uitvoering van „Knnst en Strp'd" is uitstekend van
stapel geloopen. Er waren heel wat personen in de
groote zaal van „Constantia" en de muziek speelde
heel goed.
Van beide zyden voldaan, verlieten blazers en hooiders
dit eerste middag-concert.
Zondag 28 November om 4 uur heeft het tweede
plaats. Wp verwachten dan nog meer bezoekers.
Mieuw Leven. Het tooneelspel Vergulde leugens
van Inte Onsman heeft een zeer dramatisch verloop.
Het eerste bedrijf speelt in de woning van den rijken
koopman van Diepenbeek en doet ons kennismaken met
de hoofdpersonen uit het stuk, n.l. zijn zoon Maurice,
zpn nicht Meta en den socialistischen propagandist Otto
Beer. Maurice wordt ons daar geschetst als een talent
volle, maar karakteriooze advocaat, tevens de aanstaande
man van Meta. Deze is een onbedorven, hartstochtelijke
natuur, zegt precies wat ze denkt, en handelt naar haar
inzichten en ingevingen. Haar verhouding tot haar ver-
1 >ofde is dan ook zeer koel. Door een artikel, dat ze
ter beoordeeling en uitgave aan Beer had gezonden,
komt deze met haar in aanraking. En op diens raad
besluit zij, het leven nu eens niet langer in de boeken
maar in de werkelijkheid te zoeken.
Het tweede bedrijf speelt in de woning van Beer en
brengt ons in kennis met het drama, dat zich in diens
familie had afgespeeld en nog op de geheele familie
drukteBeers zuster Netta was door iemand van del-
tigen huize verleid en bp de ontijdige bevalling gestorven;
zpn moeder was door dien schok kindsch geworden en
leefde sinds in afwachting van de terugkomst van Netta
en haar „Moortje". Me a is sinds het eerste bedrpteen
trouwe huisvriendin der familie Beer geworden en de
vert* ouwde der kindsche moeder. Op een gegeven oogen-
blik komt Maurice van Diepenbeek ook ten huize van
Beer, om iets aan Meta te vragen. Door een samenloop
van omstandigheden krijgt moeder Beer hem te zien,
en vraagt hem„Moortje", waar Netta toch bljjft.
Meta weet nu, wie Netta en de heele familie Beer
ongelukkig maakte.
Het derde bedrijf speelt weer bij den heer Van Die
penbeek aan huis. Meta verwijt Maurice zpn houding
tegenover Netta en komt een poosje later met moeder
Beer terug om de geheele familie in kennis te brengen
met het door Maurice gestichte leed. Maar de familie
trekt partij vóór den zoon en tegen Meta, die daarop
het huis verlaat.
Het vierde bedrijf, opnieuw spelende ten huize van
Beer, toont Meta als propagandiste voor de arbeiders
beweging, het voorwerp geworden van allerlei lasteren
achterklap, maar tevreden met haar werk, waarin de
vergulde leugen van haar vroeger leven in haar bur
gerlijke omgeving niet meer gelden kon. Maurice tracht
Beer door een flinke som het stilzwijgen over zijn ver
houding tot Netta af te koopen, meenende dat Heta
iedereen had ingelicht. Nu eerst komt Beer evenwel tot
de ontdekking, dat Maurice de schuldige is. In woede
ontstoken, gooit hp hem half gewurgd de deur uit.
Beer wordt ingerekend De heer Van Diepenbeek eischt
van zijn nicht Meta, dat zij haar leven veranderen zal,
maar deze weigert en besluit Beer's werk over te nemen.
Deze korte inhoudsopgave zal, hopen wij, menigeen
tot het bezoek van d* opvoering van Nieuw Leven op
27 Nov. a.s. aansporen.
Priesters. In het vlugschrift der 53 Roomsche
spoor- en tramwegmannen, leden der Ned. Vereen, van
Spoor- en Tramweg-Personeel, tot hun mede-spoor- en
tram-arbeiders gericht, komen ook deze zinnen voor:
Men heeft ons van jongsaf eerbied voor de pries
ters ingeprent. Wij wenschen in eerbied voor de
priesters voor niemand onder te doen. Wy vragen
echter en wij hebben er onze goede redenen voor:
maken sommige priesters ons het nakomen van dien
plicht niet wat moeilijk?
Is het niet moeilpk eerbied te hebben voor den
priester die, wanneer wp op ons werk zijn, onze
vrouwen tegen ons op komt stoken, om ons lidmaat
schap der Ned. Vereeniging?
Is het niet moeilijk eerbied te hebben voor den
priester die ouders trachten te bewegen hnnne
zonen het ouderlijk huis te verbieden, omdat die
zonen lid zpn der Ned. Ver.?
Is het niet moeilpk eerbied te koesteren voor
den priester, die een meisje zoodanigen schrik weet
in te boezemen voor haren verloofde, die lid is der
Ned. Ver., dat zp er toe besluit de verloving te
verbreken
En dan verwondert men zich er nog over, dat er
„geloovigen" zpn, die zich afwenden van een kerk wier
priesters zich zóó gedragen?
Clericale tucht. Dat de clericale leiders,
vooral in geestelijk gewaad, over „eminente" tucht
middelen beschikken, is bekend. Maar dat zp zelfs
„Heiligen" onder hun tuchtroedegezag laten marcheeren,
is minder bekend. Een voorbeeld van deze tucht over
de afgestorvenen is het volgende ingezonden stuk van
een inwoner van Adligonswil in het Roomsche blad
Das Vaterland van Lüzern (meegedeeld in de N. Rolt.
Crt. van 3 Sept. 1.1.)
„Als het waar blijkt te zijn, wat het gerucht
wil, dat er op het oogenblik met de kerkelijke
gemeente Adligenswil onderhandelingen gaande zijn
over een ruil van schutspatroon der kerk, worde
reeds bp voorbaat opgemerkt, dat er in Adligenswil
nog een aanmerkelijk aantal burgers zpn, die daar
mede niet ingenomen zijn. Wp laten ons onzen
