No. 40
ZATERDAG 4 December 1909.
9e Jaargang.
spreekt op Vrijdag 10 December
in de Groote Zaal der Officieren-
Vereniging in een Openb. Vergade-
ex-pater Coelestinus, ring van de afd. Schiedam der S.D. A.P.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
Stukken voor t eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensda g a. s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn.
Enfrée 10 cent, voor arbeiders 5 cent. - DEBAT VRIJ. het bestuur
De Moker
Aan de Postabonnees
Aan de Stadsabonnees
A fdeelingsnieuws.
V erkiezingsfonds.
De arbeider loonslaaf
REDACTEUR; Dr. J. VAN LEEUWEN.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j bij ^ruitbetalmg.
franco per post 30 cent j
Losse nummers 2 cent.
Redactie-adres: St. Liduinastraat 50.
Administratie-adres: Gebouw „Constantia".
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te VlaardingenW. de Gast, Callenbnrgstraat 58.
Aan bovengenoemde adressen* worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Met 1 December is het nienwe kwartaal ingegaan. Gij
zoudt het werk der administratie verlichten indien het
abonnementsgeld vóór 15 December opgezonden wordt
per postwissel. Na den 15en wordt per postkwitantie
over het abonnementsgeld beschikt.
De Administratie.
Met 1 December is het nienwe kwartaal ingegaan. De
volgende week zal de looper de kwitanties aanbieden.
De Administratie.
Cursus over het program der S. D. A. P.
op 19 en 26 December, 's morgens te 10 ure, in
Constantia, met Van Leeuwen als inleider.
Entree vrij. Het Bestuur.
„Zangver. Excelsior". De gewone repetitie
zal deze week niet MaaDdag-, maar a.s. Woensdag
avond plaats hebben.
Het het oog op de a.s. uitvoering zorgen allen
present te zijn. Het Bestuur.
Partijgeuooten en geestverwanten, ons verkiezings
fonds is uitgeput. Binnen kort staan wij weerjvoor
een Raadsverkiezing in district II. Met een leege kas
is de actie daarvoor onmogelijk. Zorgt dns voor
geld. Verzamelt in eigen kring wekelgks een
grooter of kleiner bedragiedere cent is er een. En
houdt dit flink vol. Of zendt van tijd tot tijd nw
bijdragen, hoe meer hoe liever.
Steunlijsten zijn te verkrijgen bij den penning
meester, H. Erkelens, Prins Hendrikstraat 1
steungelden kunnen behalve bij den pennngmeester ook
bjj de administratie van „De Moker worden afgedragen.
HET BESTUUR.
IK heb gezegd
Ik, de firma Smulders, heb gezegd, dat ik de baas
ben in mijn fabriek en dat ik dat blijven wil.
Ik heb gezegd, dat ik beslissen zal, hoe mijn arbeiders
met mijn machines de door mij gekochte grondstoffen
zullen verwerken voor mijn klanten.
Ik heb gezegd, dat de arbeiders, die ik haarde om
te werken in mijn fabriek, door mij beschouwd worden
als onderdeelen mijner onderneming en voor mij geen j
andere waarde hebben dan mijne machines en werktuigen.
Ik heb dat gezegd aan mijne arbeiders en aan ieder 1
die dat hooren wilde.
Ik heb daarom ook gezegd, dat de arbeiders, die
werken in mijne onderneming omdat ik ze daarvoor
huurde, voor mij alleen bestaan gedurende de nren
hunner werkzaamheid in mijn dienst, en dat zjj daar
buiten, buiten mijn fabriek, voor mij als niet bestaande
zijn.
Ik heb gezegd, dat ik de baas wil big ven in mijn
fabriek, en daarom koop ik de machines en werktuigen
die ik noodig acht voor het welslagen mijner onder
neming en ontdoe ik mjj van de machines en werktuigen,
die mij daarvoor niet meer kunnen dienen of minder
goed. Daarom ook huur ik die arbeiders, die ik voor
het welslagen mijner onderneming noodig heb, en ontsla
ik hen zoodra ik hen daarvoor niet meer noolig acht
of in hun blijven eenig gevaar zie voor het welslagen
mijner onderneming of voor mijn onbeperkt baas-zijn
in mijn fabriek.
Ik heb gezegd, dat ik van mijn arbeiders dezelfde
winstvormende werkzaamheden verwacht als van mijn
machines en werktuigen. En ik heb gezegd, dat ik baas
wil blijven in mijn fabriek. Omdat ik dat gezegd heb
en wil handelen naar mijne bepalingen, kan ik niet
dulden, dat mijne arbeiders in mijne fabriek vergeten,
dat zij voor mij niets anders kunnen en niets anders
mogen zfin dan mijne machines en werktuigen.
Ik heb gezegd, dat ik de baas wil blijven in mijn
fabriek. En daarom ben ik verplicht, diegenen mijner
arbeiders te ontslaan, die meer of wat anders willen
zijn dan mijne werktuigen en machines.
Ik heb gezegd, dat het mij onverschillig is, wat mijne
arbeiders doen bniten mijne fabriek, maar ik heb ook
gezegd dat ik baas wil blijven in mijne onderneming
en wil das, dat mijne arbeiders ook onverschillig zijn
omtrent hetgeen ik wenscb te doen en te bepalen in
mijn zaak.
En omdat ik dit alles gezegd heb en steeds gehandeld
heb naar deze mijne woorden, hooren georganiseerde
arbeiders in mijn fabriek niet thuis, en zal ik, verder
handelende naar hetgeen ik gezegd en besloten heb
voor mijne onderneming, voortgaan, mjj van de geor-
ganiseerden, die meer willen wezen dan mijne machines
en werktuigen, te ontdoen.
Ik heb dit alles gezegd, ik, de firma Smulders, ik
die de eenige rechthebbende ben in mijn fabriek over
mijne machines, mijne werktuigen, mijne arbeiders.
Zóó is de gedacbtengang van den kapitalistischen
ondernemer, onverschillig wie en wat hij is, Er is slechts
één begeerte in hem als ondernemer, als drijfkracht van
al z\jn handelingen werkzaam, dat is de begeerte om
zijn kapitaal aan rente en zoo groot mogelijke winst
te helpen. Alles wat die winst-kansen kan helpen ver-
grooten is in zijn oogen goed, alles wat daarentegen
die winstkansen zou kunnen helpen verkleinen is in
zjjn oogen slecht en verkeerd.
En de kracht van die begeerte naar winst, die be
hoefte aan winst, die het levensbeginsel is van het
geheele kapitalistische stelsel, is zóó groot en onweer
staanbaar, dat zjj ook de persoonlijk beter gezinde
ondernemers meesleept en tot handhaving en aanschroe
ving der loonslaverjj voor hun arbeiders dwingt, Wat
is bij de best-betalende ondernemers het loon der arbeiders
nog?
SlaveD, onderworpenen aan de beschikkingen en de
winstbehoeften van het kapitalisme zijn de arbeiders.
Loonslaven zjjn ze en niets meer. Want meer dan
arbeiders voor loon naar de bepalingen van het „ik heb
gezegd" van den ondernemer kunnen ze niet en mogen
ze niet overeenkomstig de eischen der ondernemersklasse.
En wee de arbeiders, die tegen de loonslavernij
durven opkomen en durven strijden voor de erkenning
van het ook mensch-zijn der arbeiders! Wee de loon
slaven, die hun klassegenooten durven opwekken tot
aaneensluiting, tot organisatie, tot gemeenschappelijke
actie, om op het kapitalisme een menschwaardig bestaan
te veroveren. Wee hen, want zij bedreigen daardoor
de kapitaalwinst van den ondernemer, en zij kannen
door de ondernemersklasse gestraft worden met werk
loosheid en das met gebrek!
Slaven zjjt ge en slaven znlt ge blijven! dat is de
eisch van de kapitalistenklasse, van het kapitalisme zelf!
Zegt nu niet, dat de firma Smulders toch nog zoo
slecht niet is voor haar werklieden, zooals deze en
gene uit een zekere gulheid bij ziekte en ongevallen
en nit betalen van niet de laagste loonen wil afleiden
Wij willen die „goede" dingen niet ontkennen. Maar
gij begrijpt toch zeker ook wel, dat het „betalen van
niet de laagste loonen" de firma het voordeel verschaft
van steeds over de beste werkkrachten de beschikking
te kannen krijgen? en dat haar „zekére gulheid" haar
onbeperkte macht over haar loonarbeiders versterkt,
omdat ze in die loonarbeiders de- hondendankbaarheid,
die den mensch ontsiert, aankweekt?
Wij willen hierbij geenszins ontkennen, dat er wel
degelijk ook goede menschelijke gedachten en gevoelens
bij een firma, die „niet de laagste loonen" betaalt en
„zekere gulheid" betracht, werkzaam zijn. Maar zij kan,
dank zij de grondeischen van het kapitalisme, alleenlijk
dan daarnaar luisteren en handelen, indien haar onder
neming er geen nadeel door zal lijden.
Wat is beter voor den loonarbeider dan de organisatie?
wat is meer in staat om tegelijk zijn arbeidswaarde en
zijn menschenwaarde op te heffen dan zijn klasse
organisatie? hem te ontrukken aan de bedervende, ont
aardende invloeden van het kapitalisme? Niets, niets,
niets. Maar de ondernemers, die de organisatie wezen
lijk vooruit willen helpen en goed gezind zijn, zijn met een
lantarentje te zoeken; wantdie organisatie is in
strijd met de winsteischen van hun ondernemingen.
De „goedheid" van den ondernemer wordt begrensd
door de eischen van zijn zaak. Hij kan „gul" zijn,
„goede" loonen betalen, enz.als dat niet in strijd,
met zijn ondernemersbelang is. En anders is hij schrap,
betaalt wel de laagste loonen, en is hardvochtig, zooals
ook de firma Smulders zoo dikwijls.
De firma Smulders heeft de Schiedamsche arbeiders
een prachtige les in den klassenstrijd gegeven door den
woest-ingezetten strijd tegen de organisatie. Wij zijn
haar daar buitengewoon dankbaar voor, niet met
hondendankbaarheid zooals sommigen harer loonslaven,
maar met hartstochtelijke revolutionaire klassendank-
baarheid. Honderd artikelen over den klassenstrijd en
de klasseplicht der arbeiders kunnen niet zooveel uit
werken als deze eene daad der firma Smulders, deze
onverhoedsche aanval van den krachttrotschen onder
nemer op de organisatie der arbeiders. Het klassebe-
wustzjjn wordt onder'de arbeiders door zulk een klasse
daad van een werkgever op rnwe wijze wakker geschud
de oogen van tal van arbeiders die den klassestrijd nog
niet zagen, worden daardoor geopendde klassesolidariteit
wordt door zulk een brntalen werkgeversdaad als een
stroom van nieuw leven door de rijen der loonslaven
heengestuard. Het is de arbeidersorganisatie alleen, die
daarvan de voordeelen kan plukken.
Wat ons betreft, wij zullen niet nalaten, zóó veel
als ons mogelijk is gebruik te maken van dit wapen,
dat de firma Smulders ons tegen haar zelve en de
heele ondernemersklasse heeft verschaft. En wij zallen
het onze doen om de organisatie zóó snel als mogelijk
is de kracht te doen verkrijgen, die noodig is om een
ïï.j.
