Ditjes en Datjes.
Roomsche overmoed en vrijzinnige lafheid.
linksch-rechtsche en alle overige vrijzinnige raadsleden.
Voor de vaststelling van den 10-urigen maximum
arbeidsdag (am. De Bruin) stemden alleen De Bruin
en de heeren Koopmans, De Groot en Van Westendorp.
Er tegen alle rechtsche raadsleden en de heer Van
der Schalk.
Voor 6 vrije dagen (am. De Bruin) stemden alleen
De Bruin en de heeren Koopmans, Van der Schalk,
De Groot, Van Westendorp, Wittkampf en Smit. Er
tegen alle protestantsche clericalen en de roomsche cleri-
calen Jansen, Honnerlage Grete, Lagerwey en Beukers.
(Zelfs de heeren Van der Meer en Goslinga waren er
tegen
Voor De Brnin's amendement om bij overwerk
's nachts 100 procent overloon uit te betalen stemden
alleen De Bruin en de heeren Van Westendorp, De
Groot, Koopmans en Smit. Er tegen waren alle
rechtsche heeren (uitgez. de heer Smit) en de linksch-
rechtsche heer Van der Schalk.
Voor het amendement-Jansen tot zeer groote be
perking van den ziekengelduitkeeringstermijn stemden
nog de roomsche clericalen Beukers, Lagerwey en
Jansen en de protestantsche clericalen Van der Meer,
Goslinga en Klein.
Het amendement-De Bruin om bij schorsing geen
looninhouding te doen plaats hebben, werd zelfs niet
ondersteund.
De geheele verordening werd aangenomen met de
stemmen voor van alle rechtsche raadsleden en den
heer Van der Schalk. Er tegen waren alleen De Bruin
en de heeren De Groot, Koopmans en Van Westendorp.
Al deze stemmingen bewijzen, dat, zoodra het gaat
tusschen
kapitaal en arbeid,
de politieke Christenen en de oud-liberalen stelselmatig
en plichtmatig de z\jde van het kapitaal kiezen, en
dat de arbeidersklasse in alle gevallen alleen op de
sociaal-democraten kan rekenen (zie bovenen tot op
zekere hoogte ook op de vrijzinnig-democraten.
Voor de „kerkelijke" arbeiders, leden van Patri
monium en van „Ons Belang" is dit
lesje in klassenstrijd,
door de kerkelijke heeren van den Raad hun gegeven*
het onthouden waard. Wij vermoeden evenwel, dat er
nog heel wat meer van zulke lesjes noodig zijn, voordat
in deze „kerkelijke" arbeiders genoeg klassebewustzijn
is opgewekt om hen tot
bewuste strijders voor hun klasse
tegenover hun klassetegenstanders en klassevijanden nit
Patrimonium enz. te doen optreden. Maar ook die t'ijd
zal natuurlijk eens aanbreken.
Met een paar woorden moeten wij nog even de aan
dacht vestigen op den heer Goslinga. Getuigden diens
amendementen op het werkliedenreglement, zooals wij
voor 14 dagen aantoonden, van zeer weinig inzicht in
het onderhavige onderwerp, zijn houding in den
Raad bij de behandeling van het ontwerp-reglement
was eenvoudig beklagenswaardig. Tien malen moest,hij
ingediende voorstellen intrekken. En wat hij soms nog
ter verdediging stamelde, was droevig van vorm en
treurig van inhoud. Het krachtigst was hij in een lompen
boerschen aanval op De Bruin, waarvan een zjjner
geestverwanten op de tribune „ajasses" zeiEn die
droeve "figuur moet als „leider" van zijn partij optreden
en is daardoor voorbestemd om den heer Honnerlage
Grete als wethouder van onderwijs op te volgen, 't Is fraai!
De aandacht werd bjj deze gelegenheid in niet
geringe mate getrokken door de houding van den heer
Van der Drift tegenover den heer Goslinga. Op
prikkelende militante wijze bestreed de heer Van dei-
Drift zijn partijgenoot Goslinga herhaalde malen. Wij
zagen dat met groot genoegen en op de publieke
tribune glunderde menigeen over de kordate wijze,
waarop de heer Van der Drift te werk ging. Ga zoo
voort, mijn zoon, en gij zult kastanjes eten.
Geleerd door de ondervinding, verzocht het bestuur
onzer afdeeling bij de aanvrage om huur van de zaal
der S.O.V. den pachter, zich bjj het bestuur der S.O.V.
ervan te vergewissen, dat dit geen bezwaar zou maken
tegen de verhuring van die zaal voor een vergadeiing
met Van Vorst. En daar indertjjd deze zaal voor een
vergadering met Van den Brink was geweigerd, omdat
deze met het boórdje van een priester-op-reis uitgedost
ivas, deelden wij mede, dat Van Vorst evenmin een
dergeljjk boordje als een ander priesterlijk herkennings-
teeken droeg. Door het Bestuur werd dan ook geen
bezwaar gemaakt tegen het verhuren van de zaal voor
de ontworpen vergadering met Van Vorst.
Dit eerste bedrijf speelde af in de eerste week van
October (in de huish. vergadering van 3 Oct. werd
besloten, Van Vorst uit te noodigen, en eenige dagen
later was de zaak reeds in orde). In ons nummer van
9 Oct. werd de uitnoodiging van Van Vorst gepubli
ceerd, in ons nummer van 30 Oct. werd gepubliceerd
dat Van Vorst den 10 Dec. zou komen en de zaal der
S. O. V. voor die vergadering officieel en wettig was
beschikbaar gesteld. Daarop kwam een groote adver
tentie over die vergadering aan de kop van ons blad
van 4 Dec. voor. Bekendheid was er dus in overvloed
aan deze vergadering gegeven. Toen terwille.van de
protestvergadering tegen de firma Smulders uitstel van
de vergadering met Van Vorst gewenscht was, stemde
de pachter zeer welwillend toe in de verplaatsing van
den datum van 10 Dec. naar 3 Januari. De huurover
eenkomst werd dus ook in de week, voorafgaande aan
den 10 Dec., van de zijde van het Bestuur der S.O.V.
nog geëerbiedigd. Eerst op het billet van de protest
vergadering tegen de firma Smulders werd het uitstel
len der vergadering met Van Vorst gepubliceerd. En
in ons nummer van 11 Dec. werd reeds aangekondigd,
dat Van Vorst den 3 Januari zou optreden.
Het kwam ons gewenscht voor, deze feiten nog eens
in herinnering te brengen, omdat daaruit blijkt, dat
reeds begin October de huurovereenkomst werd getrof
fen, dat deze ruim 27s maand door het Bestuur der
S. O. V. geëerbiedigd is geworden, en dat reeds den
30 Oct. door ons gepubliceerd is, dat Van Vorst zou
komen op den 10 Dec. en dat de zaal der S. 0. V.
beschikbaar was gesteld voor die vergadering.
Kort voor het ter perse gaan van ons nummer van
25 December vernamen wij, dat van Roomsche zijde
tegen de beschikbaarstelling der zaal werd geageerd.
En den 23 Dec. kwam bij den voorzitter onzer afdee
ling het volgende schrijven in
Mijnheer,
Bij ons Bestuur is ingekomen een schrijven, onder
teekend door 16 leden onzer vereeniging, houdende een
beleefd verzoek om voor de lezing van den Heer Vorst
uit Maastricht de zaal der S. O. V. niet beschikbaar
te stellen, aangezien het .optreden van den Heer Vorst
in de te houden vergadering voor een groot aantal
onzer leden een hoogst stuitend karakter heeft.
Ons Bestuur heeft dan ook gemeend aan dit verzoek
te moeten voldoen, en geeft U hierbij kennis, dat de
zaal der S. O. V. voor een lezing van genoemde Heer
niet beschikbaar is. Hoogachtend,
Namens het Bestuur voornoemd,
(get.) J. Jonker Roeuants.
Secr.-penn.
Hierop antwoordde de voorzitter van ons afdeelings-
bestuur, na eerst een onderhoud met den Heer Jonker
Roelants te hebben gehad, nog dien eigen dag het
volgende
Mijne Heeren,
Ik bericht U de goede ontvangst van Uw door den
secr.-penn. van Uw Bestuur geteekend schrijven van
22 Dec. j. 1. Met de daarin meegedeelde verbreking
van de huurovereenkomst voor dien avond neem ik
evenwel geen genoegen. Ik verzoek U dus ook Uwer
zijds de getroffen huurovereenkomst te handhaven.
Mocht ik vóór het einde van den 25en December e. v.
geen bericht van het tegendeel ontvangen, dan reken
ik er op, dat ook Uw Bestuur de getroffen huurQver-
eenkomst zal eerbiedigen. Iu het tegenovergestelde
geval zon ik mij genoodzaakt zien, onze rechten in
rechte te verdedigen. Hoogachtend,
Voor het Bestuur van de Afd.
Schiedam der S. D. A. P.
de Voorzitter,
Dr. ,T. van Leeuwen.
Daarop ohtving onze Afd.-Voorz. den'25 Dec. liet
volgende antwoord
Mijnheer,
In antwoord op Uw schrijven van 23 dezer bericht
ik U dat het Bestuur der Schiedamsche Officieren-Ver
eeniging zijn standpunt handhaaft, hierbij uitsluitend
rekening houdende met de belangen der Vereeniging,
die, naar zijn meening ernstig zouden worden geschaad.
Hoogachtend,
Namens het Bestuur voornoemd,
J. Jonker Roelants, Sec.-Penn.
De houding van de heeren J. Jonker Roelants eu
Dr. Ris, de vrijzinnige leden van het Bestuur der
S. O. V. lijkt ons in hooge mate onverstandig en laf.
Zij keuren beiden den „dwang" der Roomsche
geestelijkheid hierin af, zooals de heer Roelants ronduit
aan Van Leeuwen meedeelde. Zij erkenen, dat niemand,
die niet wil, de vergadering van Van Vorst hoeft te
bezoeken, en niemand zich daar dus hoeft te stooten.
En zij zien dus in, dat de Roomsche geestelijkheid die
vergadering in de S. O. V. alleen dnarom wil beletten
omdat zij
den invloed
van een dergelijke vergadering en van Van Vorst op de
Roomsche arbeiders vreest.
Deze vrijzinnige heeren laten zich dus als handlangers van
het Roomsche clericalisme
en het dompersstelsel der Roomsche geestelijkheid
gebruiken
Wjj noemen dat laf en beginsselloos. Indien 'zij wer
kelijk meenen, dat de S. O. V. het toegeven aan dezen
zedeloozen dwang
der Roomschen vereischt, dan hadden zij minstens op
staanden voet hun ontslag als ^bestunrsleden moeten
nemen. Mochten zij dit alsnog doen, dan kan onze
beschuldiging van lafheid en beginselloosheid hier na
tuurlijk niet gelden.
Maar wij noemen het onverstandig ook. Want zij
kunnen toch wel op hun vingers natellen, dat dit
besluit van het Bestuur der S. O. V. van onze zijde
niet onbeantwoord
kan blijven, en dat onze afdeeling en hare onderafdee-
lingen, die juist meer en meer van de zaal der S. 0. V.
gebruik gaan maken, den
boycott
over de S. O. V. zullen uitspreken en alle arbeiders
organisaties zullen uitnoodigen, hetzelfde te doen. De
Roomschen stellen de concurrentie van hun „Gehoor
zaal" (je hoort er de schulden rammelen) tegenover de
Zaal der S. O. V. Onze vereenidngen daarentegen gaan
voortdurend meer die zaal der S. O. V. gebruiken. En
dat onze afdeeling haar huurrechten zal doen gelden,
daar kan het Bestuur der S. O. V. ook zeker van zijn.
Bovendien zal het den pachter toch ook dienen schadeloos
te stellen.
Voor het uittreden der Roomsche léden van de
S. O. V. schijnt het Bestuur bang te zijn Maar toen
Mr. Jansen voor eenigen tijd voorstelde, het faillisement
der vereeniging aan te vragen, waren zoowat alle
Roomsche leden vóór het behoud ervan. En nu zonden
zij. opeens van meening veranderd zijn en met hun uit
treden een faillissement uitlokken? Dat kunnen ook de
heeren Jonker Roelants en Ris niet gelooven.
Maar zelfs gesteld eens, dat die Roomsche leden
tóch eens bedankten, wat zon dat dan nog voor kwaad
kunnen Dan zou de boel op de flesch gaan. Maar
zou daarmee de zaal ook verdwijnen Dat weten de
bestuursleden der S. O. V. wel beter.
Over de houding der Roomschen zullen wij maar
niet veel zeggen. De Roomsche Kerk profiteert in ons
land op het oogenblik van de wijziging in de politieke
verhoudingen onder de „voorstanders der burgerlijke
orde" en sleept in de wacht wat binnen haar bereik
valt. Overmoedig maakt zij bovendien gebruik van
deze versterkte machtspositie en van haar onmisbaar
heid voor haar protestantsche stengelgenooten, om ook
„dwingend" op te treden tegenover iedereen en iedere
groep die zij voor haar machtsontwikkeling schadelijk
acht. Maar hoe overmoediger zij optreedt en hoe meer
zij met dwang en vreesaanjaging werkt, hoe dichter
zij ook bij een nieuwe geweldige ineenstorting komt.
Frankrijk, voortdurend in dit opzicht de anderelanden
van Europa vooruit, heeft reeds laten zien, wat het
gevolg is van zulk een clericalen overmoed. Ons land
zal, als het oogenblik daar is, een zelfde tafereel van
Roomsche ineenstorting te aanschouwen geven. En
hoe overmoediger de Roomsche geestelijkheid optreedt,
des te eerder zal dat oogenblik aanbreken.
Wij zullen intusschen niet nalaten, er op te wijzen
dat die Roomsche dwang steeds de voorstanders der
arbeidersbeweging, steeds de
strijders voor de arbeidersklasse
treft. Zedelooze menschen als Leopold II van België
behandelt zij met liefde en zachtheid daarvan heeft
Rome voordeel. Maar moedige, zedelijk-hoogstaande
menschen als Van Vorst, behandelt zij met haat en
vervolgingwant die onthullen het heulen van Rome
met het kapitalisme en kunnen Rome dus van haar
arbeidersaanhang berooven.
Zoo wordt de onderwerping van de „vrijzinnige"
leden van het Bestuur der S. O. V. ook weer indirekt
een daad van vijandschap tegenover de arbeidersklasse.
Aiiti-revolutionaar clericalisme. Het optre
den van de Christen-socialisten zit de Schiedamsche anti's
dwars. Eerlijk de woordvoerders dier partij te woord
staan, kunnen ze niet omdat ze geen argumenten te
hunner beschikking hebben, en willen ze niet omdat
ze dan velen hunner schaapjes naar 't kamp hunner
tegenpartij zouden zien overloopen. Ze maken er zich dns
met niets-ter-zake-doende grappen eu enormiteiten in
besloten kring at en werken voort met den clericalen
domper. 11 •.■ïl
Het kapitalisme dwingt hen tot een dergelijk anti
socialistisch clericaal optreden. Zit daar voor de christen-
socialisten niet een les in?
Een R. K.. rolgchaatsenbaan. Na de R. K.
dansclub onder beschermheerschap van 3 Schiedamsche
pastoors, sedert verhuisd naar de S. O. V., is nu in het
gebouw van den R. K. Volksbond op den vierden Zon
dag van den advent een R. K. rolschaatsenbaan geopend.
Van alles was er, uit Schiedam, uit Rotterdam, Er werd
gereden en gerold, gevallen-en gedold, dat het een aard
had. Alles ter vermijding van „gemengde" huwelijken,
die een gruwel zijn in de oogen van de Roomsche bond-
genooten der anti-revolutionairen.
Een lekkere boel is het onder die politieke Christenen!
Hoe issie De Nieuwe Schiedamsche Courant ein
digt in haar artikel „In onze Vroedschap" haar bespreking
over de behandeling voor het Gemeentewerkliedenregle-
ment aldus:
