Ditjes en Datjes.
Christelijke politiek.
lie heer Honnerlage Grete geniet zelf geen verlof van
4 dagen per jaar.
Wij willen niet nalaten hier onze teleurstelling neer
te schrijven. Hoewel onze verwachtingen niet hoog
waren gespannen, wij hadden meer en beter verwacht.
Hadden wij er dan recht op om betere resultaten te
verwachten Zeker hadden wij dat. De raad is 'n over-
groote meerderheid Christelijk, althans de heeren willen
daarvoor doorgaan. Welnu in verband daarmede beroepen
wij ons op de uitspraken van de Kath. Sociale Week,
die eenstemmig oordeelde dat er scheidsgerechten moeten
worden ingevoerd, op de uitspraak van de vereeniging
van anti-revolutionaire raadsleden, die ook de invoering
van scheidsgerechten in hun program opnamen.
Maar de- christelijke raadsleden hebben lak gehad,
zoowel de katholieke als de anti-revolutionaire, aan de
uitspraak van de christelijke bijeenkomsten. Zij wisten
•het met hun Christelijkheid overeen te brengen, die
uitspraken
aan hun laars te lappen.
Wel zijn de Christelijke iverklieden, die in dagen van
verkiezingen zich het vuur uit de sloffen loopen voor
de christelijke heeren, thans bedrogen uitgekomen. Zij
vroegen om recht, zjj hebben willekeur gekregen.
Komaan v. d. Have en Peetoom, vooruit Beckering en
Heemskerk, op de bres nu, gij allen die zegt voor de
rechten der arbeiders te strijden, die rechten zijn hier
in den modder getrapt, de eischen, ook van de chris
telijke gemeentewerklieden, men heeft ze niet willen
aanvaarden.
De blinddoek die den christelijken arbeiders voor
oogen is gebonden zit wel vast, wij zullen niet nalaten
die er af te rukken, maar de ferme rukken die er nu
door de christelijke raadsleden aan zijn gegeven helpen
meer dan twintig redevoeringen van ons; laat de heeren
zoo maar voortgaan en ons onze rechten weigeren.
Hoe het echter ook zij, het reglement, hoe slecht
dan ook, is er, en wij hebben er rekening mede te
honden.
Wat hebben wjj nu te doen
In de eerste plaats onze organisatie versterken, want
dat is het beste instrument om een reactionairen raad
te bestrijden.
Op de tweede plaats moet worden getracht zoo spoedig
mogelijk verbeteringen aan te brengen en
op de derde plaats raden wij onze afdeeling aan nu
zoo spoedig mogelijk een actie te beginnen voor
hoogere loonen.
De Raad heeft de regeling der loonen aan zich willen
houden en ieder jaar zullen die worden vastgesteld.
Waar nu de werklieden zoo goed als geene verbete
ringen hebben gekregen, zoolang het reglement bij de
commissie aanhangig was, ja eigenlijk elke verbetering
naar de behandeling van het reglement is verwezen,
daar is er voor ons alle reden te gaan werken
voor een aanmerkelijke loonsverhooging.
Ons laatste woord in deze ishet werkliedenreglement
voor Schiedam is voor de werklieden geen verbetering.
Bovenstaand stuk is overgenomen uit „de Gemeente
werkman", het orgaan van den Ned. Bond van Ge
meentewerklieden. Wjj hebben slechts één opmerking
erover. In de eerste alinea staat, dat het reglement
bjjna rechts tegen links werd aangenomen. Dit is niet
geheel juist. De vrijzinnigen splitsten zich in een
conservatief en een democratisch deelhet eerste ging
mee met de kerkeljjken die allen zonder uitzondering
reactionair zijn aangelegd, al hebben de katholieke
heeren Smit en Wittkampf wel eens (bij vergissing!?)
een democratisch buitjehet democratisch deel der
vrjjzinnigen ondersteunde tenminste grootendeels de
actie van De Bruin tot verbetering van het ontwerp.
Maar die democratische vrijzinnigen stemden met uit
zondering van den heer Koopmans, wiens lidmaatschap
der vrijz.-dem. vereeniging naar onze meening op een
vergissing berust, nog tegen De Bruin's amendement
tot wering van iederen onderkruipersarbeid, en steunden
geen van allen De Bruin's amendement om „schorsing
met inhouding van loon" te veranderen in schorsing"
zonder die inhouding. De ware broeders zijn zij dus
ook nog alles behalve.
De vergadering met Van Vorst. Deze
vergadering, waarvan wij hier onder een verslag laten
volgen, is een schitterend succes voor onze party ge
weest. De zaal van „Constantia" was stampvol. Het
publiek luisterde met aandacht en belangstelling naar
Van Vorst's boeiende en voortdurend uitstekend be
vattelijke rede. En niet één enkele wanklank ver
stoorde de warme stemming.
Buiten stonden Roomsche posten, waarvan één o.a.
de namen der binnengaande brugwachters (die nu
onder bevel van den 'heer Goslinga staan 1) noteerde
En na afloop der vergadering zwierven „pastoor"
Frederiks en andere bekende grootheden in de buurt
Maar ons troepje getrouwen begeleidde Yan Vorst in
de grootst mogeljjke kalmte en orde naar den tram
zonder dat het geringste gevalletje zich voordeed. Onze
mannen en vrouwen hebben weer een schitterend bewijs
ia -K-nt^ar ■ria-Winmn^—
gegeven van wat in onze .kringen aan orde, tucht en
overleggende kracht aanwezig isBravo
Van Vorst zal binnen kort terugkomen. Wjj houden
ons dan aanbevolen voor nieuwe propaganda van
Roomsche zijdewij waren daar uiterst wel bij
Gratias, carpent tua poma nepotes (Vërgilius)
Verstopping. Onze geliefde perszuster, de
Nieuwe Schiedamsche Courant, lijdt sinds korten tijd
aan een ernstige anti-socialistische verstopping. Het
ergste daarbij is, dat zij zelve zich die verstopping op
den hals heeft gehaald door een zichzelve opgelegden
leefregel, die in de plaats van den anti-socialistischen
stoelgang, waarvan zij druk gebruik maakte, nu een
anti-socialistische verstopping tengevolge heeft.
Van-Vorst-pillen en Van-den-Brink-olie zjjn uitmun
tende purgeermiddelen, zuster
De R. K. Rolschaatsenbaan. Onder dit op
schrift maakten wjj melding van de opening van een
rolschaatsenbaan in het gebouw van den R. K. Volks
bond. De Schiedamsche Courant bestrijdt in haar no.
van 4 Januari j.l. een' soortgelijk bericht van het Va
derland met de mededeeling dat die rolschaatsenbaan
een gewone exploitatie is van „de firma Brinkman
(protestanten)".
Wjj staan over de naïveteit van de redactie der
Schiedamsche Courant „paf". Hoe kan zjj van beginsel
vaste en beginselleerende menschen als de geestelijke
adviseurs en de bestuursleden van de afd. Schiedam
van den R. K. Volksbond verwachten, dat zij in het
Gebouw van dien Bond een „neutrale" rolschaatsenbaan
zouden toelaten en daarmee de actie van de Roonïsche
Kerk en de Roomsche geestelijkheid tegen „gemengde
huwelijken" zouden bestrjjden Foei, ouwe
En al moge een „protestantsche" firma dan ook de
zaak exploiteeren, wat doet dat ter zake Gebruiken
de Roomschen in den Gemeenteraad ook niet hun pro
testantsche stengelgenooten om hun Roomsche boonen
te doppen
Een beetje meer eerbied voor de beginselen en de
beginselvastheid van de Roomsche leiders hier ter stede
zou onze ouwe zuster wel staan.
Over vr\je dagen en nog wat. Hoe gelukkig
is menig arbeider vrjj te zijn op een dag als NieuwjaarIn
vele fabrieken en werkplaatsen wordt dan niet gewerkt
zelfs waar Zondag in gewone omstandigheden van stil
staan geen sprake kan zijn. v
Zoo langzaam aan toch gaan de patroons inzien dat
het niet alleen noodzakelijk voor hen wordt, eens een
dag vrij te geveD, maar ook dat zoo'n dag betaald
dient te worden. Zjj begrijpen wel, dat zij, zoo'n dag
vrjj gevende met behoudt van loon, daar nog niet
minder van worden. Eersten zij betalen toch niets meer
uit dan een deel van wat ze door meerwaarde ver
kregen, en ten tweede, het is toch maar een heerlyk
ljjmpotje, waar men de arbeiders het best mee vangt
en tevens van de organisatie afhoudt.
Hetzelfde is het geval met dié schijnbare loonsver-
hoogingen die in den laatsten tjjd aan een der groote
fabrieken .aan de orde zijn. Het ljjkt of men vooruit
gaat door zijn vermeerdering van loon, maar bij slot
van de rekening zijn het ook weer de arbeiders die
daarvoor weer het loodje leggen. Wanneer bijv. 50
arbeiders een gulden p. w. opslag krijgen, maar er
worden gelijktijdig 6 arbeiders ontslagen, dan krijgt
men deze rekensom die 50 man ieder met een gulden
meer, het werk van 56 man moetende doen, kosten
den patroon dus f 50.meer dan vroeger; maar de
6 ontslagenen verdiende 72 guldener bljjft dus 22
voor den patroon over. Voor den patroon een aardige
bezuinigingvoor die 50 arbeiders een vermeerderde
uitbuiting en voor die zes menschen, die nu op de keien
staan, een ramp. Dat is de beteekenis van een dergelyk
uitgevoerde loonsverhooging. En de patroons zullen zoo
blijven voortgaan, zoolang de arbeiders niet sterk ge
noeg zijn om hen dat te beletten.
Maar daarom arbeiders, komt dan ook in de organi
satie! De patroons hebben bewezen dat zij vrjje dagen
kunnen geven zij hebben ook bewezen, dat zij daar
voor het loon kunnen geven; en ook zjj weten dat wij
arbeiders meer noodig hebben dan wij nu verdienen.
Ons loon is nog altijd te laag; wij moeten meer
vrjjen tijd om ons te ontwikkelen, meer vrjjen tjjd voor
ontspanning. Wij moeten gevrijwaard worden tegen
willekeurig ontslag.
Daarom arbeiders komt in de organisatiealleen die
kan als ze maar sterk genoeg is dat hoognoodige ver
overen vrije dagen, loonsverhooging, enz., maar dan
krijgt gij dat niet als een aalmoes. Arbeiders komt in
de organisatie, en gij zult medezeggingschap krijgen
in de bedrijven waar gij werkzaam zijt, gij zult zelf
gaan mede spreken, en het bovenbedoelde zal verkregen
worden zonder dat er menschen voor op de straat
worden gesmeten.
Sluit U daarom aan. W. B.
Fabrieksarbeiders. Het bestuur van de
Schiedamsche Afd. van den Bond van'Fabrieksarbeiders
l) Hebt dank bet nakroost zal nw vruchten plukken.
heeft tegen Zondag 24 Januari 's morgens te 11 unr
een openbare vergadering in „Constantia" uitgeschreven
met den Bondssecretaris R. Stenhuis als spreker over
„het fabrieksleven in 't algemeen".
In dezen Bond is plaats voor de arbeiders in de
meelfabrieken, chemische fabrieken, gist- en spiritus
fabrieken, kaarsenfabrieken, lijn- en olie-fabriek, fabriek
van medicamenten en de lompenarbeiders, als zijnde
allen „ongeschoolde arbeiders".
Georganiseerden, maakt allen onder de genoemde
groepen van arbeiders propaganda voor deze vergadering.
Ook deze arbeidersgroepen moeten in de klassebeweging
van het proletariaat worden gebracht,
Timmerlieden. Vanwege de afd. Schiedam van
den Alg. Ned. Timmerliedenbond zal de heer Th. Jalink
op 20 Januari een rede (met lichtbeelden) wjjden aan
de tentoonstelling van huisindustrie.
Maandag 3 Januari sprak in „Constantia" partijgenoot
Van Vorst, over het onderwerp „Christelijke Politiek".
De voorzitter der afd., Van Leeuwen, opende deze
verg. en hekelde in zijn openingswoord, de houding dei-
ridders van den reuzendomper, de katholieke leden der
S. O. V., en tevens de laffe houding der vrijzinnigen,
welke zich door de katholieken op sleeptouw hadden
laten nemen en aldus meewerkte om de domperstactiek
te versterken.
De heeren zjjn lang niet bang wanneer de een of
andere katholieke bourgeois een lezing komt houden,
maar iemand als Van Vorst houden zjj met alle mogelijke
middelen er buiten, uit vrees dat de arbeiders in te
groote getale naar hem zouden komen luisteren.
En nu, nu zetten zij posten aan den deur, om te
kjjken, wie van de schaapjes de durf bezit, om naar
„Constantia" te komen.
Het woord was nu aan partijgenoot Van Vorst.
Spreker ging eerst nog even in op de laatste woorden
van den voorzitter inzake het posten aan den deur en
betoogde dat de heeren van die zijde, als het mogeljjk
ware niet alleen posten zou zitten aan den deur, maar
ook aan de hoofden der arbeiders, opdat zjj niets te
booren zouden krjjgen, wat schadelijk is voor de orde,
de orde zooals het kapitalisme het opvat. Maar ondanks
alle middelen, gebezigd om de arbeiders dom te houden
dringen onze ideën toch door, ondanks het posten.
Immers, wanneer wij hier stonden te liegen, dan
ware toch niets gemakkelijker voor de heeren, om in
de grootste zaal der stad, een zoo groot mogelijk
aantal arbeiders bijeen te laten komen en daar de
leugens aan de kaak te stellen. Niets van dat alles
men traoht ons de gelegenheid te ontnemen voor de
arbeiders op te treden. Uit dat alles blijkt de vrees
voor licht bij de klerikale partijen.
En nu verg., de christelijke politiek. Volgens het
zeggen dier heeren vinden z\j in den bijbel, het richt
snoer om de maatschappij te regeeren op grond van
en met Gods woord. Gaan wij echter een van de
eerste christelijke begrippen na, die van recht en
billijkheid, die van naastenliefde, dan is van die
spicifiek christelijke deugden, bij de christelijken geen.
spoor te ontdekken. Dat moge politiek zijn, christelijk
is het niet.
Het proletariaat gaat ten onder onder den druk van
den arbeid, de arbeidstijd in fabrieken en werkplaatsen
is ontzettend laag, de loonen ellendig, de kinderen
offeren hun jeugd en gezondheid, evenals de oudere
arbeiders aan den eentonigen arbeid. Het leven is
een. zwoegen in de fabriek van den morgen tot den
avond. Is het wonder dat vele arbeiders nog een deel
van hun penningen naar den kroeg brengen Dat zjj
een genot zoeken om het ellendige arbeidersbestaan te
vergeten En ook dat zij geen gevoel hebben voor
hooger genot, verstompt als zij zijn door den een
tonigen arbeid en aldus een genot zoeken dat het
makkelijkst te bereiken is en hen helaas nog meer
verstompt.
Wie waren hier de aangewezen menschen om aan
zulke toestanden een einde te maken Zouden dat niet
in de allereerste plaats de christenen moeten zjjn
Waar bleef de christelijkheid toen in de Kamer de
tienurendag behandeld werd. Doch daar weer politiek
geen christelijkheid.
Er is nu, vooral in de laatste dagen veel gesproken
vanaf den kansel over „Vrede op aarde", dat wil
zeggen er wordt niet gepredikt dat er geen oorlog
meer gevoerd mag worden, o, neen, de arbeiders moeten
vrede vinden, vrede in eigen gemoed, in eigen hart.
Vrede moeten zij vinden in hun armoede, berusting
wordt hen gepredikt, met de hoop op het betere hier
namaals.
En toch al het schoone is het werk der arbeiders,
de oorsprong van alle kapitaal is door arbeid gekomen,
voor de arbeiders „vrede" met eigen toestand hier op
aarde, de hemel hiernamaals.
Wanneer nu nog door die heeren gezegd werd tot
de arbeiders, welke den leeftijd bereikt hadden van
5060 jaar „Hoor eens, jnlie hebben nu lang genoeg
voor ons gewerkt we zullen je nu pensioen geven. Maar
ook hier drijft het klassebelang boven en willen zjj den
