Mevr. SGHAMLE
ZEVENDE JAARFEEST
Abonneert U op
"Jj C. CAI et Echtpiote. f
Bureau voor ArteiJsrecH
Hugo de Grootstraat 109a,
Aan Gehuwden.
PRESERVATIFS
H. SPETTER Co.
Deskundige voor Dames.
„VADERS JAARDAG" n „EEN HÜIS IET COMMENSAALS'.
Algem. Ned. Bond van werklieden in alcoholhoudende
en alcoholvrije dranken. - Afd. Schiedam.
Spreker: G. KRUIT, Bondspropagandist.
GEHUWDEN.
van de firma Smulders de opmerking ontlokte„waar
bemoeit die redactie zich toch al niet mee, 't ljjkt wel
of zij dat alles betalen moet
U dankend voor de verleende plaatsruimte blijf ik
achtend
P. C. ZONNEVELD.
Schiedam, 31 Januari 1910.
Antwoord der Redactie.
Het doet ons buitengewoon genoegen, uit het boven
staand stuk te bemerken, dat de werklieden der firma
Smulders, voor wie het stuk „Ondernemerskracht" be
stemd was, den daarmee toegebrachten Moker-sl&g
hebben gevoeld.
De paar opmerkingen in het ingezonden stuk aan
het adres der sociaal-democraten verraden meer ver
stoordheid dan nadenken.
Dat leden van den Metaalbewerkersbond en leden
der S. D. A. P. mede storten voor een cadeau aan
meneer Harry Smulders, pleit niet tegen die leden
maar tegen de firma Smulders en tegen onze ellendige
maatschappij. Want die leden weten, dat als hun
namen niet voorkomen op de lijsten der deelnemers,
hun tijd van vertrek nabij isen voor velen, zoo niet
voor de meesten, staat dat gelijk met een kortere of
langere periode van werkloosheid. En indien nu de
werklieden der firma Smulders zich ;een klein beetje
meer „arbeiders" gevoelden en een klein beetje meer
inzicht in het kapitalistische stelsel hadden, dan zouden
zij ter wille van zich zelf, hun kinderen en hun mede
arbeiders door een krachtige organisatie de grondslagen
leggen voor een beteren maatschappelijken toestand.
En dan zonden de leden van den Metaalbewerkersbond
en van de S. D. A. P. vrienden en bondgenooten in
hun mede-arbeiders hebben in plaats van tegenstanders
en soms vijanden.
De reden waarom ook van onze zjjde tegen het ont
slag van den voorzitter en den secretaris met grooten
nadruk is geprotesteerd, is dezelfde waarom de
(Roomsche) georganiseerden te Beek en Donk dat thans
doenomdat het n.l. een aanslag op de organisatie
gold en de arbeiders zonder organisatie weerlooze
„slaven" zijn van god kapitaal en zjjn vertegenwoor
digers zooals de firma Smulders. De inzender weet
heel goed, dat deze firma zich „beleedigd" achtte door
een (verkeerd door hen uitgelegde) uitdrukking in het
jaarverslag van de afd. Schiedam van den Met.bond,
en zich daarvoor op de organisatie meende te moeten
wreken door het ontslag van voorzitter en secretaris.
Waarom wij ons met de zaken der firma Smulders
bemoeien, wanneer ons dat gewenscht voorkomt Omdat
wij in 't belang van de arbeidersklasse en haar strjjd
achten, bij iedere voorkomende gelegenheid de arbeiders
op de beteekenis van het kapitalisme voor hen te wjjzen
en op hun plicht tegenover hun eigen klasse. En wjj
zullen dat blijven doen.
De groote fouten van arbeiders zooals de inzender
zijn dezedat zjj, zelf werk hebbende, vergeten dat
honderden hunner mede-arbeiders, geen werk kunnen
vinden,
dat zij, al is 't ook door buitengewone inspanning,
in staat zijnde een „voor hun vak" goed weekloon te
verdienen, vergeten dat honderden hunner vakgenooten
dat niet kunnen,
dat zij, nu werk hebbende, vergeten dat zij straks
om welke reden ook „gedaan" kunnen krijgen en dat
zij door welk ongeluk ook aan hun familie kunnen
worden ontrukt of van een grooter of kleiner deel van
hun arbeidsvermogen kunnen worden beroofd en dat
dan hun familie of zij zelf aan de genade van onze
afzichtelijke maatschappij zijn overgeleverd en
dat zij meenen, door „lievigheidjes" zooals een cadeau
aan meneer Harry Smulders op ziju 25-jarig huwelijks
feest, in plaats van door versterking der arbeiders
organisatie en door deelneming aan den strijd dei-
arbeidersklasse, hun toestand kunnen verbeteren.
Laten zij eens nadenken over dit feitdat de oude
heer Smulders onvermogend was toen hij zijn onder
neming begon en dat zjjn zoons nu millionair zijn,
terwijl niet een van de arbeiders of ambtenaren der
firma zich uit zijn afhankelijke slavenpositie heeft kun
nen opwerken. Dat Smulders-vermogen is door de
Smulders-arbeiders bij mekaar gewerkt. En zouden wij
dan niet mogen toornen tegen arbeiders, die, door als
mooi-gekamde en mooi-gestrikte hondjes te gaan opzitten
voor meneer Harry en meneer Frans, hun mede
arbeiders beletten, de toestanden der arbeidersklasse
te helpen verbeteren Tegen arbeiders, die onbewogen
een aanslag op de arbeidersorganisaties aanzien en regel
matig de tarieven in de fabriek ziea verlagen, maar
nu een half uur loon per week gaan storten om meneer
Harry een mooi cadeau te kunnen aanbieden, hopende
aldus „in de gunst" te komen en te blijven en daardoor
hun „zekerheid" van werk te vergrooten
Slaven van het kapitalisme zijn zulke arbeiders, die
door hun doen en laten de macht van het kapitalisme
ondersteunen en de verbetering van het lot der arbeiders
klasse tegenhouden.
Meneer Harry kan tevreden over u zijn. Uw klasse-
genooten hebben het recht u te verwenschen.
Schiedam, 30-l-'10.
Mijnheer de Redacteur.
Alweder moet ik u verzoeken om eenige plaatsruimte
in uw blad, aangespoord door de critiek van den heer
J. v. Bommel.
Waarde heer Bommel.
U spreekt uwe verwondering uit over m'n oproep aan
vrjjdenkers tot collectieve opzegging van 't lidmaatschap
der kerk. Wel ik verwonder me over uwe verwondering.
Gjj zjjt lid der vereeniging de Dageraad, als zoodanig
is 'tzeer duidelijk, wat u zoo verontwaardigd doet zijn,
n.m.l. dat iemand, naast uwe vereeniging iets tot stand
wil brengen, want uwe vereeniging had kunnen doen,
maar niet deed. 't Is altjjd onaangenaam, in een ver
eeniging te zjjn, die door zoo'n daad voor laks zal
worden aangezien. Zeker ik geef gaarne toe, dat uwe
vereeniging datz Ifde werk had kunnen doen, maar
waarom bleef zij zoolang in gebreke Deze oproep dateert
reeds van December 't vorig jaar. Waar dus uw ver
eeniging in gebreke bljjft, zulks te doen, behoud ik me
(als losloopend persoon, vriend Bommel) het recht voor,
propaganda te maken voor de vrije gedachte, op mijn
manier, hoe en waar ook.
U zegt vrijdenker te zjjn, dus los, niet alleen van
kerkeljjke dogma's, maar ook van alle dogma's in
't maatschappelijk leven. Uw eerste dogma is reeds, dat
u beweert, dat men, om zooiets collectiefs te doen, in
eene vereeniging moet zijn. U. kunt gerust van mij aan
nemen, dat deze heele beweging best zal geschieden
buiten uw vereeniging om. Weet u wel, dat deze oproep
los staat van uwe vereeniging Dat zij uitgaat van de
redactie van het weekblad de, „Dageraad", weiks blad
ook al weer naast uwe vereeniging staat, ja zelfs daar
door wordt genegeerd? Is u dat bekend? Zoo niet,dan
wil ik u wel 't blad van 22 Januari doen toekomen,
dan kunt u zich overtuigen. U verwijt mij onorganisa
torisch te zijn opgetreden, maar waarde heer, uw ge-
heele optreden tegenover mij is niets anders. U zegt
dat zulks 't werk is van uwe vereeniging, verwijst de
personen, die zoo iets op 't oog hebben naar uwe ver
eeniging, zonder bekend te maken waar ze zich moeten
vervoegen en onderteekent alleen met uw naam. Is dat
bij u soms organisatorisch
Waarachtig, ik zal u het A. B. C. nog moeten
wijzen van het vereenigingsleven, nog wel een losloopend
persoon. Dan moet men in uwe vereeniging komen, wil
men werkelijk vrijdenker zijn, zoo laat u zich uit;
alweer een dogma, waarde heer. En dan uw laatste
uitdrukking toont uw boosheid tegenover mij, n.m.l.,
„Door daden toonen van welken geest gg zijt, is nog
altijd de goede weg, waarde vriend TazelaarVol
komen juist, vriend Bommel. Maar wat mjj- vooral
verwondert, is, waar de daden te vinden zijn van nwe
vereeniging de Dageraad hier te Schiedam. Wie col-
porteeren op de meeste openbare vergaderingen met
vrijdenkers-lectuur enkele losloopende personen. Wie
hebben tijdens den moord op den vrijdenker Ferrer
met geschriften daarover gecolporteerd of uitgegeven?
alweer enkele losloopende. Wie hebben er, (buiten die
der S. D. A. P een vergadering belegd, waar de moord
op Ferrer werd besproken, en waar de heeren vrjj?
denkers schitterden door afwezigheid al weer eenige
losloopende personen. Overal schitteren de heeren
vrijdenkers door afwezigheid. En hoe is 't met u zelf
gelegen, vriend Bommel, die u zoo beleedigdjacht, waar
er iets wordt wordt gedaan, waar uwe vereeniging
altijd altijd achterwege blijft, 't Ware beter eens in
eigen boezem te zien. M'n verwondering groeit steeds,
waarachtig vriend Bommel, u hadt beter gedaan zulks
niet te schrijven, u compromitteert n zelf en 't meest
uwe vereeniging.
Waarom ik geen lid wordt van uwe vereeniging?
ik maak niet gaarne propaganda met koninklijke goed
keuring, 'k blijf liefst verschoond eener goed keuring
van die zijde. Ik eindig met u te melden, dat mocht
uwe vereeniging deze zaak aanpakken, zooals mijn plan
was, de adressen, welke ik reeds heb ontvangen ter
uwer beschikking zjjn. U mjjnheer de Redacteur,
dankend voor verleende plaatsruimte, teeken ik mij
een losloopend persoon.
A. TAZELAAR.
CORRESPONDENTIE
Het artikel „Arbeidersmacht", een vervolg op het
artikel „Ondernemarsmacht", moest wegens plaatsgebrek
blijven liggen.
Verschillende inzenders van de firma Smulders. Wjj
hebben van uw brieven gebruik gemaakt voor één enkel
artikeltje. Ze alle te plaatsen, laat onze ruimte niet toe.
STEÜNPENNING
Schiedam.
Over St. Nicolaasfeest 14 centK. 5 centTolstoi
1 cent; „De Moker" 10 cent; Y. 10 centBram 5 cent;
Verantwoord 6 centTe veel ontvangen 16 cent.
-A-w-A.-w w w w-A--A-w-A-w
Den Hen Februari 1910
-^| hopen
hunne 12V2-jarige Echt- j^-
vereeniging te vieren.
x Namens eenige
vrienden. D
Schiedam 1910.
p. dozijn f 1.20, f 1.80, f 2.40 tot f 5.—.
Monsterzending f 1.f 2.f 3.
ir VROUWENSPUITEN.
Zekerheids=Ovalen f 1,25.
Canules, Slang, Ringen.
Geïll. Boekjes 70 ct. tegen postw.
Arbeiders 25 pCt. korting.
VLAABDINGEN,
Westhavenplaats 15.
Ambtenaren - J' C.'HOORWEG en
Amotenaienc_ j A BARTSCH.
Verstrekt inlichtingen en schrifte
lijke hnlp over
Ongevallenwet
Beroepswet
Arbeidswet
Veiligheidswet
Woning- en
Gezondheidswet
Militie- en
Landweerwet
Kieswet
Belastingen
Arbeidscontract
Loonvorderingen
Gemeenteverordeningen
V ereenigingszaken
Geopend 's Maandagsavonds van
1 8 tot 10 nnr.
Het Bestuur van den
Vlaardingschen Bestuurdersbond. 1
Geïllustreerde Prijscourant
tegen 10 cents-postzegel in envelop.
Jonkerfransstraat 72a. ROTTERDAM.
Goedkoopste adres voor
Hygiënische Gummiwaren.
Consult van 25 uur. Voor minver
mogende van 79 uur.
Voor Zondags mondeling of schriftelijk te
bespreken
ROTTERDAM. (Bovenhuis).
op ZiTEBDAG 5 FEBRUARI, 's avonds te 8 uur
iu het gebouw „Constantia.®'
Met medewerking der Muziekvereeniging „KUNST EN STRIJD"
en de Tooneelvereenigïng „NIEUW LEVEN".
Onderafdeelingen der S. D. A. P.
Door „NIEUW LEVEN" zal worden opgevoerd
PROGRAMMA met BEWIJS VAN TOEGANG a 15 CENTS.
Verkrijgbaar by het BESTUUR en 'savonds aan de Zaal.
HET BESTUUR.
kunnen op schriftelijke aanvrage bij het Hoofdbureau van den Nieuw-Malthusiaanschen
Bond, Verhulstraat 9, Den Haag, GRATIS een boekje krijgen met inlichtingen
ovor bewuste regeling van het kindertal met adreslijst voor praktische hulp.
MMBHWfMHiiWT i iraaarr 'twi i>bah.«Ml—
Volk".