No. 17.
Zaterdag 25 Juni 1910.
10e Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
BERICHT.
Op denzelfden wortel des geloofs
Helpt ons.
Slippendragers van het kapitalisme
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal
franco per post 40 cent
Losse nummers 3
bij vooruitbetaling.
cent.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nienwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
Const antia", Boterstraat 30.
Te Vi.a ardihgeh J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresver&nderiug
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Vrouwelijke partygenooten en vrouwen van partijge-
genooten worden verzocht a.s. Woensdag 29 Juni
's avonds iiaif negen in het gebouw te komen ter
bespreking van het inwendige van „Constantia,"
Voor de vacature in het P. B. moet er nu nog her
stemming plaats hebben tusscheu van Leeuwen en
Hendels. Partijgenooten, wanneer de stembiljetten komen,
nemen we zeker allen aan de verkiezing deel.
Er gaat een beroering door de protestantsche volkren:
ter gelegenheid van de heilig verklaring van Borro-
maeus heeft het opperhoofd der katholieke kerk een
encycliek gepubliceerd, zóó beleedigend voor het protes
tantisme, dat één golf van verzet zwol door de protes-
tansche landen en ook nog wel hier en daar door ka
tholieken werd erkend, dat deze publicatie een vrij dom
stukje was, dat de „onfeilbaarheid" van het opperhoofd
der katholieke kerk een geduchten knauw toebrengt.
In den Pruisischen landdag vooral werd krachtig pro
test aangeteekend tegen de platte beleedigingen van
den paus en Pruisische gezant by den paus kreeg
de opdracht voldoening te eischeu.
De volgende liefelijkheden (die ons dadelijk herinneren
aan den stijl van diverse klerikale scheldkrantjes a la
de Nieuwe Schiedworden o.a. in den encycliek opge
diend
„Te midden van deze rampen stonden er hoogmoe
dige en oproerige mannen op, vijanden van Christus'
kruismannen, die alleen bezield waren met aard-
sche gevoelens en wier God hun buik was.
„Dezen legden er zich niet op toe de zeden te ver
beteren, maar de geloofsartikelen te loochenen en zoo
vermeerderden zy de verwarring, verslapten voor zich-
zelven en voor anderen de banden van het geoorloofde,
of verwierpen met minachting de gezaghebbende leiding
der Kerk om de hartstochten der meest bedorven vorsten
en volken te steunen en ondermijnden als ware tirannen
Haar leer, Haar grondslagen en Haar tucht. In navol
ging van die boozen, tot wie de bedreiging is gericht:
Wee u, die het goede kwaad en het kwade goed noemt,
noemden zy dit opstandige rumoer en dit bederf van
geloof en zeden hervorming en zichzelven hervormers.
In werkelijkheid echter waren zij verkrachters, zóó zelfs,
dat zij, de krachten van Europa uitputtend door gru
welijke tweedracht en oorlogen, den geest van opstand
en den geloofsafval der moderne tijden voorbereidden,
waarin de drie, voorheen van elkander gescheiden,
soorten van strydvoeren, waaruit de Kerk steeds zege
vierend is te voorschijn gekomen, zich nu gezamenlijk
tot een enkelen gelyktijdigen aanval vereenigd hebben,
n.l. de bloedige strijd der eerste eeuwen vervolgens
de pest der ketterijen op eigen erf; en eindelijk, ouder
den naam van evangelische vrijheid, het bederf der
ondeugden en de verkrachting der tucht, waartoe de
middeleeuwsche tijd nog niet gekomen was."
De wereld verbaast zich erover hoe zoo'n onfeilbaar
rnensch zooveel historische onjuistheden bijeenbrengen
kan. Al die protestantsche heldenfiguren, die onder de
martelingen der Roomschen gevallen zyn, hadden hun
buik als God! De vorsten van Duitschland zoowel
als van Nederland waren de meest bedorven vorsten
der aarde, levende slechts voor de bevrediging hunner
hartstochten
En de opofferende strijd door volken en vorsten voor
de hervorming gevoerd, waarvan de geschiedenis zoo
menig treffend feit van zelfopoffering en doodsverach
ting levert, was opstandig rumoer en bederf van geloof
en zedenIs 't in protestantsche landen met die zeden
zooveel slechter gesteld dan in katholieke landen
't Lijkt zoo wel, of de Tijd of Nieuwe bijv. het
over de hervormers van den tegenwoordigen tyd, de
sociaal-demokraten hebben
Voor de Duitse he vorsten en voor de Duitsche
protestanten is, na de inmenging van den Pruisischen
gezant, voor den beleedigenden inhoud in zoover vol
doening gegeveD, dat ze ter plaatse niet zal worden
afgekondigd. De paus beklaagde zich erover, dat men
hem zoo slecht scheen te begrijpen
Of de voldoening ook voor de Nederlandsche
vorsten en Nederlandsche protestanten zal ge
geven worden Och, Nederland is maar een klein
land, dat geen gezantschap meer by den Paus onder
houdt en voldoende onder den invloed van Rome staat,
om dien slag met een zuur gezicht te verdragen. Mr.
van Doorn, de liberale afgevaardigde voor Gouda, zal
in de 2e Kamer enkele vragen tot de regeering richten.
Maar de muilkorf ligt natuurlijk al gereed.
De christelijk-historischen zoowel als de anti-revolu
tionairen in de 2e Kamer zullen hun politieke bond
genoot wel helpen dekken Zy, de kerkelijke revolu
tionairen en oproermakers, hadden het moeten zijn,
die de uit Rome toegeworpen handschoen opraapten en
hadden die eer niet aan den ,,paganist" mogen overlaten.
Maar met verloochening van hun gansche kerkge
schiedenis, met het meest ergerlijke verraad aan de
glorieuse historie (stijl-Kuyper) laten ze, op een heel
groote uitzondering na, toe, dat hun wegbereiders, hun
martelaren, worden belasterd en belogen. Ze laten
het toe, ter wille van aardsche winsten, aardsche macht,
vette baantjes en wat dies meer zij.
Ze hebben tegen dat alles niets te zeggen
Straks maken ze hun schaepkens weer wijs, dat ze
met de katholieken leven uit één wortel des geloofs.
Prettig gezelschap, met zoo'n buurman op één takje
te zitten 1
P. de Br.
privaat bezit der productiemiddelen, wil het socialisme
wegnemen. Wil en zal.
Want steeds meerderen zien het en zullen zich in
de gelederen stellen en strijden voor het socialisme.
En stryden ook tegen hen, die ons hun vijanden noe
men. Hen vragen wy, waarom vervolgt gy ons? Voert
onze hand een zweep, die u kwaad wil doen Brand
in ons oog de haat die uw verderf zoekt Hebt gy wel
eens goéd onderzocht met eigen oogen wat wij willen,
wie wy zijn Al dadelijk b. v. dat wij het zyn die ge
durig toornen tegen uw laag loon, langen arbeidstijd,
slechte woningen, onvoldoend voedselEn het ellende
beeld van uw vrouw en kind in dienst van de huis
industrie? Sleuren wy het niet in het volle daglicht,
waarin een ieder het zien kan?
Waarom vervolgt gy ons dan?
Gij wordt geslagen door werkloosheid en ziekte,
beiden richten u tot den bedelstaf en uw werkzame
hand moet gy ophouden voor een aalmoes.
Wy nu komen tot u om over de oorzak-en van uw
toestand te spreken en den weg te wyzen die ter ont
koming leidt. Wy kunnen dat doen omdat wij uw lot-
genooten zyn.
Waarom vervolgt gij ons dan?
Want wy hooren by u, uw lot is ons lot, uw zorg
is ook onze zorg, wij zyn allen één in afhankelijkheid
en onmondigheid, wy allen dolen in denzelfden donke
ren nacht van levensonzekerheiden om dat velen van
ons omkwamen en nóg omkomen in dien nacht. Wy,
socialisten, wij hebben een kompas naar het licht heen.
Want zooals uw nacht onze nacht is, zoo is ons kom
pas ook uw kompas.
\Vaarom vervolgt gij dan ons en u zei ven Verscheurt
een tyger den tijger, een leeuw den leeuw
En zondt gij dommer ziju dan de dieren Onderzoekt
wat wij willen, wie wy zijn.
Kom dan en Helpt onsu. W. B.
Wie moeten ons helpen? Vanwaar moeten zij helpen?
Waarheen moeten zij helpen?
Dit zyn drie punten. De toepassing moet ieder voor
zichzelf maken. Zy, die wy dringend uitnoodigen, tot
ons te komen, zijn de zoogenaamde geestverwanten
Het zyn de mannen en vrouwen, wier hoogste eer het
is, zich socialist te noemen, maar die van aansluiten
niets willen weten. En niet alleen hen roepen wy tot
ons, ook andersdenkenden roepen wij toe„sluit u aan
en helpt ons den strijd verlichten." Niet lang geleden
las ik in een schrijven van Enka„Wie stelt er
geen eer in zich naar zijn Heer en Heiland te noemeD,
voor wie geschreven staatEen iegelijk, die den naam
van Christus noemt, sta af van ongerechtigheid,"
Maar wat gij ook zyt, of denkt, Arbeidersgij allen
hoort bij ons, waar recht en gerechtigheid een gebod
is. De christelijke wereld daarentegen staat nu maat
schappelijk, en de meeste Christenen staan persoonlijk
schuldig aan die groote ongerechtigheid onzer dag,
het kapitalisme.
De moderne mensch heeft zich krachtig leeren ken
nen, waarvan vroegere geslachten niet droomden.
Door stoom en electriciteit hebben zij werktuigen
vervaardigd en verkeerswegen aangelegd, machines
om booten te lossen en te laden, machines waar veel
spijzen en dranken worden bereid, de machines op hun
beurt ook weer worden gefabriceerd, enz. enz. Deze
machines ziju niet in bez t van de menschheid, in wier
bezit zy behooren. Maar ze zijn het eigendom van een
betrekkelijk kleine groep menschen. Zij zijn het eigendom
van kapitaal-bezitters en ze worden in de eerste plaats
gebruikt om voor hun bezitters winst te behalen.
Winstbejag is het wezen van het kapitalisme. Daar
door is het mammonisme geworden, en uit dat mam-
monisme moet gy, Christenen, u losmaken om ons te
komen helpen. De grondfout van het kapitalisme, het
Dat is alweer gebleken, by de laatst gehouden ver
kiezing voor de Prov. Staten. Het was een zuivere
stry'd, arbeid tegenover kapitaal. Niet een strijd, zooals
het reactionaire klerikalisme hun arbeiders wijs maakt,
dat we den strijd zullen krijgen, geloof tegen ongeloof,
maar een stry'd voor 't socialisme, tegen het kapitalisme.
Wat zyn we met een prachtig stemmencyfer uit de bus
gekomen. Als we een blik terug werpen op de vorige
verkiezing voor de Prov. Staten, dan is onze winst
schitterend. Nu weten wij wel dat er vrijzinnige stemmen
bij ons hoog stemmencyfer zyn, dat doet evenwel niets
van de zaak af, het zyn toch democratische stemmen.
Het behoud van de klerikale partij is te danken aan
het verval van het liberalisme, omdat hun belangen
daar het best verzekerd zyn. Daardoor is de strijd voor
het klerikale kapitalisme op 't oogenblik gemakkelijker,
het regeeringskasteel binnen te dringen als voorheen.
Daartegenover voor 't socialisme moeilijker, maar zui
verder. Wanneer zult gij, slaven van het vervloekte
kapitalisme, de oogen eens openen, en u geen zand
meer in de oogen laten strooien om u nog langer te
laten gebruiken om hare macht te versterken
Ja, tot zelfs uw jeugdige kinderen en uwe vrouw
eischt zij op in hare kapitalistische moordholen. Drukt
het kapitalische juk nog niet zwaar genoeg, want ze
zyn o zoo godsdienstig als het gaat om hun belangen,
maar als het gaat om het belang van de arbeiders
klasse, dan zyn zij doof, daar hebben zij geen gevoel
voor. Dat is hun Christendom.
Dan durven zij nog te verkondigen werpt u niet in
den klassenstrijd, want dat is uit den booze. Maar gij
die dat verkondigt, kweekt zelf den scherpsten klasse-
strijd.
Wy, socialisten, hebben dat begrepen en de klasse-
strijd aanvaard die gij ons toewerpt. Wij zullen de
arbeiders wakker schudden uit hun doffe berusting, die gij
tracht slapende te houden, om met ons den klassenstrijd
te strijden, en niet langer tevreden mogen zyn met hun
maatschappelijke ellende, lang werken, weinig loon
enz. enz. Dat zyn de zegeningen voor de arbeidersklasse
van de geordende maatschappij, die gij met hand en
tand verdedigt.
DE MOKER