HET VOEK
Sociaal-Democratische Arbeiders Partij,
Huishoudelijke Vergadering
Bureau voor Arbeiösreclit,
Werkt voor ons
Blad.
DE NOTENKRAKER
„DE MOKER".
Doorwerking van reactie.
Partijgenooten en Geestver
wanten werft abonneés voor
'De Moker.
DAGBLAD VOOR DE ARBEIDERSPARTIJ
10 cent per week; fl.30 per kwartaal
15 cent per week; fl.95 per kwartaal
Arbeiders.
Abonneert U op
zoo'ü verre reis gemakkelijk verandert in niet gaan en
ten tweede is het wat prettiger als zooveel mogelijk
deelnemen.
Misschien is het ook nog goed mede te deelen dat
deelnemers, die door ernstige omstandigheden verhin
derd mochten zijn om mede te gaan en die tijdig daar
van kennis geven, natuurlijk hun inleggeld terug krijgen.
De Bestuurdersbond besloot zijn medewerking te ver-
leenen. Men pakke dus krachtig aan.
Vergadering Bestuurdersbond. De vorige
week Donderdag hield de Bestuurdersbond haar drie-
maandelijksche Alg. Verg. die uitstekend bezocht was.
Behalve de gewone huishoudelijke zaken had de verkiezing
van een bestuurslid plaats die noodig geworden was
door het om gezondheidsredenen bedanken van den
2de Voorz. J. Hoogerwerf. Uit het Afdeelingbestuur der
Houtbewelkers werd van Dijk als bestuurder aangewezen.
Besproken werd de wijze waarop in het Bureau voor
Arbeidersrecht zoodanige wijziging kon worden gebracht
dat het meer dan tot nu toe beantwoordde aan het deel
van haar doel dat gelegen is in het versterken der
organisatie's.
De zaak werd in handen van het Bestuur gegeven.
Op verzoek van de Afd. S. D. A. P. werd besloten
krachtig mede te werken aan de vorming van een reiskas
naar de Kiesrechtbetooging en het den volgenden winter te
houden volkspetitionnement voor het Alg. Kiesrecht, ter
wijl ook het plan om op een Zaterdagavond in September
een openluchtvergadering voor het Alg. Kiesrecht te
houden met symphatie werd begroet.
Omtrent de aangesloten organisaties bleek, dat de
Afd. van den Centralen Bond van Bouwvakarbeiders
in kwijnenden toestand verkeert, dank zij vooral het
ontactisch behandelen en opblazen van onderlinge ge
schillen. Ook bleek dat de pogingen om tot oprichting
van een Afd. van den Fabrieksarbeidersbond te geraken
tot heden geen resultaat hadden.
Wibaut schrijft in het Weekblad
Het is mooi geweest, het feest van de eenheid der
heerschende klasse, in Amsterdam gevierd. Onder den
schijn van het prinsesje te huldigen. Maar de mooie
lichtjes, de leelijke pronk, en het by uitzondering on
belemmerd gedoogen van jammerlijk straatkabaai en
nog jammerlijker straatschandaal, die tezamen het feest
vormden, waren toch enkel maar middel. Het doel is,
de eenheid der heerschende klasse te versterken in haar
eenparig verzet tegen de opkomende macht der arbeiders
klasse. Gelet op dat doel, is veertigduizend gulden uit
de gemeentekas, en nog eens veertigduizend of meer
guldens, uit meestal welgevulde particuliere kassen, een
peulschilletje. De bevordering van het doel is tienmaal
en honderdmaal meer waard.
Het Julianafeest schijnt bij de aanleggers en bevor
deraars een gunstigen indruk te hebben nagelatenden
indruk, dat er op de eenheid der heerschende klasse
in voldoende mate valt te rekenen, om de reactie tegen
de opkomende democratie een stuk naar voren te
schuiven. Burgemeester en Wethouders van Amsterdam
achten het oogenblik gunstig, om met een circulaire te
komen aan de openbare onderwijzers, die in hunne
instructie een muilband-bepaling inlascht. Met de dui
delijke strekking, te voorkomen, dat de werking der
openbare school als klasse-instrument, als instrument
om de macht der bezittende klasse in stand te houden,
op den duur zou gaan worden verzwakt. De openbare
school, dit zien deze bestuurders zéér wel, is niet al
gemeen, niet onder alle omstandigheden zulk klasse
instrument. Er dreigt toenemend gevaar, dat zij het
allengs minder gaat worden. Dat gevaar moet worden
verminderd, zoo mogelijk gekeerd.
Het is nu enkele maanden geleden, dat Rotterdam
op dit gebied van reactie de baan heeft gebroken. Dat
de hoofdstad des lands zou volgen, was te verwachten.
Want zulk een beweging groeit op uit algemeene ver
houdingen. Zij is niet plaatselijk en niet toevallig. Zulk
een reaktie is immers niet anders dan terugslag op
actie, op de allerwege in ons land gestadigen groei, wij
zeggen niet snellen maar stevigen groei, van macht en
invloed der democratie. Zoo was de vraag nietzal
Amsterdam volgen Zy was slechts wanneer zal Am
sterdam volgen? Er waren ook geen bizondereomstan
digheden die Amsterdam moesten terughouden Allerminst
was zulk een omstandigheid gelegen in de samenstelling
van zijn dagelijksch bestuur. Het heeft iets meer kleur-
schakeering dan het Rotterdamsche. Maar geen voor
reactie ongunstige kleur. Het Rotterdamsche college
bestaat uit vier liberale wethouders en een ook liberale
burgemeester. Het Anosterdamsche college bestaat uit
een vrijzinnig democraat, niet meer vamroode reputatie,
maar nog wel van roode pretentie, twee liberalen en
een anti-revolutionair, met een nog niet ten volle ont
popten burgemeester, maar, indien wy het wel hebben,
toch ook liberaal. Een schakeering, het was in Amster
dam reeds bekend, die in geen enkel opzicht, het ge
zamenlijk of ook wel eenpariglijk reactionair optreden
belet. Integendeel, een schakeering die de groote ver
dienste kan hebben duidelijk te doen uitkomen, dat de
reactie die de openbare school meer nog dan vroeger
als wapen begeert te gebruiken, niet het optreden is
van een bepaalde politieke partij, maar van alle poli
tieke partijen der heerschende klasse tezamen.
Zoo heeft het college van B. en W. van Amsterdam
zjjn oogenblik niet slecht gekozen, het oogenblik om,
na Rotterdam en sterker dan Rotterdam, te getuigen
dat de Rotterdamsche reactie wel inderdaad een alge
meen Nederlandsche is, van de Nederlandsche heer
schende klasse.
geen andere voorschriften dan uit verdeeling der onder-
wijs-taak en regeling van toezicht voortspruiten. Doek
nu komen er twee alinea's bij. Zy luiden:
„De hoofden en de onderwijzers zijn ver plicht er
voor te zorgen, dat door hun optreden in en buiten
de school het vertrouwen der burgery in de open
bare school niet wordt geschaad.
Het is hun verboden, hetzij in de school aan
artikel 35 der wet op het lager onderwijs een
toepassing te geven, die ingaat tegen letter en geest
van dat wetsartikel, hetzij aan te sporen tot zoo
danige toepassing".
De „onderwys-circulaire" van B. en W. van Amster
dam is in ons dagblad van 17 Juni in zyn voornaamsten
inhoud medegedeeld en besproken.
Wat wy er in dit artikel van willen zeggen, betreft
enkel de muilband-bepaling. De toevoeging aan de
instructie der onderwijzers van 2 artikelen by art. 2.
Art. 2 van de „Instructie voor het onderwijzend per
soneel der openbare lagere scholen" luidde thans:
„De onderwijzers vervullen hun taak volgens de
algemeene voorschriften en de volgens bijzondere
voorschriften en aanwijzingen, hnn door het hoofd op
grond van zyne in art. 1 omschreven bevoegdheid
gegeven".
Art. 1 draagt aan het hoofd o.a. op „aan iederen
onderwijzer zijn taak by het onderwijs aan te wyzen",
„het handhaven van orde en tucht" en het „waken"
dat de onderwijzers hun plicht vervullen". Art. 2, dat
naar art. 1 verwijst, bevatte dus voor de onderwijzers
Het gedeelte van art. 35 der wet op het lager
wijs, waar het hier om gaat, zijn de alinea's 1 en 2,
Zy luiden:
„1. Het schoolonderwijs wordt onder het aan-
leeren van gepaste en nuttige kundigheden dienst
baar gemaakt aan de ontwikkeling van de ver
standelijke vermogens der kinderen en aan hunne
opleiding tot alle christelijke en maatschappelijke
deugden".
„2. De onderwijzer onthoudt zich van iets te
leeren, te doen of toe te laten wat strijdig is met
den eerbeid verschuldigd aan de godsdienstige
begrippen van andersdenkenden".
Dat artikel, zeggen B. en W. van Amsterdam, ver
biedt den onderwijzer om op school zich te plaatsen
op het standpunt van volstrekte neutraliteit „niet
alleen in godsdienstig maar ook in politiek en sociaal
opzicht".
„Die neutraliteit", zeggen zy, „wordt verdedigd
met een beroep op het onvermogen der jeugd om
godsdienstige, politieke en sociale quaesties te
begrijpen.
Die absolute neutraliteit is nergens door de wet
voorgeschreven. Art. 35 der wet op het lager
onderwijs veronderstelt zoodanig onvermogen van
den kinderlijken geest niet.
Omgekeerd geeft de wet zeer duidelijk te kennen,
dat zij dat algemeene onvermogen niet erkent.
Een optreden op grond van dat beweerde on
vermogen is in stryd met de grondgedachte van
de wet en hare bepalingen.
Een aankondiging, om die absolute neutraliteit
door zwijgen te zullen toepassen, is in stryd met
het algemeene karakter dat de wet blijkens art. 35
voor de openbare school wil.
Toepassing dier neutraliteit en aansporing tot
toepassing dier neutraliteit kan aan de onderwijzers
onzer gemeentescholen niet worden toegestaan.
(Slot volgt.)
STEUNPENNING „De Moker
„De Moker" 10 ct., te veel 3 ct., een goed vriend
10 ct., V. 10 ct., verantwoord 4 ct. Deze week A.
9 ct., B. 1 ct., een verkocht 3 ct. Vorige week A. 8
ct., B. 1 ct., P. 10 cent.
In dank ook de tien cent ontvangen.
Verkiezingsfonds:
D. de P. 15 ct., A. W. 10 ct., J. W. S. 15 ct.
Afdeeling SCHIEDAM.
op Zondag 26 Jnni '10, 's morgens
10 nar, In „Constantia".
Agenda:
1. Opening en Notulen.
2. Ingek. stukken en mededeelingen.
3. 3-maandelijksch financ. Mokerverslag.
4. Wat verder ter tafel zal worden gebracht.
5. Rondvraag en sluiting.
HET BESTUUR.
TLAARDINGEN,
Westhavenplaats 15.
Ambtenaren
W. DROP en
C. J. A. BARTSCH.
Verstrekt inlichtingen en schrifte
lijke hulp over
Ongevallenwet
Beroepswet
Arbeidswet
Veiligheidswet
Woning- en
Gezondheidswet
Militie- en
Landweerwet
Kieswet
Belastingen
Arbeidscontract
Loon vorderingen
Gemeenteverordeningen
Vereenigingszaken
Geopend 's Maandagsavonds van
8 tot 10 uur.
Het Bestuur van den
Vlaar ding schen Bestuurdersbond.
ABONNEERT U Op
of met politiek-satiriek weekblad
met teekeningen van ALB. HAHN.
Het abonnement op „De Notenkraker" alleen kost 90 ets. per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 71/, ct. Vraagt proefn.: 8 dagen gratis toezending
BUREAUX: KEIZERSGRACHT 378, AMSTERDAM.
Men kan zich abonneeren by St. KLEPKE, Helenastraat 16.
MASEREEUW BOUTEN
LEVERING van
DRUKWERKEN
Binnenrotte *0—50, ROTTERDAM
Telefoon fwercemmun. 2505
35 cents per 3 maanden.
Losse nummers 3 cents,
ELECTRISCHE DRUKKERIJ
