Ditjes en Datjes.
Van onze vroede vaderen.
Vakbeweging.
Viaardingsche IJzerkoekjes
In de voorlaatste raadsvergadering was de altijd
plechtige stemming een tijdlang verbroken.
Op de tribune keken de bezoekers elkaar gichelend
aan en onder de raadsleden hoorde men gemeesmuil
en onderdrukt gelach, dat zich al verder en verder
voortplantte.
De oorzaak van al die vroolijkheid waseen
geweldige snotneus van een der aanwezigen, die iedereen
opmerkte, behalve de gelukkige bezitter zélf.
Onbegrijpelijkzei de een. Totaal gevoelloos, veron
derstelde een ander. Enzoovoort.
Het voorwerp van aller aandacht had het druk, o zoo
druk Hij schreef vellen papier vol, het een na het ander.
Schreef hij voor de Nieuwe „Onze Vroedschap" Zoo
ja, dan had lijj beter kunnen onderteekenen„De man
met den snotsneus".
't Zou een keurig pseudoniem zijnGebruik het man,
we doen je onze uitvinding cadeau. Gebruik het
pseudoniem als ware het even origineel voor je als de
snotneus zelf.
Nadat het onmisbare prinse kwartiertje verstreken
was, opende de voorzitter, de heer Brants, de vergade
ring en deelde op zijn eigenaardige, eentonige wijze
mede, de bij het coilege van B. en W. ingekomen
stukken.
Waarna aan de orde is punt 1 der agenda, n.l. be
noeming van een gedelegeerd lid voor de Ambachtsschool,
waarvoor door B. en W. werden voorgesteld de heer
Mr. von Briel Sasse te benoemen.
.Den heer Smit wordt het blijkbaar wat lastig, of
was tengevolge van het onstuimige weer wat lui uitge
vallen om den naam van Mr. J. B. von Briel Sasse op
zijn stembiljet te kladden, waarom hj) den voorzitter
de vraag stelde, of het voldoende was als voor of tegen
geschreven werd.
De voorzitter, zijn vrienden gaarne een dienst bewij
zende, geeft een bevestigend antwoord.
Doch zoodra de briefjes door den bode zijn opgehaald,
komt de heer Brants met zichzelven in tweestrijd en
weet niet of het wel correct is, dat bij de stemming
over personen niet den naam der candidaat op het
stembiljet vermeld wordt, maar aangezien de leden heden
in een gemoedelijke stemming verkeeren en geen be
zwaren maken, besluit hij de briefjes te openen.
Waarbij bleek dat de alhier wonende en ingeburgerde
cantonrechter Mr. von Briel Sasse was benoemd.
Werd in 1909 het percentage der plaatselijke directe
belastingen eenigszins verminderd, (men spreekt wel dat
het was om eenige reclame te maken voor de destijds
in aantocht zijnde gemeenteraadsverkiezingen) volgens
het in deze zitting genomen besluit, zullen de duim
schroeven weer wat vaster worden aangedraaid en de
vermindering van het vorige jaar met woekerwinst
worden teruggehaald.
Toch gaf deze vergadering nog een lichtzijde, hetgeen
wij van onze vroeden niet gewoon zijn.
Door het Coll. van B. en W. was een voorstel inge
diend tot wijziging van het schoolgeld van de scholen
voor M. U. L. O., waarbij de schoolgelden worden ver
minderd en de vernederende gewoonte, dat zeer veel
personen bij B. en W. om vermindering moeten bedelen,
voor een groot gedeelte opheft.
Doch het eminente raadslid Goslinga kon niet nalaten
hedenmiddag eenige onzin in het midden te brengen.
Is dat heer anders nog al verstaanbaar, in deze zitting
hadden blijkbaar alle leden moeite hem te volgen en
niet het minst de voorzitter, welke beide handen achter
de ooren plaatste om het geluid van den geachten
spreker op te vangen.
Den heer Goslinga geloofde of vertrouwde ook zijn
eigen woorden niet; hij brengt eerst hulde aan het Coll.
van B. en W. voor het ingediende voorstel en spreekt
daarna zijne ontevredenheid uit dat B. en W. het
schoolgeld voor alle klassen gelijk gesteld hebben, had
liever gezien, dat in de klasse, waarin les in een of meer
talen gegeven wordt, voor elke taal extra schoolgeld
geheven wordt.
Het eminente lid vergeet geheel en al dat een derge
lijke school bij de heffing van hoog schoolgeld, al is dat
ook in de laatste leerjaren, voor een groot gedeelte dei-
bevolking van Schiedam gesloten is.
Koopmans dient nog een amendement in, waarin hij
tracht voor de minimumleiders eenige reductie te ver
krijgen, n.l. het schoolgeld van f 20 per jaar te bren
gen op f 15, doch het werd met groote meerderheid
verworpen, zelfs de arbeidersafgevaardigde van der Meer,
die volgens zjjn bewering (altijd een bewering buiten
den raad, want in de raad heeft hij nog nimmer ge
sproken) een voorstander der openbare school is, stemde
tegen.
Arbeiders en vooral kiezers van Schiedam, wacht
niet met uwe keus, aan welken candidaat voor de ge
meenteraadsverkiezing van het volgende jaar u uw stem
zal geven.
Wacht niet met uw keus tot dat de leugenachtige
strooibiljetten u thuis bezorgd zullen worden, maar volgt
thans reeds de handelingen van uw vertegenwoordigers,
dan heb je geen strooibiljet noodig, dan is het zeker,
dat gij trots al de beloften van rechts, die dan gedaan
zullen worden, den candidaat der S.D.A.P. zult stemmen.
Want is het geen schande en roept het niet om
wraak, de beleediging, den R.K. arbeiders aangedaan,
door Mr. W. H. in de raadszitting van 16 Juli? Toen
de Ned. R. K. Volksbond om vergunning verzocht om
hun meeting te mogen houden op Zondag, dit bestreden
werd door W. H. Jansen, door te beweren dat de
arbeiders tegenwoordig tijd genoeg hebben op een gewonen
werkdag, welken vrijen tijd zjj toch maar in de cafe's
doorbrengen.
Maar juist het café-bezoek is hetgeen wat Mr. W. H.
en zijn kornuiten van de arbeiders wenschten.
Zij weten wel dat de mannen, die een dergeljjke
meeting uitschrijven, personen zijn, die niet altijd in hun
gareel loopen en trachten de kroegbezoekers op zoo'n
meeting onder hun gehoor te krijgen.
Zulke arbeiders worden wel eenigszins gevaarlijk
voor het kapitalisme en dat weten Mr. W. H. en zijn
kornuitenzij moeten kroegbezoekers hebben, dat zijn
gewillige slaven.
En de heer Goslinga, die wenscht, door de heffing
van hoog schoolgeld, de scholen waar iets meer te
leeren is dan op gewone scholen, voor een arbeiders
kind gesloten te houden, of daardoor ze te verplichten
de bijzondere school te bezoeken.
Enschedé. De strjjd duurt onveranderd voort.
De mislukte vergadering van het burgercomité heeft
de fabrikanten het weinigjc hoop op verbreking der
eenheid van de arbeiders voor goed ontnomen.
Voor de organisaties is het mislukken dezer poging
om de ongeorganiseerden weer in de fabriek te krijgen
een verblijdend teeken, zij staan er des te sterker door.
Nu de ongeorganiseerden blijk hebben gegeven van
mee te willen strijden, meenden de organisaties dat met
het oog hierop ook aan hen voor zoover het mogelijk
is steun gegeven moet worden.
Dienaangaande zullen maatregelen getroffen worden
om deze zaak te regelen. Door het N. V. V. is f 500
ter beschikking gesteld van „De Eendracht" ten be
hoeve van de ongeorganiseerden.
Ook zal evenals destijds in België kinderen van
uitgeslotenen tijdens de uitsluiting geplaatst worden bij
personen welke genegen zijn gedurende dien tijd één of
meer kinderen tot zich nemen.
Reeds kunnen in den Haag een 40 kinderen op die
wijze ontvangen worden, wat natuurlijk eeu niet te
onderschatten steun is.
De solidariteit der arbeiders is ook in dit opzicht
groot gebleken, want de commissie welke zich belast
had met het uitzenden der kinderen kon niet eens aan
alle aanvragen voldoen.
Evenwel blijft financieele steun dringend noodig
alleen „De Eendracht" keerde de tweede week aan
steun uit een bedrag van f 3152,85, zoodat iedere week
een flink bedrag bijeen moet zijn om deze dappere
strjjders een betrekkelijk geringe uitkeertng te ver
zekeren.
Steunt daarom zooveel gij kunt. Ook uit Schiedam
moet elke week een ruim bedrag verzonden kunnen
worden naar het het N. V. V.
Partijgenooten, kent uw plicht, werkt met lijsten of
teeken er op wanneer ze u aangeboden worden.
Indien we allen doen wat we kunnen is de over
winning der textielarbeiders verzekerd.
Roomsche kinderroof. Voor de Amsterdamsche
rechtbank werd de vorige week een zaak behandeld,
waaruit blijkt dat de Roomsche kerk nog altijd geen
middel, hoe ongeoorloofd ook, schuwt om geen harer
„schaapkens" te verliezen.
In het begin van 1908 toonde de roomsche Wed. De
Rijk te Hilversum protestantsche neigingenzij hield
toen o. a. haar kinderen van de broederschool af. De
kapelaan poogde haar tot andere gedachten te brengen,
maar dat lukte niet. De armmeester der Vincentius-
vereeniging probeerde hetzelfde, maar ook hij bereikte
het doel niet. Hij bewerkte toen dat de arme vrouw
geen ondersteuning meer kreeg. Daarmee was de gees
telijkheid echter niet tevreden. Zij spande een stiefzoon
van de weduwe voor het zaakje. Deze zond aan de
rechtbank te Amsterdam het verzoek om zijn stiefmoeder
te ontzetten uit de voogdij harer 5 minderjarige kinderen.
In dat verzoekschrift verklaarde de jongen, dat zijn
stiefmoeder de kinderen verwaarloosde en dat zij een
slecht zedelijk gedrag leide. Later is evenwel gebleken,
dat hij dat verzoekschrift niet eens gelezen had. De
vrouw was onkundig van 't verzoekschrift, door haar
stiefzoon ingediend.
De vrouw had van den officier een briefje ontvangen,
waarin haar werd medegedeeld, dat zij geen getuigen
behoefde mede te brengen. In haar eenvoud meende zij,
dat zij geen getuigen mocht medebrengen, die de aan
klacht konden tegenspreken. Zoo werden dan, den 13
Nov., voor de rechtbank opgeroepen1. J. Peet, be
stuurslid der St. Vincentius-vereeniging 2. G. Taverne,
armmeester der St. Vincentius-vereeniging 3. Dr. J. M.
Schrader, pastoor der O. L. Vr. Parochie4. H. J.
Pnntman, hoofd der Fraterschool5. G. v. d. Brul (die
niet verscheen) en 6. de beschuldigde. Daar de verkla
ringen der getuigen a charge alleen door de vrouw
zelve werden tegengesproken, ontzette de Rechtbank
den 20 Nov. d. a. v. de vrouw uit haar voogdij.
Na vele pogingen om revisie van dit vonnis te ver
krijgen, diende door tusschenkomst van Mr. Levi den
8e Juli de zaak weer voor de Amsterdamsche rechtbank
en na verhoor van een aantal getuigen die allen in
gunstigen zin over de vrouw getuigden, werd den 15en
Juli de vrouw in hare voogdjj hersteld.
Volgens verklaring van een der geestelijken voor de
rechtbank waren de kinderen in een roomsch gesticht
te Borculo ondergebracht. Maar toen Mr. Levy schreef
de kinderen terug te zenden, kwam van de opgegeven
gestichten niet eens bericht, terwijl het reeds bleek dat
de kinderen te Borculo niet zijn. Voor de voogdij der
jongens hadden zich in 1909 aangeboden het St. Gudula-
gesticht te Lochem en voor de meisjes het St. Aloysius-
gesticht te Amsterdam.
En nog heeft de moeder, die in geen 2l/3 jaar haar
kinderen gezien, noch iets van hen gehoord heeft, haar
ontfutselde kinderen terug.
Thans zal langs gerechtelijken weg de uitlevering der
kinderen worden afgedwongen.
Zoo ziet men wat Rome in onze dagen in ons landje
gaat uitdurven en hoe moeilijk het is de prooi weer uit
haar roofklauwen te wringen.
Het Volk meldt
Na ondervinden zij het zelf eensZooals
de lezers zich nog wel zullen herinneren, is voor eenige
weken door den R. K. Volksbond te Schiedam vergun
ning gevraagd tot het houden van een meeting voor
den 10-urendag, hetwelk is toegestaan met 8 stemmen
vóór en 7 tegen. Alle anti-revolutionairen stemden
tegen en met hende geestelijke adviseur van ge
noemden bond, mr. W. H. Jansen.
Hierover is de bond zeer gebelgd. Er komt nog bjj
dat de voorwaarden, door de gemeentelijke autoriteiten
gesteld, zóódanig zijn, dat het meer op een begrafenis dan
op een meeting zou gaan gelijken. Zelfs het uitvoeren
van een paar muzieknummers op het terrein is verboden.
Dit allés bijeengenomen is oorzaak dat als protest
de meeting niet zal gehouden worden.
Uit de Raadszaal. Onder allerlei kleingoed
van minder beteekenis kwam Vrijdag 22 Juli aan de
orde een voorstel van eenige raadsleden om aan de
Commissie voor de Gasfabriek te verzoeken, alsnog die
voorstellen tot regeling van het Gasbedrijf, en de Water
leiding in te dienen, die zij in het belang der gemeente
het meest wenschelijk achten. Uit de toelichting op dit
voorstel bleek, dat dit voorstel was ingediend omdat in
de vorige raadsvergadering een paar voorstellen van de
Commissie voor de Gasfabriek waren verworpen en
naar aanleiding daarvan die Commissie met heengaan
bedreigd had, terwjjl als tweede motief een schrijven
van den Directeur van de Gasfabriek gold. Na een paar
opmerkingen van den heer de Witte, die zich het recht
van critiek voorbehield, werd dit voorstel aangenomen
en na de aanneming van dit voorstel werd door den
Voorz. der vergadering, die tegelijk Voorz. der Gas-
commissie is, maar direct dezelfde voorstellen aan de
orde gesteld, 't Scheelde niet veel of ze waren ook be
handeld, maar doordat 2 der voornaamste opposanten
van de vorige vergadering afwezig waren, werd het
maar uitgesteld tot 26 Juli. In de toen gehouden ver
gadering is natuurlijk de aanstelling van een adjunct
directeur voor de Waterleiding aangenomen. Het debat
was hoogst onbeteekend. De heer Hoogerwerf wees er
op, dat het beneden de waardigheid van den Raad is,
om op deze wpze tot driemaal toe hetzelfde voorstel
voor zich te krijgen, waarin hjj door den heer de Heer
werd bijgevallen. De heer de Witte voorspelde den
uitslag der stemming, wat geen kunststuk was en plaatste
de sarcastische opmerking dat de kermis wel is afge
schaft, maar de draaimolen zich een permanente plaats
in de Raadszaal veroverd heeft. De Voorz. sappelde er
nog wat omheen en daarmee was het uit. Men kreeg
het echte tooneeltje van stemmen maar. De heer v. Dam
draaide zonder een kik te geven en de heer Breeder-
veld zei even, dat hij voor stemde omdat de Directeur
van de Gasfabriek zoo'n mooien brief geschreven had.
Nog wat klein goed en afgeloopen was het.
Teeken de steunljjsten voor Enschedé en koopt bon
boekjes. Ze zijn te krijgen aan het secretariaat van den
Bestuurdersbond.
Het Gemeente-Verslag. Uit het verslag, zooals
wjj het gepubliceerd vinden, ontleenen wij het volgende,
In de bebouwde kom der Gemeente zjjn in 1909 2
heel nieuwe woningen gebouwd en 4 grootendeels ver
nieuwd. In 1908 was dit 9 en 8, en in 1907 30 en 11
Scherper kan zeker de depressie die heerscht niet wor
den geteekent.
Uit de staat der Gemeenteschulden blijkt, dat deze
op 1 Januari 1910 bedroeg f 2 058 100,In 1909
werden geen nieuwe leenirgen -gesloten en er werd
uitgeloot voor f 12.000,
Voor landpacht moest in 1909 worden ontvangen
f 6.282,22, voor huur van gebouwen f 1.925,— en we
gens erfpacht de mooie bron van inkomsten -
t
