FEUILLETON.
Uit Vlaardingen.
LUIERS.
vereeniging aan den nienwen burgemeester. Toen de
eerste, het Sted. Muziekkorps, er op uittrok, sprak men
van „Om der wille van het smeer, likt de kat de
kandeleer." No. 2. was de R. K. Volksbond, nu dat
te begrijpen, dat deze zijn geloofsgenoot een ovatie
brengen. Maar de vorige Vrijdag ging de muziek
vereniging „Oefening baart Kunst", in gezelschap van
zoo'n „Juliana-comedie" ook een „hosannah" aanheffen
op de Broersvest. Dat er natuurlijk iets anders achter
zat dan een bloote huldebetuiging, kon een klein kind
begrijpen. Wat is evenwel de reden van al deze drukte?
Niets anders als dat de ovatie brengende vereenigingen
na afloop lekker gratis kunnen gaan drinken. Nou, en
is voor een „goede Schiedammer" nog wel wat
Kwaadsprekers vertellen dat 's nachts te half
drie de leden van „Juliana" pas uit het café Vogelen
zang weggingen.
Welke vereeniging is nu aan de beurt de bonnetjes
machtig te worden voor een gratis drinkpartij
Hoe B. en W. willen zorgen voor het Open
baar Onderwijs, 't Was een heel stuk werk dat
we op zekeren dag in Augustus thuis gezonden kregen
als gedeelte van de officieele gemeente-bladen; 25 blad-
zjdeD, versierd met den veelzeggenden titel: „Reorgani
satie van het Openbaar Onderwijs."
Wij hebben tot nu toe over deze stukken gezwegen,
omdat we eerst wilden afwachten, wat van de zijde
der vereenigingen, die de behartiging der onderwijs-
belangen tot doel hebben, gedaan zou worden.
Nu van de Vereeniging voor Volksonderwijs bekend
is, dat zij den Raad een Memorie met bezwaren zal
toezenden en de afdeeling van den Bond van Onderwijzers
j,l. Zaterdag haar Bondsvoorzitter haar meening in
openbare vergadering deed kenbaar maken, kan het
zijn nut hebben ter zake ook enkele bemerkingen te
maken.
B. en W. stellen voor vier punten van reorganisatie.
Het zijn de volgende
le. de toelating van leerlingen op de school voor
meer uitgebreid lager onderwijs
2e. de uitbreiding van plaatsruimte voor leerlingen
der gewone lagere scholen
3e. het geven van voortgezet gewoon lager onderwijs
aan leerlingen die alle klassen aan de gewone lagere
school hebben doorloopen
4e. de heffing van schoolgeld op de school voor meer
uitgebreid lager onderwijs.
Van het punt onder 2e. genoemd mag worden gezegd,
dat dit allerminst kan worden genoemd een verandering
ia het onderwijs. Het is ieder, die even kennis neemt
van de zaken, bekend, dat het aantal kinderen, dat
werd aangemeld, niet kon en kan worden geplaatst en
das is het bijbouwen van 6 lokalen aan school D
(Prins Hendrikstraat), eenvoudig een noodzakelijkheid,
die niet te ontzeilen is.
Blijven dus drie veranderingen in het onderwijs zelve,
ervan hebben uitsluitend betrekking op de school
(Slot.)
Heel vroeg in den morgen ging zij haar waschje
ophangen. De zolder was nog donker. Het natkoude
waschgoed leek grauwachtig blauw als het van de lijntjes
hing. Een huivering beving haar, ze werd bang. Of er
nit de donkere hoeken spoken moesten komen. Ze
klappertande en werkte koortsig door om gauw van den
zolder weg te komen. Nuze schrikteer scheen
iets over den zolder te loopen. Ze kon wel gillen van
angstoveral waren spoken, beestekoppen Ze
vloog met kloppend hoofd de zoldertrap af
Toen ze in de kamer kwam, was ze al weer kalm.
Maar toch zag Jan, die inmiddels was opgestaan, dat
zjj koorts had. Hij drong haar weer naar bed te gaan
en verzorgde nog gauw het kind.
Denk erom vrouw, zei hij vóór hp wegging
koken hoef je voor mij niet, dat ik je vanavond't liefste
stilletjes op je bed vind. Dat is 't beste voor je, en laat
de boel maar de boelMarietjes pap staat klaar, dus
daarvoor hoef je ook niet nit je b d.
Klein Marietje schreeuwde al wel een half uur lang
van honger, en niemand hielp haar. De kamer was vol
middaglicht, maar het kindje schreide bedroefd.
Juffrouw Pieters zou toch eens even gaan kijkenje
kon nooit weten, wat die vegetariërs met zoo'n kind
wel uitvoerden.
Ze vond het kind alleen. Ze ging nogeens in 't por
taaltje kjjken, eens aan de zoldertrap roepen
Hebt u ook de juffrouw van driehoog-vóór zien
uitgaan vroeg ze aan juffrouw Garstekorrel, die
boven stond.
't Mensch is de trap niet af geweest verklaarde
deze, en toen geheimzinnig wenkend, fluisterde ze maar
komt u es hier, d'r was^chie hangt d'r, ze het gister
morgen de steken gevoeld hooren ze wees triom
fantelijk naar het witte goed.
voor meer uitgebreid lager onderwjjs aan de Zomerstraat
en een op de overige scholen, Broekweg, Westnieuw-
land, Oosterstraat en Prins Hendrikstraat.
Dat wil dus zeggentwee wijzigingen ten behoeve
van de ouders, die zich de weelde kunnen permitteeren
hun kinderen klaar te laten maken voor Burgerschool
of Gymnasium, en ten behoeve van een school, waar
72 leerlingen over 6 klassen zijnde eene wijziging
voor de vier scholen, waar 1800 kinderen gaan van
menschen, die hun kinderen niets anders kunnen geven
dan dat onderwijs.
Reeds hier springt in het oog op welk een uitnemende
wijze het art der Grontwet „het openbaar Onderwijs, een
voorwerp van aanhoudende zorg der regeering", wordt
betracht.
En nu den inhoud van de reorganisatie-punten. Tot
nn toe gingen kinderen, bestemd voor de school aan de
Zomerstraat, gewoonlijk eerst naar de school aan de
Oosterstraat, waar het onderwijs in de 3e klasse aan
sloot op dat in de 1ste klasse van de eerstgenoemde
school.
Nu is van nadeeligen invloed, zeggen B. en W., nog
niet gebleken, maar in het belang der kinderen die naar
de school aan de Zomerstraat moeten, moeten zjj onder één
leiding worden gebracht. Zjj moeten er dus voortaan
van het begin af aan heen.
Inderdaad dat is nog eens uitnemende zorg voor
de kinderen der menschen die het betalen kunnen.
En wat krijgen nu de kinderen der arbeiders De
reorganisatie die B. en W. voorstellen, wil tegemoet
komen aan den sterker wordenden drang om een aantal
kinderen nog te doen schoolgaan, ook als alle klassen
der lagere scholen zijn doorloopen.
Het steriotype„meester, kan hij of zjj nog een jaartje
blijven, 't is het eenige wat ik hem of haar geven kan,
is doorgedrongen ook tot B. en W.
En genadiglijk stellen zp voor aan de school aan de
Prins Hendrikstraat éen vervolgklasse te verbinden.
Hoe onvoldoende dat is, blijkt dadelijk bp de overweging
dat kinderen, die 6 leerjaren meemaakten aan den Broek-
weg, voor de vervolgklasse worden geplaatst onder
geheel andere leiding. Hier behoeft men in het belang
der kinderen blijkbaar niet voorzichtig te zijn. Maar
zelfs al was deze overweging er niet, dan nog valt op
te merken dat éen vervolgklasse onvoldoende is. Immers
de scholen hebben halfjaar-klassen en bp éen vervolg
klasse kunnen die kinderen daarvan slechts een halfjaar
profiteeren. Men ziet er is alweer uitnemende zorg.
Het reorganisatiepnnt onder 4o. aangegeven betreft
het schoolgeld. Aan de school Zomerstraat betaalde
men tot nu toe f 45.— per jaar voor éen kind en door
B. en W. kon dat bedrag tot f 22.50 worden verminderd,
terwijl in enkele gevallen geheel vrijstelling kon worden
verleend.
Om nu het aantal leerlingen daar grooter te doen
worden, stellen B. en W. voor, dat voortaan f 45.—
zal worden betaald door hen die f 2100 inkomen hebben,
f 34.door hen die meer dan f 1250 inkomen hebben
en f 17.voor hen die minder inkomen hebben dan
f 1250.
Het is duidelijk dat deze regeling in het geheel niet
Zoekt uws d'r? vroeg ze verder.
Ja, zei juffrouw Pieters ze laat d'r kind meer
dan een uur schreeuwen, 't is goddome schande
Samen gingen de vrouwen naar 't schreiende kind,
„dat arme schaap, dat 't ook niet helpen konen
gaven het de pap, die klaar stond.
Dat is zeker ook wegeretariërsch, je kind zoo te
laten schreeuwen zei juffrouw Garstekorrel, terwijl
ze een tip van het beddelaken, dat uit de bedstee hing,
er netjes induwde.
Maar ze deinsde terug voor wat ze meende te zien
Ze trok de gordjjn verder open, keek in de bedstee, en
begon heftig te gillen.
Daar lag stil op haar bed, met wit gezicht en slap
neerhangende armen, de moeder van Marietje
Een gevoel van bange afwachting hield de vrouwen
aan de straatdeur bjjeen.
Jan was gehaald, het vreeseljjke thuiskomen wilde
men zien
Schemer vielde somberheid in de atmosfeer deed
onrust rondwaren. De vrouwen stonden dicht op elkan
der en spraken gedempt.
Juffrouw Versting keek naar het eind van de straat,
waar het rood van de lucht achter het zwart silhouet
van de ophaalbrug gloeide.
Ze hebben goed met mekaar geleefd, zei ze, 't zal
'm wel erg aan doen.
Wat u zegt, och, och, zóó goed met mekaar ge
leefd? vroeg de kruideniersvrouw begaan.
Dan is 't zeker 'n harde slag zei de melkjuf-
frouw van den overkant, die tranen in haar oogen
kreeg.
Och zei juffrouw Peters wat dat betreft,
mannen zijn mannen, die hebben gauw genoeg weer
'n andere vronw.
Zoo is 't maar nét zei juffrouw Garstekorrel
en goed met mekaar geleefd, och wat weten wjj
daarvan... d'r is geen huisje of 't heeft zjjn kruisje
ik zeg maar, d'r zal overal wel wat zijn
En wat mot-ie nou met dat kind beginnen
Uitbestejen
aan de arbeiderskinderen kan ten goede komen en het
is zeker noodig dat over een en ander in den Raad
eens een hartig woordje wordt gezegd.
Dat weinige is de schrale oogst van jarenlange
beloften bij de zending van alle mogeljjke adressen.
Want er zijn adressen ingekomen en daaronder zpn
er die door B. en W. een enkel woord worden waardig
gekeurd. Er is er een van het onderwijzersgenootschap
om het gewone maximum van 48 leerlingen te verlagen,
en een van de Hoofden van Scholen van ongeveer
gelpke strekking. Dat werpt een blik op de toestanden
die niet gereorganiseerd worden en waaromtrent B. en W.
de besliste verklaring geven dat zij ook niet genegen
zijn voorshands iets te doen. Een klasse moet 40 leer
lingen tellen, Inidt zelfs een advies te dezer zake en
B. en W. zouden zelfs bezwaar hebben het maximum
aantal op 40 te stellen. Voor de arbeiderskinderen wel
te verstaan. Want in de school aan de Zomerstraat zijn
73 leerlingen in 6 klassen, is dus 12 per klasse ongeveer.
In de andere vier scholen zijn ruim 1800 leerlingen in
43 klassen. Er zijn er daar (wjj gebruiken de cijfers
door Ossendorp genoemd) 2 met minder dan 30 leer
lingen, 11 met tusschen de 30 en 40 leerlingen en 30
boven de 40 leerlingen.
Een troost geven B. en W. ons. Het is deze, dat de
instelling van een vervolgklasse het aantal leerlingen
verminderen zal. Stellen wp maar het aantal leerlingen
van deze klasse op 43, dan krjjgt elke onderwjjzer een
leerling minder.
Ziedaar een en ander over de reorganisatieplannen.
Wp zullen er maar niet tegenover zetten aan welke
eischen ook naar onze meening het onderwijs moet
voldoen. Het wil ons voorkomen, dat B. en W. bezig
zijn een loopje te nemen met de belangen van het
onderwjjs en het is te hopen, dat daarop door de leden
van den Raad ernstig wordt gewezen.
De Party-afdeeling hield Dinsdagavond een vrjj
goed bezochte huishouöelpke vergadering. Mededeeling
werd daar o.a. gedaan van de toetreding van 3 nieuwe
leden. Bp de bestuursverkiezing werden alle aftredende
leden, voorzoover zjj zich beschikbaar stelden, herkozen,
en werd verder het bestuur aangevuld. Uitvoerig werd
besproken de toestand van en de verhouding der afd.
tot De Moker. Het Bestuur werd machtiging verleend
een feestavondje voor kinderen van partijgenooten en
geestverwanten te organiseeren omstreeks St. Nicolaas.
In den loop van den winter zal een Openbare Ver
gadering worden gehouden en voorts zal worden ge
tracht een lees- en praatavond te organiseeren.
De Afd. van den Meubelmakersbond ver
gaderde Dinsdagavond direct na het afloopen der fa
brieken. Alle leden waren aanwezig. De voorzitter van
den Bestuurdersbond sprak over het nut en noodzake-
ljjkheid der vakorganisatie.
Nou, maar dan zal-ie het vast en vast wel niet
wegeretariërs krijgen, wat 7 eit u?
Gelukkig maar. 't Zal 't schaap d'r behoud wezen.
Is dat niet dat gezonde lekkere kindje met die
blauwe oogjes?
Gezond Nee juffrouw, gezond, dat kan niet, al
ziet 't 'r nou liet uit, dat kind zou ziek zijn geworden
of d'r moeder nagegaan, eer we 'n jaar verder zjjn. 'n
Kind dat zure appelen krijgt in plaats van geschraapt
spek
Nét wat u zegt. Dat kan ommers nietOch, als
dat mensch zelf ook zoo mal niet had gedaan, dan had
ze ommers ook zoo jong niet hoeven te sterven
Dat zeg ik nog daarnet tegen me Lientjeze het
d'r eigen op d'r hals gehaald. Weet u nog wel die
middag dat ik tegen haar zjjmensch, mensch, doe toch
vannacht je raam dicht, want je vermoort je man en
je kind en jezelf. En toen had ze 'n groote mond
Ja, eigenwjjs was ze. Weet u nog wel, dat ze 't
me zoo afstree, toe 'k gezegd had dat al dat baden
maar kramp in 't lijf gaf.
'k Stong der bjj hoor. En geen stnkkie vleesch
toen ze ziek was geweest. De tering lei op d'r. En als
je dan geen goed stukkie vleesch in je lijf krijgt, dan
hou je 't ommers niet uit.
Nee hoor, geen behoorlijk soepie kwam d'r over
de vloer. Ja, soep van boonen met 'n ei d'r door, maar
dat reken ik niet, daar zit de kracht van de pomp in
Ja, dat 't mensch heeft d'r eigen dood op 'r hals heeft
gehaald, zoo besloot juffrouw Pieters dat kennen
ze mjjn niet uit m'n hoofd pratenlaatslejen Dinsdag
met die natte kou sting 't raam toch 's nachts wjjd
open'k Heb 't 'r nog zoo dikwjjls gezegd, maar 't
mensch wou niet luisteren, en zoo
Met een ruk' werden de vrouwen weg, uit elkaar
geduwd
Jan, doodsbleek, met doffe oogen, stormde voorbjj,
storte zich het huis in
Het was donker geworden, de vrouwen rilden.
Zachtjes aan, achter elkaar, slopen zjj naar boven.
ZIPPORA.
