HET VOX.K
„DE MOKER".
Bnrean mor Arheidersrecht,
dagblad voor de arbeiderspartij
DE NOTENKRAKER
Adverteert in „De Moker".
Ingezonden.
Van onze leestafel.
Sociaal Dem. Arbeiders-Partij
Arbeiders.
Abonneert U op
10 cent per week; fl.3Q per kwartaal
15 cent per week; fl.95 per kwartaal
Zonder Algemeen Kiesrecht geen betere kinderbe
scherming, geen afschaffing van fabrieksarbeid voor
vrouwen en van nachtarbeid, geen regeling van den
10-uren dag.
In het belang der sociale hervormingen dus dient
gestreden voor het algemeen kiesrecht voor mannen
en vrouwen. Ook, ja vooral voor en door de vrouwen.
Op haar komen de zwaarste lasten, zij heeft er dus
evenzeer belang bij.
Maar bovenal vechten wij voor het kiesrecht, omdat
het ons te doen is om de politieke macht voor de
vestiging eener nieuwe en betere maatschappij. Het
petitionnement moet mede daaraan worden dienstbaar
gemaakt, of liever zal daaraan als vanzelf dienstig zijn.
Onder een krachtig applaus eindigde de spreker zijn
goede gedocumenteerde rede. Voor debat gaf niemand
zich op.
De cursus van den Bestuurdersbond. Voor
een 25 tal menschen begon Spiekman van Rotterdam
Maandag zijn cursus over de vakbeweging in de ver
schillende landen, 't Ging, dezen eersten avond, over
de stand der vakbeweging in Engeland en de gebeurte
nissen die haar in 1909 en 1910 beroerden.
Spreker begon met er op te wyzen dat de kennis
der buitenlandsche beweging voor ons van veel belang
is omdat de bloei der internationale beweging op die
in ons kleine land terugslaat, zooals men ook van
internationale achteruitgang de gevolgen ondervindt.
Bovendien leert men er uit kennen de strydmethode en
de taktiek der vakbeweging in de verschillende landen.
Engeland was het eerste industrieele land, het eerste
land met reusachtige fabrieken en dus met een groote
proletarische bevolking. Vandaar dat de Engelsche
vakbeweging feitelijk de ondste is. De arbeiders
voelden er het eerst den kapitalistischen druk en ver
zetten er zich tegen. Niet door middel van hun
organisaties, want die waren verboden, maar soms op
zeer ruwe wijze, totdat men begreep dat het op die
wyze niet ging en men zich in alle stilte, op samen
zweerders wijze, organiseerde.
Toen eindeljjk in de zestiger jaren de vryheid van
organisatie kwam, breidde deze zich geweldig uit. Zij
tellen thans ongeveer 2 millioen leden en hebben zeer
groote macht in het bedrijfsleven, hadden dat althans
tot voor zeer kort. De verdeeling in vakvereenigingen
naar het geloof kent men er niet. 't Is een groote
„trade union" voor het geheele bedrijf en al die „trade
unions" te zamen hadden eerst een parlementaire
commissie die in geregelde verbinding stond met ver
schillende arbeidersgezinde parlementsleden in Londen,
die dan de arbeidersbelangen in het parlement be
loofden te verdedigen. Beloofden, want de teleurstelling,
den arbeiders bereid door conservatieve en liberale
parlementsleden heeft er toe geleid dat de vakbonden
hun eigen afgevaardigden naar 't Parlement zonden
dikwijls met opdracht zich aan te sluiten bij de in
middels opkomende politieke arbeidsparty.
Het is een fout geweest, dat men met de vorming
van een politieke arbeidspartij zoo lang gewacht heeft
en stennde op conservatieve en liberale afgevaardigden,
maar die fout valt uit de omstandigheden te verklaren.
Zjj leidt echter tot minder aangename gevolgen als het
z.g.n. Osborne-vonnis, waarbij het den vakvereenigingen
verboden is geld uit te geven voor vei kiezingen ot voor
de bezoldiging van afgevaardigden.
Wordt dat vonnis algemeen als richtsnoer genomen
dan ziet het er, ook voor de vakvereeniging zelf, bij
de geringe politieke macht vrij droevig uit.
Bovendien heeft de Engelsche vakbeweging niet,
zooals hier, getracht ook meest geringe arbeiders te
organiseeren, maar heeft ze zich steeds bepaald tot de
arbeiders met vakkennis, 't Gevolg is dat bij vrij hooge
loonen en vrij korte arbeidstijden voor deze arbeiders,
de overige proletariërs in tegenovergestelde omstandig-
heden leven en een echt lompen proletariaat is. Vandaar
de mogelijkheid dat een land met zoo sterke vakbewe
ging zoo gemakkelijk onderkruipers levert. Het gemis
aan klasse-solidariteit is sterk merkbaar.
Daarnaast heeft de te groote macht der bestuurders,
die gewoonlijk de arbeidsvoorwaarden bedisselen, er toe
geleid, dat bij economische inzinking niet altijd de
bedongen arbeidsvoorwaarden zijn door te voeren en
dat dan groote groepen arbeiders in een wanhopige
staking gaan ondanks geteekende contracten.
Ondanks dat alles behoeft echter aan de toekomst
der Engelsche beweging niet getwijfeld te worden. Het
is slechts een crisis die zij doormaakt en een waaruit
ze ongetwijfeld versterkt te voorschijn zal komen.
De rede werd met krachtig applaus beloond.
Gevraagd werd den inleider of hij meende dat als
gevolg van de bestaande moeilijkheden in de Engelsche
vakbeweging een splitsing zou kunnen komen zooals wij
die kennen. De Spreker beantwoordde die vraag ont
kennend. Wel heeft de stryd voor het openbaar onderwijs
eenige wrijving veroorzaakt, maar door de aanneming
van een motie is dat by gelegd.
De aanwezigen hadden een zeer leerzamen avond.
Voortzetting op Woensdag 28 December.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Copie wordt niet teruggegeven.)
Geachte Eedactie,
Wil u een klein plaatsje afstaan voor onderstaand,
by voorbaat mijn dank.
Zooals bekend, is de jacht op het veld geopend, maar
nu is ook de algemeene jacht geopend voor de gemeente
werklieden. Het is zoo erg, als men één minuut te laat
mankeert, dan gaat men op het rapport.
Men hoort ze klagen en jammeren de werklieden,
christelyk of niet-christelijk. Dat zijn nu al de vruchten
van onze „rechtsche" meerderheid. Maar het spreek
woord zegt niet te vergeefs „wie niet hooren wil, moet
maar voelen."
Het is te hopen dat de propaganda, die er door dit
„drijven" gemaakt wordt, met de eerstvolgende ver
kiezingen vruchten zal afwerpen.
Een toeschouwer.
Schiedam, 5 December 1910.
Waarde Eedactie,
Wilt gij onderstaand stukje plaatsen in uw blad
Op de vergadering van 1 Dec., waar Vliegen sprak,
verlangde de Voorzitter van mij, trots dat ik maar een
paar woorden had te zeggen, naar voren te komen, laat
staan dat ik en vooral dien avond, weinig lust had iets
te zeggen. De gewoonten speelden hem zeker parten.
Had hij wat minder autoritair geweest, 'k zou haast
zeggen wat minder schoolmeesterachtig, dan had dit
alles achterwege kunnen blijven en op de vergadering
tot z'n recht gekomen. Dat iemand naar 't podium gaat
voor een debat, goed, maar zooals nu 't geval, kreeg 'k een
gevoel om naar 't zondaarsbankje te komen. Nu nog
niet eens gesproken van de meeste vergaderingen waarop
't wel gebeurt, en van de vergaderingbezoekers die
zeiden, dat had de Voorzitter toch wel toe kunnen staan.
Wat ik had willen zeggen tegen Vliegen Hij zei,
dat alleen de politieke macht 't meest in staat is 't
militairisme aan te tasten. Voor mij is 't juist de eco
nomische macht, byv. in tyden van oorlog, door 't werk
neer te leggen in alle transportbedrijven te water en
te land, maakt een oorlog onmogeliik.
Niet dus door praten in regeeri na -ichamen, die heeren
zyn niet te bepraten, die kapi o - <>n hebben te veel
voordeel van 't militairisme, en 't verstrekt hun tevens
de macht 't volk er onder te houden. Vliegen zei zoo
terecht, door algemeen dienstweigeren, maar dan niet
alleen de militaire dienstweigering, doch in alle takken
van bedryf. Het volk zoo ver te brengen, zou ons verder
brengen dan al dat geleuter in de tweede kamer.
Zeker zal de redactie my wel willen beantwoorden
inplaats van Vliegen, indien dit geplaatst wordt.
By voorbaat myn dank.
T.
Op het stuk van T. is, dunkt ons, al heel weinig te
zeggen. Was hij de voorzitter wat minder autori
tair, 'k zou haast zeggen, wat minder schoolmeester
achtig geweest, dan had dit alles achterwege kunnen
blijven. Jongen, jongen, wat maakt gij T. toch
een kolossale drukte over een o zoo kleine kleinigheid.
Enkele malen heb ik u heel gemoedelyk gevraagd, naar
voren te komen. Is dit zoo verschrikkelijk Of wenscht
n in het vervolg dat we allen achterin de zaal komen?
Er kan nu niet gezegd worden „Eet woord is me ge
weigerd.'" Maar toch wil T. wat zeggen. En nu meent
gij met woorden als „autoritair" en „schoolmeester
achtig" het pleit te winnen. Och, ik gun m'n bestrijder
dit succesje van harte, maar beterschap kan ik hem
niet beloven. Bezoekt hij dus weer eens een onzer
vergaderingen, dan hoop ik hem in een der eerste rjjen
te ontmoeten. Dan zal z'n gang naar het „zondaars
bankje" niet zoo'n zware zijn.
De voorzitter der bedoelde vergadering.
We zyn het met den voorzitter volmaakt eens, er
wordt gesproken vanaf het podium, dat is regel en
wil iemand, onverschillig wie, de aanwezigen toespreken,
dan geschiedt dit op deze wyze.
Wat T. aau Vliegen had willen zeggen, n.l. het be
strijden van het militarisme, alleen door de economische
macht, had hij toch niet kunnen doen in een paar
woorden en zonder lust tot praten.
En in een paar algemeenheden, zooals „het gelenter
in de Tweede Kamer", en „de heeren zijn niet te be
praten", is de onjuistheid van de bestrijding in het
parlement ook nog niet aangetoond.
Wat doen T. en de zynen tegen het opjagen der
oorlogsuitgaven, b.v. de 46 millioen NietsWat
groote woorden, wat schelden op de S. D. A. P. en
daarmee uit.
Wat het werk neerleggen by oorlog betreft, daar is
een heel wat ernstiger arbeidersbeweging voor noodig
dau die welke door het anarchisme wordt gevormd.
Hensch T., alleen door het gebruik van groote woorden
komen we niet verder. Red.
Ontvangen
Een maandkalender van de Centrale Arbeiders-
Verzekerings- en Deposito-Bank over 1911. Het schild
stelt voor de kop van „Marx". Het is een sieraad
voor iedere arbeiderswoning en zal zeker de propaganda
van deze instelling wel bevorderen.
STEUNPENNING „De Moker
„De Moker" 10 ct.V. 10 ct.Verantwoord 4 ct.
Programma 5 ct.Proefnummers 12 ct een verkocht 3ct,
Verkiezingsfonds.
J. W. S. 10 ct,
Aandeelen Ameublement „Constantia".
In dank ontvangen de aandeelen
Ne. 740 N. N. en 792 J. v. M.
Extra steunpenning „De Moker".
P. 10 ct.v. R. 10 ct.v. M. 25 ct.L. S. 25 ct. 5
Bonboekje G. 40 ct.de R. 10 ct.vorige opgaaf
f 26.50, totaal 27.70.
Wie volgt?
Afdeeling SCHIEDAM.
OP ZONDAG 18 DEC. 1910,
's morgens 10 nar, in „Constantia"
AGENDA:
1. Opening en Notulen.
2. Ingek. stukken en mededeelingen.
3. Jaarverslag van den Secretaris.
4. Begrooting 1911.
5. Driemaandelijks „Moker"-verslag.
6. Verslag financ. controle-commissie.
7. Voorstel tot toepassing Art. 3, h.h.
Reglement.
8. Rondvraag en Sluiting.
HET BESTUUR.
35 cents per 3 maanden.
Losse nummers 3 cents.
VEAARDINGEN,
Willem Beukelszoonstr. 4a.
AmbtenaarW. DROP.
Verstrekt inlichtingen en schrifte
lijke hulp over
Ongevallenwet
UeroepKwet
Arbeidswet
Veiligheidswet
Woning- en
Gezondheidswet
M liile- en
Land weer wet
Kieswet
Belastingen
Arbeidscontract
Loon vorderingen
Gemeenteverordeningen
Vereenlglngszakeu
Geopend 's Maandagsavonds van
8 tot 10 uur.
Het Bestuur van den
Vlaardingschen Bestuurdershond.
ABONNEERT U Op
of met politiek-satiriek weekblad
met teekeningen van ALB. HAHïi.
Het abonnement op „De Notenkraker" alleen kost 90 ets. per kwartaal
rii»w fvT^e 21L* ct' Vraagt proefn.8 dagen gratis toezending
BUREAUX: KEIZERSGRACHT 378, AMSTERDAM
Men kan zich abonneeren by St. KLEPKE, Helenastraat 16.
