Vakbeweging,
Uit Vlaardmgen.
Stel niet uit tot morgen, wat ge
hpden voor onze bazar doen kunt.
it, komt zoo spoedig mogelijk een lpst halen bp het
comité in „Constantia".
Huisbezoekers, wanneer ge nieuwtjes opdoet, meldt
het ons dan even.
Bureau voor Arbeidersreclit. Gedurende
let vierde kwartaal 1910 werd door 123 personen ons
hreau bezocht, en werden 49 zaken door ons be
handeld, als volgt verdeeld loonvorderingen 17, onge-
vallenwet 1, belasting 17, militie 2, burgerlijke zaken 12.
Huisli Verg. „Excelsior". Maandagavond j.l.
vergaderde onze zangv. „Excelsior" huisüoudelijk. Na
""lening der gewone zaken, had de verkiezing plaats
van bestuursleden, welke periodiek moesten aftreden,
waarvan twee weer in functie weiden herkozen. De
derde, de secretaris, werd gekozen om de plaats van
voorz. in te nemen, die om drukke bezigheden zpn
tnnctie heeft moeten neerleggen, terwpl het lid Korpel
tot secretaris werd benoemd,
Verder werd besloten deel te nemen aan een te
Lekk-rkerk uitgeschreven muziek- en zangwedstrpd (of
wel festival) op 2en Pinksterdag van dit jaar,
waarvan een gezelligen uitgaansdag voor „Excelsior"
worden gemaakt. Zoo mogelpk zal een speciale
loot worden afgehuurd, waarmee dan tevens belang-
itellende partijgenooten en geestverwanten kunnen gaan.
En 't leste 't beste. Werd op voorstel besloten f 5
uit de kas te trekken voor de te houden Bazar, van-
:ge de afd. op touw gezet.
..Kunst aan 't Volk." De tooneel-avond van
Zaterdag heeft zeker wel aan aller verwachtingen vol-
daan. De opgevoerde stukjes, vooral „Mijnheer Alphonse",
lat begrepen werd en uitstekend ontvangen, werden
meesterlijk gespeeld*en het publiek was den ganschen
avond enthousiastisch gestemd.
t Was dan ook een goede avond voor „Kunst aan 't
Volk De zaal was goed bezet, beter als sommigen ver
wachtten, maar toch had de opkomst grooter moeten zpn.
Als men het werkelijk goed acht, dat de vereeniging
laar groote, opvoedende taak blytt uitvoeren, om het
publiek te ontwennen smakelooze, zeden- en karakter-
ledervende spektakelvoorstellingen bp te wonen en het
ie, veredelende, ontwikkelende tooneelspel onder het
bereik vau het pp te voeden publiek te brengen, dan
moét men die taak mogelijk maken door de uitvoeringen
der vereeniging bij te wonen en mag men niet voor
wissewasjes (alleen voor overwegende redenen) de
vereeniging voor een financieel echec brengen.
Het tekort zal nu zoo groot wel niet zijn, want de
opkomst was redelijk, maar de uitvoeringen zpn, zooals
kekend, zóó duur, dat één echec de heele kas wel eens
kunnen plunderen. En dan stond het bestuur mo-
geljjk nog met een programma, dat niet uit te voeren
was wegens gebrek aan geld.
Voorbeen gaf de bourgeoisie hier ter stede wel eens
een tooneel-avond, waar dan de nette arbeider tegen
linke entree ook wel eens mocht komen kpken.
Tegenwoordig komt de bourgeoisie, voor zoover ze
lich er niet te hoog voor acht, op visite bij de arbeiders,
lie „Kunst aan 't Volk" hebben gesticht om de ver
kopen affaire over te nemen en behoorlijk te exploiteeren
Arbeiders, toont het zelfstandig bestaan van „Kunst
aan 't Volk" op prps te stellen en laat het Concert,
de vereeniging nu heeft aangekondigd op Zondag
Feb'uari, door de zoo gunstig bekende mannen-
aangvereeniging „Inter Nos" van Rotterdam te geven,
let bewjjs ervan leveren, dat zij, die voorheen zoo
weinig konden genieten van 't schoone, dat er te
genieten is, het bestaan van „Kunst aan 't Volk" naar
waarde weten te schatten.
lat ze hem, den gevierde, Diet meer zouden bereikeD,
kilden en brulden ze in hun woesten loop. Ze klem-
zich vast aan windvlagen en in 't wanhopig
echt om te grppen den slierenden sleep van den
wind om te worden gevoerd over de anderen, hielden
te elkaar vast bp de haren.
Ia zpn gierende vaart voerde de wind slechts hun
oude lokken mee. Het schip werd aan den horizon
weggedragen. Er bleven alleen nog worstelende,
woedende golven, ineengestrengeld als kampvechters
De oude richtte zich op. Hp liet het rad los. Met
z'n vuisten bevoelde-ie z'n borst, die 'm ppn deed van
't leunen.
Beverig waggelend ging-ie, wezenloos bpna, naar de
opplank terug, in de groeven van zpn rimpel-gezicht
verborgen den weemoed over de tijden die heenge
gaan waren.
De verschansing kwam tot aan z'n middel en bp het
klimmen kon h\j de besneeuwde loopplank met z'n
verstpfde viDgers bpna niet aanpakken. Hp ging voor
over liggen, met z'n borst op het hout eu trok moeilijk
een knie op. Toen bp de andere knie ook opgetrokken
lad, ging-ie voorzichtig, staan. Maar nu hp stond
voelde-ie zpn hoofd zoo vreemd gonzen en z'n beenen
zoo trillen, dat-ie Diet dorst overloopen. Hp was bang
te vallen. Schuw keek-ie langs de kade of er niemand
liep en liet zich toen weer op z'n knieën zakken, met
zp handen grppend de plank. Zoo kroop-ie door de
sneeuw naar den wal. Op de helft gekomen, dorst-ie
Een hevig stuk klassenstrijd woedt er in België
tusschen de mijnwerkers en het Belgische mpnkapitalisme.
Het gaat om de toepassing en uitvoering van de in
het vorige jaar aangenomen 9-urigen arbeidsdag in de
mpnen. In de wet is den 9-urigen arbeidsdag vastgelegd,
doch bij de behandeling der wet in Kamer en Senaat
werd uitdrukkelijk gezegd dat de oude bepalingen
omtrent arbeidsduur, waar die minder is dan 9 uur,
van kracht zouden blijven.
In Luik b.v. is de arbeid niet langer dan 7 uur.
Dit komt hoofdzakelijk omdat het Luiksche kolengebied
zeer rijk is aan kolen, er wordt daar in 7 uur even
veel geproduceerd als in Charleroi en in het overige
deel van Borinage in 10 of 11 uren per dag. De
Luiksche kolenbaronnen willen echter ook den 9-urendag
invoeren en het oude loon handhaven.
De winsten zpn de heeren zeker niet groot genoeg
en nu maken zp gebruik van hun ondernemersmacht,
om nog meer uit de arbeiders te persen.
Helaas zpn de mijnwerkers slecht georganiseerd.
Van de ongeveer 27 duizend arbeiders, die in het
Luikséhe mpngebied werken, zijn slechts 6000 a 7000
georganiseerd.
Er staken nu ongeveer 16000 man en het is bpna
zeker dat de staking zich spoedig zal uitbreiden.
De maatschappijen doen alle moeite om de arbeiders
tot het uiterste te brengen en worden daarbij bijgestaan
door de autoriteiten.
De maatschappijen die 74 mpnen in bezit hebben,
zpn tevens eigenaressen van de woningen der arbeiders,
en zijn ook begonnen met te dreigen de stakers uit
hun woningen te zetten. Ook zpn de weekhuren ver
hoogd, om zoodoende het gebrek al direkt zoo nppend
mogelijk te maken.
Ziet men dan nog de uittartende houding van al wat
zich overheid noemt, dan is het bijna zeker dat de
strijd zich zal uitstrekken over geheel België. Temeer
daar de organisaties van mijnwerkers min of meer op
de fransche wijze zpn geschoeid.
Fabrieksarbeiders. Door het hoofdbestuur
van de Nederiandsche Vereeniging van Fabrieksarbeiders
zal een poging gedaan worden om organisatie te stichten
onder de fabrieksarbeiders, Zjj belegde daarvoor, in
verbinding met de S. B. B., een openbare vergadering,
waar R. Stenhuis, propagandist der vereeniging, zal
spreken over het Fabrieksarbeidersleven en de wegen tot
verbetering. De vergadering zal gehouden worden in
„Constantia", des avonds 6 uur. Wp vertrouwen erop,
dat de poging zal slagen. De arbeiders van de Meel
fabrieken, Chemische fabrieken, Gist- en Spiritus-fabriek
en Kaarsenfabriek leven zeker niet onder zulke om
standigheden, dat geen organisatie noodig is.
Allen dus op naar de vergadering en nu eens voor
goed de loomheid en onverschilligheid afgeschud.
Wij vestigen de aandacht op achter
staande advertentie van den Schie-
damschen Bestuurdersbond
Een goed werk gaat de atdeeling Schiedam van
den Nederlandschen Schildersgezellenbond doen. Op
niet verder, voelde sterker dat gonzen in z,n hoofd en
werd bang bang. Even lag hp onbeweeglijk.
't Nacht-zwarte water voelde-ie als een eindelooze
diepte onder zich. En in eens zag hp 't bolbleeke
gezicht van den man voor z'n geest, dien ze gevischt
hadden jaren geleden. Scherp zag hp bijzonderheden,
groengele vlekken aan den hals en de handen, waaruit
de groeven weggeweekt waren, opgezet als gummiballen.
Open-gespannen mond met bruine tanden, die 't gelaat
een afschuwelpken grijnslach gaven als van een indisch
afgodsbeeld.
Hp wilde niet zoowilde niet dat ze hem zouden
ophalen óók als dien man, morgenovermorgen
misschien.
't Was of de hevige wind, die z'n jas wild fladderen
liet om z'n magere knoken, hem wou duwen in 't niet-
te-ziene. zacht klokkende water.
Heftig greep io de plank. In-koud werden z'n knieën
nu en vlijmend brandde de sneeuw in zpn handen. Het
schichtte door z'n hoofd dat ie moest en rukte de angst
weg uit z'n hoofd. h'
Verder kroop hij weer en hoorde het doffe plompen
van de plakken sneeuw, die van de plank in het water
schoven.
Zpn oogen stonden schrik-groot. Met eiken nienwen
greep vooruit trok het paars geschrompelde vel van
z'n handen strak, de nagels wit van krampachtig knijpen.
Toen hij op den wal stond, streek ie met de koud-
natte mouw van zijn jas langs z'n gezicht als na
voorstel van het bestuur gaat zp een loonactie op
touw zetten.
Wij juichen dit plan ten zeerste toe. Dit doen wp
niet alleen omdat wp het noodzakelijk vinden dat de
arbeiders zorgen, dat de loonen minstens gelijken tred
houden met de stijging der levensbehoeften, doch ook
omdat door zoo'n actie bij de ongeorganiseerden het
besef moet komen, dat de organisatie steeds eD altijd
op de bres staat om de belangen der vakgenooten te
behartigen. Ook de leden worden meer in den strijd
betrokken, Intusschen wenschen wp de afdeeling succes
in haar pogen.
Het adres van den secretaris van de afdeeling Schiedam
van den Nederlandschen Schildersgezellenbond is
Th. Kersen, Willemshofje 1,
Derde cursusavond Ylaardingsche Bestuur
dersbond. Over de Duitsche vakbeweging sprak
H. Spiekman j. 1. Maandagavond en de beteekenis der
laatste groote stakingen.
Hoewel de kennis der vakbeweging in alle landen
hoogst belangrijk is, is de kennis der Duitsche vakbe
weging zeker wel de belangrijkste, om dat grondslag,
inrichting en methode dier beweging is gebleken te zpn
de eenig mogelijke om met succes de vakvereenigings-
sti'ijd te voeren.
Is in Engeland de vakbeweging opgebloeid voor en
naast de socialistische beweging zonder daarmede in
eenig verband te staan, is in Frankrijk de vakbeweging
voortgekomen uit de socialistische beweging, maar heeft
men er de rechte verhouding van de beide soorten
arbeidersbeweging tot elkander nog niet kunnen vinden,
in Duitschland is de verhouding tusschen de vak- en
de politieke beweging altpd geweest zooals wij die nu
hier kennen, n.l. de verhouding van ieders zelfstandig
heid op eigen speciaal terrein en die van overleg en
samenwerking bij zaken waar de belangen evenwjjdig
loopen. Daarbjj komt dat de Duitsche vakbeweging
vooral met belangstelling dient te worden gevolgd om
de voorspelling, die door de meest bekwame socialistische
theoreticus Karl Kautsky omtrent haar toekomst is
uitgesproken. Kautsky heeft voorspeld dat de tijd komen
moet waarop de sterke en machtige Duitsche vakbe
weging voor de arbeiders geen winst meer zal kunnen
behalen, maar zich tevreden zal moeten stellen met de
verdediging van het veroverde.
Als dat zoo js dan is daarmede het nuttelooze van
den vakvereenigingsstrpd aangegeven en zou alleen de
politieke „groote slag" voor de arbeidersklasse nog
goede gevolgen kunnen hebben.
Om te kunnen zien of Kautsky gelpk heeft is een
bespreking van de beteekenis der iaatste groote stakin
gen aan dit onderwerp verbonden. Vooraf echter een
woord over de ontwikkeling en den stand der Duitsche
vakbeweging.
Elke beweging en de beweging in elk land heeft
haar economisch en haar zielkundig karakter. Het
economisch karakter van Duitschland is dit, dat den
groei der beweging gelijken tred heeft gehouden met
de ontwikkeling der groot-industrie in Duitschland,
waai van het begin is gelegen in de stichting van het
zwaar werk.
In het donker van z'n wachthuisje, toen ie beademde
z'n koude knuisten, schokte de angst nog na door zpn
lpf en afgemat liet ie z'n armen rusten op z'n knieën,
de mouwen met ingetrokken handen tegen elkaar.
Tranen rolden uit z'n oogen over z'n eigen zwakheid.
Hp was bang geweest, hij, de kracht-kerel van toen.
Duizendmaal had ie geloopen over de loopplank, zonder
er bp te denken, zonder te vermoeden zelfs dat 't be
stond angst. Het groebelde in z'n kop of 't nou gedaan
was met 'm. Was ie nou heelemaal op? Ja hp voelde
't wel goed ze waren voor goed weg, de krachtdagen.
Slap zakte ie in elkaar, met hangend hoofd, als een
moe paard, en mijmerde over oude dagen, over de zee,
waarvan de wind de geluiden boven z'n hoofd mee
voerde en overhet Einde.
Zou hij nog eens de zee zien, eens?
Z'n gedachten gingen verloren in de herinneringen
van zijn lang zee-leven.
Eindelijk staarde hp niet meer. Z'n oogleden vielen
voor z'n starre oogen.
Hp sliep.
's Morgens werd ie in een rptuig, met bevroren
beenen, naar 't gasthuis gebracht.
SNUMA.