Vakbeweging, Uit Vlaardmgen. Stel niet uit tot morgen, wat ge hpden voor onze bazar doen kunt. it, komt zoo spoedig mogelijk een lpst halen bp het comité in „Constantia". Huisbezoekers, wanneer ge nieuwtjes opdoet, meldt het ons dan even. Bureau voor Arbeidersreclit. Gedurende let vierde kwartaal 1910 werd door 123 personen ons hreau bezocht, en werden 49 zaken door ons be handeld, als volgt verdeeld loonvorderingen 17, onge- vallenwet 1, belasting 17, militie 2, burgerlijke zaken 12. Huisli Verg. „Excelsior". Maandagavond j.l. vergaderde onze zangv. „Excelsior" huisüoudelijk. Na ""lening der gewone zaken, had de verkiezing plaats van bestuursleden, welke periodiek moesten aftreden, waarvan twee weer in functie weiden herkozen. De derde, de secretaris, werd gekozen om de plaats van voorz. in te nemen, die om drukke bezigheden zpn tnnctie heeft moeten neerleggen, terwpl het lid Korpel tot secretaris werd benoemd, Verder werd besloten deel te nemen aan een te Lekk-rkerk uitgeschreven muziek- en zangwedstrpd (of wel festival) op 2en Pinksterdag van dit jaar, waarvan een gezelligen uitgaansdag voor „Excelsior" worden gemaakt. Zoo mogelpk zal een speciale loot worden afgehuurd, waarmee dan tevens belang- itellende partijgenooten en geestverwanten kunnen gaan. En 't leste 't beste. Werd op voorstel besloten f 5 uit de kas te trekken voor de te houden Bazar, van- :ge de afd. op touw gezet. ..Kunst aan 't Volk." De tooneel-avond van Zaterdag heeft zeker wel aan aller verwachtingen vol- daan. De opgevoerde stukjes, vooral „Mijnheer Alphonse", lat begrepen werd en uitstekend ontvangen, werden meesterlijk gespeeld*en het publiek was den ganschen avond enthousiastisch gestemd. t Was dan ook een goede avond voor „Kunst aan 't Volk De zaal was goed bezet, beter als sommigen ver wachtten, maar toch had de opkomst grooter moeten zpn. Als men het werkelijk goed acht, dat de vereeniging laar groote, opvoedende taak blytt uitvoeren, om het publiek te ontwennen smakelooze, zeden- en karakter- ledervende spektakelvoorstellingen bp te wonen en het ie, veredelende, ontwikkelende tooneelspel onder het bereik vau het pp te voeden publiek te brengen, dan moét men die taak mogelijk maken door de uitvoeringen der vereeniging bij te wonen en mag men niet voor wissewasjes (alleen voor overwegende redenen) de vereeniging voor een financieel echec brengen. Het tekort zal nu zoo groot wel niet zijn, want de opkomst was redelijk, maar de uitvoeringen zpn, zooals kekend, zóó duur, dat één echec de heele kas wel eens kunnen plunderen. En dan stond het bestuur mo- geljjk nog met een programma, dat niet uit te voeren was wegens gebrek aan geld. Voorbeen gaf de bourgeoisie hier ter stede wel eens een tooneel-avond, waar dan de nette arbeider tegen linke entree ook wel eens mocht komen kpken. Tegenwoordig komt de bourgeoisie, voor zoover ze lich er niet te hoog voor acht, op visite bij de arbeiders, lie „Kunst aan 't Volk" hebben gesticht om de ver kopen affaire over te nemen en behoorlijk te exploiteeren Arbeiders, toont het zelfstandig bestaan van „Kunst aan 't Volk" op prps te stellen en laat het Concert, de vereeniging nu heeft aangekondigd op Zondag Feb'uari, door de zoo gunstig bekende mannen- aangvereeniging „Inter Nos" van Rotterdam te geven, let bewjjs ervan leveren, dat zij, die voorheen zoo weinig konden genieten van 't schoone, dat er te genieten is, het bestaan van „Kunst aan 't Volk" naar waarde weten te schatten. lat ze hem, den gevierde, Diet meer zouden bereikeD, kilden en brulden ze in hun woesten loop. Ze klem- zich vast aan windvlagen en in 't wanhopig echt om te grppen den slierenden sleep van den wind om te worden gevoerd over de anderen, hielden te elkaar vast bp de haren. Ia zpn gierende vaart voerde de wind slechts hun oude lokken mee. Het schip werd aan den horizon weggedragen. Er bleven alleen nog worstelende, woedende golven, ineengestrengeld als kampvechters De oude richtte zich op. Hp liet het rad los. Met z'n vuisten bevoelde-ie z'n borst, die 'm ppn deed van 't leunen. Beverig waggelend ging-ie, wezenloos bpna, naar de opplank terug, in de groeven van zpn rimpel-gezicht verborgen den weemoed over de tijden die heenge gaan waren. De verschansing kwam tot aan z'n middel en bp het klimmen kon h\j de besneeuwde loopplank met z'n verstpfde viDgers bpna niet aanpakken. Hp ging voor over liggen, met z'n borst op het hout eu trok moeilijk een knie op. Toen bp de andere knie ook opgetrokken lad, ging-ie voorzichtig, staan. Maar nu hp stond voelde-ie zpn hoofd zoo vreemd gonzen en z'n beenen zoo trillen, dat-ie Diet dorst overloopen. Hp was bang te vallen. Schuw keek-ie langs de kade of er niemand liep en liet zich toen weer op z'n knieën zakken, met zp handen grppend de plank. Zoo kroop-ie door de sneeuw naar den wal. Op de helft gekomen, dorst-ie Een hevig stuk klassenstrijd woedt er in België tusschen de mijnwerkers en het Belgische mpnkapitalisme. Het gaat om de toepassing en uitvoering van de in het vorige jaar aangenomen 9-urigen arbeidsdag in de mpnen. In de wet is den 9-urigen arbeidsdag vastgelegd, doch bij de behandeling der wet in Kamer en Senaat werd uitdrukkelijk gezegd dat de oude bepalingen omtrent arbeidsduur, waar die minder is dan 9 uur, van kracht zouden blijven. In Luik b.v. is de arbeid niet langer dan 7 uur. Dit komt hoofdzakelijk omdat het Luiksche kolengebied zeer rijk is aan kolen, er wordt daar in 7 uur even veel geproduceerd als in Charleroi en in het overige deel van Borinage in 10 of 11 uren per dag. De Luiksche kolenbaronnen willen echter ook den 9-urendag invoeren en het oude loon handhaven. De winsten zpn de heeren zeker niet groot genoeg en nu maken zp gebruik van hun ondernemersmacht, om nog meer uit de arbeiders te persen. Helaas zpn de mijnwerkers slecht georganiseerd. Van de ongeveer 27 duizend arbeiders, die in het Luikséhe mpngebied werken, zijn slechts 6000 a 7000 georganiseerd. Er staken nu ongeveer 16000 man en het is bpna zeker dat de staking zich spoedig zal uitbreiden. De maatschappijen doen alle moeite om de arbeiders tot het uiterste te brengen en worden daarbij bijgestaan door de autoriteiten. De maatschappijen die 74 mpnen in bezit hebben, zpn tevens eigenaressen van de woningen der arbeiders, en zijn ook begonnen met te dreigen de stakers uit hun woningen te zetten. Ook zpn de weekhuren ver hoogd, om zoodoende het gebrek al direkt zoo nppend mogelijk te maken. Ziet men dan nog de uittartende houding van al wat zich overheid noemt, dan is het bijna zeker dat de strijd zich zal uitstrekken over geheel België. Temeer daar de organisaties van mijnwerkers min of meer op de fransche wijze zpn geschoeid. Fabrieksarbeiders. Door het hoofdbestuur van de Nederiandsche Vereeniging van Fabrieksarbeiders zal een poging gedaan worden om organisatie te stichten onder de fabrieksarbeiders, Zjj belegde daarvoor, in verbinding met de S. B. B., een openbare vergadering, waar R. Stenhuis, propagandist der vereeniging, zal spreken over het Fabrieksarbeidersleven en de wegen tot verbetering. De vergadering zal gehouden worden in „Constantia", des avonds 6 uur. Wp vertrouwen erop, dat de poging zal slagen. De arbeiders van de Meel fabrieken, Chemische fabrieken, Gist- en Spiritus-fabriek en Kaarsenfabriek leven zeker niet onder zulke om standigheden, dat geen organisatie noodig is. Allen dus op naar de vergadering en nu eens voor goed de loomheid en onverschilligheid afgeschud. Wij vestigen de aandacht op achter staande advertentie van den Schie- damschen Bestuurdersbond Een goed werk gaat de atdeeling Schiedam van den Nederlandschen Schildersgezellenbond doen. Op niet verder, voelde sterker dat gonzen in z,n hoofd en werd bang bang. Even lag hp onbeweeglijk. 't Nacht-zwarte water voelde-ie als een eindelooze diepte onder zich. En in eens zag hp 't bolbleeke gezicht van den man voor z'n geest, dien ze gevischt hadden jaren geleden. Scherp zag hp bijzonderheden, groengele vlekken aan den hals en de handen, waaruit de groeven weggeweekt waren, opgezet als gummiballen. Open-gespannen mond met bruine tanden, die 't gelaat een afschuwelpken grijnslach gaven als van een indisch afgodsbeeld. Hp wilde niet zoowilde niet dat ze hem zouden ophalen óók als dien man, morgenovermorgen misschien. 't Was of de hevige wind, die z'n jas wild fladderen liet om z'n magere knoken, hem wou duwen in 't niet- te-ziene. zacht klokkende water. Heftig greep io de plank. In-koud werden z'n knieën nu en vlijmend brandde de sneeuw in zpn handen. Het schichtte door z'n hoofd dat ie moest en rukte de angst weg uit z'n hoofd. h' Verder kroop hij weer en hoorde het doffe plompen van de plakken sneeuw, die van de plank in het water schoven. Zpn oogen stonden schrik-groot. Met eiken nienwen greep vooruit trok het paars geschrompelde vel van z'n handen strak, de nagels wit van krampachtig knijpen. Toen hij op den wal stond, streek ie met de koud- natte mouw van zijn jas langs z'n gezicht als na voorstel van het bestuur gaat zp een loonactie op touw zetten. Wij juichen dit plan ten zeerste toe. Dit doen wp niet alleen omdat wp het noodzakelijk vinden dat de arbeiders zorgen, dat de loonen minstens gelijken tred houden met de stijging der levensbehoeften, doch ook omdat door zoo'n actie bij de ongeorganiseerden het besef moet komen, dat de organisatie steeds eD altijd op de bres staat om de belangen der vakgenooten te behartigen. Ook de leden worden meer in den strijd betrokken, Intusschen wenschen wp de afdeeling succes in haar pogen. Het adres van den secretaris van de afdeeling Schiedam van den Nederlandschen Schildersgezellenbond is Th. Kersen, Willemshofje 1, Derde cursusavond Ylaardingsche Bestuur dersbond. Over de Duitsche vakbeweging sprak H. Spiekman j. 1. Maandagavond en de beteekenis der laatste groote stakingen. Hoewel de kennis der vakbeweging in alle landen hoogst belangrijk is, is de kennis der Duitsche vakbe weging zeker wel de belangrijkste, om dat grondslag, inrichting en methode dier beweging is gebleken te zpn de eenig mogelijke om met succes de vakvereenigings- sti'ijd te voeren. Is in Engeland de vakbeweging opgebloeid voor en naast de socialistische beweging zonder daarmede in eenig verband te staan, is in Frankrijk de vakbeweging voortgekomen uit de socialistische beweging, maar heeft men er de rechte verhouding van de beide soorten arbeidersbeweging tot elkander nog niet kunnen vinden, in Duitschland is de verhouding tusschen de vak- en de politieke beweging altpd geweest zooals wij die nu hier kennen, n.l. de verhouding van ieders zelfstandig heid op eigen speciaal terrein en die van overleg en samenwerking bij zaken waar de belangen evenwjjdig loopen. Daarbjj komt dat de Duitsche vakbeweging vooral met belangstelling dient te worden gevolgd om de voorspelling, die door de meest bekwame socialistische theoreticus Karl Kautsky omtrent haar toekomst is uitgesproken. Kautsky heeft voorspeld dat de tijd komen moet waarop de sterke en machtige Duitsche vakbe weging voor de arbeiders geen winst meer zal kunnen behalen, maar zich tevreden zal moeten stellen met de verdediging van het veroverde. Als dat zoo js dan is daarmede het nuttelooze van den vakvereenigingsstrpd aangegeven en zou alleen de politieke „groote slag" voor de arbeidersklasse nog goede gevolgen kunnen hebben. Om te kunnen zien of Kautsky gelpk heeft is een bespreking van de beteekenis der iaatste groote stakin gen aan dit onderwerp verbonden. Vooraf echter een woord over de ontwikkeling en den stand der Duitsche vakbeweging. Elke beweging en de beweging in elk land heeft haar economisch en haar zielkundig karakter. Het economisch karakter van Duitschland is dit, dat den groei der beweging gelijken tred heeft gehouden met de ontwikkeling der groot-industrie in Duitschland, waai van het begin is gelegen in de stichting van het zwaar werk. In het donker van z'n wachthuisje, toen ie beademde z'n koude knuisten, schokte de angst nog na door zpn lpf en afgemat liet ie z'n armen rusten op z'n knieën, de mouwen met ingetrokken handen tegen elkaar. Tranen rolden uit z'n oogen over z'n eigen zwakheid. Hp was bang geweest, hij, de kracht-kerel van toen. Duizendmaal had ie geloopen over de loopplank, zonder er bp te denken, zonder te vermoeden zelfs dat 't be stond angst. Het groebelde in z'n kop of 't nou gedaan was met 'm. Was ie nou heelemaal op? Ja hp voelde 't wel goed ze waren voor goed weg, de krachtdagen. Slap zakte ie in elkaar, met hangend hoofd, als een moe paard, en mijmerde over oude dagen, over de zee, waarvan de wind de geluiden boven z'n hoofd mee voerde en overhet Einde. Zou hij nog eens de zee zien, eens? Z'n gedachten gingen verloren in de herinneringen van zijn lang zee-leven. Eindelijk staarde hp niet meer. Z'n oogleden vielen voor z'n starre oogen. Hp sliep. 's Morgens werd ie in een rptuig, met bevroren beenen, naar 't gasthuis gebracht. SNUMA.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1911 | | pagina 3