No. 49.
Zaterdag 4 Februari 1911.
10e Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
PAUL SINGER
Berichten.
Zorgt voor uw kiesrecht.
./e Bazar zal gehouden worden
van 18 tot 22 MAA.RT a. s,
Zorgt er voor tijdig uwe bijdrage
in te leveren: Liduinastraat 10.
Het werkloozendebat in den
Gemeenteraad»
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal
franco per post 40 cent
Losse nummers 3 cent
bij vooruitbetaling.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stokken voor het eerstv. nummer moeten
u i t e r 1 ij k Dinsdagsavonds 9 uur in ons bezit zijn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Consiantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingeh J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Deze week trof de internationale Sociaal-Democratie
een gevoelige slag. Een barer bekwaamste leiders, onze
partijgenoot Paal Singer, overleed. Degenen, die bekend
zjjn in de internationale arbeidersbeweging, weten welk
een verlies dit als: erven in heeft, inzonderheid voor
de Dnitsche sociaal-democratie, die een harer beste
leiders in hem verliest.
Van nu af is Brochnren-bandelaar onzer afdeeling
S. K. v. d. Berg. Partjjgenooten, welke nog iets
met den brocbuienhandel te verrekenen hebben, worden
verzocht dit zoo spoedig mogelijk te doen, anders zal
binnen korten tijd hun een kwitantie gepresenteerd
worden.
Oproep. Alle huisbezoekers voor het Volkspetition-
nement worden a. s. Zondagmorgen, 5 Februari, te 10ï/t
uur, in Constantiaverwacht.
Niet één huisbezoeker mag wegblijven. Breng allen
uw lijst der handteekeningen mede.
Zjj, welke zich alsnog voor huisbezoek wenschen op
te geven, zijn ook welkom.
Zonder eigen aangifte komen op de kiezerslijst:
De belastingkiezers, dat zijn zij, die iu de een
of andere rpks >elasting (personeele-, g:ond-, bedrjjfs-
en vermogens-belasting) zjjn aangeslagen en hun aanslag
over 1910 hebben voldaan vóór 1 Februari 1911.
Heeft men den aanslag over 1910 niet vóór 1 Februari
voldaan, dan kan men door eigen aangifte er nog
opkomen onder voorwaarde dat die aanslag over 1910
vóór 1 Maart is betaald en men zich met het
voldaan aanslagbiljet vóór 1 Maart aan het
Stadhuis gaat opgeven
Belastingkiezers, die in 1910 uit een andere ge
meente naar Schiedam zjjn gekomen, moeten met hun
voldaan aanslagbiljet uit die andere gemeente zich
tnsschen 1 en 15 Februari op het Stadhuis laten
iiischrjjven anders komen zij niet op de kiezerslijst.
Aangifte is noodig voor alle andere kiezers,
voor wie de volgende regels gelden
Examenkiezers, waartoe zoowat ieder met eenig
diploma gerekend wordt. Dezen moeten zich zelf als
kiezer aanmelden met opgave van het examen (diploma)
op grond waarvan zjj kiezer kunnen zjjn. Iu de ge
meente waar zij wonen, is éénmaal aangifte voldoende.
Bij verhuizing naar een andere gemeente moeten zij
zich daar opnieuw opgeven. Aangifte tnsschen 1 en 15
Februari.
Woningkiezers. Wie te Schiedam f 1.75 of meer
per week verwoont en niet méér dan éénmaal in 1910
verhuisd is eD geen andereu grond voor het kiezer
schap heeft, kan als woningkiezer ingeschreven worden,
maar moet zich elk jaar op nieuw tnsschen 1 en 15
Februari opgeven op het Stadhuis.
Loonkiezers. Wie ten minste f9.per week
verdient en van 1 Januari 1910 tot 31 Januari 1911
niet meer dan tweemaal van werkgever(geefster) is ver
wisseld, kan zich als loonkiezer laten inschrijven. Wie
reeds het vorige jaar loonkiezer waren, krijgen een
biljet om in te vullen thnis en moeten voor goede in
vulling en tijdige terugbezorging van dat biljet tnsschen
1 en 15 Feb uari zorg dragen. Indien zij zulk een
biljet niet yóór 1" Februari hebben ontvangen, kunnen
zij het aan het stadhuis gaan halen.
Spaarbankkiezers. Wie tenminste f 100 op het
Grootboek of f50 op een Spaarbank hebben staan,
kunnen zich,, onder overlegging van hun bewjjs van
inschrijving, tnsschen 1 en 15 Februari als kiezers laten
inschrijven op hét stadhuis. Eigen aangifte is ook voor
hen, ieder jaar opnieuw, noodig.
Kiezer voor de Tweede Kamer en de Pro
vinciale Staten kunnen worden alle mannen, die
uiterlijk 15 Mei 1911 den 25-jarigen leeftijd hebben
bereikt, en aan de bovengenoemde voorwaarden voldoen.
Om kiezer voor den Gemeenteraad te worden
moet men aan de bovengenoemde voorwaarden voldoen
en bovendien aangeslagen zijn in de plaatselyke
inkomstenbelasting.
Het verkiezingsbureau der S. D. A. P. houdt van
heden af iederen avond tnsschen 8 en 10 unr
zitting in Constantia om de inschrijvingsformulieren
voor de belanghebbenden in te vullen en alle gewenschte
inlichtingen te verschaffen. Belanghebbenden kunnen
zich dns daar vervoegen.
Partijgenooten en geestverwanten, het is uw plicht
thans, ieder in eigen omgeving te onderzoeken, ivie als
kPzer opgegeven kan worden en de belanghebbenden
naar Constantia te zenden.
Wie in Constantia zyn stnkken in orde
heett laten maken, is daarmee van de zaak
afhet bureau zorgt dan voor de rest.
Waar in het vorig no. onze raadsverslaggever zjjn
taak aanving, die in dit no. beëindigd wordt, om een,
zij het ook beknopt, verslag te geven van het debat, in
de laatste raadszitting gevoerd over het voorstel-De Bruin,
om het Werkloozenfonds los te maken van de Arbeids
beurs, daar is het hier niet te doen om het gesprokene
nogmaals te releveeren, maar willen we slechts enkele
der voornaamste passages der discussie naar voren
brengen.
En dat is noodig, omdat het publiek, dat inderdaad
belang blijkt te stellen in den gevoerden strijd, uit de
couranten, verslagen die nit den aard der zaak ook
maar gedeeltelijk het gesprokene kunnen weergeven
niet in staat is daaruit een behoorlijk overzicht te ver
krijgen, noodig om te oordeelen.
O zeker, de oppervlakkig en
hebben hnn oordeel reeds gereed!
De anti's wisten al vóór het debat had plaats gehad,
dat Goslinga de overwinnaar wasde katholieken,
voorgel, .ogen door de broddelarjj die „Uit onze Vroed
schap" betiteld wordt en gewoonlijk vertelt voor volle
waarheid wat alléén aan het bijzondere waarnemings
vermogen van dat broodschrijvertje van de Nieuwe
zich heeft voorgedaan, wisten het al
dat de „roode vroede" het zonder
meer heeft afgelegd
die allen hadden geen nader verslag, hebben in den
regel heelemaal geen verslag noodig
om er tóch alles van te weten
't Is mogelijk dat men hier of daar zoo'n-alles-van-
weter tegen z'n boddy loopt en dat het wenschelijk is
ADVERTENTIËN: 71/» cent per regel.
Arbeidersverenigingen 3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
hem met een paar feiten den grooten mond te stoppen
daarvoor geven we hier de fourage.
De verdediging van het voorstel was door De Brnin
zéér principieel opgezet.
Voor wie een klein beetje begrip van sociale economie
heeft, is het duidelijk, dat jaist het werkloozen-vraag-
stuk een der wonde-plekken van de huidige maatschappij
is, waartegenover alle burgerlijke groepen, van de
meest conservatieve tot de meest demokratische, van de
klerikale reaktie tot de vrijzinnige demokraten toe
geheel machteloos staan!
O zeker, wij nemen aan, dat ze van diepe droefheid
vervuld zijn over de ellende, door de werkenloosheid
veroorzaakt. En wjj nemen eveneens aan, dat ze wel
willen medewerken om die ellende te bestrijden de
een wat meer als de ander.
Maar 'zij kannen niet. Zjj knnnën niet anders
doen als een beetje peuterwerk verrichten, omdat ze
het kwaad
niet in zjjn oorzaak mogen aantasten
De oorzaak der werkloosheid schuilt in de kapitalis
tische voortbrenging schuilt in de voortbrenging alléén
om winst! Als er veel vraag is naar jenever, dan
laat de brander veel jenever maken, niet omdat hij
dat aardig vindt, maar omdat hij den jenever verkoopen
kan met winst. Dan is er drukte in de branderijen,
drukte, die weer van invloed is op de distilleerderijen,
op de flesschenfabrieken, op de kistenmakerijen, op het
transport, welke bedrijven hun fleurigheid óók weer
overbrengen op andere bedrijven en als er dns voor
den handelaar in jenever te verdienen valt, is er nit
den aard der zaak drukte in al die bedrijven, die met
de jeneverfabricage annex zijn en is in die bedrijven
de werkloosheid dns gering.
Zóó is het in de jenever-industrie, door ons als voor
beeld genomen, maar zóó is het in elk ander bedrijf
precies eender.
Maar nn het tegenovergestelde. Er is op de jenever-
markt weinig vraag en dns, waar van alle kanten
wordt aangevoerd, weinig te verdienen. Dan krimpt
de brander zijn voortbrenging in, want wat hij meer
maakt als een zekere hoeveelheid, kan hij tóch niet
met winst verkoopen. Hjj stookt een paar bak minder
zooals het .heetkan het wel met een mannetje minder
doenin de distilleerderij doet men het dan óók wel
met een mannetje minder, op de kistenmakerjj, kuiperij
enz., enz., idem, idem, daar slentert het leger der
werkloozen reeds, onschuldig aan hnn lot, want zij
waren het niet die de markt drukten.
Dat is het constateeren van
de oorzaak der werkloosheid,
het feit in zijn naaktheid, waarvoor velen de oogen
wel willen sluiten, maar door de sociaal-demo-
k r a t e n in het bijzonder altijd wéér in het volle
licht geplaatst.
Wij wijzen, tegenover alle domme ontkenningen, altijd
wéér naar de groote oorzaak van het kwaadhet
voortbrengen in 't wilde weg, zonder orde, zonder
regel, niet naar behoefte maar om w i n s t. En dat
systeem geeft wel zijn tijden van bloei, maar ook
zjjn barre tijden van malaise
de reaktie na een b'oeitijd drukt ook al weer niet op
één enkel bedrijf, doch spreidt haar neerslag uit over
zelfs ver verwijderde industrieën; de een sleept den
ander meewat in tijden van bloei is groot geworden,
kan zich plots niet meer staande honden zaken worden
opgeheven, andere komen in staat van faillissement
tallooze industrieën kunnen hun financieele verplichtingen
niet nakomen, jagen financiershuizen naar een bankroet,
en wéér zjjn verschillende anderen ervan de dupe.
Zoo rammelt de industriëele depressie (neerslag) aan
heel het samenstel onzer maatschappijen als men de
oorzaken der werkenloosheid wil onderkennen, is het
maar de vraag, of men er gezicht op heeft, op welke
grondslagen het hedendaagsche voortbrengingssysteem
is, hoe het eene bedrijf volkomen afhankelijk is van
het ander.
Voor wie het boven aangegeven verband verstaan
