No. 25.
Zaterdag 19 Augustus 1911.
lie Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH nEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker.
Aan
de Nederlandsche Arbeiders!
Arbeiders van Nederland!
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal I
franco per post 40 cent bij vooruitbetaling.
12 cent per maand t
Losse nummers 3 cent.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stnbken voor het eerstv. nummer moeten
uit,erliik Dinsdagsavonds 9 uur in ons bezit zjjn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27,
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan keerns te geven aan de Administratie.
Sociaaldemocratische Arbeiderspartij in Nederland.
Kameraden
Mannen en Vrouwen!
Dinsdag 19 September, den dag der opening van
de Staten-Generaal, zal het adres om invoering van
algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen aan de
Regeëring worden aangeboden.
Honderdduizenden uwer hebben onder dat adres
hun naam gezet en vele andere honderdduizenden,
die wij niet konden bereiken' of die onder den invloed
van tegenstanders der strijdende arbeiderspartij be
zwaar maakten, aan eene door die Partij geleide
beweging hun steun te verleenen, deelen met ons den
eisch van algemeen kiesrecht.
Van de ontvangst, die dezen eisch bij Regeering
en Staten-Generaal te beurt valt, zal het afhangen,
welken directen invloed de arbeiders in het vervolg
op de wetgeving zullen uitoefenen. Het lot van dit
ons adres bepaalt in zekere mate uw lot, voor zoover
dit afhangt van de wijze, waarop Staatsbestuur en
wetgeving zich jegens de arbeiders gedragen. De
mbieding van dit adres is dus een feit van betee-
kenis voor alle arbeiders.
De beweging voor algemeen kiesrecht, door ons
sinds een twaalftal jaren opnieuw begonnen, heeft
niet slechts alle tot zelfstandigen strijd op politiek
en vakvereenigingsgebied georganiseerde arbeiders
voor de verovering van dat machtsmiddel mobiel
gemaaktmaar eindelijk ook de opvolgende regee
ringen gedwongen, de herziening der Grondwet op
dit punt ter hand te nemen. De Staatskommissie
voor Grondwetsherziening, door de Regeering be
noemd, heeft tot voornaamste taak eene wijziging
voor te bereideft van art. 80 der Grondwet, rege
lende het kiesrecht. Waar het belang der bezittende
klasse zich eerder tegen uitbreiding van het kiesrecht
verzet, dan dat het haar daartoe zou drijven waar
de ervaring dan ook leert, dat de burgerlijke par
tijen, zelfs waar zij zich vóór het algemeen kiesrecht
verklaren, dit maar al te gemakkelijk opofferen aan
tijdelijk voordeel of aan vrees voor machtsvermeer
dering der arbeidersklasse en waar de schrome
lijke verwaarloozing van arbeiderseischen door alle
opvolgende regeeringen de noodzakelijkheid voor de
arbeiders, om zelve het roer van staat te sturen, zoo
duidelijk in het licht stelt daar Voelt ieder, hoe
zeer de arbeidersklasse haar plicht zou verzaken, in
dien zij deze aanhangige grondwetsherziening liet
passeeren, zonder te pogen, haar door krachtige
uiting en demonstratie harer eischen en nooden,
zooveel mogelijk dienstbaar te maken aan dé ver
sterking harer positie in den Staat. Elke zwakheid
of nalatigheid, door haar in dit opzicht betoond, zou
zich wreken door blijvende ontrechting en benadee
ling in de toekomst.
In dit verband is de aanbieding van het petition-
nementsadres op 19 September de eerste daad der
arbeiders in hunne aktie voor grondwetsherziening.
Zijn onze eischenzuiver algemeen kiesrecht voor
beide seksen, door geen ondemokratische bijvoegse
len of wijzigingen in de staatsinrichting vervalscht,
in het adres zelf duidelijk geformuleerd en toegelicht
is het aantal handteekeningen onder het adres
op zich zelf het bewijs van instemming met dien
eisch onder een groot deel der arbeiders de aan
bieding zelve van het adres dient te zijn een zoo
danige demonstratie van onzen ernst, onze vurige
begeerte en onzen onverschrokken wil, om het doel
te bereiken, dat zij het den machthebbers onmogelijk
maakt, met allerlei drogredenen hunne ooren te slui
ten voor deze stem om recht, die er opgaat van de
te lang misleide en gepaaide arbeidersklasse.
Zoo zal de demonstratie van 19 September moeten
zijn voor de grondwetsherziening van thans, wat die
van September 1885 is geweest voor die van 1887,
welke zeer zeker zou zijn afgestuit op de onderlinge
twisten der burgerlijke partijen, indien niet die kies-
rechtbetooging de machthebbers tot nadenken en
tot gedeeltelijk toegeven had gebracht.
Het is op dezen grond, dat het jongste Kongres
onzer Partij besloot, de kiesrechtdemonstratiè van
dit jaar niet te houden op een Zondag, maar vast
te knoopen aan de aanbieding van het adres en deze
te doen plaats vinden op dien dag, waarop deoogen
van het gansche volk zijn gericht op Regeering en
Volksvertegenwoordiging, als laatstgenoemde door de
Koningin op plechtige wijze wordt geopend. Zoolang
van de dertien 25-jarige mannen vijf buiten het kies
recht zijn gesloten en wel om redenen van minderen
maatschappelijken welstand zoolang in het alge
meen de klasse, die alle middelen tot voortbrenging
van den volksrijkdom bezit, den Staat blijft beheeren
en inrichten in haar belang, tot handhaving van het
stelsel, dat haar de macht en den rijkdom verzekert
op kosten der groote werkende massa zóólang
kunnen wij in deze plechtige opening niet anders
zien dan eene demonstratie der heerschende klasse,
van haar oppermacht en rijkdom, van haar weelde
en geweld. Dat de Koningin het middelpunt is van
deze demonstratie, verandert niets aan dat haar ka
rakter. Integendeel komt dit te duidelijker aan het
licht door de schittering van goud en ridderorden,
die van den koninklijken stoet afstraalt en door het
militair vertoon, dat hem begeleidt.
Wij nu wenschen, dat op dien Dinsdag, wanneer
de koninklijke stoet in het Paleis is teruggekeerd,
een andere stoet zal trekken naar het Binnenhof,
die door zijn wezen en doel, door zijn eenvoud en
ernst, voor gansch het volk zal spreken van dien
eisch, dien het strijdend deel der arbeiders stelt,
den eisch van volledige medezeggingschap hunner
klasse in het bestuur van den Staat. Wij willen de
aandacht van het volk, dien dag gevestigd op den
glans en het vertoon der autoriteiten van het bur
gerlijk kapitalistisch gezag, voor een oogenblik aflei
den op wat er leeft, wat er geleden en gestreden,
wat er terecht geëischt wordt door de groote massa,
van wier arbeid en armoede, van wier achteruit
zetting en verwaarloozing 'die heerschende Jklasse leeft,
geniet en heerscht. Als de schittering der bourgeoisie
is verdwenen willen wij den ernst en den onverzet-
telijken wil demonstreeren van die overtalrijke klasse,
om langs den weg van wet en orde, met de wapenen
die zij smeedt uit hare politieke rechten, in een
eerlijken open strijd om de macht in den Staat,
zich te verheffen uit armoede en verwaarloozing
zich vrij te maken van de oppermacht dergenen, die
leven van hare uitbuitingden staat om te vormen
van een instrument tot knechting en kneveling der
arbeiders tot een middel, om hen te helpen in hun
streven naar politieke en ekonomische vrijmaking.
Laat niemand en niets u afhouden van te beden
ken, dat wat daar op den derden Dinsdag van Sep
tember onder onze leiding in Den Haag zal geschie
den, een uiting is van uwen wil, een stuk strijd
voor uw recht, een opkomen voor uw belang.
Laat op dien dag uw hart met ons zijn 1
Laten uwe vereënigingen in onze betooging zijn
vertegenwoordigd door uwe afgevaardigden met de
banieren van uwen strijd.
Trekt verder op dien dag in zoo groot mogelijken
getale naar Den Haag, om te toonen, dat ook, wan
neer er grootere offers moeten worden gebracht
dan eene Zondagsbetooging eischt, duizenden arbei-
ADVERTENTIËN: 71/, cent per regel.
Arbeidersvereenigingen 3 cent per regel.
B|j abonnement belangrijke korting.
ders uit alle deelen des lands het zich tot een eer
en plicht rekenen, voor de zaak van het algemeen
kiesrecht die offers te brengen.
Komt in zoo groot mogelijken - getale, mannen en
vrouwen!
Vooral ook gij, vrouwen
Reeds toondet gij door uwe verrassend groote deel
neming aan ons adres, dat gij de burgerlijke dames
niet noodig hebt als voorvechters in den seksestrijd,
doch met en naast de mannen uwer klasse deel
eischt in den klassenstrijd en het algemeen kiesrecht,
ook voor vrouwen, eischt, om het als wapen in dien
strijd te gebruiken. Gij weet, dat gij niet op de
mannen uwer klasse, doch op de bezittende klasse
alles moet veroveren, wat uwen kinderen brood, dek
sel en voldoend onderwijs, u zelve bescherming tegen
de winzucht van het kapitaal, uw gezin een goede
woning, steun bij ziekte, bevalling, werkloosheid en
ouderdom verzekert en dat gij DAARVOOR het
kiesrecht noodig hebt.
Welaan, voltooit uw werk voor ons petitionnement,
door op den derden Dinsdag met ons mede te be-
toogen in de residentie, den zetel der Regeering van
het burgerlijk gezag
Maar wij weten, dat velen uwer verhinderd zijn
naar Den Haag te gaan en geven daarom ieder
arbeider de gelejgenheid op zijne woonplaats zelve
de betooging mede te maken.
Den Maandagavond te voren zal overal, waar zich'
een of meer organisaties bevinden, die deelnemen
aan de kiesrechtbeweging, in verband met de Dins-
dagbetooging, voor het algemeen kiesrecht worden
gedemonstreerd. Voor zoover de plaatsen liggen aan
spoor of tram, waarmede dien avond de afgevaar
digden ter betooging naar Den Haag vertrekken,
zal de plaatselijke demonstratie bestaan in het doen
van uitgeleide aan de vertrekkende afgevaardigden
met vaandels en muziek. Waar dit niet kan, zal een
openbare vergadering plaats vinden door een optocht
voorafgegaan.
Zoo zal de betooging in Den Haag slechts zijn een
deel, en wel de bekroning, van een reuzenbetooging
voor het algemeen kiesrecht over het gansche land.
Hoezeer de bourgeoisie deze betooging vreest, blijkt
uit de wijze, waarop in de burgerlijke pers de auto
riteiten en de bevolking ertegen worden opgeruid.
De Regeering wordt aangespoord, de deputatie, die
het adres aanbiedt, op den door ons vastgestelden
tijd niet te ontvangende gemeentelijke autoriteiten,
om ons de vergunning voor den optocht te onthou
den er wordt gewerkt op de oranjeliefde van een
deel der ingezetenen, door het voor te stellen, alsof
onze betooging zou gericht zijn tegen de Koningin,
inplaats van tegen den onwil, de traagheid en de
opperheerschappij der bezittende klasse en vóór het
recht en de verheffing der arbeiders.
Laat u door dit alles niet van de wijs brengen,
evenmin als wij ons door iets zullen laten weerhou
den, de rechten, die in de grondwet en de andere
wetten en verordeningen ook voor de arbeiders zijn
neergeschreven, te gebruiken, om op den tijd en de
plaats, die ons gelegen komt, voor onzen eisch op
volkomen wettige wijze te betoogen. Dat de Koningin
tusschen een uur en half twee over de straten van
Den Haag is gegaan, kan en mag geen reden zijn,
om het strijdbaarste en meest ontwikkelde deel der
arbeiders, tevens de voorhoede hunner gansche klasse,
te beletten, tusschen half twee en drie uur diezelfde
straat te gebruiken, ten einde volk en Regeering
op de meest indrukwekkende wijze, doch volkomen
binnen de perken van wet en orde, te spreken van
den eisch, waarin al hetgeen zij begeert en nastreeft
op politiek en sociaal gebied is samengetrokken en
waarvoor zij een eerbiedwaardigen strijd van twaalf
jaar achter den rug heeft.
Ons dit recht, op welke schijngronden dan ook, te
willen ontnemen, dat moge de hartewensch zijn van
allen, die met leede oogen zien, dat onze beweging
sterker, onze eisch om recht dringender en bij de
bevolking sympathieker wordt tot zulk onrecht
achten wij de betrokken autoriteiten vooralsnog niet
in staat en, mocht het worden begaan, dan zal het
toch slechts de wijze, waarop wij betoogen, kunnen
MOKER
