Ditjes en Datjes.
Vakbeweging.
Voor onze Vrouwen.
Sektarisch Socialisme?
1885 eene redevoering in de Kamer, waarin het vol-
I gende voorkwam
„Het is zoo, men kan steeds de uitbreiding van het
kiesrecht weigeren, in de hooptijd gewonnen, veel
gewonnenmaar men moet zich niet voorstellen,
dat het volk er zich ook bij neder legtdat volk
stoort zich zeer weinig aan de besluiten der Staten-
Generaal, zoodat dit het gevolg wordt, dat voortdu
rend de eischen bij het volk zich uitbreiden en wij
niet meer gelijken tred houden met het volk en het
volk met ons. Wanneer wij tijdig de bakens verzet
ten, dan zal het volk blijven gevoelen, dat wij zijne
vertegenwoordigers zijn, maar indien wij halsstarrig
blijven volhouden, dat het tegenwoordige beperkte
kiezerspersoneel voldoende is, dan zal toch de tegen
overgestelde opinie zich uitbreiden onder het volk
en zullen wij opeens moeten toegeven, wat wij nu op
verstandige wijze langzaam zouden kunnen tot stand
I brengen."
Uit den katholieken hoek werd toen geroepen
„nooit".
Toentertijd achtte de heer Lohman het zijn plicht
I te strijden voor kiesrechtuitbreiding en maakte daar
van gebruik. Thans!, nu de socialisten en over 't
algemeen de vooruitstrevenden in den lande de tijd
gekomen achten te strijden voor het algemeen kies
recht, opdat daardoor de thans ontrechten medezeg
gingschap zullen bekomen, thans roept de heer Loh
man, wanneer de vertegenwoordigers der arbeiders
partij het woord slechts vragen om voor hun recht op
I te komen, „nooit'.', liefst geen woord daarover.
Hem en de zijnen werd door de liberalen destijds
I het woord gelaten, alleen de laatsten voldeden niet
aan hunne wenschen. Thans mogen de sociaal-demo
cratische afgevaardigden van hun recht om te spre
ken geen gebruik maken wanneer en op den tijd,
I dien zij daarvoor het geschikste achten.
Zoo ziet men, andere tijden, andere menschen.
Naar ,,Constantia".
Waar de exploitatie van de groote zaal van „Con-
I stantia" op Zondag zulke uitstekende resultaten op
levert en ook Zaterdag het bezoek zóó groot is, dat
de ontspanningszaal reeds lang veel te klein is geble
ken, daar wordt a.s. Zaterdag (14 October) begonnen
met ook 's Zaterdags-avonds de groote zaal voor het
publiek open te stellen.
Wij zijn overtuigd, dat „Constantia" meer en meer
I zal worden het verzamelpunt der georganiseerde ar
beiders de plaats, waar zij elkaar ontmoeten, elkaar
verstaan, leeren waardeeren en zich onderling amu-
I seeren.
Zoo is het reedszoo moet het doorzetten en
I algemeener nog worden door ieen flinke gramaphoon
er te plaatsen, alsmede door de aanschaffing van
gezelschapsspelen hopen wij het verblijf in „Constan-
tia" nog steeds te veraangenamen.
Daarom willen wij het bezoek aan ons eigen Ge-
bouw elkeen aanbevelen 1
Het damspel.
De exploitatie-commissje voor het gebouw zou gaarne
I nog eenige damspelen hebben, waaraan bepaald be
hoefte is.
Wie haar soms ter wille kan zijn, wordt verzocht
I hiervan kennis te geven aan den voorzitter P. de
1 Bruin.
Belasting-reclame.
Van het Bureau voor Arbeidersrecht schrijft men
I ons
Het gebeurt maar al te dikwijls, dat de menschen
een belastingbiljet thuis ontvangen, dat hun erg hoog
voorkomt en dat ze met een boos gezicht in een
hoek gooien om het te vergeten.
Na een poos ontvangen ze een boetebriefje van 5
cents, omdat de belasting niet op tijd betaald is, dan
schrikt men op, raast over den hoogen aanslag en
zweert bij kris en bij kras dat men zooveel niet
betalen kan en gaatreclameeren.
We krijgen zoo op het Bureau nog al eens van die
soort reclamanten, die we terugzenden moeten met
de boodschap: „U is te laat. De tijd voor reclame
I is, verstreken
Dan komen de jeremiades los. Is er nu toch heusch
niks aan te doen Ik verdien maar zooveelEen
ander op de fabriek verdient nog meer dan ik en
betaalt heelemaal geen belasting Enz. enz.
Wie meent te hoog te zijn aangeslagen, moet niet
met reclameeren wachten tot er een boetebriefje is,
want dan is er niets meer te reclameeren
Men zij dus gewaarschuwd
herdenking van dit feit zijn Maandagmiddag de leden
der gascommissie met B. en W. en de raadsleden
Beukers plus Klein op den watertoren bijeengekomen,
hebben daar zoo'n beetje gefuifd en lekkere port
gedronken.
s Avonds zijn de heeren nog ieens in „Maison van
der Heijden" bij elkaar geweest, waar ze ook wel
niet op een droogje gezeten zullen hebben.
Een poosje geleden had de gasfabriek ook al zoo'n
fuifje, maar dat is meer stiekem gevierd door de
heeren.
Geen wonder, dat alle lekkerbekken graag in com
missies zitten en dat ze er de dwarskijkers uithouden
Maar wie betaalt eigenlijk de rekening voor die
slemppartijen Zou de gemeente dat óók mogen
weten
De heeren Nolet c.s. zullen dat toch zeker niet op
kosten van onvermogen doen Dat zouwel schan
delijk wezen
Wie er iets van weet te vertellen, mag het in „De
Moker" doen. We houden er een mooie plaats voor
open.
De obstructie-vergadering
met Duijs als spreker is uitstekend geslaagd. Voor
een overvolle zaal gaf onze partijgenoot een scherpe
critiek op de domperstactiek van Lohman en consorten.
Er volgde een onbeduidend debatje op met een
christelijk jongmensch.
De collecte voor het verkiezingsfonds bracht f7.10 op.
Uit de afdeeling.
Zondagmorgen j.l. vergaderde de afd. huishoude
lijk. Medegedeeld werd o.a. dat sinds de vorige ver
gadering wederom 17 nieuwe leden waren inge
schreven.
Bij de vaststelling der winterpropaganda werd een
commissie gevormd, welke door middel van huisbe
zoek zoo krachtig mogelijk zal werken voor onze
pers en onze beginselen.
Tevens werd besloten dit jaar een openbare Kerst-
vergadering te beleggen, met zoo mogelijk Van Leeu
wen als spreker.
Inzake de bibliotheek werden verschillende nood
zakelijke reorganisatie-voorstellen goedgekeurd. Tot
bibliothecarissen werden benoemd D. de Pater en
P. van Ruiven 'Sr.
Het bestuur, hetwelk periodiek moest aftreden, werd
in zijn geheel weder herkozen.
Het feit, dat de afd. thans ruim 1 2V2 jaar bestaat,
zal zoo spoedig mogelijk feestelijk worden herdacht.
De Afd.-secr.
Het erfpachtsdebat.
Bij het in de raadsvergadering van 1.1. Dinsdag
gehouden debat over het erfpachtstelsel, stemden van
de zes aanwezige vrijzinnigen, drie vóór en drie tegen
I het voorstel-De Bruin.
Inderdaad, aan zoo'n partij heeft men wel houvast
Wij komen op dit leerzame debat nader terug.
Wie betaalt die grappen
De waterleiding had den ien October 25 jaren
lang den ingezetenen te duur water geleverd en ter
Schiedamsche Bestuurdersbond.
Deelname Cursussen, Evenals vorige jaren orga
niseert de S. B. B. ook thans wederom cursussen in
Nederlandsche Taal en Eenvoudige Administratie,
faktoren, voor menig vakvereenigingsman onontbeerlijk.
Eveneens een cursus in
„Esperanto"
en zoo mogelijk een in
Duitsche Taal,
als voorzetting van een ten vorige jaren gehouden cursus.
Het Bestuur ontving van de Afd. der Onderwijzers
reeds toezegging van leiders voor een cursus in Ned
Taal, Administratie en „Esperanto".
Er kan dus met de inrichting der cursussen een aan
vang worden gemaakt.
Wij wekken dan ook de leden der aangesloten orga
nisaties, welke aan een der cursussen willen deelnemen
op, zich ten spoedigste op te geven bij den secretaris
hunner vereenihing of zich
Zaterdagavond 14 October a.s.
aan te melden aan het Bureau van den S. B. B. in
„Constantia" van 8—10 uur.
Gezien het succes met de vroeger gehouden cursussen
dringen wij op krachtige deelneming aan.
HET BESTUUR.
Bereidt U ten strijd.
Nu is de tijd van stille berusting, van lijden zonder
weerstand voor de vrouwen voorbij. De vloed steeg te
hoog, men kan niet meer toezien. Reeds bracht de zomer
weergalooze ellende in de gezinnen der arbeiders. Leelijke
ziekten sleepten tal van kinderen weg, omdat door de
armoedige toestand de ouders hun geen bescherming
konden bieden tegen de hitte en de gevolgen der droogte
en bracht allerlei ontbering en zorg.
En wat zal het dezen winter zijn Hoe zien de moeders
er uitSchraal en tenger staan ze in het schrale, zorge
iijke leven. En des ondanks gaat de stijging der prijzen
met onverstoorbare regelmatigheid voort. Vandaag slaat
de boter op, morgen gaan de grutterswaren de hoogte
in, straks weer een ander artikel. En dat is hier en daar
en overal. In 't afgelegen dorp, zoowel als in de groote
stad. In kleine landen, in groote landen, heerscht de
duurte En haar tirannie is onverbiddelijker dan die van
den machtigsten vorst. Want haar gebied is de geheele
beschaafde" wereld en zij eischt volkomen gehoor
zaamheid.
Wat is dat noodlot, dat ons beheerscht
Wat veroorzaakt de duurte
In Frankrijk en België hebben de huismoeders de
schuld geworpen op de landbouwers en de kleine ver-
koopera. Zij sloegen de kaas en eieren stuk, in de
wanhoop van den honger wilden zij de markt dwingen
de prijzen te verlagen. Maar de soldaten joegen de
oproerige menigte uiteen en de vrouwen werden gevan
gen genomen. Hopeloos was dat optreden. Niet de
de winkeliers en niet de boeren zijn de schuld van de
duurte. De oorzaak zit dieper. De vrouwen moeten die
oorzaak leeren kennen. Alleen het wetende kennis
geeft ons de wapenen om de verschrikkingen, die het
leven bedreigen, af te wenden. Wij moeten het kapitalisme
eeren kennen, het stelsel doorzien en dan zullen wij
begrijpen, dat de geheimzinnige vijand schuilt bij de
groot-fabrikanten en den groothandelaar, bij de groote
bankiers en de financiers, bij die allen, bekend onder
den naam van bezittende klasse. Zij bezitten den grond,
waar het voedsel op groeit, zij bezitten de machines,
die de levensbehoeften maken, zij kunnen alles, wat de
massa der menschen noodig heeft om te leven, gebrui
ken om mee te speculeeren, om winsten op winsten te
halen. Zoo wil het 't stelsel, waarop onze maatschappij
is gebouwd.
Daartegen in gaat de beweging der arbeiders in alle
anden. En aan die beweging moeten de vrouwen deel
nemen. De nood dwingt haar, de nood roept haar Nu
jeen praatjes meer van de vrouw behoort zich alleen
met haar huishouden te bemoeien. Nu geen veront
schuldiging meer van Ik heb geen tijd. Bedenkt, dat
gij reeds te lang gewacht hebt. Toen in Italië de oorlog
verklaard was, wierpen de vrouwen z:ch met haar kinde
ren vóór de treinen, waarmee haar zoons en mannen
vervoerd werden naar het oorlogsterrein. Maar dat was
vergeefsch Hadden al de moeders haar zonen opgevoed
in afkeer van den oorlog, hadden die vrouwen en
mannen een sterke arbeidsbeweging opgebouwd, de re
geering zou niet zoo gemakkelijk een oorlog hebben ver
klaard. In Frankrijk en Duitschland, waar de regeeringen
ook zoo graag elkander aan zouden vliegen, omdat zij
elkander den buit niet gunnen, die er te rooven valt
in het rijke Afrika, waagt men zich toch niet aan een
oorlogsverklaring. Want in Berlijn en Parijs zijn de
arbeiders bij duizenden samengestroomd om te prote
steeren tegen den oorlog. En de regeeringen bedenken
zich nog wat. Men kan toch geen vergadering van 60000
menschen, die weigeren te vechten, doodschieten
Ja, in vereeniging zit der arbeiders kracht. In ver-
eeniging van vast overtuigde menschen, die niet in 't
wilde slaan en niet met groote woorden roepen, maar
die weten, wat zij willen. Vrouwen, bereidt U dus voor
tot den srijd. De strijd, die allereerst zal gaan om loons-
verhooging, zoolang men nog niet bij machte is, de
prijzen naar beneden te brengen. De strijd om nog
zwaardere lasten, als de tariefwet onzer regeering, af
te wenden, de strijd tot verovering van verbetering op
ieder gebied van het leven waar het maar mogelijk is.
Bereidt U voor door kennis op te nemen. Leest de
arbeidersbladen, leest onze brochures, spreekt met Uw
man en kinderen. Wijdt Uw leven aan den schoonsten
strijd, die ooit op aarde gestreden is, bevrijding van
den Arbeid. M. W.
Enka schrijft in Opwaarts (no. 24) een artikel
,Voor Patrimonium", waarin we o.m. lezen:
Gelukkig komen er ook onder de christenen
steeds meer, die wel degelijk weten, wat het soci
alisme is en wat het wil. Zij weten zelfs woorden
van waardeering te vinden voor het werk der
socialisten. Dat verheugt ons, christen-socialisten,
dan zeer en wij denken„Zou de waarheid hier
doorbreken Zal zich een nieuwe strijder in onze
gelederen voegen
Maar dan, ineens, is 'thalt De sympathieke
beoordeelaar maakt rechtsomkeert, hij gaat weer
redeneeren, alsof er geen andere dan ongeloovige
socialisten bestaan en snijdt ten slotte toch ook
tusschen christenen en socialisten het tafellaken
finaal door.
Zoo doet bijvoorbeeld van Derp, de Amster-
damsche briefschrijver van het weekblad „Patri
monium". Wij mogen van een man als hij niet
gelooven, dat hij maar klakkeloos over het socia
lisme oordeelen zal en toch schrijft hij in het
nummer van 31 Augustus
„De socialist rekent in het geheel niet met
Gods Woord. Zonde bestaat voor hen nietEr
is veel in het socialisme, dat aanlokt, dat trekt,
ook voor het hart, dat een andere keuze kent
dan alleen de dingen des aardschen levens te
zoeken. Maar tot hen komen kunnen wij nooit.
Wij kunnen het niet om Gods Woord, wij kun
nen het niet om onze belijdenis, wij kunnen het
niet door de keuze, die God door genade in onze
harten gelegd heeft. Er is tusschen hen en ons
een klove, die niet is te overbruggen."
Ernstig en dringend, uit naam van alle chris
tenen, die in innig verband met hun christendom
het socialisme belijden, vragen wij aan van Derp
uitleg van deze woorden. Wij déden dat reeds
vroeger, toen v. Derp zich ook in dezen zin had
5
