No. 39.
Zaterdag 25 November 1911.
lie Jaargang.
De Moker.
Cursus S. B. B.
De Arbeidersvrouw, v
De Commissie voor de Propaganda
Hoe dankbaar is de kleine hond.
Uit de Tweede Kamer.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal l
franco per post 40 cent bij vooruitbetaling.
12 cent per maand I
Losse nummers 3 cent.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27,
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Met het oog op den avond van „Kunst aan het Volk"
en St. Nicolaas, zal er Dinsdag 28 November en Dins
dag 5 December geen Cursus in Administratie gehou
den worden.
Arbeidersvrouw,
Haax roeping trouw,
Beleeft nu schoone dagen.
Ze zucht en steunt J
En telt en kreunt
En voelt den honger knagen.
Zij heeft de eer
Van het beheer
Over het schamel loontje.
Ze lapt het knap,
Als ik het snap,
Nou, dan ben ik een boontje.
Nog komt ze toe,
Maar vraag niet hoe,
Om uit de schuld te blijven.
Elk vraagt zijn deel,
Ze lusten veel,
En benne met d'r vijven.
Het wordt al koud
Straks moet ze hout
En turf en kolen koopen.
Ze peinst zich zot
Ach, lieve God,
Je zou d'r van gaan loopen.
De Notenkraker. B. v. d. B.
dringt nogmaals bij partijgenooten en geestverwan
ten er op aan, haar te komen helpen voor de kiezers-
kweek.
Laat ieder partijgenoot, welke over enkele vrije
avonden beschikt, zich hiervoor opgeven. Zaterdag
avond zijn de lijsten voor huisbezoek in „Constantia"
verkrijgbaar.
De arbeiders van de firma Smulders waren dank
bare menschen.
Toen voor twee jaar de heeren Smulders hunne
werklieden een fooitje toedachten in den vorm door
des Zaterdags 2 uur vroeger stop te zetten, met be
houd van loon, toen kwispelstaartten de arbeiders en
bedankten de heeren Smulders door middel van een
brief, waaruit wij het volgende kruiperige zinnetje
ontleenen
„hieruit blijkt, dat U geen uitzuiger ben, zooals
sommigen zeggen."
Na dien tijd hebben de arbeiders meermalen ge
toond dankbaar te zijn voor de weldaden waarmede
de firma de arbeiders overgiet
Het 25-jarig huwelijksfeest van een 'der firmanten
was het middel óm hunne dankbaarheid te toonen.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stukken voor het eerstv. nummer moeten
u i t e r I jj k Dinsdagsavonds 9 nur in ons bezit zijn.
Verder was de oprichting van een muziekvereeniging,
welke de muzikale naam van „Gusto" ontving, een
sprekend bewijs van de liefde tusschen patroon en
arbeider, de samenwerking tusschen
kapitaal en arbeid.
Voor de heeren Smulders is deze liefde en deze
samenwerking de ideaal-toestand enhet is voor
de brandkast niet onvoordeelig.
De firma gaat door de arbeiders uit te buiten, alles
wat mogelijk en onmogelijk is er uit te halen. Het
tarief- en stukwerk wordt op een wijze toegepast, dat
de arbeiders zich tot het uiterste moeten inspannen,
om iets meer dan hun weekloon, dat zeer miniem is,
thuis te brengen.
De arbeiders willen echter voorloopig van een strijd
voor lotsverbetering niets weten.
Er heerscht onder het personeel een
kerkhofstilte.
Zij kussen de hand, die de kapitalistische zwee_p
hanteert.
Of het zoo zal blijven
Er is dezer dagen iets gebeurd, wat doet hopen
voor de toekomstDe arbeiders hebben ondervon
den, dat alle kruiperigheid en flikvlooierij ten slotte
niets geeft. Dat het kapitalisme, zonder onderscheid,
verlangt naar winst, niets anders dan winst.
Van de afdeeling Schiedam van den Alg. Ned. Me-
taalbew.-Bond was het verzoek, ook bij de firma
Smulders, gedaan, om met het oog op den duren tijd
en in navolging van andere patroons, het loon der
werklieden met 2 cent per uur te verhoogen.
Natuurlijk werd het verzoek ter zijde gelegd. De
firma duldt geen inmenging van derden in haar be
drijf. De vorige week werd echter bekend gemaakt,
dat de arbeidstijd, met het oog op den duren tijd,
met één uur
verlengd zou worden.
Heelemaal niets, neen, dat kon toch niet
Langer werken dus
Twee vliegen in één klap
De arbeiders tevreden. De firma, volgens k'a.pitalis-
ten-moraal, meer winst in de brandkast.
Bukt, arbeiders I Strijdt voor een normalen arbeids
dag, uw patroon wil je tegemoet komen met een
12-urigen werkdag.
Dat was de arbeiders van Smulders zelfs te kras.
Zij bedankten de heeren voor 'hunne opofferingsge
zindheid en wenschten wel loonsverhooging, maar
geen langer arbeidstijd.
Schamper werd aan het „volk" bekend gemaakt,
dat de werktijd normaal zou blijven. Nu hadden zij
het aan zich zelf te wijten als de loonen niet toerei
kend waren.
De heeren wreven zich in de handen. Zij hadden
toch iets willen doen. Die ondankbare arbeiders
echter
Zoodoende moeten de arbeiders, werkzaam op de
„Gusto",
de buikriem
maar een paar gaatjes'dichter aanhalen. Hun laksheid
is de oorzaak, dat de heeren maling hebben aan hun
arlmoede. Zij hebben gezorgd, dat de firma weet met
welke buigzame, ruggegraatlooze arbeiders zij te doen
heeft. Dat er van verzet geen sprake kan zijn. De
arbeiders kunnen niets anders dan opzitten en pootjes
gevendankbaar zijn wanneer de firma door het
geven van een
jodenfooi
de arbeiders een blinddoek voor de oogen bindt, mu
ziek maken alles ter eere en huldiging van de goed
heid van hun broodheer.
Gelukkig is het gebeurde een feit, dat de arbeiders
doet zien, dat wanneer zij geen macht vormen zij
absoluut niets gedaan krijgen.
Alleen wanneer een verzoek naar den zin der hee
ren is, zullen zij aan de wenschen der arbeiders ge
hoor geven. Wanneer de menschen de brandkast in
gevaar brengen, dan worden zij met een kluitje in
't riet gestuurd.
ADVERTENTIËN: 71/, cent per regel.
Arbeidersvereenigingen 3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
Er zijn onder de werklieden van de „Gusto" die
hebben gelachen toen de arbeiders op straat gezet
werden, die meenden, dat ook op deze fabriek orga
nisatie noodig is om blijv'ende verbeteringen te ver
krijgen.
Als ze nu nog lachen zal het zijn als een boer die
kiespijn heeft.
Het lachen zal hun wel verleerd worden door het
kapitalisme. Dit zorgt zelf wel, dat de oogen open
gaan.
Ook op de fabriek „Gusto", waar alles liefde, alles
eendracht, waar een suffe, doode geest heerscht, zal
eenmaal het parool klinken
op voor de organisatie.
Eenmaal zullen zij de honden-dankbaarheid laten
varen, om als menschen hun recht te eischen, te leven
een menschwaardig bestaan.
Het Kiesrechtdebat.
Nadat Troelstra zijn vorige week vermelde rede
gehouden had, zijn de voormannen der andere partijen
aan 't woord geweest, waaronder ook Dr. Abr. Kuy-
per, die zijn gevoelens lucht gaf. Troelstra had het
petitionnement der a.-r. van 1878 aangevallen en met
de „spontane" beweging daarvoor een fijnen spot
gedreven, door te zeggen, dat de beweging in die
dagen spontaan was, dat wil zeggenzonder voorbe
reiding uit het Volk was opgekomen. Wel bedankte
Troelstra voor zoo'n „spontaniteit" en zag hij meer
heil in het na goede voorlichting verzamelen der
handteekeningen, zooals dat door ons was geschied,
dan in de namen, die voorkwamen op het adres van
1878.
Dr. Kuyper had dezen spot Voor ernst genomen en
daarop voortgaande ging hij berekenen, dat op ons
adres slechts ruim 100.000 handteekeningen voorkwa
men. Hij was natuurlijk tegen het aan de orde stellen
der kiesrechtzaak in de Kamer op 'dit oogenblik.
Anders was het met de voormannen der vrijzinni
gen, Unie-liberalen en Vrijz.-Dem.
De heer Borgesius verheugde zich, dat de kies
rechtzaak thans eens besproken kon worden en was
gemachtigd uit naam van al zijne vrienden te pleiten
vóór invoering van algem. kiesrecht.
De liberale Unie zou meegaan
met elk' voorstel dat algem. kiesrecht bracht, ook
om het in de grondwet te zetten.
In denzelfden geest sprak de heer Limburg voor
de V.-D. Evenwel vonden beide heeren den vorm,
waarin Troelstra met zijne vrienden deze zaak gego
ten hadden, niet den juisten, omdat in het voorstel der
S.-D. Kamerleden om een adres aan de Koningin te
zenden niet voorkwam de wensch voor alg. kiesrecht.
Daarom stelde Borgesius een motie, zich uitsprekende
voor alg. kiesrecht en beperkte grondwetsherziening
nog vóór de verkiezingen van 1913.
Borgesius, de slimme politicus, wilde daarmede de
voorstanders van algem. kiesrecht, zoowel links als
rechts, onder één hoedje vangen. Maar nadat de heer
Tydeman, oud-liberaal en konservatief tot op het ge
beente, gesproken had en zich óók had verklaard
vóór alg. kiesrecht, toen bleek, 1
dat de socialisten dubbel voorzichtig moesten zijn,
om niet in het net te geraken.
Troelstra wees er dan ook op in zijn tweede rede,
dat algemeen kiesrecht voor hem en voor 'den heer
Tydeman niet hetzelfde is. De arbeiderspartij wil het
algemeen kiesrecht om te komen
tot uitbreiding van macht,
de heer Tydeman stemt voor alg. kiesrecht, maar stelt
tegelijkertijd bepalingen voor, die de demokratische
werking daarvan opheffenzooals uitbreiding der
macht van de Eerste Kamer, het toetsingsrecht der
door de Staten-Generaal aangenomen wetten door de
rechterlijke macht enz.
Het woord algemeen kiesrecht is het dus niet meer
alléén waarvoor te strijden valtmaar een algemeen
Werft abonneés voor „De Moker".
Gedenkt trouw den Steunpenning. Steunt „De Moker" door uwe advertentiën.
DE MOKER
