No. 42.
Zaterdagflö December 1911.
lie Jaargang.
De Moker.
Hahn-Kalender.
Slotrepetitie „Excelsior"
Nieuwjaar.
Aan den tand gevoeld.
De Boomsche Talma-huldiging.
De Begrootingsdebatten in de
Tweede Kamer.
SOCIA L-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
A )NNEMENTSPRIJS:
85 cent per kwartaal j
franco per post 40 cent bij vooruitbetaling.
12 cent per maand
Losse nummers 3 cent.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stokken voor het eerstv. nummer moeten
n i t e r 1 \j k Dinsdagsavonds 9 uur in ons bezit zjjn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam: Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te. Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27,
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Wij maken onze lezers attent op de in dit nummer
voorkomende Hahnkalen der-advertentie.
De fraaie kalender kunnen we gerust aanbevelen.
Niet Zondagmiddag 4 uur, maar 's voormiddags
half elf zal de slotrepetitie plaats hebben, daar de
directeur heeft meegedeeld eerstgenoemd uur verhi
derd te zijn. Half elf kwam hem nu 't best voor.
Aller opkomst gewenscht. Zegt het voort
1 HET BESTUUR.^
Den meer en meer gebruikelijken weg om yriendgl
en kennissen een g:elükkig nieuwjaar toe te wenschen
stellen wij ook dit jaar weer open.
De prijs voor een nieuwjaarsgroet is 25 cent.
De partijgenooten worden opgewekt te zorgen, dat
het "begin van 1912 voor „De Moker" goed inzet, door
hun Vrienden aan te sporen gebruik te maken van ons
blad. Het spaart jeen massa moeite engeld uit door
de groeten van den dag te plaatsen in „De Moker".
Zegt het v\o\ort!
Bij de algemeene beschouwingen over de Staatsbe-
grooting heeft onze partijgenoot Troelstra in een rede
van vier uur een kritiek geleverd op de regeering in
menig opzicht, maar ook de regeering voor een feit
gezet, dat volgens „Het Vaderland" politiek een
meesterzet is. Wij ontleenen aan die redevoering het
volgende
Deze regeering kan niet anders dan het kapitalisme
beschermen. Gevolg daarvan is haar militaristische
politiek, haar slechte belasting-politiek, haar verwaar-
loozing der sociale wetgeving. Zij staat niet nuchter
op den bodem der feiten. Haar poging om bijeen te
houden wat niet bijeen hoort, leidt tot zwakte op soci
aal gebied, tot onverstand tegenover het streven naar
ekonomische en politieke bevrijding van de arbeiders.
Deze theoretische konklusie echter bevredigt mij
niet. Sedert 1897 herinner ik mij, hoe in Tietjerkstera-
deel aan de stembus een oude man stond, die meen
deTroelstra's verkiezing beteekent voor mij een
pensioentje. Sedert '97 is er
niets gebeurd.
■Nu ligt er wel een ontwerp, maar een wet is er nog
nietvrienden van de regeering twijfelen of de wet
er zal komen. Het is zeer wel mogelijk, dat zij in
1913 er nog niet is.
Maar ook al is de dwangverzekering er gekomen
de heer Tijdeman heeft gelijkik ben daar tegen,
maar ik ben vóór een pensioen voor den ouden arbei
der, en als het ontwerp in de papiermand gaat, is
ook het pensioen voor de mannen van 70 jaar in de
papiermand o'pk als de dwangverzekering er is,
moet de invoering nog wachten op het tarief. Mijne
heeren van de rechterzijde, katholieken, Van Vliet,
gij verwijt ons, dat wij de misstanden willen besten
digen, dat wij van verbetering niet willen weten. La
ter zullen wij daarover debatteeren met woorden, ik
wil nu met u
debatteeren met een daad!
Ik noodig u uit, in enkele ma&nden door te voeren
een stuk uit het wetsontwerp van uw eigen minister,
dat hier een overweldigende meerderheid zal vinden.
Mijn voorstel is geheel in de lijn van een rede, op
23 December 1908 hier igehouden door den heer Van
Vliet. Toen drong hij erop aan, om in afwachting van
een definitieve pensioenwet te voorzien in den alge-
meenen nood der ouden van dagen. Het Engelsche
of Deensche stelsel wilde hij als tijdelijken maatregel
aanvaarden.
Thans kan praktisch en technisch dit denkbeeld ge
makkelijker worden toegepast dan in 1908. Wij heb
ben een wetsontwerp, dat de pensioneering met f 2
per week voor de 70-jarigen regelt, bij wijze van
overgangsmaatregel, in Talma's Invaliditeitswet. Wat
ik nu wensch is, de zorg Voor deze ouden onafhan
kelijk te maken van het onzekere lot der sociale
verzekeringsontwerpen. Het denkbeeld is al voorge
steld door de regeering, onderzocht door den Raad
van State. De kosten ervan zijn al berekendzij zijn
te ramen op ongeveer 2V2 millioen gulden. Moet het
wachten op het tarief-ontwerp, dan wachten wij
eeuwig Maar wie meent dat het tarief er komt, kan
in een uitgaaf gedurende een paar jaar van 2V2 mil
lioen geen bezwaar zien. Er is geen organisatie, maar
zij is ook niet noodig. Bepaald kan worden dat ieder
die meent in de termen te vallen, zich opgeeft, dat
het gemeentebestuur onderzoekt, en dat het postkan
toor of een andere tak' van de administratie uitbe
taalt. Er moet
eindelijk een daad
geschieden. Ik wil een noodwetje van den minister
uitlokken door
een motie.
Ik doe geen afstand van mijn denkbeelden ten aan
zien van leeftijd en pensioenbedrag, maar ik wil het
maximum van eenstemmigheid dat op dit stuk be
staat, omzetten in een daad
Deze tijdelijke maatregel zal de hoofdzaak niet
tegenwerken, maar een prikkel zijn om ze zeer spoe
dig tot stand te brengen. De kosten zullen elk jaar
toenemen. Men moet naar dekking zoeken, en zal
dus ook zoeken naar de definitieve regeling. De mo
tie luidt
„De Kamer, overwegende dat het gewenscht is,
de pensioneering der personen, bedoeld in art.
357 van het ontwerp ter verzekering tegen de
geldelijke gevolgen van invaliditeit en ouderdom,
onafhankelijk te maken van eventueele vertraging
in de tot standkoming der sociale verzekerings
wetten,
„verzoekt de Regeering, zoo spoedig mogelijk
een eenvoudig wetsontwerp in te dienen, waarbij,
met gebruikmaking van de postkantoren, of van
andere bestaande administratieve lichamen, de
regeling, in bovengenoemd artikel voorgesteld,
wordt ingevoerd om te werken totdat de wet,
regelende de materie in haar geheel, in werking
is getreden."
Merkwaardig is, dat dr. Kuyper den anderen dag,
mede namens zijn geestverwanten, heeft verklaard',
dat de ouderdomsverzekering vóór 1913 moest zijn
afgehandeld, daar hij anders elke medewerking aan
andere sociale wetsontwerpen, alsmede aan de Ta-
riefwet, zou weigeren.
Zoo niet dan gaat dr. Kuyper met zijn geestver
wanten zeker obstruktie voeren tegen minister Tal-
ma Dit is schijnbeweging no. zooveel van dr. Kuy
per, die, gezien het feit, dat zij na Troelstra's motie
plaats had, absoluut geen waarde heeft.
Mogelijk is ze alleen dienstig om Troelstra's motie
af te stemmen.
Opletten maar I
Troelstra heeft aan de „echt"-Roomsche Talma-
huldigers in de Tweede Kamer de volgende kritiek
en uitnoodiging gericht
De Kamer werkt zoo langzaam. Dat wil eigenlijk
zeggende oppositie zit ons in den weg. Dit wordt
toegespitst op een deel van de oppositie, de socialis
ten. Zoo wil men de warmste, sterkste voorstanders
van sociale wetgeving verdacht maken. Alle redevoe
ringen op de reklame-meeting te Utrecht gangen
ADVERTENTIËN: 71/2 cent per regel.
Arbeidersverenigingen 3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
tegen de socialisten.
De motie ging ook tegen de konservatieven. Maar
de konservatieven zijn de christelijke vrienden, de
christelijk-historischen, en ,enkele katholieken, die men
straks als mannen van rechts weer naar de Kamer
zal zenden. Toch kon men niet nalaten, ook aan de
konservatieven verdachtmaking en bestrijding van
Falma s ontwerpen te verwijten. Alleen de konserva
tieven van links Wie igaan hier gewoonlijk het felst
te keer tegen Talma's ontwerpen Wie hebben de
groote principiëéle bezwaren?'De heeren Loeff, Van
Idsiniga, Lohman. De meeting werd opgeluisterd, en
dus igesanktioneerd, door de heeren Nolens, Pas
stoors, Aalberse, Van Wijnbergen, Kooien, Van Vuu-
ren, De Wijkerslooth, Bogaardt. In die meeting is
geprotesteerd tegen de verdachtmaking en bestrijding
door konservatieven, van Talma's ontwerpen. Dit is
niet naar het program der regeering, die geen tegen
stelling konservatief-vooruitstrevend wil
_Wat de heeren Lohman, Loeff en Van Idsinga nu
willen doen, moeten zij weten. Wij voor ons behoeven
natuurlijk niet met Talma te gaan door dik en dun
maar wij doen wat wij altijd hebben gedaan: wij
handhaven onze principiëele, algemeene kritiekwij
vragen bij de eindstemming niet het onderste uit de
kan. Ontwerpen wier geest tegen ons beginsel ingaat,
worden nog zooveel mogelijk door ons verbeterd, en
ontwerpen die wij voor onze rekening kunnen nemen,
verdedigen wij met hand en tand.
Over Schaper's vuur en kennis bij de Arbeidswet
is maar één roep. Hij steunde den minister en bracht
een aantal verbeteringen aan.
Wat de Bakkerswet betreftte Utrecht heette mijn
optreden daarbij obstruktie; maar in de „Voorhoede"
schreef mr. Aalberse: van obstruktie der socialisten
tegen de sociale wetgeving valt
niets te bewijzen!
Te Utrecht" liet hij het tegendeel sanktioneeren. In de
„Voorhoede schreef hijde oorzaak der malaise ligt
bij de konservatieven,* ook van rechts. Men vraagt
zich af wat zal er van Talma's program terechtko
men Zekerde oppositie van de rechtsche konser
vatieven bij de Arbeidswet en de Steenhouwerswet
was sterk genoegmaar gelukkig waren er de socia
listen, om den minister te steunen. Maar de heer
Passtoors zei te Utrecht, dat de socialisten niets onbe
proefd laten om de sociale wetgeving dwars te zitten.
Waar is de politieke eerlijkheid gebleven Daar was
de door ons allen geachte dr. Nolens aanwezig. Hij
heeft zich in die vergadering laten meesleuren in het
slijk van de meest lage demagogie
De voorzitterU moet toch zulke dingen niet zeg
gen.
TroelstraOnze stem tegen 'hét verbod van fa
brieksarbeid der gehuwde vrouw werd daar uitge
speeld als tegenwerking van Talma, terwijl Talma in
die zaak naast ons stond! Ojp 14 December zullen
wij met het N.V.V. een tegendemonstrafie houden.
Maar daarmee is
de zaak met uit.
Ik noodig den heer Passtoors en (of) een der andere
Kamerleden die daar waren uit, om buiten de Kamer
in een openbare vergadering hun beschuldiging vol
te houden Zij mag worden georganiseerd desnoods
alleen door een katholieke organisatie. Er wordt veel
geschetterd in de politiek (vreugde); iedere partij
schettert. Maar wanneer wij u aanvallen, geven wij u
altijd gelegenheid Voor debat. Gij maakt er nooit
gebruik van. Nu hebt ge ons aangevallen in mee het
beste wat wij doen. Wilt gij als fatsoenlijke mannen
te boek staan, dan moet gij antwoorden op mijn uit
noodiging
De heer RoodhuijzenStel er je maar niet te veel
van voor (Vreugde.
Ieder jaar bij de behandeling der Staatsbegrooting
krijgt men in de 2e Kamer hoog politiek spel te
aanschouwen. Voornamelijk komt dat tot uiting: bij
de algemeene beschouwingen. Dan treden de voor-
MOKER