FEUILLETON. Het Volksbadhuis. Ditjes en Datjes. E BRIEF* rekening te houden met de arbeidende klasse, maar dit gaat tegenwoordig niet meer. Het Parlement bestaat uit twee Kamers. De Eerste Kamer is voor de arbeiders een rem. De sociaal democraten schrijven dan ook in hun strijdprogram (daarin schrijven ze alles, waarvoor ze in de eerste plaats willen strijden)afschaffing van de Eerste Kamer. De leden dezer Kamer worden alleen uit de bezittende klasse gekozen. Zij moeten de wetten, door de Tweede Kamer goedgekeurd, nagaan en kunnen ze, wanneer ze niet genoeg in den geest der bezittende klasse zijn, afkeuren. De Tweede Kamer kan vertegenwoordigers van de arbeiders bevatten. Hoeveel hangt van de kiezers af. Wij bezitten nog geen algemeen kiesrecht, waardoor nog een groot deel der mannen van de arbeidende klasse en alle vrouwen niet kunnen kiezen. De Tweede Kamer vertegenwoordigt dus niet het gansche volk, maar veel meer de bezittende klasse toch ook voor een deel de arbeidende klasse, zelfs voor een klein deel de bewuste arbeiders de sociaal-democraten. Zij, die de wetten eerst ontwerpen en ter goedkeuring aan het Parlement geven en ze daarna laten uitvoeren, zijn de ministers. Deze moeten werken in den geest van de meerderheid van het Parlement, anders wordt niet aangenomen wat ze voorstellen en moeten ze vallen. 1) Voorstellen worden in 't algemeen alleen met meerder heid van stemmen aangenomen. 2) Het Parlement ziet ook toe, dat de wetten door de ministers goed worden uitgevoerd. De koningin benoemt de ministers, maar zij is niet vrij in haar keus, want, zooals we reeds zeiden, de ministers moeten werken in dan geest van de meerder heid der Kamer, zij moeten behooren tot de meerder heidspartij. Wij zien wel dat het Parlement veel invloed heeft en dat van den geest van haar leden veel afhangt. De heerschende klasse is verreweg 't meest vertegenwoordigd in 't Parlement. En door 't beperkt kiesrecht èn door de Eerste Kamer èn omdat zooveel arbeiders den klassen strijd niet begrijpen, is de macht om wetten te maken en uit te voeren nog in handen van de heerschende klasse en daarmee de justitie (de rechtbanken), de politie, het leger, enz. Maar waar de arbeidende klasse in kracht toeneemt, daar verandert ook de staatsmacht en wordt de heer schende klasse zwakker. Zouden wij, vrouwen, hier nu buiten staan Van alle wetten, die gemaakt worden, ondervinden de vrouwen evengoed als de mannen de gevolgen, al behoeven de vrouwen niet te dienen. Voor de vrouwen van de arbeidende klasse zou't van t grootste gewicht zijn, als er b.v. een parlement met ;_j een meerderheid van sociaal-democraten was. Zij zouden p$t spoedig merken. Alle levensmiddelen zouden heel wat goedkooper worden, want er zouden geen belastingen n-juuR leyensmic'delen meer zijn. Het volk zou rechtstreeks f wetten aan 't Parlement kunnen voorstellen. De Eerste '3m^lBer' d*e rem' zou verdwÜnen- Het onderwijs zou nsgsJ^cjnontslagaan vragen. nsv ïtyenDe helft der stemmen plus één. "Kl: na. na bnajlatagla n'oos aib ,i alaahlaubni i brmlrioaJinG aiabiadiB aria. ,ai riliBQ ah Jc na§Wal%fcteur -sd 9Sove# van het gerechtshof von Fehrendahl zat amer aan het on-tbijt en las de plaatselijke nfib kem de Post werd gebracht. Hij sorteerde, nabm§ri9tfefil>t}a]S!?uw£ezet menscki eerst de brieven naar de hhjh%^R?r59ii £r waren twee brieven voor zijn vrouw, die naaïSfivM^lêP^ vormelijk ter zijde legde. Dan een brief ni d'e met de Pinkstervacantie op reis was i' 't £$£,3,30/ 90 deze brief had, dat verwonderde den directeur Mér, een groot aantal adressen, die de oude heer niet jj.a, ofschoon hij het niet gaarne aannam, n°g «enige extra woonplaatsen, de 3 ^en^apgf: a^flere natuurlijk, gehad te hebben. -wri.nPfofeb door eene vrouwenhand geschreven. „„.rJS.dGt, geval was het beter hem bi] zich te steken znn n3oifïfAuPfi{}°^9,H^l\niet te zien' Maar die s,icp no2 en -lr.f i98n stopd yoorlpópig nog niet op. rid nornraS SrebffiF Ëe^rendahl zuchtte. Een innige verstand ig er 'd z^n ^u's e*Benlijk nooit geweest. -3'vPlritd09k waarschijnlijk zulk een boemelaar, die zijn uitspanning huiten de familie om zocht. Overigens was hij knap, die jongen, uitblinkend knap als rechts- geleerde^Itd vfiif (Mjf sedert kort gepromoveerd was en reedseenigc—malen-met goed gevolg als advocaat had In gepleit, scheen .aijtjslmGpbaan verzekerd mo neMlS1' 1sf5d?fct£en PÜnlijk gevoel 2reeP de oude borstzak, ep haalde de enveloppe te voor- nneJ#* PaPier za2en er niet naar uit, -nsaaitel rfSft1 ofe .tMfet8'iqe<rP dame Ult den eersten stand zijn. Bovendi^qM^jd^r&rief op den 28sten Februari ,ns ,en was het den 21sten Mei. Sedert nas v|^TladreS|en geweest en depost had i3bnoS%ri^tte#^o>ff]9?Rfr?i3^ersenen van den ouden kosteloos en zoo goed mogelijk zijn. Alle arbeiders zouden verzekerd worden bij ziekte en ouden dag en de vrouwen bij bevalling. Alle geneeskundige hulp zou voor niets zijn. Arbeiderswoningen zouden verbeterd worden, geen staand leger zou er meer zijn en onzinnig veel millioenen guldens aan oorlogsschepen, kanonnen en andere moord werktuigen zouden niet uitgegeven worden. Er zouden volksbaden, goedkoope wasscherijen en vele dingen om 't huishouden te vereenvoudigen, in gebruik genomen worden, enz. Zouden de vrouwen meenen, dat zij iets zouden merken van zulke veranderingen De vrouwen der arbeidende klasse zijn even afhankelijk van de staatsmacht der heerschende klasse als de mannen. Het is even noodzakelijk, dat de vrouwen der arbeidende klasse zich er tegen verzetten, dat de staatsmacht in hadden der bezittende klasse is, als dat de mannen der proletarische klasse dit doen. Vrouwen, blijft niet onverschillig, hoe de wetten in 't Parlement gemaakt worden. Houdt u wakker voor alle middelen om de vertegenwoordigers van uw klasse in het Parlement te krijgen. Helpt mede de kracht en de macht der proletarische klasse te doen groeien. Dit moet gij voor altijd u gaan voornemen. L. E.—T. In het begin dezer maand werd het nieuwe volks badhuis geopend. Hoewel ook ons een uitnoodiging tot het bijwonen daarvan gewerd, konden wij tot ons leed wezen niet getuige zijn van de plechtigheid. Zoo gaarne hadden wij door onze tegenwoordigheid getuigenis afge legd van onze instemming met een inrichting, die reeds een aantal jaren getoond heeft de sympathie van de stadgenooten en in het bijzonder van de arbeidende bevolking te bezitten. Wel kleefden aan het oude badhuis een groot aantal gebreken, maar het is nu de tijd niet meer, daarover iets te zeggen. Het oog dient nu gericht naar het nieuwe gebouw, dat er wezen kan. We kunnen ons daarom zoo voorstellen, dat het den heer van Wes tendorp, voorzitter van het bestuur, uiterst dankbaar stemde, toen hij, na de geschiedenis van het eerste gebouw te hebben gememoreerd, ook een enkel woord sprak over het thans in gebruik gekomen gebouw. On willekeurig werd het enkele woord een heele redevoering. Het is echter onze bedoeling niet over de openings rede meer te zeggen. Vroeger hebben we al eens een woord van critiek over de inrichting van het oude badhuis doen hooren, dat voor een groot deel nog ten opzichte van het nieuwe op zijn plaats is. We vervallen niet graag in herhalingen, maar het kan toch van nut zijn, van tijd tot tijd goede argumenten nog eens en weer eens te berde te brengen. En nu trof ons bij de ope ningsplechtigheid een tirade van den Burgemeester. Die zinsnede ergerde ons in hooge mate. De heer Honnerlage Grete zeide o.a., er trotsch op te zijn, dat de stichting ook met gemeentegeld is tot stand gekomen, omdat daaruit zoo duidelijk de erkenning van een algemeen volksbelang blijkt, dat bij een volksbadhuis is betrokken Dat klinkt heel wat anders dan indertijd bij de behan- rechter van instructie maakten een conclusie. Wie ver andert zoo van woonplaats Klaarblijkelijk toch slechts iemand, die zich vervolgd waant, of die inderdaad ver volgd wordt. Maar zijn zoon, zijn Willy, vervolgd Onmogelijk Hij dronk zijn kof fie gauw op want de gangklok sloeg juist half negen, liet zich door het kamermeisje zijn jas brengen en ging met een „Dank je wel 1" en een vrien delijken blik naar het aardige, blonde figuurtje, naar de deur. Bij het naar buiten gaan keerde hij zich nog om en zei: „Groet m'n vrouw, wil je, en zeg haar, dat ik misschien met het eten niet thuis ben. Het kan wel laat worden vandaag." Op weg naar het gerechtshof, dat niet ver was en dien de rechter steeds te voet aflegde, moest hij aldoor weer aan dien naren brief denken. Maar toen hij eenmaal het rechtsgebouw binnen was, nam hem zijn belang stelling in het „geval", dat het eerst aan de orde was, zoodanig in beslag, dat al het andere ervoor moest wijken. Te elf uur had hij reeds een inbreker veroordeeld en een huwelijkszwendelaar voor een jaar onschadelijk ge maakt. Nu wilde hij juist aan een groote bedriegerszaak beginnen, die zeer belangrijk beloofde te worden en waarin hij een van de meest doortrapte advocaten van heel Berlijn tegen zich had. Maar daar kwam uit de preventieve gevangenis het bericht, dat de betrokken beklaagde zich in den afge- loopen nacht had opgehangen. „Jammer, heel jammer 1" zei de directeur tot een collega die gedurende de behandeling telkens insliep en dan later steeds voor de hardste straf stemde, „daar hadden we iets kunnen beleven, beste ambtgenoot. Te erg Daar maakt die kerel ons een streep door de re kening en hangt zich op. Ik heb me letterlijk in dien berg van acten ingeboord Acht dagen werk minstens en nou toch alles voor niets Terwijl hij met zijn groote, slechts weinig gebogen gestalte, met de handen op den rug, de raadskamer op en neer liep, schudde hij zijn indrukwekkenden kop, terwijl de „waarde ambtgenoot" innerlijk blij was, dat deling van den aankoop van het oude gebouw voor f 10 000. Toen kon de heer van Westendorp terecht toornen over zijn medeleden in het college van B. en W., omdat de houding van deze leden allesbehalve een het badhuis welwillende was. Noodgedwongen kocht de gemeente het pand. Uit te weiden over het geval is nu ondienstig. We kennen allen onze Pappenheimers in den Raad. Vlug in het toekennen van subsidie aan den R. K. Volksbond, aan de Hanze, houden zij de handen op de zakken voor inrichtingen, die niet direct hun partijkleur op den voorgrond brengen. De erkenning van een algemeen volksbelang had dientengevolge gevoegelijk achterwege kunnen blijven. Maar wat toen volgde, deed de deur dicht. Ook hier was, zeide de Burgemeester, weer het mooie van het particuliere initiatief gebleken. Juist, dat is je ware. Het particuliere initiatief voorop. Maar dat had de heer Honnerlage Grete dan ook in de allereerste plaats moeten beweren. Of voelde de spreker toen reeds, dat het met het eerste niet recht in den haak was Wij hadden gaarne het tegendeel vernomen. We hopen ook in Schiedam spoedig den tijd te zien aanbreken, niet, dat de gemeente schoorvoetend subsidie verleent, maar dat zij zelf in verschillende deelen volksbadhuizen opricht. Het zou heusch geen weelde voor Schiedam zijn, wanneer èn voor het Singelkwartier èn voor de Gorsen een badhuis tot stand kwam. De arbeiders kunnen daartoe het hunne doen. Nu het nieuwe badhuis ook in het winterseizoen dag aan dag geopend is, moet het ook iederen dag een drukke toeloop hebben. Arbeiders en arbeidsters en nu spreken we tot hen en haar, die nooit of zelden in het badhuis komen neemt u van nu af voor, geregeld iedere week naar het badhuis te gaan. Laat het er door u meer dan druk zijn. Dan komt de tijd, dat de gemeenteraad niet langer meer zoo onverschillig mag zijn voor goed-inge- richte gemeentelijke volksbadhuizen. Van u zelf zal dus de propaganda van de hiervoor genoemde idee afhangen. Kunst aan het Volk. Op Maandag 22 Januari zal voor „K. a. h. V." door het Rotterdamsch Tooneelge- zeischap worden opgevoerd het bekende blijspel van l'Arronge „Dokter Klaus Omtrent de keuze van dit stuk lezen we in het blaadje der Vereeniging „Bij herhaling vernam het bestuur den wensch, dat ook eens een blijspel zou worden opgevoerd. Altijd drama's 't leven der werkelijkheid geeft al drama's voldoende, zeggen velen. „Wij willen gaarne elk bevredigen, maar eerstens is de kracht van een drama grooter, is de herinnering aan een goed treurspel oneindig sterker en dus de waarde hooger dan van een blijspel, ten opzichte waarvan, mede een zeer belangrijke faktor, de keuze zeer beperkt is. „Dokter Klaus" werd ons door de Directie van het Rotterd. Toon.-Gezelschap aangeboden, als een stuk, dat voor onze vereeniging geschikt moet worden geacht. ,,'t Is geen spektakel-stuk, maar een stuk, waarin het j hij zich steeds ver van zoo'n inspanning had afgehouden. Maar alsof de gerechtigheid den gerechtshof-directeur eene vergoeding wilde geven, werd de deur na een beleefd tikje geopend en een bode bracht den heer Van Fehrendahl een verzoek van een hooggeplaatsten ambtenaar over om zitting te nemen in eene jury in plaats van een collega, die wegens partijdigheid onbevoegd was verklaard. Op weg naar de juryzaal vroeg hij den bode, een ouden gevangenisbeambte, naar de oorzaak van de on- bevoegdveiklaring van den anderen voorzitter, en hij vernam, dat de advocaat den voorzitter onbevoegd had j verklaard, op verlangen van zijne lastgeefster, aangezien de president nog voor het begin der behandeling had I gezegd dat de eigenzinnige en trotsche houding van de beklaagde er niet naar was om een indruk van ver trouwen op het hooge gerechtshof te maken. „Dat was wel wat onvoorzichtig 1" zei de directeur van het gerechtshof meer tot zichzelf dan tot den bode, en in stilte voegde hij er aan toe „Mij kan zoo iets niet gemakkelijk overkomen 1 Overigens, die onbevoegd-1 verklaring van een collega is nu niet precies een reden voor vermindering der straf!" En toen kwamen hemde woorden van den bode weer in de gedachte„de eigenzinnige en trotsche houding van de beklaagde"..., Ja, vrouwen waren toch bijna altijd koppiger dan mannen 1 Nu, hij voelde zich in ieder geval tegen hen opgewassen 1 En nu deze Daar waren zij er al 1 Hij trad juist op hetzelfde I oogenblik de deur binnen dat de afgewezen collega zich verwijderde. En zoo reikten de heeren elkaar met een kameraadschappelijk glimlachje de hand, met een lachje, j waaruit iemand die eenigszins kwaadwillig was, had kunnen lezen „Nu, bijzonder voordeel zal de beklaagde in ieder geval van dezen ruil niet hebben I" {Wordt vervolgd.) Gedenkt trouw den Steunpenning. 3.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1912 | | pagina 2