Vakbeweging. waant. Ware dit niet 't geval, de meeste berichtjes uit „Stadsnieuws" bleven, waar ze vandaan komen: op 't politie-bureau. De krant moet vol, en alles kan toch niet met de schaar worden bewerkt. En nu gaat men aan het in elkaar zetten van de nieuwtjes. Dat vult, en de middelmatige lezer zegt „Wat interessant, „Is toch die Schiedamsche krant." De redactie lacht, en denktDe Schiedammers zijn toch makkelijk-tevreden-te-stellen menschjes. We dachten hieraan, toen we „de oue" van Maandag avond in handen kregen. Daar was me „een meid van 21 jaar in een baloorige bui in de Schie gesprongen." De eerste twee woorden deden ons al dadelijk peinzen Die „meid" zal haar adres niet hebben in de Tuinlaan, aan de bocht van de Lange Haven, of aan de Nieuwe Haven tusschen de Oranjebrug en het zg. kippenbruggetje. Die huist aan de Laan, Achterweg, Zijlstraat, of in een der zijstraten aan den Singel. Want was het een „meid" uit een der eerstgenoemde straten geweest, zeker had men geen bericht gelezen, of er was geschreven: „Eenjonge „dame van 21 jaar, in deze gemeente woonachtig, die „al geruimen tijd aan buien van zwaarmoedigheid lijdt, „is door een noodlottig toeval in de Schie geloopen. „Nadat zij gelukkig spoedig gered was is zij per rijtuig „naar huis vervoerd. Haar toestand is, terwijl wij dit „schrijven, redelijk wel." Zoo heeft zoo'n krant voor verschillende wijken ver schillende berichten. En bladen, die op zulk een wijze hun kolommen vullen, hebben dan nog wel den moed, over opvoeding door middel van de pers te spreken. Men moet maar durven En in Schiedam Wijlen de heer A. P. Abra hams, die vroeger directeur der Middelburgsche Courant is geweest, heeft in een werk, getiteldDe Pers in Zeeland1758rgoo, het verleden van alle Zeeuwsche couranten geschetst. Uit den aard der zaak is het over zicht over het blad, waarbij hij jarenlang betrokken is geweest, het uitvoerigst, maar ook van andere bladen weet hij interessante gegevens te verstrekken. Nu zou de Moker daarvan niet gerept hebben, indien de schrijver ook niet gesproken had over het Sluisck Weekblad. Hij vermeldt daarvan, dat er geen enkel exemplaar, ook niet het eerste nummer, op het stadhuis is te vinden, en het programma van die streng-kerkelijke krant was alleen op te maken uit de manier, waarop de Middelburgsche Courant de redaktie kapittelde. Dat gebeurde te Sluis in Zeeland. En hoe staat het daarmee te Schiedam Zou hier op het stadhuis of anders in het archiefgebouw een volledig exemplaar van b.v. de Moker te vinden zijn Wie weet, wat we nog eens te hooren krijgen, als het werkDe Pers in Zuid-Holland verschijnt De Uitvoering van het kinderkoor der zangvereeniging „Excelsior" j.l. Zondagavond is uitstekend geslaagd. Reeds lang voor het uur van aanvang, wat op last van den commissaris van politie een half uur later plaats had dan aangegeven was op de programma's, waren alle beschikbare plaatsen bezet, en te acht uur, toen de kleintjes op zouden treden, moesten velen zich met een staanplaats tevreden stellen. De uitvoering werd geopend door den voorzitter van „Excelsior". Deze verheugde zich in de talrijke opkomst en hoopte dat de zang der kinderen aan aller verwach tingen zou voldoen voorts wees hij er op, dat hoewel de zangschool zich in een flinken groei verheugt, er altijd nog meerderen bij kunnen. Hij sprak daarom de verwachting uit, dat vele ouders hun kinderen aan de zangschool van „Excelsior" zouden toevertrouwen ter opleiding in den zang. Daarna werd door klasse A, welke gevormd wordt door de jongste kinderen een drietal liedjes ten gehoore gebracht, welke om den eenvoud en ernst waarmede zij werden gezongen, zeer voldeden. Klasse B, de ouderen, zongen na hen twee nummers, waarbij dadelijk een zekere mate van geschooldheid viel op te merken, waardoor hun zang zeer aangenaam klonk. Zeer aardig werd hierna gespeeld een klein tooneelstukje „De redder in nood", waar hartelijk om gelachen werd. Na de pauze werd opgevoerd een kinderoperette „De Padvinder", vervaardigd door De Bruin. Dit was het succesnummer van den avond. Vroolijk kwamen ze aangestapt de padvinders, twee aan twee, de jongens al klapperende op de maat der muziek, maakten een ronde op het tooneel, schaarden zich dan in een rij, zongen hun liedje en voort ging het weer, paarsgewijs achter elkaar, vroolijk stappende in de maat. De kleintjes behaalden zoo'n succes met deze operette, dat de zaal daverde en zij twee, driemaal terug moesten komen. Nadat de beide klassen nog een paar liederen hadden gezongen, werd door den voorzitter de avond gesloten, er nog eens op wijzende dat elke maand, te beginnen met Maandag 26 Februari, nieuwe leerlingen worden aangenomen. In de pauze werd de kleintjes een versnapering aan geboden. Alles bij elkaar genomen was het een leuke avond, welke zoowel oud als jong veel genot heeft verschaft. Onze Zangschool. A.s. Maandag zullen weer nieuwe leerlingen tot de Zangschool worden toegelaten. Wie de uitvoering van j 1. Zondag heeft bijgewoond, zal zeker niet nalaten zijn kinderen daaraan te laten deelnemen. Een aangename en nuttige ontspanning kan het voor de kinderen zeker worden genoemd, terwijl de contributie zoo laag is gesteld (3 ct. per week en per leerling), dat ook dit geen bezwaar kan zijn. Voor klasse A (kinderen van 910 jaar) heeft de inschrijving plaats op het repetitieuur van 56 en voor klasse B (kinderen boven 10 jaar) van 7—8 uur, in „Constantia". Daar een aanvang zal worden gemaakt met de in studeering van een operette, zullen na dien datum voor- loopig geen nieuwe leerlingen worden toegelaten, om alzoo de studies niet te bemoeilijken. Het bestuur van de Zangschool. Jeugdorganisatie. Aan de leden van de Vereeniging voor de Jeugd Door Ontwikkeling tot Machtzij mee gedeeld, dat de gymnastiekoefeningen 's Woensdagsavonds zullen gehouden worden. Zou gauw als de zaal te onzer beschikking is, kunnen de oefeningen een aanvang nemen, lederen dag kunnen wij het antwoord hierop verwachten. In aansluiting met bovenstaande hebben wij besloten in overleg met den leider der afdeeling gymnastiek de gelegenheid voor volwassenen ook open te stellen. Mannelijke en vrouwelijke leden der S. D. A. P. en leden van vereenigingen aangesloten bij den Schiedam- schen Bestuurdersbond, boven de 20 jaar, kunnen aan de gymnastische oefeningen deelnemen. De contributie is op minstens 5 cent per week bepaald en zal voorloopig door den penningmeester van „D. O. T. M." in ontvangst worden genomen. De penningmeester, A. B. Klepke, houdt iederen Zaterdagavond zitting in „Constantia". Men kan zich opgeven bij ondergeteekenden voor „D. O. T. M." De leiders(ster), M. J. VAN DIJK, Dwarsstraat 602. ST. KLEPKE, Helenastraat 6. Mej. T. OOMS, Bakkerhaven 43. In een „Christelijk" land. Men meldt uit Emmen Van de strenge koude, eenigen tijd geleden, hebben vooral de bewoners van de krotwoningen en woonwagens, die hier in Drente nogal te vinden zijn, veel last gehad. Een verschrikkelijk staaltje kwam mij heden ter oore. In een \yoonwagen, die eenige minuten buiten het dorp Emmen op de gewone plaats voor dergelijke „woningen" staat is een kindje van veertien dagen doodgevroren. Stel u ook voor, bij die felle koude in een wagentje van dunne planken, met reeten er in, met als dekking eenige oude, versleten katoenen dekentjes. Een mooie maatschappij, nietwaar, waarin zulke dingen kunnen gebeuren Het „partikulier initiatief" schiet tekort. In het begin van den winter verwierp de Raad, na een warm debat, een voorstel-De Bruin tot het verstrekken van schoolvoeding en -kleeding van gemeentewege. Na lang gesukkel is er toen weer een particuliere commissie verrezen, die met liefdadigheidsgeld de voeding der kinderen van de openbare scholen verzorgen ging. Na onderzoek bleken niet minder dan 130 kinderen der openbare scholen behoefte aan voeding te hebben. Een verbijsterend getal Zooals altijd, gebeurt ook nu weer half werk: de voeding wordt nu alweer, met het oog op de beschikbare gelden, om den anderen dag verstrekt. Of gemeentezorg niet meer afdoende zou zijn, is geen vraag meer. Maar daartegen bestaan principieele bezwaren, weet u Schandelijke toestanden. Bij de firma Hazenkamp Co. alhier, heerscht een toestand tegenover de arbeiders, welke meer dan treurig is. Nog kort geleden, is het bedrijf verplaatst moeten worden, omdat uitbreiding noodzakelijk was. Dus wat de industrie der firma zelf aangaat, verkeert deze toch zeker in een bloeienden welstand. Maar hoe kan het ook anders, wanneer men de schandelijk lage loonen en den ontzettenden langen arbeidstijd, der fabrieksslaven in acht neemt. Wat malen zij om het belang van hun arbeiders, winst, steeds meer winst, steeds grooter kapitalen, dat is de hevige begeerte der groot-industrieelen. De normalen arbeidsdag der arbeiders is van 's morgens 6 tot 's avonds 7 uur, maar wanneer het druk is, wordt er overgewerkt tot 's avonds 10 uur, en daar het bijna geregeld druk is, worden de arbeiders eiken avond om 10 uur losgelaten. Een arbeidsdag, wanneer de schaftijd er af is van 13Yj uur, Zaterdags wordt er gewerkt tot 7 uur. Dus een werkweek van 78 uur. Is het niet meer dan tijd, dat de wet zal verbieden, dat er niet langer zal mogen gewerkt worden, dan 10 uur. Dit staaltje uit een van de vele, bewijst hoe noodzake lijk de eisch der 10-urendag is. Als men dan nog ziet, het hongerloontje wat de menschen daar verdienen. Van de zoogenaamde losse werklieden, varieert het loon, van 6 gulden tot en met 9 gulden, per week. Zij die nu een hongerloontje verdienen van 900 centen, ontvangen voor elk overuur, schrik niet de somma van veertien centendat wordt per avond aan overgeld de somma van twee en veertig centendus in de 5 avonden aan overgeld 5 X 42 cent f 2.10; op die manier kunnen zij dan een loon halen van 11.10, wanneer men ploetert dag in dag uit, van 's morgens 6 uur tot 's avonds 10 uur. Het unrloon kan dus gerekend worden op 14 cent per uur. Dan krijgt men nog de minder betaalden, die ver dienen aan elk uur, dat zij over werken 9 a 10 cent, naar gelang hun loon bedraagt. Geen wonder dat deze vorm van moderne slavernij de firma Hazenkamp en Co. jaarlijks een zoet winstje in den schoot werpt. Den geheelen dag door worden de menschen gejaagd en gejakkerd, gelijk koelie's in Indië, de zweep ontbreekt er nog maar aan. Opzegging en aanneming van het werk wordt onwillekeurig gedaan. Als men er een jaar werkzaam is, heeft men kans op een paar centen meer loon, maar wie eenigszins de kans heeft ander werk te krijgen, smeert hem met de looppas geen wonder ook Wanneer men eens een avond vrij wil zijn, want het is daar werken, eten en slapen, gelijk een paard, dan nog moet tekst en uitleg gegeven worden waarvoor, en komt dan niet te veel, want dan krijgt men ten antwoord alweer vrij, waarvoor nu weer Het loon, dat om 7 uur 's avonds uitbetaald moet worden, gaat ook niet al te vlug, het wordt maar al te dikwijls kwart over zevenen, eer dat het uitbetaald wordt. Daar wordt natuurlijk steeds over gemopperd, te meer nog omdat men aan het werk moet blijven. Wanneer men 1 of 2 minuten te laat komt, heeft men kans een heelen dag naar huis gestuurd te worden. Veertien dagen geleden werd den menschen een dag loon afgehouden, welke beschouwd moest worden als pendag. Voorwaar, een gezegende toestand in dezen geordende maatschappij. Zou de firma Hazenkamp van zulk een meer dan treurig loon kunnen leven Het is in êén woord ergerlijk. Dit is een staaltje, uit een van de vele kapitalistische industriën, waar het leven van den arbeider wordt op geofferd aan de winzucht der kapitalistische ondernemers. Wanneer gij arbeiders, deze schandelijke manier van uitbuiting u laat welgevallen, dan ligt de schuld bij u zelf Gij moogt het niet langer dulden dat er beschikt wordt over uw geest, uw tijd, ja over geheel uw leven, als onmondig wordt versleten in de fabriek of werkplaats. Al het mopperen en klagen, baat u niet, als enkeling kunt ge niets. Daarom schaart u schouder aan schouder, één van willen en één van denken, tot verovering van betere levensvoorwaarden. Wij roepen u toe, wordt lid van uw vakvereeniging, die staat op het standpunt van den klassenstrijd, om uw dadelijke belangen te behartigen en te verdedigen tegenover de patroonsklasse, om wat meer loon en verkorting van den arbeidsdag, dus om algemeene, betere arbeidsvoorwaarden. Tevens moet gij u scharen naast uw strijdende makkers op politiek terrein, en wordt lid van de 6". D. A. P. Wanneer gij nog niet onze bladen leest, koopt ze, of wordt abonnè. Weert de kapitalistische bladen uit uw huis, het zijn uw vijanden, die gij wekelijks steunt met het abonnementsgeld. Nogmaals roepen wij u toe, sluit u aaneen, strijdt met ons mee tegen de schandelijke toestanden, waarin gij leeft- TERTIUS. Schiedamsche Bestuurdersbond. Dinsdag 27 Fe bruari a.s., 's avonds 8 uur, houdt de Schiedamsche Bestuurdersbond zijn Algemeene Jaarvergadering in het gebouw „Constantia". De agenda luidt 1. Opening en Notulen. 2. Ingekomen stukken. 3. Jaarverslagen Secretaris, Penningmeestet en Bureau voor Arbeidersrecht. 4. Verkiezing Bestuur. 5. Bespreking Meifeest. 6. Rondvraag. Naar aanleiding der besprekingen ten vorige jare be treffende punt 5, verwacht het Bestuur voorstellen van de organisaties, liefst schriftelijk, vóór den dag der ver gadering. Met het oog op de belangrijkheid der agenda verwacht het Bestuur aller opkomst. G. VAN DER ZEE Hzn., 2e Secretaris. Bond van arbeiders in de Drankindustrie. Dins dagavond trad de Bondspropagandist Kruit in „Constan tia" voor de afdeeling op in een openbare vergadering. In een rijk van feiten voorziene toespraak wees hij de aanwezigen op de noodzakelijkheid van organisatie. Ook zette spr. uiteen het groote belang wat de arbei dersklasse heeft bij een goede sociale wetgeving. Na eenige gedachtenwisseling met een anti-revolutio nairen arbeider, welke uitdrukkelijk verklaarde geen „door- dik-en-dunner" te zijn, inzake de mogelijkheid van af schaffing van den nacht- en Zondagsarbeid en invoering van den 10-urendag in de branderij-industrie, werd met algemeene stemmen onderstaande motie aangenomen: „De openbare vergadering enz., met belangstelling kennis genomen hebbende van de motie- froelstra inzake art. 357 van het ontwerp-invali- diteitswet; begroet met instemming deze poging om in het lot van den 70-jarigen arbeider eenigszins te voorzien, dringt er bij de Tweede Kamer op aan, dat de motie- Troelstra spoedig zal behandeld en aangenomen worden." De afdeeling won 4 leden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1912 | | pagina 3