De broeders zeggen ja en amen!
Zedelij kheidsbevliegingen.
mer komt het nogal eens in den laatsten tijd voor,
dat de zittingen geschorst moeten worden. Den 15en
Maart b.v. zou de Kamer, als gewoonlijk, om elf uur
met haar werkzaamheden voortgaan, doch de pre
sentielijst telde nog lang geen 51 namen. 20 minuten
over elven verklaarde de voorzitter, graaf van By-
landt, den griffier der Kamer de namen der aanwe
zige leden voor te lezen. Het prinsenkwartiertje was
dus reeds verstreken. En wat bleek nu Behalve de
voorzitter waren er van rechts maar 28 leden present.
30 rechtsche leden ontbraken, waaronder ook de
afgevaardigde voor Schiedam, Jhr. Mr. de Geer.
Toen werd de vergadering verdaagd tot 12 uur.
Aldus een uur verloren tijd.
Ln de afdeelingen schijnt 't niet veel beter te gaan.
Dat is alleen te controleeren, wanneer rapporteurs
over wetsontwerpen moeten worden benoemd. Nu is
de Kamer gepasseerden Vrijdag 22 Maart niet in
openbare zitting bijeen geweest. Ze heeft alleen in
de afdeelingen vergaderd. Vijf commissies van rap
porteurs zijn daardoor aangewezen. En het resultaat
der benoemingen was, dat twee commissies be
staan uit vier ledeh van links tege'n slechts één lid
van rechts, twee commissies uit drie leden van
links tegen twee van rechts, en één commissie drie
leden van rechts tegen twee van links.
Schort er wat aan den ijver der leden in de open
bare vergaderingen, in de afdeelingen blijkt er ook
heel wat aan te merken.
't Is gelukkig voor de Kamerleden dat de
kiezers er zoo weinig van merken. Anders werd er
't volgend jaar menigeen met rood paspoort naar
huis gestuurd wegens gebrek aan ijver.
We willen hopen, dat de belanghebbenden de
noodzakelijkheid van meer aandacht aan hun verte,-
genwoordigers ter Tweede Kamer zullen gaan inzien.
Dan is het spijbelen misschien voor goed uit.
C ij f e r s. Bij de verbluffende cijfers over de groote
kindersterfte in de katholieke provincies Noord-Bra
bant en Limburg, lijkt het ons niet ondienstig, weer
eens gebruik te maken van de cijfers, gepubliceerd
door het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Die cijfers geven de verhouding aan na de volks
telling vanaf 1849 tot de laatste in 1909.
Op de honderd ingezetenen waren
in
1849
38.15 katholiek,
1859
37-14
1869
36.53
f879
35-86
1889
35-39
1899
35-C7
1909
3 5 02
Van het twee vijfde sukkelen de katholieken dus al
aardig naar het één derde.
Die getallen waren onzen burgemeester zeker voor
een groot deel bekend, toen hij den N. Malth. Bond
verbood, biljetten voor een openbare vergadering te
doen aanplakken.
De christelijke patroonsvereeniging „Boaz" heeft
verleden week een openbare vergadering gehouden...
voor geestverwanten, met debatvoor geestver
wanten, in welke de heer P. Wielenga, schoolopzie
ner te Assen, spreken zou over: „De Tariefwet".
Het bezoek moet schitterend geweest zijn 't Was
juist de avond van den grooten brand aan den Bui
tenhavenweg en zelfs de voorzitter, de heer Bernar-
dus Hoogendam, kon der verleiding geen weerstand!
bieden, maar ging eerst een uurtje naar den brand
kijken. Een illustre voorbeeld
De vergadering werd zoodoende heelemaal een
uniem, en wat de spreker al zoo over de Tariefwet
gebabbeld heeft, verhoogt het bijzondere ervan nog
te meer.
Spr. beweerde dat de kerkelijken vóór, dei anti-
kerkelijken tegen de Tariefwet gestemd zijn, om al-
zoo het eerste bewijs te leveren dat hij van z'n
onderwerp slecht op de hoogte was óf de mannen
broeders van Schiedam maar wat op He mouw spel
de. Want in het anti-tariefwet-comité zitten tal van
kerkelijken, we denken b.v. maar eens aan Frans
Smulders.
Merkwaardig was ook deze bewering
Toch vindt spr. een dergelijke scheidingslijn
in-dwaaswant deze kwestie staat buiten andere
kwesties't gaat hier niet om voor of tegen de
christelijke beginselen en het gebruik van Gods
woord is daarbij geheel misplaatst.
Wij zijn het met den goeien man geheel eens, maar
geldt datzelfde niet van alle wetsontwerpen, die de
christelijke regeering gemaakt heeft Laat men het
verschil eens aantoonen bij de militiewet, bakkerswet,
vogelwet enz. enz.
Deze spreker gooit met één slag het heel© koalitie-
kaartenhuis onderstboven 1
Een schitterend logische(l) bewering vindt men
ook hierin
Dit vooropzettend bij zijn verder betoog zette
spr. uiteen, dat het betrokken ontwerp tot hoofd
doel heeft een fiscaal streven, meer geld in de
schatkist te brengen, en tot nevendoel bescher
ming der nijverheid. Hoewel het ontwerp dat nu
wordt voorgesteld niet bepaald fiscaal is, al be
oogt 't ook een 10 millioen meer in de schatkist
te brengen, is 't niet zuiver protectionistisch
want dan zou het invoerrecht veel hooger moeten
zijn, zoódat de invoer van buiten feitelijk onmo
gelijk zou worden.
En daar liet spr. dan op volgen
Alle landen vrijhandel, dat is het mooiste wat
er is, maar nu die idyllische toestand er niet is,
integendeel, de ons omringende landen allerwege
invoerrecht heffen, juist om de binnenlandsche
industrie te versterken, moet Nederland niet ach
ter blijven, maar ook zijnerzijds naar middelen
omzien, om ook zijn industrie krachtiger te ma
ken.
Conclusieter bevordering van de nationale indus
trie wering van buitenlandschen invoer, door zoo'n
laag tarief, dat deze tóch ongestoord kan plaats
hebben Is dót hutspot
En zóó ging het al maar door. De patroons kregen
lekkere hapjesvéél werk, nog méér werk, al het
werk en de arbeiders werden óók piet vergeten
die krijgen allemaal hooge loonen De landarbeiders
incluis.
't Stond ook heelemaal nog niet vast, deelde deze
oolijke klant mede, dat door de tariefwet de levens
middelen duurder zullen worden! Wel neen, de to
millioen guldens, die de minister er uit wringen wil,
betalen de heeren fabrikanten uit hun eigen zak
Daarvoor kent men hen wel
De „zwarte lijst,, van „Het Volk" moest het ook
eventjes ontgelden. In „Het Volk" is een lijst gepu
bliceerd van eerste levensbehoeften met het bedrag
der belasting, welke op deze zal worden gelegd en
de heer Wielenga heeft eens klaar en duidelijk aan
getoond, hoe „Het Volk" de arbeiders misleidt. Dat
ging op deze manier:
Spr., verder de „zwarte lijst" van „Het Volk"
nagaand, toont aan dat in het verhoogd tarief
voor honig, een artikel dat het blad ook al tot de
eerste levensbehoefte rekenteene bescherming
van de zich hier uitbreidende industrie van kunst-
honig is gelegen.
De gansche(l) vergadering schudde van het lachen
bij zoo'n kritiek. Dat malle „Volk", honig te rekenen
bij de eerste levensbehoefteGrut, grut nog toe
De heer Wielenga vergat z'n mannekes mee te
deelen, dat de honig voor velerlei artikelen als om
der-fabrikaat gebezigd wordt, b.v. bij koek e.d. en
dat honig daarom wèl bij de eerste levensbehoefte
gerekend moet worden.
„Het Volk" had ook beweerd, zei de heer Wiel-
lenga, dat de tariefwet 16 millioen moet opbrengen,
wat ook al onwaar is, want met 10 millioen is de
regeering tevreden.
Wie jokt hier een beetje
„Het Volk" heeft gemeld, dat de regeering de vol
gende belastingpompen aanzetten wil
uit verhooging jeneveraccijns moet 4 mill, komen.
wijziging successiebelasting 1.1
debietrecht op tabak 2
„tariefwet „10
vermogensbelasting enz. 1
In totaal dus uit direkte belastingen 2.1 millioen,
uit indirekte belastingen 16 millioen.
Het „Schied. Volksblad" geeft als conclusie, dat
zij, die de vergadering hebben bijgewoond,
gingen huiswaarts met een goede dosis kennis,
met welke kennis de Regeering kan gesteund,
niet het minst hierin, dat men den tegenstander
het antwoord op al zijn groote leuzen niet behoeft
schuldig te blijven, en ook hierin dat men er
nog meer van overtuigd is, dat de Regeering
door deze wet in te dienen, op zeer ernstige
en oordeelkundige wijze maatregelen neemt, èn
om onze industrie te versterken, èn om ten bate
van onze arbeiders de sociale wetgeving tot stand
te brengen.
Zoo haal je de koekoekDie meneer Willenga
heeft staan kletsen over de tariefwet dat hij mis
schien zelf geloofde dat het waar was. Z'n „moppen"
tegen de „zwart© lijst" van „Het Volk" zijn belache
lijk, alléén voor wie geeh jota van het wetsontwerp
kent.
De arbeiders kennen de weelde van buitenlandsche
vruchten niet, beweerde hij. De man heeft nog nooit
gehoord, dat bij de arbeidersklasse ook de sinaas
appelen, citroenen, en druiven, en krenten en rozij
nen, vijgen enz. zeer gewild zijn.
Daar weet de man niets van
Waarom moet daar belasting op
Om de Nederlandsche industrie te beschermen
Gaan we die dan in Nederland laten groeien
De levensmiddelen zullen niet duurder worden
Alleen uit buitenlandsch meel denkt de Minister
f 42.000,te halen. Moeten de broodeters dat geld
niet betalen
Uit metalen (spijkers enz.) verwacht Zijne Excel
lentie een opbrengst van f 1.080.000,Wie betalen
dat
Op de gist komt een recht van f 2,50 per 100
kilo. Wie zullen 'tbetalen?
De verbruikers natuurlijk de verbruikers beta
len alles, tot den laatsten cent toe
Alleen de mannen-broeders die door den heer
Wielenga zijn voorgelicht gaan gerust hun dutje
voortzetten.
Er is een christelijke regeering die zal alles
wel goed maken, nietwaar
Tot ze straks een vreemde hand de laatste centen
uit hun beursje zien wegkapen
De „Schiedamsche Courant" van 15 Maart had
onder bovenstaand opschrift het volgende bericht
„In een openbaar lokaal in het dorpje Oeffelt
„(N.Br.) was de... bekende reclameplaat van
„de Olympische spelen opgehangen. Door de ge-
„meente-politie werd den beheerder gelast, de
„plaat te verwijderen."
Het met zooveel moed plaatsen van dat bericht
jnet dat durfachtige opschrift deed ons een oogen
blikje lachen. Een kort oogenblikje slechts. Want
we herinnerden ons, dat nog maar enkele jaren ge
leden, toen er nog geen sprake was van zedelijkheids-
wetten of van zedelijkheidsvertoon, in de gemeente
Schiedam - ter nadere informatie^ „Schiedamsche
Courant", diene, dat Schiedam in Zuid-Holland en
niet in N.-Brabant ligt burgemeester Brants ver
bood, dat voor een winkelraam op de Hoogstraat de
buste werd vertoond van een sterken, gespierden
man. Ja, met eenige concessie wilde hij de afbeel
ding wel voor het raam tentoongesteld zien. De
plaat moest op de plek, waar de bloot© borst anders
gezien zou worden, bedekt worden met een stuk
papier in den vorm van een vestje. En aldus ge
schiedde in de gemeente Schiedam (Z.-H.
„De Moker" heeft op dat bekrompen standpunt
van den burgermeester Brants de aandacht gevestigd,
en hoe kon 'took anders daarmee den draak
gestoken. De „Schiedamsche Courant" plaatste toen
geen bericht met 'topschrift: Zedelijkheidsbevliegin
gen. Zij deed, of er geen vuiltje in de lucht was.
Maar nu 't een klein dorpje in Noord-Brabant betreft^
nu is ze er als de weerga bij, om het feit wereld
kundig te maken. Of zou de gedachte bij dat blad
voorzitten, dat de doorsnee-Schiedammer meer be
lang stelt in het vallen van een paard b(.v. op een
der slecht onderhouden straten
Dit stukje was geschreven, toen de „N. R. C."
van 26 Maart j.l. onder onze oogen kwam.
De Noorsche correspondent van dat blad zegt o.a.
in een schrijven, dat 't hoofd van het Chineesche
postwezen heeft verklaard, het gebruik van afbeel
dingen van 't aanplakbiljet van de Olympisch© spe
len op brieven enz. in strijd te achten met de zede
lijke begrippen in den lande.
En wat die correspondent dan verder schrijft, wil
len we hier woordelijk weergeven
„Men zou haast gelooven, dat de Hollandsqhe
„ambtenaar een broertje is van den Chineeschen.
„In ieder gaval moet iemand, die aanstoot neemt
„aan dit aanplakbiljet, zoo niet een echte, dan
„toch een rare Chinees zijn, wanneer hij zich
„onrustig gevoelt bij het zien van de naakte figu-
„ren, die er op voorkomen. Het is te hopen, dat
„het een alleenstaand geval in Holland is, het
„zou er anders treurig uitzien met mijn landge-
„nooten en met hun zedelijkheidsopvattingen."
We zouden hierop willen zeggenWaarde Noor
sche correspondent, ge moogt goed met Holland
bekend zijn, doch Schiedam schijnt u totaal onbekend.
Was het tegendeel waar, dan hadt gij het niet zoo
voor de Hollandsche autoriteiten opgenomen tegen
over speciaal dien eenen N.-B. ambtenaar of burg
meester. Ook ten Noorden van den Moerdijk bestaan
nog toestanden onder den rook van het u zeker
bekende Rotterdam waar het tentoonstellen van
platen als die van de Olympische spelen verboden
zou worden. Want, we kunnen het mis hebben, maar
vindt gij het met ons, na 't hierboven gememoreerde^
niet eigenaardig, dat in Schiedam geen enkel aan
plakbiljet voor de Olympische spelen te zien is ge
weest Het is mogelijk zekerheid hebben we
niet dat aan onze gemeente niet gedacht is, doch
vrij groote kans bestaat er o,i. ook, dat men hier
als te Oeffelt (N.B.het aanplakken heeft verboden.
Het bekendmaken door aanplakking van een dood
onschuldige vergadering van den nogal koninklijk
goedgekeurden N. Malth. Bond werd door den tegenj
woordigen burgemeester, opvolger van dr. Brants,
niet gepermitteerd.
De redactie van de „N. R. C." doet 't bericht van
haar correspondent vergezeld gaan van een typisch
bijschrift. Zij zegt
„tot zoover onze correspondent. Misschien zou
„hij in de Noorsche pers wel kunnen bekend
„maken, dat Oeffelt geen stad, maar een dorp
„van tusschen de drie- en vierhonderd zielen
„in een gemeente van ruim dertienhonderd zielen
„is, en dat hét niét in Holland ligt, maar hi.
Noord-Brabant1) Hij zou ook kunnen zeggen,
„dat wij hier in Nederland voorloopig over het
l) Wij cursiveeren. Red. „Moker". j
>5
