Ditjes en Datjes. 12 Mei de Vrouwendag. geerd gorden door clericaal of liberaal, aangezien beide partijen voor de instandhouding van het hui dige productiestelsel zijnzij verdedigen beide het kapitalisme en kan er dus van geen van beide par tijen verbetering komen voor de arbeiders. De spreekster wees erop, dat wanneer er voor 1913 gewerkt moet worden dit vooral moet geschieden on der de christelijke arbeiders, welke zoo moeilijk de coalitie verlaten. Voor repliek had de heer Marchant een half uur opgeëischt. Zoo gemoedelijk en zakelijk als hij in zijn rede was geweest, zoo vurig doch tevens grof persoonlijk werd hij nu. Vooral De Bruin moest het ontgelden, die wist er niets van en stond maar wa<t op te lepelen. Hij, Mrrrrr Marchant, hij wist het, o.a. die twintig millioen gulden uit de directe belastingen van Prof. Treub waar staat dat in, ik geloof dat ik beter de geschriften van prof. Treub ken dan den heer De Bruin, maar ik we'et niet waar dat geschreven staat, aldus riep triomfantelijk de heer Marchant de Bruin toe en op eenzelfde toon ging de Mrrrr door, ook tegen Mej. v. d. Vlies, blijkbaar rekenende op geen tegenspraakdoch voor de sluiting vroeg De Bruin nog even het woord om' een en ander even recht te zetten. En zeker ten spijt van den heer Marchant werd De Bruin de gelegenheid gegeven om even te vertellen, onder daverend applaus van het publiek, dat de bron van die 20 millioen „Land en Volk" was, het vroe gere orgaan van de vrijzinnig-democraten, onder redactie van den heer Marchant. Prosit Nog werd door De Bruin verklaard, dat de vrij zinnig-democraten in 1904 allen op één na, voor een oorlogschip hadden gestemd. De heer Marchant heftig sticuleerend ontkende dit echter en zei nogmaals dat De Bruin er niets van wist, doch de blunder was eenmaal gemaakt en de hoogwijze Mrrrr Marchant zat er tusschen. Uit het klerikale kamp was geen debater op ko men dagenmen rekent in dien duffein hoek blijk baar op slaafsche volgzaamheid der broedersin 191.3. Ter herinnering. Zondagmorgen vergadert de af- deeling en komen verschillende belangrijke zaken in behandeling. Wij dringen er bij de partijgenooten ernstig op aan, deze vergadering bij te wonen. Geestverwanten, die eens kennis met het partijleven wenschen te maken, zijn mede van harte welkom 1 De Meivergaderingen van Zaterdag en Zondagavond kunnen als goed geslaagd beschouwd worden. Voor een aandachtig publiek werd door Helsdingen op de eerste vergadering de historie van den Meidag op duidelijke wijze uitéén gezet en werd door hem aangetoond hoe ieder jaar onze Mei-demonstraties krachtiger worden. De zangvereeniging „Excelsior" en de tooneelvereeni- ging „Tot steun in den strijd" verleenden hunne gewaar deerde medewerking. Op de tweede vergadering van Zondagavond werd door de Bruin het woord gevoerd, welke de beteekenis van de Meidag-viering behandelde en niet naliet de zoo talrijke geestverwanten op te wekken zich aan te sluiten bij de S.D.A.P. De muziekvereeniging „Kunst en Strijd" en de too- neelvereeniging droegen het hunne er toe bij ook dezen avond goed te doen slagen. Raadsverkiezing in 't zicht. Het is thans zoo goed als zeker dat de anti-revolutionaire heer Van der Drift voor het raadslidmaatschap zal bedanken, daar hij voor nemens is zich buiten de stad te vestigen, indien althans de inlichtingen hieromtrent juist zijn. In arbeiderskringen zal over dit heengaan zeker niet worden getreurd. Als getrouw paladijn van het kapitalisme heeft hij steeds de belangen dier klasse behartigd. Evenzoo vernamen wij, dat de R.K. heer F. J. Smit zich om gezondheidsredenen van het raadslidmaatschap zal terugtrekken. We zullen dus binnenkort voor de verkiezing staan van 2 leden voor den Raad, die de plaats dier heeren zullen moeten innemen, welke zitting hebben voor de districten I en III. We kunnen dus bij voorbaat de zwaarden wetten. Het heeft indruk gemaakt. Ze moest toch iets over de optocht zeggen, onze oude tante, de Nieuwe Scheid.., zwijgen ging nu eenmaal niet. Er blijkt echter uit een en ander, dat de demonstratie een uitstekenden indruk heeft gemaakt. Iedereen was vol lof over de kalme en waardige wijze waarop werd gedemonstreerd en de voorzitter van den S B B. wees er ook op bij de ont binding van den stoet dat er vooral nuchter was gemanifesteerd. Ook de fakkelverlichting was uitstekend en de vele transparanten, met een toepasselijke spreuk voor de betrokken organisatie, maakten veel effect, ter wijl de 2 muziekkorpsen de opgewektheid verhoogden. Alles was beter dan dit vorige jaren het geval was en de deelname grooter. Maar de redakteur van de Nieüwe denkt er anders over die vond dat 't over 't geheel een weinig opwek- Denkt ge wel om den Steunpenning ?j kende betooging was, terwijl ervan de weinige muzikanten die tusschen de rijen liepen, zelfs geen enkel toontje opging. Niet alleen dus dat deze redakteur een beslagen bril had, maar hij had waarschijnlijk een flinke dot watten in zijn ooren ook, want er werd door de muziek beurte lings onophoudelijk gespeeld. Een ding heeft de Nieuwe echter goed begrepen, waar zij schrijft Natuurlijk figureerde het „algemeen kiesrecht" en de „achturige arbeidsdag" allereerst in de reklame. Daar is het ook trouwens om begonnen, oude tante, of snaptet ge dat nog niet Want zonder algemeen kiesrecht geen sociale wet geving en zonder de 8-urige arbeidsdag geen beteugeling der werkloosheid en de noodige tijd voor ontwikkeling. En wij kunnen u verzekeren, dat wij daar voor zullen blijven strijden onder motto Niet ophouden, voor dat deze eischen werkelijkheid zijn geworden. Ten slotte de volgende vuurpijl Het grootste publiek, dat, voor zoover 't zich uitlaat, de roode betoogers pleegt te omstuwen met een krachtig „Oranje boven" of een verwijzing naar de „harington", blijkt ook voor een dergelijke betoo ging al heel weinig te gevoelen. Men kan nu eenmaal van kinderen want daaruit bestaat het grootste publiek, dat de betoogers omstuwt niet verwachten, dat zij voor een dergelijke betooging iets voelen. Zij zijn niet wijzer. En hierin staan zij niet alleen. Dat blijkt uit het bovenaangehaalde. Doch kleine kinderen worden grooter en wij kunnen de redaktie van de Nieuwe de verzekering geven, dat er verscheidene van de zangers, die nu „Oranje boven" zongen, in onze rijen zullen plaats nemen, als ze eerst de striemen van de kapitalistische zweep gevoeld hebben en zij de nood zakelijkheid hebben leeren inzien, dat zij zich moeten organiseeren en meestrijden om de arbeidersklasse op te heffen uit den druk, waarin ze door de kapitalistische uitbuiting bekneld zitten. Onze betooging heeft indruk gemaakt. In de Volksschool, orgaan der afd. A'dam van den B. v. N. O., schrijft B. in het nummer van Woensdag 8 Mei 1.1. Nog meer proeven f Tijdens de begrotingsdebatten verklaarde de wethouder van Onderwijs dat de proef: de hoofden voor de klas, uitstekend geslaagd was. Maar van verdere doorvoering geen sprake. Nu schijnt men ten stadhuize nog een andere proef te willen nemen geen hoofden meer benoemen, tenminste, het heeft er alle schijn van. Wat is 't geval In de Jodenbuurt is op 4 scholen geen hoofd, n.l. school 14, school 37, school 90 en de school in de Zwanenburgerstraat. De tijdelijke hoofden zijn reeds aangewezen één uit het personeel. Zó werkt de aktie van den Bond toch dooreen kollega de uitvoerende macht, met verplichte school vergaderingen. Men zou haast zeggen, zoo 4 scholen zonder hoofd, Mr. de Vries, de christelijke wethouder van onderwijs, is op het propagandapad voor hoofdelooze scholen als het niet te gek klonk voor 'n man, wiens geest verwanten zich geroepen voelen tot in laatste instantie het gezag te beschermen, zijn te schragen (d.w.z. het gezag in z'n huidigen vorm.) Het moet een genoegdoening zijn voor ieder demo cratisch voelende. Wat zullen de hoofden tot zulke feiten zeggen, die in den strijd voor hun standje zoo gaarne de noodzake lijkheid hunner ambuleerende alomtegenwoordigheid trachten te bewijzen Ons dunkt, de kikkers moesten zich weer maar eens op gaan blazen tot de grootte van de koe, of grooter 1 't Wordt weer tijd. Maar past op voor barsten, heeren De kans is groot. Vervolg.) Het was al laat, toen vrouw Jansen en haar vriendin de zaal binnenkwamen, waar de Vrouwendag feestelijk werd gevierd. Bedremmeld bleef ze aan den ingang staan, een oogenblik bang, om door zoo'n volle zaal te loopen. Maar haar vriendin trok haar mee en zocht een paar goede plaatsen voor haar beiden uit. De zaal was stampvol. Wat 'n vrouwen en meisjes, wat 'n opgewekte gezichten In die massa, dacht ze, zou ze moeilijk haar man vinden. Een muziekkorps zette vroolijk de kiesrecht- marsch in en ze zong uit volle borst mee, blij, dat ze in een lied haar gemoed kon uiten. Wat was het mooi, tusschen zooveel vrouwen te zitten, die hetzelfde dachten en voelden als zijIn buien van twijfel en neerslachtig heid had ze zich dikwijls zoo klein en machteloos gevoeld. „Wat geeft het, dacht ze dan, of ik me al aansluit bij die andere vrouwen, daardoor zullen we het kiesrecht toch geen oogenblik eerder krijgen 1" Maar nu ze die groote zaal overzag, nu voelde ze, dat als allen zich aaneensloten en voortdurend en krachtig hun eischen lieten hooren, dat ze dan hun wil zouden kunnen doorzetten. Een jonge vrouw betrad het podium en hield een gloedvolle rede. Vrouw Jansen was een en al gehoor. Is „De Moker" niet ons beste propaganda-middel Hoe goed begreep zij die spreekster. Het waren gedachten, die zij zelf zoo dikwijls gehad had. Ze zou wel op willen staan en die jonge vrouw de hand drukken ea haar toeroepen hier ben ik, op mij kunt ge rekenen 1 Hoe waar was het, wat zij zeide Gij, vrouwen, die U 's avonds te rusten legt, nadat ge uw huishouden hebt bestuurd, gij hebt een zwaren dag gehad, en toch ge hebt uw plicht niet ten volle volbrachtWant uw plichten reiken verder dan de deur van uw huis. Ziet, ge doet dagelijks uw best, om uw kinderen zoo goed mogelijk op te voeden, maar wat geeft al uw moeite, wanneer het loon van uw man te klein is, om het noodige voor de kinderen te koopen. Daarom is het uw plicht, uw man te steunen, wanneer hij in zijn vakvereeniging strijdt voor hooger loon. Gij wascht en boent den heelen dag om huis en kind schoon te houden, maar als gij in het kraam- of ziekbed ligt, dan is alles in een paar dagen in de grootste wanorde. Daarom is het uw plicht, te strijden voor moederschapsverzekering, waarbij ge een uitkeering krijgt bij bevalling, en ziekteverzekering, zoodat ge in tijden van ziekte hulp voor uw huishouding kunt betalen. Gij vrouwen, die dagelijks naar het land, naar fabriek of werkplaats gaat, weet dikwijls geen onderdak voor uw kleine kinderen. Uw plicht is het, mee te werken om bewaarplaatsen voor zuigelingen en kinderbewaarscholen te krijgen. En dan het onderwijs van uw grootere grootere kinderenLeg er u niet bij neer, dat het onderwijs voor de rijke kinderen zooveel beter is, dan dat voor uw kinderenEisch opheffing van standen scholen, zoodat het onderwijs voor alle kinderen gelijk en goed is Eisch uitbreiding van de leerplichtwet, zoodat niet meer kinderen van 12 en 13 jaar met de koppels naar het land trekken om den heelen dag de vaak ruwe taal van groote menschen aan te hoorenzoodat niet meer kinderen, die op de schoolbanken thuishooren, van 's morgens tot 's avonds geestdoodend fabriekswerk behoeven te verrichten. Maar voor al die verbeteringen hebt ge kiesrecht noodig. Gij moet die mannen en vrouwen voor de Kamer en den gemeenteraad kunnen kiezen, die ernstig streven naar deze verbeteringen. Begrijpt ge nü, dat ge 's avonds uw hoofd niet rustig kunt neerleggen, ofschoon de kousen gestopt en de kleeren versteld zijn Neen, dan moet ge eerst uw krant nog lezen, de Proletarische Vrouw, het Volk, uw vakblad of dat van uw man. Ge moet weten, wat er dagelijks in de maatschappij gebeurt om mee te werken, wanneer bij verkiezingen men krachten noodig heeft. Ge moet de vergaderingen bezoeken, waar de arbeidersbelangen worden besproken. En wanneer ge dat doet, vrouwen en meisjes, dan zult ge u een beter en sterker mensch gaan voelen. Waar ge vroeger dom en onwetend door 't leven ging, daar zult ge nu begrijpen, wat er in de groote maatschappij gebeurt. Ge zult u nooit meer eenzaam voelen, maar meelevend met al uw klassege- nooten, zult ge u rijk voelen aan vrienden, die u steunen in droefheid en nood. Vrouw Jansen had al luisterend alles om zich heen vergeten. Maar plotseling was het haar of haar oogen naar boven werden getrokken. Ze zag op naar de galerij en keek recht in de oogen van haar man, die onafge wend naar haar gekeken had. Ze knikte hem lachend en een beetje verlegen toe. Onwillekeurig was hij op gestaan, in zijn verbazing en blijdschap, dat zij het werkelijk was Na afloop van de vergadering wachtte haar man haar aan den uitgang op. Haar vriendin nam afscheid en haar man bracht haar spoedig buiten het gewoel, waar ze rustig konden praten. „Wat ben ik blij, dat je er bent", zei hij. „Deedt je dat om mij te verrassen, omdat ik onder 't eten zoo uitviel „Wel nee", zei ze, „ik was het altijd al van plan, ik ging om me zelf". „Hoe bedoel je dat vroeg hij. „Ik ging naar deze vergadering, omdat ik er behoor, want ik word lid van de Vrouwenclub van de S.D.A.P." „Is het werkelijk waar", vroeg hij opgewonden van blijdschap, „o, moeder, wat ben ik daar blij om. Hoe is dat alles zoo gekomen „Heb je er niets van gemerkt?" vroeg ze. „Ik ben langzamerhand gaan inzien, dat onze arbeid in de huis houding en voor de opvoeding van onze kinderen voor de maatschappij groote waarde heeft en dat we daarom recht hebben als leden van de maatschappij Qnze ver tegenwoordigers te kiezen. Wij hebben recht op het kiesrecht en wij hebben het noodig om allerlei hervor mingen te veroveren voor de toekomst van onze kinderen en om ons eigen leven menschwaardiger te maken." „En ga je nu in 't vervolg met mij mee naar de ver gaderingen „Ja, als ik kan, ga ik mee en ik zal je bij alles helpen en alles met je lezen en bepraten. Ben je tevreden over mij „Kind, je maakt me gelukkiger dan ik ooit geweest ben. We zullen samen een nieuw leven beginnen, mijn strijdkracht en strijdlust zullen verdubbelen. Jij zult onder de vrouwen een ruim arbeidsveld vinden. Je zult ze wakker schudden, je zult haar de oogen openen voor de schoone toekomst, die onze klasse wacht. Je zult oprichten, die moe en gebogen zijn en je zult er krachtige vrouwen van maken, die vol strijdlust streven naar een betere maatschappij. O, moge deze Vrouwendag in alle landen groote scharen vrouwen in onze rijen voeren 1" 6-5-15. W. M.-A. NOOIT doet ge voor „De Moker" te veel!

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1912 | | pagina 3