Abbink
J. W. LEN0S
Prijs 769,-
E N G E L E N
DEZE WEEK BIJ
Uw dicktstbijzijnde opticien is
H. A. DIETERICH
Prof. Kamerlingh Onneslaan 98 tel 153371
Hier is de kampioen van de BROMFIETSEN!
HONDA SO „MOPED" een vloeiende
aantrekkalijke lijn.
Ongelooflijk zuinig 100 km, met 1,10 Itr
benzine kopkleppen en luchtkoeling.
Komt, ziet, en overtuigt Uzelf bij:
Motor- Rljwielhandel
CELSIUSSTRAAT 42 - SCHIEDAM
Rund-, Var kens-
en Paardevlees
Malse paarden biefstuk
Uw speciaalzaak voor
Aardappelen
Greonte en Fruit
BOERHAVELAAN 2 TEL. 68501
Alleen bij ons, Erwtensoep v.
Unox per blik 1.08
bij ons 2 blikken 1.78
Voor de feestdagen
1 prima fles wijn v. 2.25
nu 2 voor het zelfde geld
Alleen deze 14 dagen
Pracht eieren bij ons 10 1.49
Eerste kwal. diepvries kip
circa 850 gram voor 2.98
Elke dag verse groenten via
de veiling tegen billijke prijzen
Nog deze week Andijvie
0.39 kg
Hartzuurkool daarbij de beste
Rookworst voor 0.99
66 3 79 bellcn
O0\ EEN GOEDE BRIL BEHOEFT
-Jf NIET DUUR TE ZIJN
ERKEND LEVERANCIER VAN
ALLE ZIEKENFONDSEN
WONDERLIJK LEVEN DER BIJEN
De bijenvolken hebben door de langdurige winter erg
geleden, zo hebben de kranten enige tijd geleden gemeld.
Door de kou versuft en verstijfd konden de diertjes zich
in de korf moeilijk of niet meer bewegen en dus niet
bij het voedsel komen, waardoor er veel gestorven zijn.
Ongeveer een derde deel van d'e bijenvolken is omge-
komen. Dat is in de eerste plaats droevig voor de bijen
zelf, maar ook voor de gewone burger die graag van
honing smult en ervan genret, als hij langs bos, heide en
akkerland dwalend, de korven ziet staan en de diertjes
hoort zwermen over de bloesems.
De bijen zijn bij de mens altijd populair geweest; natuur-
lijk, omdat zij ons de honing leveren, maar ook door de
wijze, waarop zij leven en zich organiseren, doordat er
iets intrigerends uitgaat van de dappere manier, waarop
zij met hun gevreesde angel hun bezit verdedigen. Voor
de meeste mensen zijn bijen en steken slechts een begrip,
want hun enige kennismaking met, of herinnering aan
een bij, bestaat in een gloeiendhete prik van een losge-
laten duivel, gevolgd door een dagenlang pijnlijk gezwel.
Toch is zo'n bijenreactie slechts te wijten aan een ver-
keerd optreden van de mens zelf, want de bij steekt
alleen uit verdediging en zelfs dan niet altijd.
Bijen en steken
De bij heeft een fijne neus; ze heeft het land aan luchtjes:
mest, urine, zweet, dierlijke uitwasemingen, parfums,
pommade en leer zijn allemaal geuren, die vaak de steek-
lust van de bij opwekken. Ook dranklucht en uitgeademde
lucht worden door deze gevleugelde dametjes zeer ver-
afschuwd. Daarom steken ze altijd honden en paarden en
krengt men ze steeds kwaad door er naar te blazen als
ze rond iemand vliegen.
(Hoek K.O. laan) Tel. 153995
Ze kan vier tot vijf jaar oud worden, maar ze is op haar
best in het eerste maar vooral in het tweede jaar. Ze kan
naar willekeur bevruchte of onbevruchte eieren leggen,
daar ze tijdens haar bruidsvlucht het darrenzaad ver-
zamelde in een blaasje dat uitmondt in de eilegbuis. Uit
bevruchte eitjes (32 chromosomen 16 van koningin plus
16 van dar) komen vrouwelijke en uit de onbevruchte
eitjes (16 chromosomen van de koningin alleen) komen
mannelijke individuen voort. De dar heeft dus geen
vader, wel een grootvader.
De dar
De dar is groter en breder dan de werkbij, maar kleiner
dan de koningin. Hij is te herkennen aan zijn zwaardere
hoekige lichaamsbouw met het brede behaarde achter-
einde, zjjn grote ogen, krachtig borststuk en forse vleugels.
Hij vliegt met het zware gebrom van een bommenwerper.
Zijn enige taak is een jonge onbevruchte koningin in de
lucht te volgen en hoog daarboven met haar te paren,
om haar zaadblaasje te vullen met miljoenen zaadjes;
daarna sterft hij.
Buiten deze bruidsvlucht doet de dar niets dan luieren
en honing eten; hij laat zich daarbij dan nog voeden
ook. Tegenwoordig is men de mening toegedaan, dat ook
dit vele honingeten een reden zou hebben. Men veronder-
stelt dat hij door het verteren van veel honing meewerkt
aan het op temperatuur houden van het broednest door
het voortbrengen van warmte. De darren zijn tevens de
enige bijen, die vrij van kast tot kast mogen vliegen en
altijd overal aanvaard worden, behalve eind augustus.
Dan vindt men ze samengedrongen op de zijramen, want
ze worden door het volk eenvoudig uitgemoord. Niet
bloedig afgeslacht, nee, maar ze worden niet meer gevoed
en tenslotte, met zachte drang, buiten de deur gezet, zodat
ze verkleumen en sterven.
De jaarlijkse darrenmoord is een teken dat het volk afziet
van zwermen.
De werkbij is veelzijdig in haar werkzaamheden. In de
eerste drie weken na haar geboorte, waarop ze de kast
niet verlaat, is ze achtereenvolgens: cellenpoetster, larven-
voedster, wasvoortbrengster, cellenbouwster, schoonmaak-
ster, ventileerster en bij de volgende drie en laatste weken
van haar leven poortwachtster, waterdraagster en stuif-
meel- of nectarhaalster. Na deze zware drie weken buiten-
dienst is ze gewoonlijk zo afgetobd, dat ze van een of
andere reis niet terugkomt en sterft op haar laatste
tocht.
Een der merkwaardigste prestaties van de werkbij is
echter haar speurvermogen en de gave haar bevindingen
mee te delen aan de andere bijen. Tijdens de dracht
speuren zij de stuifmeel- of nectarbronnen op en bij het
zwermen zoeken ze vooraf de mogelijk geschikte woningen.
CartesHusstraat hoak 's-Gravanzandest raat
Tel. 154629
Hetzelfde resultaat krijgt men door er naar te slaan; de
bij ziet alleen snelle bewegingen. Men verplaatse zich in
hun nabijheid steeds langzaam, als in een vertraagde film.
Als we daarenboven nog weten, dat de bijen steeklustiger
worden als het slecht, kil of regenachtig weer is en als er
geen dracht is dat wil zeggen als de bloemen geen
nectar afscheiden dan is ongeveer alles gezegd over
het wisselend humeur van deze gevleugelde dieren en
hoef je er niet bang voor te zijn. Trouwenseen bij die
wil steken ontkom je toch niet: ze kan in je haar vliegen,
terwijl ze sist als een roodgloeiende sintel, waarop water
spat, of ze zoemt op je aan, haakt bliksemsnel in en
flitst de degen door je vel: ze aarzelt niet. Gelukkig zijn
het uitzonderingen. Meestal zijn de bijen even zacht als
degene, die ze behandelt. Is de imker rustig en zacht,
dan zijn bijen het evenzo.
De bij leeft niet alleen, ze kan slechts leven als georgani-
seerd volk. In een bijenvolk vinden we een koningin,
werkbijen en darren. De koningin is het enige volmaakt
vrouwebjk individu, de werkbijen zijn ook vrouwelijke
dieren maar met onvoldoende ontwikkelde geslachtsor-
ganen en de darren zijn de mannetjes. De darren kunnen
niet steken: ze hebben geen angel. De koningin kan dat
wel, doch zij gebruikt haar angel alleen tegenover andere
koninginnen. A1 de bijen, die we gewoonlijk zien of voelen
zijn dus steeds werksterbijen. Een goed volk kan er zo
ongeveer tot 80.000 tellen naast enkele honderden darren
en een enkele koningin of ook wel moer genoemd.
De koningin is dus de enige eierlegmachine in een bijen
volk. Ze doet niets anders dan eieren leggen en begint
daarmee reeds zij het kalmpjes aan in januari om
in de zomer soms tot 3.000 en meer eitjes per dag te
leggen. Ze gaat daarmee door tot november, tenzij de
winter veel vroeger zou intreden. Ze verlaat de bijen-
woning slechts voor de bruidsvlucht binnen de 16 dagen
na haar geboorte, samen met de darren uit gans de om-
geving en later eventueel om te zwermen, maar dan gaan
er ongeveer 30.000 a 40.000 werksterbijen mee op haar
toch naar een nieuwe woning.
De koningin is gemakkehjk te herkennen aan haar groter
en zwaarder achterbjf dat ze ver achter de vleugels uit-
steekt en haar krachtiger borststuk, haar lange poten en
haar vrij statige manier van voortbewegen over de raat.
"Tl
=3
Het is dank zij het werk van prof. Von Frisch dat men in-
zicht verwierf in het bijenleven. Hij onderzocht de bijen-
taal en maakte ze verstaanbaar voor de mens. Bondig
komt dit hierop neer: als een speurbij thuiskomt met haar
ontdekking gaat ze dansend over de raten. Daarbij loopt
ze, schuddend met het achterbjf, in een zodanig afge-
platte 8, dat er bij het raken van de twee cirkels een
recht lijnstuk ontstaat. Het merkwaardige is nu dat de
hoek, gevormd door deze rechte en de vertikale, gebjk
is aan de hoek, die de vliegrichting naar de bron maakt
met de richting van de zon. Het aantal dansen, dat ze
per kwart minuut uitvoert, geeft tevens, tot op 100 meter
na aan, hoever de bron van de woning verwijderd is.
De speurbij leidt de andere bijen dus niet naar de bron,
maar stuurt er de werksterbijen naar toe, die zich rond
haar verdringen. Deze vliegen onmiddeUijk in de aan-
gegeven richting en tot de aangeduide afstand. Hoe be-
langrijker de bron hoe meer de speurbij haar dans zal
herhalen voor andere bijen op andere raten.
De zwerm
Elk jaar ontwaakt in het volk de zwermdrift. Als de
koningin de darrencellen heeft belegd en er weken later
gebrek aan legruimte ontstaat, doordat alles met stuif
meel en honing of broed gevuld raakt, komt er een ogen-
blik waarop de koningin meer eitjes legt dan er ruimte
vrij komt door het uitlopen van het broed. Dan treffen
de werkbijen maatregelen. Ze beginnen onderaan de raat
brede doppen te bouwen, die gebjken op dopjes, waarin
de eikels aan de eikenboom hangen. Zij zullen de wieg
worden voor nieuwe moeren: de koninginnedoppen.
Prompt legt de koningin een eitje in elk daarvan en na
drie dagen zullen de larfjes koninginnepap krijgen zoals
alle bijen, met dit verschil echter dat ze nooit wat anders
en minderwaardigs zullen eten, zodat ze reeds na veertien
dagen als volwaardige koninginnen geboren zullen worden.
Na het beleggen van deze doppen wordt de koningin op
dieet gezet: ze wordt minder gevoed, haar eierleg ver-
mindert en ze wordt lichter van achterbjf, zodat ze
spoedig weer kan vliegen. En dan komt een der volgende
dagen het grote ogenblik, dat het volk zich zal splitsen.
Zodra de eerste moerdop gesloten wordt voor de verpop-
ping van de larf tot volwaardig insect en het weer be-
stendig op mooi staat, wordt het zeer rustig aan het vheg-
gat. Binnenin begint het echter te brommen als een
naderend onweer en plotseling gaan de sluizen open,
worden de wilde horden losgelaten en spuit een bruine
stroom bijen als een vloedgolf naar buiten. Rollend, vlie-
gend, buitelend, achterover of hals over kog worden ze
naar buiten geperst. De lucht verdonkert door hun aantal,
als ze langs komen en het gezoem lijkt op het geronk
van een vliegtuig. Tien tot vijftien minuten lang is men
getuige van de wilde acrobatische vlucht van 40.000 tot
45.000 bijen. Daar middenin zit ergens de koningin, in het
oog gehouden door een kleine bjfwacht, die met aandacht
haar vliegpogingen gadeslaat.
Het gaat nog wat onwennig in het begin het is immers
zo lang geleden dat ze haar vleugels gebruikte. Spoedig
gaat ze ergens dicbt in de buurt van de korf of kast op
een boomstam, een tak, een paal of een ander voorwerp
rusten. Onmiddelkjk is de bjfwacht ter plaatse en begint
met het verzamelen van de wilde, rondvliegende bende;
de hjfwachten heffen het achterbjf in de hoogte en be
ginnen snel met hun vleugels te waaieren. Aan de achterste
geleiding van het achterbjf hebben de bijen een reuk-
klier. Hij wordt geopend en de doordringende geur wordt
door het waaieren verspreid, waardoor ze kunnen laten
ruiken waar ze zitten, of beter waar de koningin zit,
want ze waaieren alleen in haar buurt en in haar aan-
wezigheid.
Langzamerhand beginnen zich meer en meer bijen om de
koningin te verzamelen en waaieren op hun beurt. De
eersten klemmen zich vast aan de plaats, waarop ze
neerstrijken en de volgende bijen klemmen zich weer
aan de vorigen. Na een uur tot anderhalf uur is dit
„zwermen" afgelopen; dan is het nerveuse gebrom geluwd.
Er komt orde in de massa, in het nieuwe volk, dat als een
reuzen-druiventros rondom de koningin hangt. Het volk
wacht op de terugkeer van de speurbijen, die bij kun
komst zullen melden waar de beste huisvesting te vinden
is. Dit kan na enkele uren gebeuren, maar soms ook pas
na dagen en dan vertrekt de zwerm opnieuw met razend
tumult, hoog in de lucht, kilometers ver naar een nieuw
verblijf.
Koopjel
Koopje!
Koopje!
Koopje!
Bruidsjapon maat 42 kort
model met sluier, hand-
schoenen en tasje. satijn
met kant overtrokken niet
in Rotterdam gedragen
Vaste prijs f 75.-
Mevr. Boef Russischestr. 6b
R'dan W
medisch gediplomeerd
Alt uw voaten knellan
Padicura
mevr. Z.d.Haan- Hoekstra
Lorentzpl. 28 Schiedam
Komt ook aan huis
De imker laat het echter niet zover komen; als de tros
eenmaal gevormd is houdt hij er een schepkorf onder,
geeft een korte ruk aan de tak en schept zo de zwerm,
die hij zelf zal huisvesten waar hij dat het beste vindt.
Als de bijen zwermen zijn ze het minst steeklustig.
Als de imker de zwerm voor of in een lege kast afschudt,
dan vestigt het bijenvolk zich er definitief. Poetsters be
ginnen onmiddeUijk te reinigen, bouwsters metselen reten
en spleten dicht en wasbouwsters beginnen cellen aan
te zetten. De koningin wordt weer krachtig gevoed en
zodra de eerste ceUen klaar komen begint ze te leggen.
Er is weer een nieuwe, hardwerkende bijenmaatschappij
compleet.