Tentoonstelling 'Het Rotterdamse Burgerweeshuis' in de Archiefwinkel Left Saketboard organiseert demon strates en wedstrijden skateboarden I Romantische balletkunstdoor de Staatsopera van Tatarstan Henk Poort zingt titelrol in Verdi's 'Macbeth' van De Nationale Reisopera Dans en muziek uit verschillendeAmerika's MaasstaD Kijkje in het leven van de Rotterdamse wezen van vroeger Officieuze Nederlandse Kampioenschappen Skateboarden Hans Liberg is nu ook voor het vrouwlijk geslacht In de Nieuwe Wereld Nederlandse Bachvereniging verovert Rotterdam Vierhonderd jaar rekenlinialen BP A Mechanisatie ROTTERDAM Het Rot terdamse weeshuis, later be- kend als Gereformeerd Bur gerweeshuis, werd om- streeks 1560 gesticht op ini- tiatief van het bestuur van Rotterdam om een einde te maken aan de misstanden rond ouderloze kinderen. Over het oude Rotterdamse Burgerweeshuis is in de Ar chiefwinkel, Coolsingel 91, een aantrekkelijke tentoon stelling ingericht, bestaande uit honderd foto's uit de col- lecties van de Gemeentelij- ke Archiefdienst en een aan- tal autenthieke voorwerpen uit het Historisch Museum. Bij de tentoonstelling, die tot 22 april te zien is, wordt tevens een videoprogramma getoond. Zedigheid Overcapaciteit ROTTERDAM Gezien het grote succes van de vori ge skateboarddemonstratie- dag, halverwege decmber vo- rig jaar, heeft Left Skate board wederom besloten een nieuwe demonstratie/wed- strijd te organiseren op zon dag 5 maart, de laatste dag van de krokusvakantie. Halfpipe Street-wedstrijd Deelnemen Hi jfj 8K A Woensdag 15februari 1995 CX9.56 ROTTERDAM De Gemeente- bibliotheek aan de Hoogstraat 110 exposeert deze maand een prive- verzameling rekenlinialen. De col- lectie toont een breed scala van an- tieke Franse modellen tot reken- schijven van Nederlands fabrikaat. Maar ook de vertrouwde schoolli- nialen uit kunststof worden ge- toond. Eind '70-er jaren stopte de produk- tie van rekenlinialen. Die waren toen verdrongen door zakreken- machines: een goedkoper alterna- tief. Daarmee ging een markante, technologische ontwikkeling ten einde, die 400 jaar had geduurd en begonnen was met de ontdekking van het logaritmisch stelsel. Met het verdwijnen van deze vorm van vakmanschap, verdwijnen ook bewonderingswaardige voorwer- pen en produkten. Verzamelaars trachten deze verworvenheden te bewaren en opnieuw onder de aan- dacht van een breed publiek te brengen. Zo is er bijvoorbeeld een hele collectie antieke linialen. Naast Engelse, Franse en Duitse li nialen, staan hier enige Engelse re- kencilinders. Alle produkten stam- men uit de vorige eeuw, en werden veelal handmatig gemaakt. De vroegste modellen hadden geen lo- per. die werd pas in 1859 door de Fransman Mannheim opnieuw 'uitgevonden' (Newton was in 1778 de eerste). Oude linialen zijn 1 zeldzaam, en daardoor een geliefd verzamel-item. Om linialen in grotere aantallen te kunnen maken, was mechanisatie nodig, maar ook andere materi- alen. Stap voor stap werd hout, glas en metaal vervangen door kunststof: wit en transparant. Een- voudige uitvoeringen groeiden uit naar geavanceerde modellen. Er ontstonden ook kleinere modellen (15 cm) die in de latere jaren als re- latiegeschenk werden gebruikt. En de bekende schoollinialen mogen natuurlijk niet ontbreken. Voor ve- len is dit type liniaal een eerste kennismaking met mechanisch re- kenen met geaccepteerde onnauw- keurigheden: '2 maal 3 is ongeveer 6'. De lage prijzen van kunststofli- nialen stimuleerden hun populari- teit. Het vroegere handmatig ge- maakte precisie-instrument werd dan min of meereen massa-artikel. De openingstijden van de tentoon- stelling op de vijfde verdieping vallen samen met die van de bi- bliotheek: maaandag van 13.00 tot 21.00 uur; dinsdag tot en met vrij- dag van 10.00 tot 21.00 uur; zater- dag van 10.00 tot 17.00 uur en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Dit initiatief moest arme wezen voeden en onderhouden van de wekelijks langs de huizen ingeza- melde aalmoezen. Maar voldoen- de was dit niet, zodat bedelarij door weeskinderen zelf in Rotter dam een gewoon en omvangrijk verschijnsel was. In de periode van 1600 werd het Rotterdamse weeshuis vanwege het toegeno- men aantal wezen tweemaal ver- plaatst naar een groter pand. Het in 1598 door 106 wezen betrok- ken voormalige Karmelitessen- klooster en pesthuis aan de Goud- sewagenstraat in het oostelijk stadsdeel zou met enkele uitbrei- dingen en verbouwingen tot de Tweede Wereldoorlog als onder- komen dienst blijven doen. De in het Weeshuis opgenomen wezen die opvoeding, verzorging en on- derwijs genoten, moesten kinde ren zijn van Rotterdamse burgers, maar uitzonderingen op deze re- gel kwamen voor. Het was de be- doeling, dat deze kinderen vanaf het moment van opname tot hun meerderjarigheid werden opge- leid tot zelfstandige en nuttige burgers. In de zeventiende en achttiende eeuw groeide het Rotterdamse Weeshuis uit tot een omvangrijke instelling waarin soms wel 600 r -A :.X *$r X Wezen poserend op dejongenplaats van het gerefomeerd Burgerweeshuis voor een 'ongedwongen' foto, circa 1920 (Foto: Gem. Archiefdienst Rotterdam). wezen waren ondergebracht. Door financiele steun van de be- volking en stadsbestuur en door zorgvuldig beheer van de regen- ten kon het Weeshuis zichzelf goed bedruipen en zelfs aanzien- lijke reserves kweken. Het opna- mebeleid werd aangescherpt en men paste oude praktijken op het terrein van gezondheidszorg en onderwijs aan aan nieuwe om- standigheden. Voor wat betreft de verzorging van de wezen viel er weinig te klagen: kleding, voe- ding en medische zorg waren ruim voldoende, maar het (ook in andere plaatsen) verplichte en vaak opvallende weeshuisuni- form was (en bleef) de wezen een doom in het oog. De voorberei- ding op de maatschappij bestond uit lager onderwijs, voor de jon- gens meestal gevolgd door een praktijkgerichte ambachtelijke opleiding bij een baas in de stad, terwijl de meisjes in het Weeshuis een interne opleiding tot dienst- bode of naaister kregen. Experi- menten in de zeventiende eeuw met tewerkstelling van wezen in de textielindustrie werden al snel beeindigd. De opvoeding van de wezen was sterk religieus getint en vond plaats binnen een strak patroon van opvoedkundige be- zigheden en activiteiten. Sleutelwoorden in de opvoeding waren, soberheid, netheid, zedig heid, nederigheid en orde. Goede prestaties werden beloond door prijzen, ongewenst gedrag werd gestraft met tuchtmaatregelen. Een uiterste en zeldzame straf- maatregel was het wegsturen uit het Weeshuis. Ontslag van de we zen vond plaats wanneer zij een leeftijd tussen de 23 en 25 jaar hadden bereikt en zij bovendien naar de mening van het bestuur in hun bestaan konden voorzien. het feitelijke vertrek, het 'uitgaan', ging gepaard met de nodige plechtigheid en goede raadgevin- gen van het bestuur van het Weeshuis. Het Rotterdamse Weeshuis heette vanaf het einde van de achttiende eeuw het Gereformeerd Burger weeshuis. Dit wijst op een ver- schil met de weeshuizen van an dere gezindten en op de drasti- sche gewijzigde relatie met het stadsbestuur. Vanaf 1824 was het gedaan met de voorheen gebrui- kelijke bevoorrechting van het Weeshuis door de stedelijke over- heid. De instelling won daardoor aan zelfstandigheid. Ook werd in deze periode de positie van de wezen beter. Tegen het einde van de negentiende eeuw werden al- lerlei voorzieningen in het Wees huis gemoderniseerd, terwijl de strenge opvoedkundige opvattin- gen, vooral op het gebied van vrije tijd eh ontspanning werden versoepeld. De opvattingen over de traditionele gestichtsverple- ging veranderden nogal. Het huisgezin ging in de opvoeding van wezen en verlaten kinderen een belangrijker rol spelen. In de twintigste eeuw voltrekt zich ook in het Rotterdamse Ge reformeerd Burgerweeshuis het einde van de traditionele wees- zorg. Er vindt een overgang plaats naar allerlei nieuwe vormen van jeugdzorg, waarin de hulpverlening aan zorgbehoeven- den centraal staat. Door een bete- re gezondheidszorg en daarmee samenhangend lager sterftecijfer onder ouders van onvolwassen kinderen. daalt het aantal wezen voortdurend. Daar staat tegen- over dat de problematiek rond de kinderbescherming snel in om- vang toeneemt. Dit biedt moge- lijkheden aan het Rotterdamse Weeshuis, dat in het begin van de eeuw met overcapaciteit te maken had gekregen. Men begint tegen vergoeding en op verzoek van in stances voor maatschappelijke hulpverlening probleemkinderen op te nemen die geen wezen zijn. Ook tracht men de verouderde bestuurspraktijk te moderniseren. Dit omschakelingsproces is ruw onderbroken door het uitbreken van de oorlog. Het eeuwenoude weeshuispand aan de Goudsewa- genstraat gaat bij het bombarde- ment van 14 mei 1940 verloren en de weeshuisbevolking verblijft jarenlang noodgedwongen in Moordrecht. In 1956 betrekt men het nieuwe weeshuis in Rotterdam-Hillegers- berg. In 1986 wordt de organisa- tiestructuur ingrijpend gemoder niseerd: men brengt de activitei ten van het oude Weeshuis onder in een aantal nieuwe stichtingen, die onder de nieuwe Stichting Gereformeerd Burgerweeshuis van Rotterdam als overkoepelend steunorgaan gaan functioneren. De school voor zeer moeilijk op- voedbare kinderen van het Wees huis wordt de Stichting Bergse Veld en de overige taken van het oude Weeshuis komen te berus- ten bij de Stichting Bergse Bos. De Archiefwinkel is van dinsdag tot en met zaterdag geopend van 11.00 tot 16.00 uur. In de Ar chiefwinkel en in de boekhandel is tevens vanaf 11 februari het boek 'In plaats van Uw ouders. Geschiedenis van het gerefor meerd Burgerweeshuis te Rotter dam' verkrijgbaar, geschreven door de stadshistoricus Dr. Arie van der Schoor. Het is uitgegeven door de Stichting Gereformeerd Burgerweeshuis en de Gemeente- lijke Archiefdienst en kost fl.47,90. Gezien het feit dat het NK skate boarden dit jaar niet doorgaat heeft Left Skatestore besloten deze taak, offtcieus, op zich te nemen. Dit jaar organiseren zij tenminste 5 wedstrijden, de winnaar van elke wedstrijd zal in het bezit komen van een wisselbeker, de beste 15 skaters van alle wedstrijden zullen aan het eind van het jaar mee kun nen doen met de finalewedstrijd, de winnaar hiervan zal worden uit- geroepen tot offtcieus Nederlands kampioen. Echter, de lol staat voorop, niet alle wedstrijden zul len een 'standaard' skateboard- wedstrijd zijn, een over-all Neder lands kampioen moet op alle ter- reinen thuis zijn, vandaar de term 'pretstrijd'; alternatieve skateboar- donderdelen zullen een niet onbe- langrijke rol, spelen in het totaal- klassement. De komende pret strijd, nummer anderhalf omdat de vorige wedstrijd halverwege de dag moest worden afgebroken we- gens het bijzonder slechte weer, is de eerste uit de serie van vijf wed strijden. Er zal een halfpipe wedstrijd zijn. Een halfpipe is een speciaal voor skateboarden gebouwde baan waar zeer ervaren skateboarders trucjes in doen. Dit zijn bijvoorbeeld lip- tricks; diverse trucjes op de meta- len buis (de coping) die op de rand van de halfpipe ligt. Maar het meest spectaculair zijn de airs, sprongen zo hoog mogelijk boven de baan uit en zo moeilijk mogelijk. De sprongen komen tot wel twee meter boven de baan uit, dit is dan wel bijna zes meter bo ven de grond! De halfpipe wed strijd zal bestaan uit twee delen; een eerste gedeelte waarin alle skaters vier runs krijgen om hun kunsten te vertonen, er wordt dan gelet op hoogte, moeilijkheids- graad, stijl en consistentie. De half- pipe wedstrijd zal worden afgeslo- ten met een highest air contest; de hoogste air wint. De street-wedstrijd zal bestaan uit 5 onderdelen, hieronder de langste Een zogenaamde frontside air wordt hier op stijlvolle wijze uitgevoerd door Bob Joosten. wheelie (rijdend balanceren op de te ollie, een true waarbij skateboar- achterste wielen), hoogste en vers- der en plank zonder de handen te gebruiken los komen van de grond, zeer ervaren skates Halen hierbij gemakkelijk sprongen van enkele meters ver. Echter het spektakel zal voor een groot deel komen van de jumpramp wedstrijd; hoog, ver en moeilijk zijn hier de toverwoor- den bij het springen met behulp van een springschans. Sprongen van meer dan drie meter hoog zijn bij dit onderdeel bepaald geen uit- zondering. De skateboarder die het over alle onderdelen het beste scoort zal de eerste winnaar wor den van de Lefteling pretstrijd wis selbeker. De gehele dag door is er voor deel- nemers en niet-deelnemers de mo- gelijkheid te skateboarden op de diverse voor skateboarden ge bouwde objecten die op het plein zijn opgesteld. De wedstrijden worden gehouden op het Schiedamse Vest, tegenover het Oogziekenhuis. Uiteraard is ieder- een dan van harte welkom te ko men kijken of skateboarden. De dag, die omstreeks 11.00 uur be gint. zal bij regen helaas niet door- gaan vanwege het groen zeep-ef- fect dat dat heeft op skateboarden. Voor deelname aan de demonstra- tiedag dient vijf gulden inschrijf- geld betaalt te worden. Voor in- schrijvingen en meer informatie kan men zich wenden tot Left Skatestore, Schiedamse Vest 47 (tegenover het Maritiem Museum), telefoonnummer 414 57 77. Af- hankelijk van het weer worden de 200 en 300 skateboarders ver- wacht, waaronder een zeer groot deel van Nederlands beste skate boarders. A ROTTERDAM De zesde show van Hans Liberg, 'Nu ook voor vrouwen', is wegens succes gepro- longeerd en komt op vrijdag 24 en zaterdag 25 februari 1995 naar het Luxor Theater Rotterdam. Beide avonden waren helaas al snel uit- verkocht, want Liberg is buitenge- woon populair. Wat Hans Liberg ons in twee uur aan melodieen, muzikale verban- den en geschiedenis, toonleer en instrumentenkennis voorschotelt grenst aan het onwaarschijnlijke. Van achter zijn vleugel gezeten trekt hij in 'Nu ook voor vrouwen' vergelijkingen tussen mannen en vrouwen, met iedere 20 seconden een grap. Maar hoewel Liberg ze- ker zeer humoristische is, gaat het toch vooral om de muziek. De voorstellingen van Hans Liberg zijn helaas uitverkocht (Foto: Bart van Leeuwen). 'Uit de nieuwe wereld' van het Folkloristisch Danstheater (Foto: Peter Korniss). ROTTERDAM De Nieuwe Wereld, het continent van Noord- en Zuid-Amerika en de eilanden daaromheen. Relatief laat ontdekt door het Europa dat zich in die tijd nog als de navel van de wereld be- schouwde. Datzelfde Europa dat er - na de ontdekking - ij lings heen trok om er de bestaande, indiaanse beschaving te vernietigen en de ei- gen 'superieure' beschaving te vestigen. Maar in de praktijk gaat het anders: beschavingen en culturen zijn niet zonder meer over te planten naar ander breedtegraden en klimaten. Ondariks bloedige slachtingen ble- ven sporen van indiaanse culturen bestaan. Afrikaanse slaven voeg- den hun culturen erbij. Engelsen, Ieren, Nederlanders, Spanjaarden en Portugezen, maar ook Hindoe- stanen en Joden sprongen in de smeltkroes. Het resultaat was een geheel nieuwe cultuur, die van het hoge noorden tot het diepe zuiden van het continent vele verschillen- de vormen vertoonde, maar die overal de kenmerken droeg van het mengsel, van de cocktail. In het programma voor het seizoen 1994/1995 gaat het Folkloristisch Danstheater uit van dans- en mu- ziekmateriaal dat in deze Nieuwe Wereld uit de oude vormen is ont- staan. Het programma voert van de primitieve dans van de Abenakis- indianen in het uiterste noorden, via de elegante stepdance van de Frans-canadezen, langs de Cajun uit de Mississipi-delta naar Cuba en de Antillen. Vervolgens duiken de dansers in de swingende ritmen van Zuid Amerika. Het program ma eindigt na Braziliaanse en Peruaanse dansen in een bruisend carnaval. Dansen uit de Nieuwe Wereld ko men uit een kolkende smeltkroes en zullen zondag 26 februari het podium van het Theater Zuidpelin opvrolijken. Voor meer informatie en reserveren: telefoonnummer 481 58 44. Koor van de Nederlandse Bachvereniging o.l.v. Jos van Veldhoven (Foto: Marco Borggreve). ROTTERDAM De Nederland se Bachvereniging en de Laurens- kerk Rotterdam ontmoetten elkaar op 18 februari 1995 om 20.15 uur voor het eerst tijdens een uitvoe- ring van het indrukwekkende ora- torium 'Theodora' van George Frideric Handel. Een unieke start van de activiteiten die De Neder landse Bachvereniging in Rotter dam zal gaan ontplooien. In het seizoen 1995/96 is er een Rotter damse concertserie gepland. Bo vendien zal De Nederlandse Bach vereniging Bachs Matthaus Pas sion - de jaarlijkse uitvoering in Naarden zijn alom bekend - in 1996 ook brengen in de Rotter damse Doelen. De Grote of Sint Laurenskerk biedt De Nederlandse Bachvereniging anno 1995 een uniek concertpo- dium. Een zes eeuwen oud gebouw wet monumentale grandeur, door vele Rotterdammers diep in het hart gesloten, dat het verleden re- presenteerd, maar tegelijkertijd volop in het culturele en maat schappelijke heden staat. De Ne derlandse Bachvereniging kan nu - en dat is niet eerder vertoond in Rotterdam - uitvoeringen verzor- gen in een ambiance die qua sfeer en akoestiek volledig recht doet aan de muziek die zij brengt. En net als de Laurenskerk staat de bij na 75-jarige Nederlandse Bachver eniging met beide benen stevig in de hedendaagse muziekpraktijk. Om dit eerste Rotterdamse concert voor een breed publiek toeganke- lijk te maken wordt aan Rotter- dam-pashouders een korting van maar liefst 1120,— op de normale toegangsprijs geboden. Op vertoon van de Rotterdampas en tegen inle- vering van verassingscoupon num mer 1 betaalt men slechts fl.25, Kaartverkoop en informatie bij de VVV (tel: 06-34034065) en de Laurenskerk (tel: 413 09 00). ROTTERDAM Henk Poort zingt, na zijn succesvolle musica- lepisode in 'Phantom of the Ope ra', de titelrol 'Macbeth' van Verdi in een uitvoering door De Nationa le Reisopera. De opera gaat op 18 februari in premiere in Enschede en zal op donderdag 23 en zaterdag 25 februari te zien zijn in de Grote Zaal van de Rotterdamse Schouw- burg. Regisseur Friedrich Meyer- Oertel en dirigent Gabriele Bellini waren eerder verantwoordelijk voor de uitvoeringen van de Verdi- opera's 'II Trovatore' en 'Falstaff die met veel enthousiasme in de Nederlandse theaters ontvangen werden. Naast Henk Poort in de'ti- telrol zingt de Franse sopraan Syl- vie Valayre de rol van Lady Mac beth en is Frank van Aken, win naar van het Christina Deutekom Concours 1994 gecontracteerd voor de rol van Macduff. In de op- vatting van de regisseur vormen de heksen in 'Macbeth' de motor van de handeling. Zij voorspellen niet alleen de toekomst, maar spelen te vens een wezenlijke rol bij de ver- vulling van hun profetieen. Vanaf het moment dat zij de machtswel- lust en eerzucht in Macbeth op- wekken, leeft hij in een wereld waarin moord zich opdringt als in- nerlijke noodzaak en voltrekt zijn noodlot zich als in een nachtmer- rie. Drie maal wist Verdi zijn fascina- tie voor de dramatische toneelwer- ken van William Shakespeare tot muziekdramatische werken te smeden. 'Macbeth', 'Falstaff en 'Otello' behoren tot de hoogtepun- ten uit zijn oeuvre. 'Macbeth' be- leefde zijn wereldpremieee op 14 maart 1847 in het Florentijnse Te- atro della Pergola. Voor het eerst doorbrak Verdi de traditionele hoofdrollen voor sopraan, tenor en bariton. In 'Macbeth' verving hij dit trio door hoofdrollen voor so praan, tenor en koor. Verdi be- schouwde het heksenensemble als zelfstandig personage. De heksen zullen dus op donderdag 23 fe bruari en zaterdag 25 februari de grote zaal van de Rotterdamse Schouwburg in beslag nemen. Voor het reserveren van kaarten: telefoonnummer 411 81 10. Sylvie Valayre en Henk Poort (Foto: Michael Hornschemeyer). ROTTERDAM Na een zeer succesvolle kennismakingstournee in januari 1994, komt het Acade- misch Opera en Ballet Gezelschap Musa-Dshalil uit Kasan, Tatarstan, wederom naar Nederland. Van ja nuari tot april 1995 vindt de tour- nee plaats, dit keer met uitvoerin gen van de twee populaire mees- terwerken Het Zwanenmeer en Gi selle en van het zeer bijzondere, weinig uitgevoerde La Bayadere. Het Zwanenmeer wordt zaterdag 25 februari gebracht in Theater Zuidplein. De pure, academische danskunst van topniveau wordt ge- roemd om de briljante, trefzekere techniek, de verfijning, elegantie en beheersing en de intens door- leefde expressie. Het gezelschap met stersolisten als Ajdar Achme- tow, Swetlana Smirnowa en Lilia Mussowarowa, is sinds kort ont dekt door West-Europa en kan zich meten met de wereldtop. Met name de ongelooflijk krachtige en onmogelijke hoge sprongen van Akhmetov zijn een sensatie. Het Zwanenmeer is ongetwijfeld het beroemdste klassieke ballet, waar echte balletliefhebbers niet genoeg van kunnen krijgen. Het gegeven van Het Zwanenmeer dat Liefde het Kwade overwint, blijft voor de toeschouwer een ontroe- rend thema. Het ballet van Petipa en Iwanow ging 100 jaar geleden in premiere (St. Petersburg, januari 1895) en vprmt een mijlpaal in de Het Zwanenmeer van Ballet Tatrstan. klassieke dans. Het verhaal draait om de voorbereidingen die worden getroffen voor een' feest ter ere van het feit dat Prins Siegfried meer- derjarig geworden is. Siegfried wordt door zijn moeder berispt om zijn losbandig leven en ze zegt hem dat hij de volgende dag op het bal een bruid moet kiezen. Voor het bal besluit de prins te gaan ja- gen. Hij ontdekt tijdens de jacht- partij een groep zwanen bij het meer, die in werkelijkheid door Roodbaard betoverde meisjes zijn. De zwanenkoningin Odette vertelt de prins dat de betovering alleen kan worden doorbroken als een man haar zijn eeuwige trouw zweert. Bij zonsopkomst vluchten de zwanen het bos in. Op het feest van Siegfrieds verjaardag, ver- schijnt Roodbaard met zijn dochter Odile, de zwarte zwaan, die spre- kend op Odette lijkt. Siegfried kiest haar tot bruid en zweer haar zijn eeuwige liefde. Dan verschijnt Odette in een visioen en beseft Siegfried wat hij heeft gedaan. Bij het zwanenmeer zoekt Siegfried zijn geliefde om haar zijn liefde te betuigen. Odette vergeeft hem en na een gevecht met Roodbaard verdwijnen Siegfried en Odette sa men naar een ander en eeuwig ge- lukkig leven. De Liefde heeft het Kwade overwonnen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Maaspost / Maasstad / Maasstad Pers | 1995 | | pagina 14