De cultuur van toen en nu op
Havenmuziek-en Molenfestival
Flitsend snelle turbines naast historische molens
Vloot historische schepen
Kinderspelletjes
Vliegerdemonstratie
Hoogstraat versiert etalages
Threnody
Expositie
Film
Muziek-
vereniging
CENTERS
Schiedam Hoogstraat 121-123
SCHIEDAM - Wie wil weten
hoe Schiedam er vroeger uit-
zag en hoe het leven van alle-
dag in de Brandersstad zijn
gang ging, kan tegenwoordig
zijn hart ophalen in een van
de vele boeken en boekjes die
er inmiddels over Schiedam
en met name de rijke historie
ervan zijn verschenen. Toch
vergeet men vaak dat de stille
getuigen van deze verloren
tijd nog altijd prominent aan-
wezig zijn in de stad van nu.
Van de twintig molens die in
de negentiende eeuw in be-
drijf waren zijn er vijf be-
waard gebleven. Zij vormen
een denkbeeldige halve cir-
kel aan de rand van het cen
trum en maken de bezoeker
die Schiedamse binnenkomt
duidelijk op een unieke plaats
te zijn aangekomen. Een dag
per jaar worden de grootste
molens ter wereld nog eens
extra in de belangstelling ge-
zet tijdens het Molenfestival.
Ontstaan tijdens de viering
van het tweehonderd-jarig
bestaan van molen De Vrij
heid, is het festival inmiddels
flink uitgebreid en als het wa
re versmolten met het Haven-
muziekfestival dat dit jaar
zijn eerste lustrum beleeft.
In een sfeer van luxe en optimale gastvrijheid genieten van
een frisdrankje en een lekker hapje.
Maar vooral van de boeiende en spannende leans- en
behendigheidsspelen.
De enige echte amusements-centers in Nederland!
Woensdag 17 mei 1995
MAASPOST SCHIEDAM XQ7.54
aasposT
TCus
SCHIEDAM Dankzij de inzet
van Hans Verel, zelf schipper van
de 22 meter lange klipperaak Ex
celsior, kunnen bezoekers van het
Havenmuziek- en Molenfestival
weer genieten van een complete
'bruine vloot". Minstens 25 sche
pen liggen dan afgemeerd in de
Lange Haven en Noordvest, varie-
rend van de lage, wat rankere,
Westlanders en Kagenaars die
vooral door de tuinders werden ge-
bruikt voor het vervoer van hun
produkten, tot de forse 26 meter
lange Tjalken en Klippers. De
schippers gingen graag in op het
verzoek om te zorgen voor een le-
vendig spektakel. „Ik doe zelf al
jaren mee aan dit programma-on-
derdeel en weet dat de schippers
graag napr Schiedam komen van-
wege de sfeer", vertelt de nieuwe
vlootcoordinator Hans Verel. Ba-
halve demonstraties van authentie-
ke werktuigen, het optuigen en een
oude zijschroef-installatie in wer-
king, zullen er naar alle waar-
schijnlijkheid ook schepen zijn die
varen met muziek. Als het een
beetje meezit, zullen er daarnaast
dit jaar boomwedstrijden worden
georganiseerd in de Noordvest met
•de Westlanders en Kagenaars. In
ieder geval zal er dit jaar meer
zicht op de schepen zijn doordat er
overleg is geweest met de kraam-
houders. Daardoor zal men van
dichtbij de schepen en uitgestalde
foto's met gegevens over type,
leeftijd en geschiedenis kunnen be-
kijken en natuurlijk een praatje
kunnen maken met de trotse eige-
naren. Vrijdagavond zal een groot
deel van de schepen al liggen afge
meerd ter hoogte van de Appel-
marktbrug. Zaterdagochtend varen
zij dan door naar hun ligplaatsen
verderop. In de Lange Haven lig
gen de meeste en grootste schepen
tot aan de Korenbeurs en in de
Noordvest de lagere. zowel bij mo-
len De Vrijheid als bij De Noord.
Dichtbij de Spoelingbrug ligt de
Jansje, een beurtvaarder waarmee
op authentieke wijze goederen ge-
laden en gelost gaan worden in sa-
menwerking met de zakkendragers
van het St. Anthoniusgilde.
SCHIEDAM Museummolen
De Nieuwe Palmboom heeft in-
middels al een reputatie opge-
bouwd als het gaat om leuke en in-
teressante kinderaktiviteiten. Zo
zijn de kinderverjaarspartijtjes bij-
zonder succesvol en trekken ook
de knutselmiddagen, zoals de laat-
ste in paassfeer, veel enthousiaste
bezoekertjes. Leerlingen van vrij-
wel alle basisscholen in Schiedam
of uit de direkte omgeving deden
sinds de opening van de museum
molen in mei 1993 kennis op van
boer/molenaar/bakker en brander
en dat leidde op school meestal tot
een uitgebreid molenproject, dat
werd afgerond met een gezamen-
lijke pannekoek eetpartij. Of, zoals
bij basisschool De Singel, met een
ontbijt met zelfgebakken broodjes
waarbij de museummedewerkers
werden uitgenodigd. Op het ko-
mende Molenfestival zijn er onder
leiding van de medewerkers van
De Nieuwe Palmboom buitenakti-
viteiten. Bouwsels van strobalen
en een verkleedpartij als kleine
boeren, molenaars en bakkers
zorgen voor een toepasselijke sfeer
pn spelletjes als steltlopen, hoepe-
len, ballen gooien en spekkies
schieten voor de aktie. Te knutse-
len is er een boer/molenaar/bak-
kermobiel en tussen de bedrijven
door is er nog het kindervertelthea-
ter Speels met spannende verhalen.
Vervelen is er dus niet bij. Als va-
der en moeder lekker aan de mo-
lenlunch zitten, kunnen de kinde-
ren zich daar recht tegenover naar
hartelust uitleven. Alle bezoeker
tjes tussen de 4 en 11 jaar zijn hier-
voor uitgenodigd.
in sportvliegers (2 lijnen). Zijn
zelfgebouwde stabiele vliegers be-
schildert hij en showt ze als kunst-
objecten in de lucht. Met zijn zelf-
ontworpen sportvlieger werd Spit-
ters bij de Nederlandse kampioen-
schappen eerste in 1993 en 1994.
Het succesvolle ontwerp werd
daarop door het Franse vliegerbe-
drijf 'Cavaliers du del' overgeno-
men en verkocht in heel Europa,
net als de stuntvlieger 'The Kick'.
De kampioen die ook internatio-
naal hoge ogen gooit, vond nog net
even tijd om zijn vliegercapriolen
op het Molenfestival te laten zien,
voordat hij zondag 21 mei weer
aan een belangrijke wedstrijd in
het Noorden des lands deelneemt.
Wie deze toepassing van wind-
energie op de locatie van dit pro-
gramma-onderdeel wil zien, na
tuurlijk onder voorbehoud van vol-
doende wind, is welkom om circa
13.00 uur op de Noordvest, ter
hoogte van de museummolen.
Nederlands vliegerkampioen
Robo Spitters geeft een
demonstratie.
SCHIEDAM Ter opluistering
van het programma-onderdeel
'Windenergie' zal Nederlands
vliegerkampioen Robo Spitters
rond het middaguur een demon
stratie geven vanaf de hoge molen-
balie van De Nieuwe Palmboom.
De kleurrijke ntusicus en beeldend
kunstenaar kwam in aanraking met
de vliegersport in 1989 en ontwik-
kelde een verregaande interesse in
zowel stabiele vliegers (1 lijn) als
SCHIEDAM Schiedam is een
molen- en brandersstad en aan een
festiviteit als het Schiedams Ha
venmuziek- en Molenfestival wil-
len de winkeliers van de Hoogs
traat dan ook graag een steentje
bijdragen. In navolging van de ui-
termate succesvolle aktie van vier
jaar geleden, heeft de winkeliers-
vereniging Hoogstraat onlangs alle
leden opgeroepen mee te doen aan
een etalagewedstrijd die in het te-
ken staat van branders- en mole-
naarsprodukten. Dertig winkeliers
reageerden positief op dit ludieke
voorstel en deze ontvingen daarom
onlangs een pakket bestaande uit
onder andere posters, meel en
graan, aan de deur afgeleverd. De
bedoeling is dat de etalages van de
winkelstraat deze week zullen
worden omgetoverd in echte
'Branders- en molenkunstwerken',
zodat bezoekers van het Havenmu
ziek- en Molenfestival ook op de
Hoogstraat die voor Schiedam zo
kenmerkende authentieke sfeer
zullen kunnen proeven. De jure-
ring van de wedstrijd is in handen
van VVV-direkteur Ruud Pillard
en een nog nader te bepalen afge-
vaardigde van de Molenstichting.
Donderdag 18 mei zal dit tweetal
tussen 15.00 en 17.00 uur alle ver-
sierde etalages bezichtigen en de
eigenaar van de mooiste belonen
met een geldprijs van fl. 100,-.
Voor tien andere deelnemers waar-
van de etalage ook om de een of
andere reden in het oog sprang,
zijn troostprijzen ter beschikking
gesteld. De prijsuitreiking zal za-
terdag 20 mei op feestelijke wijze
plaatsvinden.
Het blijkt een ideale combinatie te
zijn die jaarlijks tienduizenden be
zoekers naarde historische binnen-
stad weet te trekken. De organi-
satie die het Havenmuziekfestival
samenstelt is gebaat bij een leuke
omgeving waar ze de muziek ten
gehore kunnen brengen. wij zijn
gebaat bij leuke muziek ter onder-
steuning van de molens die cen-
traal staan. Het Havenmuziek- en
molenfestival biedt dus alle moge-
lijkheden voor een gezellig dagje
uit", aldus Joke Winkelman van
de Schiedamse Molenstichting.
Het begin van het Molenfestival
ligt in een tijdperk waarin de be
langrijke cultuurdragers van de
stad weer in ere werden hersteld.
Tot het begin van de jaren zeventig
waren de vijf overgebleven molens
niet meer dan de schamele resten
van een voorbije tijd. Een tiental
jaren geleden werd in eerste in-
stantie door vrijwilligers, maar al
snel ook met professionele bege-
leiding het Schiedamse molenbe-
stand in ere hersteld. Dat is dan
ook de reden dat de molens tegen
woordig weer volop funktioneren.
Molen De walvisch die dateert van
1794 draait en maalt voor de pro-
duktie van bakprodukten, molen
De Vrijheid maalt de granen voor
de bakkers van 'Het Echte Bak-
kersgilde' in de wijde omtrek van
Schiedam. Museummolen De
Nieuwe Palmboom heeft naast de
functie van Nederlands Malend
Korenmolenmuseum ook nog een
andere belangrijke taak, namelijk
het malen van de granen voor
branderij De Tweelingh. De naam
van het distillaat dat in deze bran
derij gestookt wordt zal geen
Schiedammer onbekend in de oren
klinken: Notaris. De oudste molen
van Schiedam, De Drie Koorn-
bloemen heeft geen eigen bestem-
ming, maar springt wel regelmatig
bij. evenals De Noord waarin te
genwoordig een restaurant is ge-
vestigd.
De Stichting Schiedamse Molens
die onder de bezielende leiding
staat van Jos Gunneweg, beheert,
onderhoudt, restaureert en pro-
moot de molens. De meeste mo
lens worden in werking gesteld
door vrijwillige molenaars die be-
horen tot een hiertoe in het leven
geroepen club. De Schiedamse-
Molenstichting is uiteraard erg blij
met de geweldige inzet van deze
molenaars en kan het belang van
hun werk niet genoeg benadruk-
ken. „De onderdelen van oude mo
lens als die in Schiedam moeten
soepel gehouden worden. Als er
een ding niet goed functioneert,
kan dat een geweldige schade met
zich meebrengen. Een molenaar is
zo vertrouwd met 'zijn' molen dat
hij elk geluidje hoort en op juiste
waarde inschat". aldus Winkel-
Tijdens het Havenmuziek- en Mo
lenfestival zullen bezoekers in de
gelegenheid worden gesteld alle
molens van binnen te bezichtigen.
Op de begane grand van molen De
Walvisch zal men traditiegetrouw
weer de overheerlijke molenwafels
van de 3 Kleur Grutterij kunnen
krijgen. Mede doordat de wafels
als het ware •gebakken worden
waar men bijstaat, ging de lekker-
nij er in voorgaande jaren volgens
Winkelman 'in als wafel'. Rond
deze molen die enige tijd geleden
nog verrast werd met een nieuwe
roede, zal een gezellige rommel-
markt en vrijmarkt staan opge-
steld. Een molen- en Schiedam-
ruilbeurs zal worden gehouden op
de begane grand van De Drie
Koornbloemen. Niet alleen
Schiedammers blijken veel pren-
ten, kaarten en accessoires van
Schiedam te sparen, maar ook veel
buitenstaanders. In de verzame-
laarshoek die buiten de molen zal
worden ingericht zal men dan ook
ruimschoots de gelegenheid krij
gen de verzameling uit te breiden.
Prachtig ingelijste molenfoto's
zullen daarnaast voor een spotprijs
te verkrijgen zijn bij een stand van
de Molenstichting. Het enige dat
men hiervoor hoeft te doen is do-
nateur worden van de stichting,
maar daarmee helpt men dan ook
nog eens mee aan het in stand hou-
den van het imponerende molen-
bestand. Op de omvangrijke am-
bachtenmarkt kan men de sfeer
van toen nog eenmfal proeven.
Naast de vertrouwde kramen met
stoelenmatters en mandenmakers
zullen dit jaar ook veel nieuwe am-
bachten te zien zijn. Bij een por-
tretfotograaf kan men zich bijvoor-
beeld op de kiek laten zetten in ou
de kledij en een sneldichter maakt
voor iedereen die dat maar wil, in
luttele seconden een prachtig vers.
Bij een stand met heraldiek kan
men bovendien het eigen familie-
wapen laten natrekken. Rondlei-
dingen zijn er deze dag ook volop.
Terwijl het in museummolen De
Nieuwe Palmboom. de gehele dag
open huis zal zijn. waardoor men
alles van (graan)korrel tot brood en
borrel en het aandeel van de boer/
molenaar/bakker-brander te weten
komt, kan men tussen 11.00 en
16.00 uur een gratis rondleiding
krijgen in de nabijgelegen Distil-
leerderij Dirkzwager. Direkt bij de
molen bevindt zich ook het opstap-
punt voor de stadsrondvaart door
de zeekadetten. Voor een beschei-
den bedrag kan men al deelnemen
aan een rondje doorde Schiedamse
binnenhavens.
Naast de vele molens zal er zater-
dag ook weer meer dan genoeg
(haven)muziek vertegenwoordigd
zijn. Bij de molenbroodmaaltijd
waaraan men tussen 12.00 en
15.30 uur kan deelnemen voor De
Nieuwe Palmboom zal pianomu-
ziek te beluisteren zijn van de leer
lingen van de Streekmuziekschool.
Op dezelfde locatie zal een mu
ziek- en dansgezelschap uit de
Schiedamse partnerstad Udine een
wervelend optreden verzorgen in
klederdracht en met de oorspron-
kelijke instrumenten. Op de bega
ne grand van het Nederlands ge-
distilleerd Museum aan de Lange
Haven dat weliswaar nog niet ge-
reed is maar belangstellenden wel
alvast een kijkje gunt in de volgen-
de stappen van de inrichting, zal
het mandoline-orkest ONI te be
luisteren zijn. De stille getuigen
van voorheen zullen zaterdag 20
mei dus het stralende middelpunt
vormen van een dag vol zang,
dans, muziek en bovenal cultuur.
De cultuur van toen en die van nu.
Karin v.d. Knaap
SCHIEDAM Het onderdeel
Windenergie op het komende mo
lenfestival beloofd een gevarieerde
en boeiende invulling van het pro-
gramma. Enerzijds zijn daar de 13
a 14 jarige leerlingen van het
Schiedams voortgezet onderwijs,
die met hun wedstrijdmodellen la
ten zien hoe creatief zij windener
gie toepassen. Anderzijds zijn er
een aantal prominente namen op
windenergiegebied, die met turbi-
nemodellen, foto's en veel infor-
matie bezoekers laten zien hoe het
er nu voorstaat met Windenergie.
„Windenergie is een schone zaak.
Wij zijn trots werkzaam te zijn in
deze industrietak en hebben waar-
dering voor dit Schiedamse scho-
lierenproject" aldus een van de
deelenemende bedrijven, Ned-
wind. „Wij zijn ervan overtuigd
dat van deze wedstrijd een moti-
verende werking uitgaat en vinden
het dan ook een mooie gelegen
heid om de deelnemers en bezoe
kers iets over de activiteiten van
een windturbinefabrikant te vertel-
len. Verder zijn wij natuurlijk erg
benieuwd naar de inzendingen van
deze creatieve wedstrijd en hopen
vanuit kennis en ervaring een bij-
drage te kunnen leveren in de jure-
ring." Nedwind, de grootste Ne
derlandse producent van windtur-
bines demonstreert op het molen-
festival onder meer een modeltur-
bine van 2 meter hoog.
De beide andere bedrijven die een
vertegenwoordiger in de jury leve
ren zijn WindMaster Nederland
B.V. uit Lelystad en het Energie
Centrum Nederland, Petten. ECN
was vol lof over het initiatief van
de Schiedamse Molenstichting en
deed een flinke bijdrage in de prij-
zenpot. Daarmee kon de eerste
prijs vastgesteld worden op
fl.1000,-. (tweede en derde prijs
resp. fl. 500,- en fl. 250,—)
Het Energieonderzoek Centrum
Nederland (ECN), gevestigd in de
duinen van Petten, is het centrale
instituut voor energieonderzoek in
Nederland.
WindMaster, eveneens een van de
grootste bedrijven op turbinege-
bied, richt zich ook voornamelijk
op de bouw van grate windparken
in opdracht van energiedistributie-
bedrijven. Voor het programma-
onderdeel Windenergie deed ook
dit bedrijf een bijdrage in de prij-
zenpot. „Omdat jongeren de 'be-
slissers' van morgen zijn. is het
zinvol nu al de mogelijkheden van
duurzame energie onder de aan-
dacht te brengen. Hierdoor ontstaat
eerder een beter inzicht in de voor-
delen van duurzame energiebron-
nen", motiveert het bedijf het be-
schikbaar stellen van prijzengeld.
Op het Molenfestival brengt Wind-
Master onder andere twee kleinere
modellen, maar ook een kolossaal
rotorblad mee van zo'n 20 meter.
Naast de goed benader- en bekijk-
bare schaalmodellen krijgt de be
zoeker, bij zo'n gigant, ook een
realistisch beeld van de enorme af-
metingen die de (uit de verte) zo
rank ogende turbines hebben.
Intussen maken de scholenge-
meenschappen Spieringshoek,
Schravelant en Brandersstad met
hun teams de wedstrijdmodellen
gereed voor de presentatie op 20
mei. De inzendingen van de 'wind-
machines' zullen worden beoor-
deeld naar de inventiviteit van de
toepassing, de uitvoering en het
creatieve idee. Voorzitter van de
jury Burgemeester Scheeres neemt
aan dat het jureren nog een lastige
klus zal worden: „De technische
experts in de jury houden er na
tuurlijk rekening mee dat we hier
te maken hebben met beginners op
dit gebied, maar toch zijn er al ge-
ruchten over heel creatieve idee-
en".
En al die nieuwe modellen en idee-
en komen dan op zaterdag 20 mei
te staan onder de wieken van hun
traditionele voorouders aan De
Noordvest (tussen molen de Noord
en De Nieuwe Palmboom). Even is
Schiedam dan zowel futuristische
als historische molenstad.
SCHIEDAM De
Schiedamse band Threnody
heeft de finale vand e Grote
Prijs van nederland ge-
haald, die zaterdag 20 mei
'gespeeld' zal worden. Vrij-
dag 12 mei speelde de band
in de halve finale in het
Paard in Den Haag en werd
daar winnaar. De Jury vond
de band het origineelst en
roemde vooral het samen-
spel van de twee gitaristen.
In de finale in Amsterdam
moet Threnody het opne-
men tegen vijf andere
bands.
SCHIEDAM Het Film-
huis Schiedam toont in de
meimaand een treffende ex
positie van schilderijen en
etsen van Christine van
Schie. De schilderijen van
Christine van Schie hebben
als uitgangspunt 'aantas-
ting' van de huid. In het
door haar zelf gekozen the-
ma 'beschadiging' krijgen
de op linnen weergegeven
'littekens' een heel treffend
karakter. Daarnaast komt
het begrip aantasting terug
in een zestal op papier ge-
maakte etsen.
De tentoonstelling is tot en
met 26 mei op vrijdagavond,
tussen 20.30 uur en 21.30
uur, te bezichtigen voor aan-
vang van de film.
Het Filmhuis Schiedam be
vindt zich in de Nieuwstraat
12.
SCHIEDAM 'In the Na
me of the Father' is de film
die vrijdag 19 mei op het
programma staat in het
filmhuis Schiedam. Kaarten
voor de film die ruimn twee
uur duurt en om 21.30 uur
begint, kosten fl.5,- en dat
geld is de film zeker waard.
In the Name of the Father
vertelt het trieste verhaal
van de Noord-Ier Gary Con-
Ion die op 22 oktober 1975
samen met zijn vader en nog
twee anderen veroordeeld
wordt voor het plegen van
twee bomaanslagen in het
Engelse Guildford nabij
Londen. Vijf mensen kwa-
men daarbij om het leven en
velen raakten gewond.
Veertien jaar later werden
de Guildford four vrijgela-
ten nadat hun onschuld als-
nog was bewezen en de fou-
ten in de rechtsgang en de
brutaliteiten van de politie
waren aangetoond. Kortom:
de film gaat over een van de
grootste blunders uit het
Britse rechtssysteem. Hoe-
wel de teneur van de film zo
als gezegd triest is, bevat In
the Name of the Father ook
de nodige humor en is het
einde ronduit bevredigend.
En de muziek, van onder
meer Sinead O'Connor en
U2, is magistraal.
SCHIEDAM Muziekver-
eniging O.B.K. organiseert
zaterdag 20 mei van 10.00 -
16.00 uur een rommelmarkt
en sponsorloop. De loop
start om 12.00 uur en gaat
rondom het nog steeds tijde-
lijke clubgebouw aan de
Schiedamseweg 200, achter
het pompgemaal in Bijdorp.
De opbrengst van de rom
melmarkt en sponsorloop is
bestemd voor het nieuwe
clubgebouw van Muziekver-
eniging OBK. Waar en wan-
neer dit nieuwe clubgebouw
komt is nog steeds niet dui
delijk, al zijn er wel plan-
De gezelligste plek voor 'n spelletje.
Rozenburg Nieuweweg 2 Rotterdam Coolsingel 191-193
WAAG GERUST EEN GOKJE MAAR ZET JEZELF NIET OP HET SPEL! TOEGANG VANAF 18 JAAR.