T 'De strip is volwassen geworden' DE** Programma Jeugdland Hitland paradijs voor veld ROND JE REGIO Hitland paradijs voor veldbiologen CJV Schiedam biedt week vol vertier Rotterdams Dagblad 2 weken gratis...? Vul deze bon in... w Tono-groep bedankt burgemeester Scheeres Stadswandeling Vijf jaar Stripdocumentatiecentrum in Rotterdam Prachtig stuk natuur tussen Capelle en Nieuwerkerk qE Museum Fanclubdag Excursie Ik wil een voordelig (proef) abonne- mentophetRotterdamsDagblad. ituirjf **i.v ROTTERDAM Het Strip- documentatiecentrum van de Gemeentebibliotheek Rotter dam bestaat vijf jaar. Het is de enige installing in Neder- land, die systematisch mate- riaal over strips verzameld. In verband met het vijfjarig bestaan hebben medewerkers van Zone 5300 bij het Strip- documentatiecentrum op de tweede verdieping van de bi- bliotheek een expositie inge- richt. Flora speuren Vragen Schroeiplek Naam Atalantarups CAPELLE „De meeste mensen zeggen: 'Mooi weertje, mooie wolken, mooie vogeltjes, maar ondertussen zien ze de helft niet'N. Elfferich zegt het wat verontwaardigd. Als vlin- derman' ontdekt hij nog steeds nieuwe kleurrijke details in het veld en in de lucht. Ook op deze donderdagmiddag blijft wei- nig in Hitland-Zuid voor zijn oog en dat van zijn echtgenote, de heer J.J.W. Polder en mevrouw M.C. Favier verborgen. Hoewel deze veldbiologen van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, afdeling IJssel en Lek, de laat- sten zijn die dat van zichzelf durven zeggen. Uitwerpselen Dazensteek Roofdier Bezorgt u mij het Rotterdams Dagblsd 4 weken vrijbfijvend op proef. Ik betaal hiervoor de halve prijs: f 12,95. Noleert u mij voor een kwartaaiabonnement op het Rotterdams Dagblad De eerste twee weken zijn gratis, daarna betaal ik 28,55 per maand viaautomatischebetaiing. U Naam: Adres: Postcode: Telefoon: Plaats: J Bank/gironummer: Handtekening: i Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Woensdag 12 j u I i 1995 MAASPOST SCHIEDAM XQ7.53 (Plus Burgemeester Scheeres bladert belangstellend door het zojuist door de Tono-groep aangeboden fotoboek. H H z. u* SCHIEDAM - In de zomer van 1994 werd in Dronten de eerste Europese Jamboree georganiseerd. Van 1 tot en met 11 augustus kwa- men zo'n tienduizend jongeren uit ruim twintig verschillende landen bijeen in een sfeer van samenwer- king en vriendschap. Naast vrijwel alle Europese landen waren er ook delegaties uit Canada, Japan, Aus tralia en Indonesia. Negen kinde- ren van de Scouting Tono-groep waren tevens uitgekozen om deel te nemen aan dit tiendaagse evene- ment. Zij konden deelnemen aan aktiviteiten als nachthikes, torens pioneren en foto's maken, Om dit kamp te kunnen bekostigen had- den de leden een aantal financiele akties gehouden. Bovendien wer- den zij gesponsord door een aantal bedrijven. Ook de gemeente Schiedam leverde een welkome bijdrage. Als dank voor de gele- verde bijdrage stelden de deelne- SCHIEDAM A1 meer dan veer- tig jaar zijn de zomerkampen van de Schiedamse CJV een begrip voor vele kinderen en jongeren. Ook dit jaar wordt er in de week van 5 tot en met 12 augustus voor de jeugd tu&sen de 7 en 15 jaar weer een drietal kampen georgani seerd in de bpsrijke omgeving van Leusden. Het kinderkamp voor de 7-, 8- en 9-jarigen heeft dit jaar als thema 'Het swingt de pan uit'. Dat betekent dat muziek, van Vader Abraham tot Michael Jackson en van Carnaval tot disco, centraal zal staan bij de te ondernemen aktivi teiten. Muziekspeurtochten, kwis- sen en zelfs dansend afwassen zijn slechts enkele voorbeelden van wat deelnemers aan dit kamp alle- maal te wachten staat. Het midden- kamp voor de jeugd van 10 tot en met 12 jaar zal in het teken staan van een reis om de wereld. Voor- speld wordt een letterlijk en fi- guurlijke wereldweek waarin van- uit het kamphuis nabij Amersfoort moeiteloos gereisd wordt van Eu- ropa naar Azie en van China naar Mexico met van tijd tot tijd een VLAARDINGEN Voor wan- delliefhebbers met belangstelling voor de geschiedenis van Vlaar- dingen is er op zondagmiddag 16 juli een stadswandeling. Deze wandeling staat in het teken van de Provinciale Kunst-estafette 1995 met als thema 'de uniciteit van de stad'. Deelnemers worden door gidsen van het service team Vlaar- dingen rondgeleid, langs lokaties die ondanks alle veranderingen (nu en in het verleden) mede bepalend blijven voor het karakter van de stad. Plekken die elk op eigen wij- ze ons iets kunnen vertellen over de ontstaans-geschiedenis van de stad. Een geschiedenis die niet ai mers aan de Jamboree een foto boek samen waarin alle herinnerin- gen zorgvuldig zijn vastgelegd. Dinsdag 4 juli nam burgemeerster Scheeres dit fotoboek namens de gemeente in ontvangst tijdens een bijeenkomst in het Tono-groeps- huis aan de Sweelincksingel. Naast de bijdrage voor de Europese Jam boree heeft de gemeente Schiedam, samen met enkele ande- re sponsors, er voor gezorgd dat twee jeugdleden van de Tono- groep deel kunnen nemen aan de achttiende Wereld Jamboree die in augustus eveneens in Dronten zal worden gehouden. Vijfentwintig- duizend jongeren uit verschillende landen zullen elkaar daar treffen. De deelnemende leden van de To no-groep, Marjolein en Irene, heb- ben al laten weten er erg veel zin in te hebben. Inmiddels hebben zij al deelgenomen aan de nodige voor- bereidingsweekenden. pitstop in Leusden. Spaghetti eten en een bezoek aan het Monster van Lochness werden nog nooit zo ge- makkelijk afgewisseld. Door over- weldigend succes wordt voor de tieners het 'Uit je dak kamp!' ge- prolongeerd. Wie niet bang is om wat slaap tekort te komen, zal met dit kamp de vakantie van zijn le- ven beleven. Het kampterrein in Leusden, van waaruit alle aktivi teiten worden gecoordineerd, be- schikt over een prachtig kamphuis met sanitaire voorzieningen en een keuken. Geslapen wordt er echter in 8-persoonstenten om alles op en top avontuurlijk te houden. De staf van de kampen bestaat uit een aan tal vrijwillige leiders en leidsters, die elk een vast aantal kinderen on- der hun hoede hebben. De kosten voor een week vol avontuur, vriendschap en gezelligheid dicht bij huis, maar toch ver weg zijn fl. 172,50. Elk tweede kind uit een gezin betaald zelfs 25 gulden min der. Wie meer informatie wil kan altijd even bellen naar Jan van de Most, tel. 4620112 of Ton van de Leije, tel. 4703746. leen zichtbaar wordt in de nog res- terende historische bebouwing, maar ook verborgen ligt in het pa- troon van stegen, straten. wegen, pleinen en waterlopen. De wande ling start om 13.00 uur in het Hol- landia-gebouw Oosthavenkade 42 en begint met een bezoek aan de tentoonstelling 'Tussen Droom en Werkelijkheid'. Waar plannen te zien zijn van Kunstenaars en Ar- chitecten gei'nspireerd op het unie- ke en het bijzondere van eerder ge- noemde lokaties. Deelname kost twee gulden vijftig. De deelname kaarten zijn verkrijgbaar bij de VVV op de Markt en op de middag zelf in het Hollandia-gebouw. Bibliotheken hebben de neiging om de strip niet als volwaardig te behandelen, volgens Netty van Rotterdam, hoofd van het Stripdo- cumentatiecentrum. Meestal is de aanschaf van strips een sluitpost op de begroting en serieuze informa tie over strips is vrijwel nergens te vinden. Dat was vijf jaar geleden de aanleiding voor medewerkers van de Rotterdamse gemeentebi bliotheek om het Stripdocumenta- tiecentrum op te richten. Het is nog steeds de enige plek in Nederland waar, op systematisch wijze verza- melde, informatie over strips, voorhanden is. Daarbij is er na- tuurlijk ook grote aandacht voor de strips zelf. De strips van de bibliotheek wor den letterlijk stuk gelezen. Van- daar dat naast strips voor de uit- leen, de bibliotheek ook een be- waarcollectie heeft. Die collectie bestaat momenteel uit 4250 boe- ken. Alle strips van Nederlandse scenaristen en tekenaars komen in die bewaarcollectie, evenals strips van invloedrijke buitenlanders. Daarnaast verzamelt het centrum ook antiquariatische strips, zoals Bulletje en Bonestaak, Kapitein Rob, oude Sjors en Sjimmies, Rob- bedoezen vanaf 1940 en hele jaar- gangen Pep. Het centrum heeft verder abonnementen op de be- langrijkste stripbladen uit binnen- en buitenland en zo'n 750 boeken, dat is zestien meter boek, over strips. Daarnaast is er een uitge- breid kaartensysteem, waardoor ie- mand die naar iets op zoek is, mak- kelijk zijn informatie kan vinden. Van Rotterdam merkt.op dat de Rotterdamse bibliotheek eigenlijk de enige plek in Nederland is, waar strips te bestuderen zijn. Van ba- sisschoolleerlingen tot studenten aan universiteiten komen belang- Die middag gaan we met een vier- tal kenners het recreatiegebied Hit- land verkennen. Een gebied dat nog in ontwikkeling is met talloze mogelijkheden tot recreeren. Het wordt een fascinerende tocht, waaruit blijkt dat er tussen Capelle en Nieuwerkerk ontzettend veel te genieten is. Op de parkeerplaats bij de Klaas Klinkertkade ontmoeten we elkaar. stellenden naar Rotterdam om ma- teriaal te verzamelen voor werk- stukken en afstudeerscripties. Van Rotterdam meent dat andere bi bliotheken eigenlijk ook zo'n do- cumentatiecentrum moeten heb ben. Bezoekers komen echter niet al- leen om studieredenen naar het do- cumentatiecentrum. Bibliotheca- resse Karin van Wyliek heeft ont- dekt dat veel mensen met hun kin deren komen om oude strips als Dik Bos en Bulletje en Bonestaak weer eens te lezen. Daarnaast krijgt Van Wyliek veel vragen. Vreemd genoeg hebben veel vra gen betrekking op illustraties. Het gaat dan bijvoorbeeld om zaken als tekeningen van een konijn dat uit een hoed komt, een waarzeggers- bol, een eenhoorn of een stelletje fraaie indianenkoppen. Voor haar zijn dat wel leuke vragen, wat het De groep is bijna compleet. Het wachten is alleen nog op de heer Polder. Ondertussen wordt de tijd verlevendigd door in de bermen naar flora te speuren. „Kijk", zegt mevrouw Elfferich, „het is net fili- grain. Zo'n blad wordt toch zo mooi door zo'n zuringhaantje uit- gebeten. het is net een kunststuk- je." Op een ander blad liggen in de rondte de gele eitjes van het zu ringhaantje. Ze steken fel af tegen het donkergroene zuringblad. Bij een sloot waarin kikkers kwa- ken, staat mevrouw Favier met een biologieboekje in de hand. Ze staat te 'dubben' of het moerasplantje met die fijnwitte blaadjes nu een moeraswalstro is of een moeras- vergeet-me-nietje. Het naslag- werkje geeft de doorslag. Het plantje is een moeras-vergeet-me- nietje. In de verte ronkt een 'eend'. Het is de Krimpense veldbioloog Polder, voorheen directeur van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam en initiatief- nemer van de prachtige heemtuin in Capelle-Langeland, die aan komt rijden. Bij een paaltje van de blauwe wandelroute parkeert hij zijn auto. De excursie begint bij het informa- tiebord. De papieren die normaal achter de ramen hangen, zijn er niet. In het glas zit een grote schroeiplek. „Hebben ze met die gas-aanstekers gedaan", bromt Elfferich. Bij de bermen staat het gras hoog. betekent zoeken. De laatste tijd krijgt zij ook veel vragen naar manga's, Japanse stripverhalen. Van Rotterdam meent dat de strip volwassen is geworden. Volgens haar zijn striptekenaars meege- groeid met hun genre en hun pu- bliek. Het publiek dat bijvoorbeeld op de Bredase stripdagen komt, heeft een steeds hogere gemiddel- de leeftijd. Een voorbeeld van een stripblad voor een volwassen publiek is het blad Zone 5300. Het blad bestaat bijna een jaar en is eigenlijk een soort voortzetting van het blad Barwoel, een stripblad, ooit be- gonnen op de kunstacademie. Ro bert van der Kroft vond dat wel een leuk blad en wist dat er verder in Nederland niets op de markt was voor een volwassen publiek. Ge- volg: een nieuw blad. Het blad heeft zo'n zeventig mede werkers in binnen- en buitenland en wordt door heel Nederland ver- spreid. In het blad publiceren zowel bekende als onbekende mensen. Hoofdredacteur Tonio van Vugt heeft het over het 'grens- gebied tussen underground en commercie'. Hij vindt het leuk dat er vooral op de redactie readies binnenkomen op het werk van de beginnende tekenaars. Juist voor die beginners is Zone 5300 een uit- hangbord. Er komen zelf readies vanuit het buitenland binnen, bij voorbeeld uit Denemarken, Slove- nie en Brazilie. De naam van het blad is min of meer toevallig ontstaan. Bij de op- richtingsvergadering is er zelfs se- rieus over gedacht het blad maar Pep te noemen, omdat alle mede werkers via de Pep hun hart aan de strip verloren hebben. Uiteindelijk viel de keuze toch op Zone 5300, omdat het modern en goed klinkt en er een mooi logo van te maken was.-De lezer moet wat hem betreft het blad niet direct koppelen aan Rotterdam, maar hij stelt wel: „In Rotterdam, daar gebeurt het nu", als hij het over de stripwereld in Nederland heeft. Zone 5300 is overal in de winkel te koop. In verband met het vijfjarig be staan van nhet Stripdocumentatie- centrum, hebben medewerkers van Zone 5300 op de tweede verdie ping van de Gemeentebibliotheek een expositie ingericht met als on- derwerp het maken van het blad, waarover onder meer een video- film te zien is. Op die expositie is er ook veel informatie over strips en stripmakers. Die tentoonstelling is tot 23 September gratis te bezoe- ken gedurende de openingstijden van de bibliotheek, maandag van 12.30 tot 21.00 uur, dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 21.00 uur en op zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Tijdens de tentoonstellingspe- riode zijn er in de Biebshop allerlei produkten van Zone 5300-auteurs te koop. JAN VAN VF.I.ZF.N „Die waterjuffers heten ook wel lantaarntjes", zegt Polder. „Alle- maal hebben ze op hun kop een blauw vlekje. De achterlijven heb ben verschillende kleuren." Over het knuppelpad lopen we te- rug naar het Oudekerkselaantje. In een gekruld brandnetelblad vindt Elfferich een mooie atalantarups. In het gras en op de brandnetelbla- deren zijn de teerspetters nog te zien. Rechts van het Oudekerksel aantje strekt zich het weidegebied uit. Tussen de gele boterbloemen staan bruinwitte koeien. In de verte zijn naast de oranje graafmachines grote, zwarte molshopen te zien. Bij de sloot staat een bordje met 'Restaurant Van Rijcke Vorsel' er- op. Het herinnert ons aan onze magen die leeg aanvoelen. Het is de hoogste tijd om de auto's op te zoeken of op het terras van het res taurant te gaan zitten. De onver- moeibare wandelaars kunnen na- tuurlijk langer in Hitland blijven wandelen. Wie weet zien ze de zon nog in de veenput wegzakken. NICO BELO SCHIEDAM De plannen i van het Nederlands Gedistil- leerd Museum, De Gekroon- de Brandersketel zijn in het land al met groot enthousi- asme ontvangen. Diverse bijdragen heeft het museum intussen al ontvangen van culturele fondsen en de overheid. Toch is er nog veel geld nodig. Gelukkig blijkt er ook van publiekszijde veel belangstelling te zijn voor de rijke historie van de jenever. Dat heeft geleid tot de vorming van een kring van Vrienden van het Ne derlands Gedistilleerd Mu seum. Wie zijn symphatie ook wil aanwenden om het museum te helpen afbouwen kan Vriend worden van De Gekroonde Brandersketel. De Vrienden worden mid- dels een nieuwsbrief, die twee maal per jaar ver- schijnt, op de hoogte gehou den. Daarnaast ontvangen zij na de opening van het museum een passe-partout. Vrienden geven hiervoor een jaarlijkse donatie van fl.45,- terug. Zij krijgen tien procent korting in de mu- seumwinkel en ook op de fles museumjenever. Voor een eenmalig bedrag van £1.1500,- kan men zich Vriend voor het Leven noe men. Met deze donatie adopteert men 150 flesjes uit de befaamde miniaturencol- lectie. In mei 1996 wordt het museum geopend. VLAARDINGEN De vanuit Vlaardingen opere- rende 'Official Dutch Queen' fanclub organiseert op 21 oktober in de stadsge- hoorzaal een fanclubdag. Op deze dag zullen veel vi deo's worden vertoond en allerhande van Queen-arti- kelen aan de man worden gebracht. Daarnaast is er o.a. een veiling ten bate van het Aidsfonds, een kunstex- positie en een optreden van 'A night at the opera'. De kaartverkoop voor deze dag is reeds begonnen. Om nog in aanmerking te komen voor een geldig toegangsbe- wijs wordt geadviseerd snel fl. 18,00 over te maken op girnummer 2313172 t.n.v. Queen fanclub te Vlaardin gen. Voor meer info: Bern- weg 181,3137 ND Vlaardin gen, 4749879. MAASSLUIS Het Stael- duinse Bos is een van de na- tuurgebieden die Het Zuid- hollands Landschap in deze provincie in eigendom heeft. Het is een bijzonder gebied: het enige bos in het hele Westland! Om het bos beter te leren kennen worden re- gelmatig excursies georgani seerd. Op zaterdag 15 juli kunnen belangstellenden onder lei- ding van een natuurgids van de vereniging 'Vrienden van het Staelduinse Bos' een wandeling maken van circa anderhalf uur. Het thema van deze wandeling is 'Zo- merwandeling'. In deze tijd van het jaar is het bos intens groen. in het bos is de in- vloed op het 'klimaat' nu ex tra goed te merken, bij warm weer is het er relatief koel, kil en winderig weer valt er juist niet zo erg op. De wandeling start om 10.30 uur vanaf bezoekerscen- trum 'd'Oude Koestal'. Deelname aan deze wande ling is gratis voor leden van het Zuidhollands Land schap en leden van de Vrien den van het Staelduinse Bos, niet-leden betalen fl.3,- en hun kinderen van 4-12 jaar fl. 1,50. Wie na afloop besluit om lid te worden van een van beide organisaties, krijgt het excursiegeld re- tour. SCHIEDAM - Jeugdland Schiedam heeft ook de komende week weer tal van leuke aktivitei ten in petto voor de jeugd van 5 tot en met 12 jaar. Alle aktiviteiten zijn gratis, tenzij anders is ver- meld. 13 juli- Edisonplein Kreativiteit Aanvang: 10.00 uur - Boekweitakker Spelcircuit Aanvang: 10.15 uur - Stadskantoor Inschrijven wandelpuzzeltocht (fl.l,-) Aanvang: 13.30 uur Vertrek: 14.00 uur - Boekweitakker Kreativiteit Aanvang: 14.00 uur 14 juli- Moerbeigaarde Kreativiteit Aanvang: 10.00 uur Aanvang: 14.15 uur - Vlaardingerdijk 18 juli- Boekweitakker Sport en spel Bloemschikken Aanvang: 10.15 uur Aanvang: 10.30 uur - Vriendschapsplein - Stadskantoor Kreativiteit Inschrijven Fietspuzzeltocht (fl. 1,- Aanvang: 14.00 uur - Marconistraat Aanvang: 13.30 uur Sport en spel Vertrek: 14.00 uur Aanvang: 14.15 uur - Dr. Wibautplein 15 juli- Hoofdstraat Bloemschikken Opstappen voor boottochten Aanvang: 14.30 uur Aanvang: diverse tijden 19 juli- Frans Halsplein 17 juli- Edisonplein Spelcircuit kreativiteit Aanvang: 10.15 uur Aanvang: 10.00 uur - Hemaplein - Dr. Wibautplein Kreativiteit Spelcircuit Aanvang: 14.00 uur Aanvang: 10.15 uur - Edisonplein - Wilhelminaplein Spelcircuit Kreativiteit Aanvang: 14.15 uur Aanvang: 14.15 uur - Mieriksveld - De Regenboog Spelcircuit Spelcircuit Aanvang: 14.30 uur Polder geeft uitleg. „groeit hier van alles. Het is veel ruiger dan een vroegere wei. Dat komt door- dat er veel stikstof in de grond zit. Daardoor groeien er ook veel dis- tels. Vlinders en hommels komen daar op af." Opeens ontdekt hij een honingbij. „He, er moet hier een imker in de buurt zitten." „Dat klopt", zegt Favier, „hier vlakbij zit de heem tuin van de Jeugdnatuurwacht. Daar staan een paar bijenkorven.' Terwijl Polder vertelt dat de ho ningbij de grote concurrent van de inlandse bijtjes is, en daarom hier eigenlijk niet thuishoort, staat Elf ferich door een oogglas te turen. „Zie je dat groene schildpadtorret- je?", vraagt hij aan de anderen. „Het draagt zijn uitwerpselen op de rug. Als je hem met een gras- sprietje plaagt dan laat hij zijn tandjes zien." Het torretje knaagt graag aan dis- tels. „Die torretjes zijn echte para- sieten. Mensen denken dat als je distels maait, ze dan voorgoed weg zijn. Maar distels maaien, is distels zaaien. Laat je ze staan, dan gaan ze er aan", zegt Polder. „Kijk, daar staat het toppunt van stekelig- heid: de speerdistel", vervolgt hij. „Die moet je dus beslist niet aanra- ken", waarschuwt Elfferich. Opeens voelt Polder een dazen steek. Het is een regendaas. Polder heeft hem direct te pakken. „Mug- gen en dazen mag je toch dood- slaan", vraagt hij aan de anderen. „Ja, hoewel het toch ook wel mooie beestjes zijn", reageert mevrouw Elfferich. „Zoals de gou- doogdaas. Die moet je eens goed in de ogen kijken." Een klein-geaderd witje fladdert over het pad. Bijna kruist het zijn weg met twee bezwete, joggende mannen. Een kruipertje, stengelaar, wordt door Polder geplukt en in de mouw van zijn bloes gestopt. „Kijk. dat deden schooljongens vroeger in hun broekspijpen. Dan kwam hij bij hun sokken naar buiten steken.' Terwijl Polder zijn arm heen-en- weerbeweegt, zie je de stengelach- tige plant naar boven kruipen. De bobbel slingert naar boven. Net een reiger die een vis naar binnen slikt. „Zolang de kinderen hem maar niet in hun neus stoppen, is het leuk", zegt mevrouw Elfferich. Ondertussen probeert Polder ver- woed de taaie plant weer uit zijn mouw te krijgen. Even later heeft Elfferich een loop- kever aan zijn nagel hangen. „Hij bijt zich behoorlijk vast. Het is een echt roofdier." In de blauwe lucht staat een toren- valk te bidden. Roerloos hangt hij onder de hoogspanningsdraden. Verderop scheert een boomvalk, te herkennen aan de korte staart en bakkebaarden, over het water. Op jacht naar libellen. Een wolk mus- sen vliegt verschrikt op. Een groe- pje reigers blijft staan. Een paar fietsers bellen en passe- ren. We komen langs het bordje: 'Vogelreservaat. Honden aan de lijn a.u.b.' Verderop is een zelfde bordje als kraslot gebruikt. De tekst is onlees- baar geworden. Bij het moeras staan overal lisdodden. In de volksmond 'sigaren' genoemd. Naast het knuppelpad, houten vlonders, komt op een rietblad een waterjuffer uit. Voorzichtig haalt Favier de lege, natte huls van het rietblad af. Het doorzichtige om- hulsel schittert in de zon. m wm w r— 999 w guff WB WT TJ (l.v.m, corttrole bezorging)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Maaspost / Maasstad / Maasstad Pers | 1995 | | pagina 5