IPflfi
Toyota Hi-Ace nu
een grote knul
Lancia reserveert Y voor
compacte auto
Bescheidenheid
siert de meester
KALFSBEEK
Autotest
m
Renault Rotterdam
Sportief sparen
Skoda: meer kwaliteit
voor minder geld
Daihatsu Applause
- ,v
De Chrysler New Yorker:
Technische
gegevens:
Autobedrijf Lar Lancia
Elanden
„Wat ben jij een grote knul geworden", roept menig tante als
die een achterneef na geruime tijd weer eens ontmoet. Bij het
zien van de danig gegroeide Toyota Hi-Ace schoot deze uit-
spraak ons in gedachten. De bestel- en personenbus is een
flink stuk groter dan zijn voorganger en zal daarmee een be-
langrijke concurrent kunnen worden in het segment van de
lichte bedrijfsauto's.
Veiligheid
Afgestapt
De Y10 van Lancia krijgt een
even compacte opvolger.
Geheel in de lijn van de nieu
we type-aanduidingen met
letters uit het Griekse alfabet
zal de nieuweling de markt
opgaan onder de naam Lan
cia Y.
jmfM"
Wie het heeft gemaakt in het
leven, hoeft zich niet meer zo
hoognodig te bewijzen. Het
'bescheidenheid siert de
meester' lijkt treffend op te
gaan voor de jongste aan-
winst van BMW: de 5-serie.
Met een subtiel veranderd,
zeer elegant uiterlijk mani-
festeert de nieuweling zich
als een bijzonder stijlvolle
auto. Het design houdt zich
verre van schreeuwerige pro
perties. De -5- heeft zich im-
mers zijn plaatsje op de
markt al lang verworven.
Solide
Het is niet gebruikelijk om
voor auto's een prijs per
strekkende meter te hanteren.
Ze zijn immers niet verkrijg-
baar in elke gewenste lengte.
Wanneer je echter een Chrys
ler New Yorker neemt, met
een lengte van ruim vijf me
ter, die in elk opzicht extrava
gant en afwijkend is van de
gemiddelde automobiel, is
het wel aardig om eens een
andere aanpak te hanteren.
V
De grootste Top Occasion dealer!
BMW MAAKT RIJDEN GEWELDIG
SCHIEDAM/MAASSLUIS/WATERINGEN
Off. dealer voor
Vlaardingen, Schiedam,
Maassluis en Maasland.
K. Speelmanstraat 1b, Vlaardingen,
Tel. 010-460 48 88/460 17 80
Woensdag 4 oktober
MAASPOST SCHIEDAM XQ7.59
'»»sm
De stompe neus bij de Hi-Ace heeft het veld geruimd voor een
meer gestroomlijnde voorkant
voorwielen het werk moeten doen.
De klant kan kiezen uit een 2,4 li
ter benzine, een 2,4 liter diesel of
een 2,4 liter turbodiesel. Deze Iaat-
ste krachtbron is nieuw. Hij geeft
een maximaal vermogen van 66
kW/90 pk af.
De onafhankelijke achterwielop-
hanging is evenzeer nieuw. Die
zorgt voor een voor dit type auto
ongebruikelijk hoog comfort en ui-
teraard voor goede koersvastheid.
De stabiliteit is vergroot door een
toegenomen spoorbreedte. Dat le-
vert uiteraard ook een bredere auto
op en dus meer ruimte. Daardoor
passen in de bestel-uitvoering zo-
genaamde Europallets. De auto is
trouwens ook leverbaar met twee
schuifdeuren, een links en een
rechts.
De nieuwe Hi-Ace sluit naadloos
aan bij de stijl van veel andere mo-
dellen. De gestroomlijnde neus zie
je vaker in dit segment. Toyota
stelt dan ook de vormgeving te
hebben afgestemd op de Europese
markt. waarbij het niet alleen ging
om maximale ruimte maar ook om
representativiteit.
„Er is afgestapt van het 'One Box
Design'", zo meldt Toyota. „Het
is de meest radicale verandering in
de 28-jarige geschiedenis van de
Hi-Ace. Aan de vormgeving is een
belangrijke bijdrage geleverd door
het Europese Toyota Design Cen
trum in Brussel."
Het doosvormige uiterlijk van de
vorige Hi-Ace is derhalve pass.
Daarnaast heeft Toyota veel ge-
daan aan verbetering van de rij-ei-
genschappen. In de uitvoering als
bus met zitplaats voor negen per-
sonen wordt zelfs gesproken van
een auto met het karakter van een
ruimtewagen of MPV (Multi Pur
pose Vehicle). Ruirn is hij dan zeer
zeker. zoals we met eigen ogen
konden vaststellen tijdens de auto-
show in Frankfurt.
Toyota heeft de achterwielaandrij-
ving gehandhaafd, omdat een der-
gelijke constructie bij een zware
lading voor een evenwichtiger
weggedrag zorgt dan wanneer de
De veiligheid van de Hi-Ace heeft
veel zorg gekregen. Zeker in het
segment van de bedrijfswagens
groeit de aandacht voor dit aspect.
Omdat het auto's zijn met relatief
korte voorkanten is het van groot
belang dat bestuurder en passagier
voldoende bescherming genieten
bij een ongeluk. Toyota stelt dat in
de carrosserie en de bodemplaat
veel verstevigingen zijn aange-
bracht om de klap op te vangen,
terwijl tegelijk de cabine stevig ge-
noeg is om niet te vervormen. Dat
voorkomt letsel aan benen. Daar
naast is een airbag standaard in het
stuurwiel. Als optie zijn een airbag
voor de passagier en abs op de
remrnen te leveren.
De nieuwe Hi-Ace staat nog dit
jaar bij de dealer. In een later sta
dium volgen een verlengde versie
en uitvoeringen met vierwielaan-
drijving.
Het Italiaanse merk dat volledig
onder de vlag van het Fiat concern
opereert, staat voor de luxe tak van
de familie. Dat zien we dan ook te-
rug in de compacte auto. Alle uit
voeringen zullen elektrisch te be-
dienen zijruiten, centrale portier-
vergrendeling en een airbag stan
daard krijgen. Daarnaast zijn tegen
meerprijs zaken als een aircondi-
tioning en een vanaf het stuur te
bedienen stereo-installatie te leve
ren.
Nog het meest opvallend aan de
Lancia Y is de vormgeving. De de
signers hebben er echt werk van
gemaakt. Heel apart zijn de gebo-
gen lijnen, die niet alleen het uiter
lijk maar ook het interieur sieren.
Het geeft de auto een zekere ele-
De ontwerpers hebben echt werk gemaakt van de Lancia Y.
gantie. Typische stylings zijn bij-
voorbeeld de centraal in het dash
board geplaatste tellerbehuizing en
de portiergrepen in de middelste
ruitstijl.
De nieuwe Lancia zal begin vol-
gend jaar op de markt komen. Hij
heeft een lengte van slechts 3,72
meter en is 1,69 meter breed. Drie
uitrustingsniveaus en twee moto-
ren zijn er in eerste instantie be-
schikbaar: een 1.2 liter FIRE motor
met een vermogen van 44 kW/60
pk en een 1,4 liter twaalfklepper
van 59 kW/80 pk.
Behalve de airbag in het stuurwiel
is de Lancia Y voorzien van veilig-
heidszaken als balken in de portie-
ren, een energie-absorberende
stuurkolom en gordelaanspanners
en verankeringspunten voor de ba-
gage.
De BMW 5-serie verschaft zijn bestuurder veel rijgenoegen. Niet voor niets hanteert het merk al
jaren de slogan: 'Freude am fahren'.
Hoe verrassend is het dan ook dat
deze heel herkenbare opvolger van
de 5-serie zich al rijdend ontpopt
als een auto waarin toch wel de no-
dige technische vernieuwingen
zijn doorgevoerd. Carl Forster, bij
BMW verantwoordelijk voor het
project, wijst ondermeer op de
voor- en achterwielophanging.
Zowel de draagarmen als de sub-
frames zijn van aluminium. Dat le-
vert een besparing van vijftig kilo
gewicht op.
Om de frames waaraan de wielop-
hanging is bevestigd voldoende
sterk te maken, heeft BMW ge-
bruik gemaakt van een speciaal
procd. Zo zijn de aluminium bui-
zen onder hoge druk met olie in
hun vorm geperst. Deze methode
wordt volgens Forster in de auto-
mobielindustrie nog maar weinig
toegepast. Met dit procd wordt be-
reikt dat het materiaal op alle pun-
ten even sterk is.
In theorie klinkt het allemaal
prachtig. het draait uiteindelijk om
de praktijk. Een kennismaking met
zowel de 523i (voorzien van een
2,5 liter zescilinder van 125 kW/
170 pk) als de 528i (met een 2,8 li
ter zescilinder van 142 kW/193 pk)
toont aan dat het nieuwe onderstel
voor een zeer hoge koersvastheid
zorgt. Op een bochtig traject in
Oostenrijk kost het zelfs moeite
om de BMW op een onvolkomen-
heid te betrappen.
De besturing voelt solide aan en
ook als je het gas behoorlijk hard
intrapt. dan straft de auto je niet
met een uitbrekende achterkant.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen
dat de BMW's standaard zijn uit-
gerust met een systeem dat het
slippen en glippen van de aange-
dreven achterwielen onderdrukt.
Het heet ASC T (Automatische
Stabiliteits- en Tractiecontrole).
Niet alleen de 523i en de 528i, die
vanaf 9 december bij de dealer
staan, maar ook de 520i en de
525tds, die later volgend jaar vol
gen, zullen hiermee zijn uitgerust.
Uiteraard dient het systeem de vei
ligheid, die verder wordt gewaar-
borgd door zaken als airbags voor
bestuurder en bijrijder, abs op de
remmen, flankbescherming en
gordelspanners.
Ook al mag het lijken alsof de
nieuwe 5-serie subtiel is veran
derd, van het design is wel degelijk
werk gemaakt. Jurgen Haussmann
van BMW design hierover: „Het is
niet moeilijk een nieuwe auto te
ontwikkelen, maar bij een BMW is
dat wel anders." De typische ken-
merken van het merk, zoals de gril
le in de vorm van 'dubbele nieren',
zijn heilig. Zodoende oogt de nieu
we -5- gewoon als een BMW.
De auto is wel groter dan zijn voor
ganger. In de lengte gaat het om
zo'n zeven centimeter. Toch oogt
hij compacter dan het vorige mo
del. Haussmann vertelt dat dat is
bereikt door subtiele ingrepen, zo
als de wat slankere achterkant, die
toch een riante kofferbak herbergt.
Comfort staat bij de BMW hoog in
het vaandel. Zowel de 523i als de
528i houden motor- en rijgeluiden
buiten het interieur. Bij 120 km/
uur is slechts wat gesuis en licht
rolgeluid van banden te horen. Er-
gens ver weg zoemt de zescilinder
motor. Ook bij hoge toerentallen
blijft die op de achtergrond. De
prestaties van beide krachtbronnen
staan op hoog niveau. Zeker in Ne-
derland komt de koper van de 523i
niets tekort. Dat geldt evenzeer
voor de uitrusting met zaken als
een axiaal en in hoogte verstelbaar
stuur. stuurbekrachtiging, elek
trisch te bedienen ramen voor, cen
trale portiervergrendeling en een
links/rechts gescheiden elektroni-
sche temperatuurregeling.
BMW rijden is niet goedkoop,
maar daar tegenover staat een hoge
restwaarde. Door de degelijkheid
zijn de occasions ook heel gewild.
De 520i moet 79.600 gulden kos-
ten. De 523i gaat 85.800 gulden
kosten. Deze is standaard evenals
de 528i (97.800 gulden) uitgerust
met airconditioning. De dieselva-
riant 525tds staat in de prijslijst
voor 84.600 gulden.
Ruim 22 duizend gulden de meter
Type: Chrysler new Yorker
Motor: 3,5 liter V6, 24-klep-
pen
155 Kw/208 pk bij 5.850
t.p.m.
303 Nm bij 3.350 t.p.m.
Prestaties: 0-100 km/h: 10,5
seconden
Topsnelheid: 200 km/u
Gem. Verbruik: I op 8,5 km
Leverbaar: Nu
Prijs: fl. 119.195,-
Zo is het ook niet onze gewoonte
om met de prijs van een auto te be-
ginnen: de Chrysler new Yorker
kost 119.195 gulden. Voor dat
geld biedt de Amerikaan echter al-
les wat een hartje kan begeren: le-
ren bekleding, elektrisch verstelba-
re voorstoelen, airconditioning,
een dikke geluidsinstallatie (120
watt) en cruisecontrol of zoals
Chrysler dat noemt speedcontrol.
Met het comfort zit het dus wel
goed. Op het gebied van veiligheid
is echter ook niet beknibbeld. Zo
weten de bestuurder en de voor-
passagier zich verzekerd van een
airbag. Andere standaard zaken
zijn een abs-remsysteem en tractie
controle. Dat laatste zorgt voor de
nodige grip bij gladheid of wan
neer er al te guitig met het gaspe-
daal wordt omgesprongen.
De Amerikaan valt in de categorie
'slagschepen' en een meerkoppige
berrianning komt in bepaalde situ-
aties beslist van pas. Bijvoorbeeld
tijdens een ritje door de Amster-
damse binnenstad. Dan is een op-
lettende bijrijder toch wel handig.
Op de snelweg komt de New Yor
ker pas goed tot zijn recht. Wegge-
zakt in de riante fauteuils is het pri
ma toeven en zoeven. De krachtige
3,5 liter zescilinder motor brengt
welhaast onmerkbaar 155 kW/208
pk aan de wielen. De belangrijkste
reden voor het zijdezacht over-
brengen van dit aanzienlijke ver
mogen moet gezocht worden in de
viertraps automaat. Deze is perfect
afgestemd op de vierentwintig-
kleps V6 motor.
Het verdient aanbeveling om bij
snelwegritten de speedcontrol te
gebruiken. Dat is eigenlijk de eni-
ge manier om het verbruik een
beetje binnen de perken te houden.
Gemiddeld joegen wij elke 8,5 ki
lometer een liter ongelode super
benzine door het injectie systeem.
Dat is niet eens zo slecht wanneer
je de maten van de auto nog even
in gedachten neemt: ruim vijf me
ter lang met een totaalgewicht van
1670 kilo. De tankinhoud van 68
liter betekent dus dat je ongeveer
elke 575 kilometer zegeltjes kunt
plakken.
Na een weekje laveren en manoeu-
vreren met de New Yorker - in ons
krap bemeten land kun je niet echt
spreken van rijden met een derge-
lijke reissloep - kunnen we niet an
ders concluderen dan dat het
Chrysler vlaggeschip een in elk
opzicht riante auto is. Het is vooral
dankzij zijn prijs en rijke uitrusting
dat hij het op kan nemen tegen
concurrenten als de BMW 7-serie
en Mercedes S-klasse.
Het enige punt dat Chrysler voor
de Europese markt nog wat aan
dacht zou moeten geven, is de ve-
ring. Anders dan al het voorgaande
doet vermoeden, heeft de Chrysler
bepaald geen zeebenen. De auto is
Amerikaans slap geveerd. Vooral
voor de achterpassagiers is dat niet
altijd even prettig. Met name het
na-deinen na een 'golf in het weg-
dek zorgt voor nogal wat opschud-
ding. Op een auto van dit kaliber
mag het echter geen probleem zijn
om een en ander wat straffer af te
laten stellen. En dan heb je aan de
Chrysler een prima reisgenoot die
bovendien netjes geprijsd is voor
wat hij biedt.
Showroom en werkplaats: Koperstraat 16,
3067 GL Rotterdam, (Alexanderpolder,
nabij Winkelcentrum Oosterhof). Tel. 010-2071111
RENAULT
EEN EIGEN WA1SIER
VAN LEVEN
Gratis sparen voor leuke artikelen blijkt nog altijd immens populair
en juist met zegeltjes omdat je dan tussentijds kunt zien of je dat be-
geerde koffiezetapparaat al bij elkaar hebt. Super (Unigro) en Texa
co hebben de handen ineengeslagen en deze week een nieuw spaar-
programma gepresenteerd: Rocks genaamd. Er wordt bovendien
gespaard voor een goed doel: educatieve hard- en software voor ba
sis- en middelbare scholen.
Elk tientje aan boodschappen en elke drie liter brandstof leveren
steeds een Rocks op. Speciale promotie artikelen en de gratis Super
5 cent zegels op produkten geven bij de Super eveneens recht op
Rocks. Een vel met 100 Rocks staat weer gelijk aan twee Rocks
waardecheques waarmee de artikelen zijn te sparen. Vele van de
aangeboden artikelen stralen avontuur uit. Dat is ook de rode draad
die door de campagne loopt. De waardecheques kunnen eveneens
als betaalmiddel worden gebruikt bij Batavus fietsdealers. Bever
Zwerfsport winkels, Tiekano speciaalzaken, ANVR reisbureaus en
Rabobanken, waar Vrij Uit Autovakanties geboekt kunnen worden.
Het verhoogde kwaliteitsniveau van Skoda leidt tot een prijsverla-
ging! De betere bescherming van de carrosserie af fabriek heeft eer-
der al een garantie van zes jaar tegen roest van binnenuit opgele-
verd. Nabehandelingen van de auto zijn daarmee niet meer nodig
waardoor verschillende Skoda-modellen in prijs omlaag gaan. De
Skoda Felicia 1.3 LXi heeft nu een rijklaar-prijs (inclusief een voile
tank benzine) van fl. 21.032,-. Dat betekent voor de klant een voor-
deel van fl. 392,-. De kortgeleden geintroduceerde Skoda Felicia
Combi LXi staat rijklaar bij de dealer met een voile tank voor de
prijs van fl. 23.532,-. Dat is zelfs fl. 642,- minder dan het vorige sta-
tionwagen-model van Skoda, de Forman SLXi.
Er zijn twee actiemodellen van de Daihatsu Applause uitgekomen:
de Applause Osaka Limited (fl. 29.995.-) en de Applause Tokyo Li
mited (fl. 31.995,-) met extra's, die een voordeel tot fl. 5.550,- bie-
den. Beide uitvoeringen hebben standaard een 1.6 liter 16 kleppen
multipoint injectiemotor, deelbare en verstelbare achterbankleu-
ning, middenconsole met opbergvak, contactslot met verlichting,
bumpers en zijstrips in de carrosseriekleur. in hoogte verstelbare
gordels en lichtwaarschuwingszoemer. De Applause Osaka Limited
biedt nog stuurbekrachtiging, elektrisch bedienbare ramen, sport-
stoelen, lichtmetalen velgen met brede 185/60 banden en is lever
baar in vier verschillende kleuren en eventueel met een geavanceer-
de viertraps automaat (meerprijs: fl. 3.200,-).
Naast de extra's van de Osaka heeft de Tokyo nog centrale deurver-
grendeling, een in hoogte verstelbaar stuurwiel. aparte regelbare
verwarming voor de inzittenden achter, van binnenuit te ontgrende-
len brandstofklepje en vijfde en elektrisch verstelbare buitenspie-
gels. Chromen sierlijsten, getint glas en in carrosseriekleur gespoten
buitenspiegels typeren de Tokyo aan de buitenzijde.
P.C. Hooftlaan 11 Maassluis Telefoon: 01899 - 19588
Nieuwe Haven 233 Schiedam Telefoon: 010 - 4731155
Kerklaan 65-67 Wateringen Telefoon: 01742 - 93580
Chrysler New Yorker: zowel op comfort als veiligheid is bepaald niet beknibbeld.
Autofabrikanten mogen graag duidelijk maken dat ze veel inspannin-
gen plegen om de veiligheid van hun produkten te vergroten. Het is in
de praktijk vaak zeer indrukwekkend.
Denk maar eens aan de ontwikkeling van de airbag: zo'n luchtzak
moet zich bij een aanrijding in een fractie van een seconde vullen om
de klap op te vangen. Dat dit mogelijk is, kun je gerust een wonder
van moderne techniek noemen. Maar bedenk ook eens aan welke ei-
sen een onderstel moet voldoen om te zorgen dat het rijkarakter van
de auto zo veilig mogelijk is onder allerlei omstandigheden. Dit soort
zaken gaat gepaard met grote investeringen. Er valt ook heel wat over
te vertellen en dat gebeurt met grote regelmaat.
Een van de grappigste bijeenkomsten op dat gebied heb ik onlangs
beleefd in Zweden. Saab had een workshop belegd om te onderstre-
pen dat auto's in het thuisland Zweden aan zwaardere eisen moeten
voldoen dan elders in de wereld. In Zweden zijn namelijk nog relatief
veel onverharde wegen en vormen ijs en sneeuw een extra risico. Bo
vendien komen hier heel erg veel elanden voor. Met de regelmaat van
de klok komen auto's in botsing met deze dieren, die al gauw meer
dan vierhonderd kilo wegen. Om dat gewicht te weerstaan heeft Saab
extra versterkingen aangebracht: wie een eland op de motorkap
krijgt, loopt daardoor een goede kans in leven te blijven.
Als bewijs dat geen sprookjes werden verteld, werd een botsing met
een eland nagebootst. Nee, geen echte, dat zou te ver gaan. Voor deze
gelegenheid werd een takkenbos van 400 kilo opgehangen op een
hoogte van iets minder dan een meter. Zo hoog staat een eland name
lijk op zijn poten.'Een Saab 900 reed met een snelheid van circa 50
kilometer per uur tegen deze bos. Zo werd duidelijk dat de bestuurder
van een Saab een goede kans maakt een dergelijke botsing te overle-
ven. Hetgeen toch een veilig idee is als je als Saab-rijder weer eens
door een gebied rijdt waarin veel elanden voorkomen.
Henri Stolwijk