Schiedam helpt molen massaal uit de brand
Muzikale ode aan De Walvisch
Ooggetuigeverslag van
de brand van uur tot uur
Massale reactie op
aktie Radio Schiedam
Algero
Gironummers akties
MaasposT
Aktiedag voor herstel De Walvisch
Single 'Kom terug' zaterdag in de winkel
Hetspaarmaat
krediet!!
SCHIEDAM - Zoals de brand als een blikemschicht door de
molen ging, is Schiedam in vuur en vlam geraakt voor het be-
houd van De Walvisch. Dit concludeerde Jos Gunneweg, di-
rekteur van Stichting De Schiedamse Molens, naar aanleiding
van de vele spontane akties die de afgelopen dagen in
Schiedam zijn opgezet. Vele duizenden guldens werden hier-
mee reeds binnengehaald om de molen aan de Westvest weer
uit de brand te helpen. Maar er staat nog meer op stapel. Zater-
dag 24 februari wordt er in het centrum van de stad een specia-
le aktiedag gehouden door ondermeer de stichting zelf, talloze
winkeliers en iedereen die op wat voor manier dan ook een ex
tra steentje wil bijdragen aan het behoud en herstel van de mo
len.
Hoogstraat verkoopt oliebollen voor molen
Benefietconcert
Molenbedrijven gaan gewoon door
Gouden walvisjes te koop
Henk Vos verkoopt vurige reportage
Boekenmarkt bibliotheek voor molen
Leerlingen De Singel helpen molenaar
Een heel bijzondere
manier van sparen en
lenen!
Marten Meesweg 107
010-4215144
Woensdag 21 februari 1996
MAASPOST SCHIEDAM XQ7.53
De verbrande wrakstukken zijn de stille getuigen van de verwoestende brand.
Overstelpt is men werkelijk met re
adies uit verschillende delen van
stad en regio. „Direkt na de brand
heeft iedereen spontaan laten blij-
ken tot aktie bereid te zijn. Pam-
fletten met het gironummer wer-
Een eenzame politieagent inspecteert de plek aan de overkant
van het water.
den door de winkeliers meteen in
de etalages gehangen, Radio
Schiedam besloot direkt iets te
gaan doen en als een van de eer-
sten belde hier woensdag Karel
Nolet naartoe met de mededeling:
wij zijn er, ook financieel. Dat doet
ons natuurlijk allemaal zeer
goed."
Een andere reaktie, die Gunneweg
is bijgebleven, is die van een be-
drijf dat gespecialiseerd is in
brandbeveiliging. „Zij boden
spontaan een brandmeldsysteem
aan." Ook op het gironummer van
de stichting werden daags na de
brand al de eerste donaties aange-
troffen. Naast de aktie 'Geef Jonas
zijn Walvisch terug', waarvoor dit
speciale rekeningnummer werd
geopend, is er maandag 19 februari
nog een andere aktie in het leven
geroepen; 'Help De Walvisch uit
de brand'. In het aktiecomite dat
hierachter schuilgaat hebben J.
Mulder van de Noordmolen. Janet
van Huisstede, Chris Coppens van
het Centrummanagement en P. Ot
ter, voorzitter van Stichting Molen
De Vrijheid, zitting genomen. Het
eerste aandachtspunt van het comi-
te is de aktiedag van zaterdag,
maar daarnaast zal men zich met
name toe gaan leggen op het vast-
houden van de langere aktielijn.
Voor zover men het nu kan bekij-
ken, zal De Walvisch tijdens de
Commentaaroverbodig.
Molenfeesten van 1998 weer
maalklaar zijn. Maar voor het
zover is, moet er nog heel veel geld
worden opgehaald. Met de initita-
tieven die reeds her en der zijn ge
nomen, de gr&te aktiedag van 24
februari en met toekomstige akties
verwacht men aan een bedrag van
rond de twee ton te komen.
Veertig- tot vijftigduizend gulden
daarvan is nu al binnen. Daarnaast
zullen talloze andere bronnen en
kanalen worden aangeboord, die
niets met de burger te maken heb
ben. Over het bedrag dat nodig is
voor de herbouw van de molen,
kan Gunneweg op dit moment nog
niets zeggen. „Een echte rekensom
is nog niet te maken, maar dat het
zeer veel geld is, is een ding dat ze-
ker is."
De aktiedag van zaterdag draait in
zekere zin om de verkoop van arti-
kelen die direkt of indirekt betrek-
king hebben op de uitgebrande
molen. „Juwelier Verploegen van
Chiqi Cheri gaat gouden walvis-
hangers verkopen, er kdmen an-
sichtkaarten met spectaculaire fo-
Het afbranden van molen De Wal
visch is menig Schiedammer aan
het hart gegaan. Om een spoedige
restauratie mogelijk te maken heeft
ook het Schiedamse bedrijfsleven
de creatieve koppen bijeen gesto-
ken. Op initiatief van Studio
Soundhouse komt nu ook een sin
gle-CD op de markt met de
hartverscheurende titel 'Kom te
rug..'. Deze muzikale ode aan mo
len De Walvisch komt zaterdag 24
februari voor een tientje in de
Schiedamse winkels te liggen en is
verkrijgbaar bij Radio Schiedam
(Korte Haven 127), het VVV
Schiedam (Buitenhavenweg 9), De
Gekroonde Brandersketel (Lange
Haven 74-76), in alle molens aan
de Vellevest en Noordvest en bij
Radio Rijnmond aan de Mathenes-
serlaan 155 in Rotterdam.
De CD wordt in een beperkte opla-
ge van 3.000 stuks geperst. Van
het tientje gaat 4,40 naar de platen-
maatschappij voor het persen, de
leverancier van plastic hoesjes,
Buma-Stemra voor rechten en naar
de belastingdienst voor omzetbe-
Zanger Fred de Groot zingt de cd in.
lasting. Van elk tientje vloeit
fl.5,60 rechtstreeks naar de Stich
ting Schiedamse Molens voor de
restauratie van molen De Wal
visch. V
De hartverscheurende meezinger
'Kom terug geschreven door
vader en zoon Mart en Michel Ag-
terberg, werd maandag 19 februari
bij Studio Soundhouseuan de Sin-
gel 68 in Schiedam ingezongen
door zanger Fred de Groot en inge-
speeld door Mart Agterberg.
Soundhouse is een audiovisuele
opnamestudio aan de Singel waar
al 25 jaar CD's, jingles en radio/
TV-commercials worden geprodu-
ceerd.
De productie van de CD is een gra
tis en enthousiast samenwerkings-
verband:
- de foto's voor de hoes zijn be-
schikbaar gesteld door fotografen
George Burggraaf in Buurmalsen
en Henk Vos in Schiedam,
- de hoes is ontworpen door Fige
Productions BV in Schiedam,
- lithografie wordt verzorgd door
Fokomon in Heerjansdam,
- druk wordt verzorgd door Groen-
oord Drukwerk in Schiedam.
- publiciteit en coordinatie zijn in
handen van Janet van Huisstede
Public Relations Advies Bureau
in Schiedam,
- winkelierscontacten zijn onder-
houden door Chris Coppens en
John van Buuren van Centrum
Management.
to's van de brand, t-shirts van De
Walvisch, en zo blijf ik maar door-
gaan", somt A. Winkelman van de
stichting op. Ook Gunneweg
moest toegeven onder de indruk te
zijn van wat men allemaal met het
thema blijkt te kunnen doen. ,,Er
worden nog net geen broodjes wal-
vis verkocht, maar wie weet laat
ook dat niet lang meer op zich
wachten." De molenstichting zal
zelf een tweetal kramen in het cen
trum bemannen.
Een in het gebouw van de Neder-
landse Protestantenbond, bij De
Walvisch, en een in de Nieuwe
Passage. Natuurlijk zullen er col-
lectebussen komen te staan, maar
ook zal men hier de speciale Wal-
visch-CD kunnen beluisteren en
kopen van Soundhouse Studio. De
stand in het winkelcentrum zal
worden verlevendigd met een vi-
deoscherm, waarop beelden van de
brand worden getoond. Aan de
Westvest zullen de molenaars zelf
stukken wiek voor honderd piek
aanbieden. De wellicht meest
spectaculaire aktie wordt door de
Brandweer uitgevoerd. Een bakje
van de brandweerladder hijst be-
langstellenden, die geen last heb
ben van hoogtevrees, naar het top-
je van De Walvisch. Na het maken
van een fotootje en Jiet werpen van
een blik in de uitgeholde kap daalt
men dan van dertig meter hoogte
weer naar beneden. Ook deze stunt
kost maar een tientje en komt weer
helemaal ten goede aan de restau
ratie. Tussen 17.00 en 18.00 zal de
aktiedag worden afgerond met een
bijeenkomst in het gebouw van de
Protestantenbond. Hier wordt ook
de opbrengst bekendgemaakt.
SCHIEDAM - De Walvisch staat in
brand in de vroege ochtend van woens
dag 14 februari.
03.10 uur:Bij de Brandweer Schiedam
komt een brandmelding binnen. Ver-
moedelijk van een voorbijganger. On-
middellijk wordt er uitgerukt. In korte
tijd staan er drie tankautospuiten en twee
ladderwagens gereed, waarvanaf met
een waterkanon wordt gericht.
03.15 uur:Vrijwillig molenaar Rens
Franken en molenmaker Rob Batenburg
zijn vanuit de molenkring als eerste aan-
wezig. Men constateert een hevige
brand op de tweede en derde, van de in
totaal zeven zolders. De Brandweer is
op dat moment al volop aan het blussen.
03.30 uur:Ondanks vijf waterbundels,
breidt het vuur zich snel uit. Een felle
Noordoosten wind wakkert het vuur
aan. Het bereik van de ladderwagens is
te kort, om de hoge wieken te bereiken.
Daarnaast is de molen vanaf de water-
kant niet te bereiken. Besloten wordt het
water zoveel mogelijk onder de kap naar
binnen te brengen.
03.45 uur:Een„explosie van verbran-
dingsgassen davert door de molen. Een
steekvlam van zo'n tien meter komt naar
buiten en lijkt vervolgens naar binnen te
worden gezogen. De brand slaat in een
keer door de hele molen.
04.00 uunVlammen slaan uit de kap.
Een enorme vonkenregen komt op gang
tot voorbij de overkant van de haven.
04.15 uur:Het vuur raast oorverdovend
door. Binnenin de molen hoort men het
vallen van brokstukken.
04.30 uur:Het wiekenkruis en de bran-
dende kap zijn verworden tot enorme
fakkels.
tot 06.00 uur:Er is geen houden meer
aan de brand door de geweldige trek
door de molen, de wind en het droge
hout. Bij een temperatuur van duizend
graden smelten zelfs sommige ijzeren
onderdelen. In de kapconstructie is de
lange spruit doorgebrand. Na enige tijd
is ook de windpeluw zijn kracht kwijt
waardoor het wiekenkruis nu nog
slechts op de balie rust. Wanneer het on-
derste deel met veel gekraak door de ba
lie schiet, onstaat er een labiele situatie
die bij de berging nog de nodige hoofd-
brekens oplevert.
06.15 uur:Pas nu is te merken dat het
vuur minder wordt.
07.00 uur:De Brandweer geeft sein
'brand meester".
tot 09.00 uunconstant nablussen
tot 17.30uur:Om 17.00 uur komt er van
af de zesde zolder een kleine vonkenre
gen, naar beneden. De Brandweer zet
een spuit op de onderkant van de balie.
Tot vrijdagmiddag moet de Brandweer
nog vier keer in aktie komen. De enorme
balkkoppen gloeien nog na. Door val-
lend puin en het opeen persen onstaan
incidentele, door wind aangewakkerde,
oplevingen. Voor de omgeving bestaat
dan geen gevaar meer. Pas aan het eind
van de middag kan er een eerste grondi-
ge inspectie plaatsvinden. Geconsta-
teerd wordt dat de balie grotendeels be-
houden kan blijven en er is goede hoop
dat de romp hersteld kan worden. Het
interieur is van kap tot eerste zolder to
taal vernietigd. De toestand daaronder
kan pas worden geinspecteerd wanneer
door een sloopbedrijf en de molenaar de
brokstukken zijn weggehaald.
Vooralsnog tast men in het duisterover
de oorza^;.
Even treuren, maar dan schouders eronder. Zo dachten ook de Hoogstraat-
winkeliers. nadat hen woensdagochtend het verschrikkelijke nieuws van
de uitgebrande Walvisch had bereikt, Daaroin organiseren zij op zaterdag
24 februari een gigantisch oliebollenspektakel, waarvan de opbrengst he
lemaal ten goede zal komen aan de herbouw van de molen. ,.'s Morgens,
direkt na de brand, stond Rene van Tilborg hier op de stoep met het idee",
legt Michiel Terhegge, voorzitter van winkeliersvereniging Hoogstraat
uit. „Ook ik was meteen enthousiast. Daarom is er meteen van alles gere-
geld en zijn we zijn snel aan de slag gegaan." Vlaggen, kramen en een
grote groep vrijwilligers die een dag lang oliebollen wilden verkopen,
werden in ijl tempo verzameld. Daarom kan er zaterdag op maar liefsl vier
punten in de stad een kraam worden aangetroffen van de Hoogstraatwin-
keliers; op de hoek Hoogstraat/Koemarkt, ter hoogte van het Stedelijk
Museum, ter hoogte van Intertoys en bij molen De Walvisch. De aktie
duurt van 10.00 tot en met 17.00 uur. Voor de echte liefhebbers heeft men
een speciale aanbieding in petto: twaalf oliebollen voor een tientje.
Bob van Vliet en zijn band Mustang geven zondag 3 maart een benefiet
concert in zaal Beatrix. Voor deze avond. die om 19.00 uur aanvangt, is
men nog op zoek naar een aantal gastartiesten die eveneens gratis voor
wat entertainment willen zorgen. De entree voor het concert is fl.7,50,
waarvoor men bij binnenkomst ook nog een gratis kopje koffie krijgt. Alle
inkomsten komen ten bate van de herbouw van De Walvisch.
De Driekleur Grutterij van molen De Walvisch vindt tijdelijk onderdak in
molen de Drie Koornbloenten aan de Vellevest. Naar verwachting zal hier
half maart weer de verkoop van start gaan van de bekende bakprodukten
van A(mandeltaart) tot Z(andgebak). Het malen van graan zal hoogst-
waarschijnlijk door een van de andere molens worden opgevangen. Mo
len De Vrijheid aan de Noordvest 40 maalt voor de Echte Bakkers en
moutmeel voor branderij De Tweelingh. De Noormolen herbergt een ge-
zellig restaurant en museummolen De Nieuwe Palmboom is een werkende
korenmolen die maalt voor de branderij. Ook wordt er meel verkocht voor
thuis(brood)bakkers.
Ook de middenstand heeft zich het lot van de molen De Walvisch aange-
trokken. Juwelier Chiqi Cheri uit de Nieuwe Passage heeft gouden walvis
jes laten ontwerpen. Voor de prijs van 39 gulden is dit gouden walvisje,
dat als een bedeltje aan een kettinkje kan worden gehangen, te koop. Van
dit bedrag gaat een tientje naar het speciale gironummer 4265934 van de
Stichting Schiedamse Molens voor de herbouw van De Walvisch.
Molen 'De Walvisch' is in vlammen opgegaan. De Schiedamse fotograaf
Henk Vos heeft in de bewuste nacht van 14 februari een vurige reportage
geschopten van de dramatische brand. De etalage van de fotostudio hangt
vol met deze foto's, aangevuld met foto's van de Vlaardingse persfoto-
graaf Roel Dijkstra.
Om 'De Walvisch' uit de financiele brand te helepen. verkoopt Henk Vos
in zijn fotostudio aan de Hoogstraat 91 foto's van de brandende molen. De
opbrengst van de foto's. die te koop zijn vanaf tien gulden, is bestemd
voor de wederopbouw van de molen.
Elk jaar houdt de Gemeentelijke Bibliotheek een boekenverkoop in het fi-
liaal aan de Lange Haven. De ervaring heeft geleerd dat hiermee niet zel-
den een bedrag van rond de tweeduizend gulden wordt opgehaald. Met het
oog op de aktiedag van zaterdag 24 februari heeft men besloten de boe
kenmarkt een beetje te vervroegen en de opbrengsten ter beschikking van
het herstel van de molen te stellen. De boekenmarkt gaat vandaag, 21 fe
bruari van start en loopt tot en met 29 februari.
Groep vijf van basisschool De Singel ging onlangs een kijkje nemen bij de
uitgebrande molen en besloot direkt tot aktie over te gaan. 'We moeten de
molenaar helpen' klonk het eensgezind en dus werd een collecte in gang
gezet. Al het geld werd verzameld in een doos, die binnenkort aan de mo
lenaars zal worden aangeboden.
SCHIEDAM - Schiedam heeft
massaal gereageerd op het draaien
van platen op verzoek. zo meldt
Jan Willern de Boer, programma-
leider van Radio Schiedam. Het af
gelopen weekend konden platen
tegen een zelf vast te stellen ver-
goeding worden aangevraagd ten
bate van De Walvisch. In twee da
gen tijd werd op deze manier een
bedrag van maar liefst fl.7745,-
opgehaald. Hierin zijn niet opge-
nomen een groot aantal toezeggin-
gen van bedrijven, geld dat recht
streeks naar Stichting Schiedamse
Molens is overgemaakt en bedra-
gen die nog gegireerd worden. De
verwachting is dan ook dat het ra-
diostation de stichting zaterdag 24
februari een cheque kan overhan-
digen van ruim tienduizend gul
den.
De programmamakers zijn onder
de indruk van zoveel medeleven
onder de bevolking. Niet alleen
kwamen veel oudere Schiedam-
mers een gift afleveren op de Korte
Haven, ook veel verhalen en anec
dotes over de molen werden met
een gedeeld. Een aantal giften zijn
bij de Schiedamse radiomakers
voor altijd in het geheugen gegrift.
„Zo kwamen hier tijdens het pro-
gramma twee oude mensen, van
het type Carmiggelt, die vertelden
nog een tientje op de rekening te
hebben staan van de AOW. Dat
hadden ze er maar afgehaald en ge-
bracht voor de molen. Op zo'n mo
ment zit je echt even met een dikke
keel van emotie", gaat De Boer te
rug in de tijd. ,,Ook kwam een
echtpaar langs dat vertelde veel te-
genslagen te hebben moeten incas-
seren het afgelopen jaar. Er was
verhuisd van een huis dat ruim dui
zend gulden aan huur kostte, naar
een van rond de vijfhonderd.
Omdat ze nu goedkoper zaten, be
sloten ze twee weken huur in de
bus te storten. Mooi. En iedereen
zal zich natuurlijk de jongetjes her-
inneren die zondag langskwamen
met hun spaarcentjes. Acht gulden
aan dubbeltjes en kwartjes. De ak-
tiebereidheid onder de Schiedam-
mers was dus echt heel groot en ie
dereen leeft mee." Hoewel de ak
tie enorm veel geld in het laatje
heeft gebracht, was het het lokale
station op voorhand niet te doen
om het bereiken van een streefbe-
drag. ,,Wij zijn er van uit gegaan
dat het niet uitmaakt of men nu
vijfentwintig gulden of een kwartje
betaalde voor een plaat. Dat er wat
betaalt werd, is voor ons van veel
groter belang. Dat je kan zien dat
men betrokken is bij de aktie en dat
er in Schiedam een gebaar wordt
gemaakt". verduidelijkt De Boer
ook namens zijn medewerkers.
Aan de aktie was meteen ook een
wedstrijd verbonden. Uit de aan-
vragers zullen een aantal gelukki-
gen worden getrokken die hun
prijs zaterdag op kunnen halen.
Daarna zal er vanaf 13.00 uur wor
den toegewerkt naar het moment
waarop molenaar Van Driel Kluit,
Jos Gunneweg van Stichting
Schiedamse Molens en burge-
meester Scheeres de cheque in onl-
vangst komen nemen. Dit plechti-
ge moment staat voor circa 14.00
uur op het programma.
Geef Jonas zijn Walvisch terug
Giften hiervoor kunnen gedepo-
neerd worden in de collectebus-
sen op de museummolen, bij de
stands, in de filialen van de bi
bliotheek en verschillende cafe's
in de stad. Een bedrag kan ook
worden overgemaakt op giro
nummer: 426.59.34.
Honderd piek voor een wiek
1
Bij overmaking van honderd
piek op gironummer 426.59.34.
krijgt men ter zijner tijd een
stukje oude wiek en steunt men
direkt de aanschaf van de nieuwe
wieken. Bij mededelingen wel
even vermelden 'wiek'.
Help De Walvisch uit de brand
Giro: 426.59.34 ten name van
Stichting De Schiedamse Mo
lens. Schiedam.
