■-
mm
Kiesvereniging Recht, Plicht en
Orde wint zieltjes voor Korenbeurs
i
Rotterdams Dagblad 2 weken gratis...? Vul deze bon in
il
T
Monumentendag maaktschooljeugd
wegwijs middels tentoonstelling
Programma
Maassluis
Open Monumentendag Vlaardingen
Straattoneel op Open Monumentendag
Lezing toren
Wandeling
Toorenponch
Open Monumentenkrant
BON
Woensdag 11 September 1996
VLAARDINGEN - „Ga
maar even op de rand zitten.
Dan lukt het me denk ik wel
om een mooie foto van u ma-
ken." Arie Ouwendijk, coor
dinator van de Vlaardingse
Open Monumentendag kijkt
angstig vanaf de toren neer
op de Markt en wijst de crea-
tieve ingeving van de foto-
graaf vriendelijk doch beslist
van de hand. De 250-jarige
toren zal dan wel het middel
punt van de Open Monumen
tendag vormen, dat wel,
„maar ik denk dat ik dan
nooit meer de steutels van de
koster meekrijg."
t*
Coordinator Arie Ouwendijk van de Vlaardingse Monumentendag.
Kunst Kitsch
Het Delflandhuis in Maassluis is tijdens de Open Monumentendag zeker een bezoekje waard.
Repeteren voor het historische straattoneel.
Voor een voordelig abonnement
op het Rotterdams Dagblad.
Bezorg mij het Rotterdams Dagblad 4 weken vrijblij-
vend op proef voor maar /13,50.
~T| ik neem een kwartaaiabonnement. De eerste twee
weken zijn gratis, daarna betaal ik 29,75 automatisch
per maand.
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:
Telefoon:(i.v.m. controls bezorging)
Bank/gironummer:
Handtekening:
MAASPOST SCHIEDAM XQ7.54
aasposT
10.00 Start Open Monumentendag
De opening zal worden verricht
door wethouder van Cultuur Mevr.
L.D.Wesehagen-Kastelein aan de
Stadhuiskade te Maassluis.
10.00-17.00 De volgende monu-
menten zijn gratis te bezichtigen:
1Molen de Hoop, Zuiddijk
2. Delflandhuis, Hoogstraat 11-13
3. Wippersmolen, Wipperskade 1
4. Stoomzeesleepboot De Furie De
Kolk/B innenha ven
5. Theater Schuurkerk, Schuurhof
142 (tot 16.00 uur)
6. Groote Kerk (tot 16.00 uur)
Kerkplein 2
7. Doelmanhove (De Ridderhof),
Sportlaan 2 (beperkt)
8. Sleepvaartmuseum, Hoogstraat
i
9. Van Gilst, Markt 16
10.Gemeentemuseum, Zuiddijk
16.
10.00-17.00 Fietstocht langs mo-
numenten in Maassluis en omge-
ving. Vertrekpunt vanaf het Ge-
meentemuseum, Zuiddijk. Afstan-
den 30 km of 45 km.
10.00-16.00 Stadsbeiaardiers G.de
Waardt en Jan v.d. Zwart bespelen
op geregelde tijden het carillon in
de toren van de Groote Kerk.
10.00-16.00 Torenbeklimming to
ren Groote Kerk. In de toren han-
gen de voorwaarden welke aan de
beklimming verbonden zijn. Per
beklimming kunnen 10 personen
meedoen. Hiervoor zijn onderin de
toren gratis kaartjes verkrijgbaar.
10.00-17.00 In het Gemeentemu-
seum, Zuiddijk 16, is een expositie
van Marianne Benko: schilderijen,
gobelins en werk op papier. Te-
vens is er een tentoonstelling over
'Het kasteel van Hatvan', zijn be-
woners en gasten. Er bestaat de
mogelijkheid een rondleiding te
krijgen bij de tentoonstelling.
10.00-17.00 In het Sleepvaartmu
seum is een expositie over de
Stoomsleepboot De Furie.
10.00-16.00 In Theater Schuur
kerk vindt de Open-Dag van het
theater plaats en kunnen er losse
kaarten gekocht worden voor het
gehele theaterseizoen 1996-1997.
In Theater Schuurkerk zijn de
Open Monumentendag produkten
te koop. Ook wordt hier de OMD-
fietsroute verkocht.
10.00-17.00 Molen de Hoop,
Zuiddijk doorlopende diapresenta-
tie over de Westlandse monumen-
ten.
10.00-17.00 Stadswandeling door
de Gemeente Maassluis onder be-
geleiding van W. v.d.Ree. Start
van de wandeling is de Groote
Kerk.
De Torenbeklimmingen in de To
ren van de Groote Kerk starten om:
10.00 uur, 10.20 uur, 11.10 uur,
11.30 uur, 12.20 uur, 12.40 uur,
13.30 uur, 13.50 uur, 14.40 uur, en
15.00 uur.
De beklimmingen duren ongeveer
50 minuten.
De Stadswandelingen starten op
het plein voor de Groote Kerk. De
starttijden zijn:
11.20 uur, 11.45 uur, 12.15 uur,
12.45 uur, 13.15 uur, 14.20 uur,
14.45 uur, 15.15 uur, 15.45 uur,
16.15 uur.
De wandelingen duren ongeveer
30 minuten.
17.00 Sluiting activiteiten Open
Monumentendag 1996.
Toren op de Markt als middelpunt
In heel Nederland wordt zaterdag
14 September de tiende Landelijke
Open Monumentendag georgani-
seerd. Het is een mooie gelegen-
heid om eens een kijkje te nemen
in monumenten die normaal ge-
sproken voor het publiek gesloten
zijn. Vlaardingen doet voor de ze-
vende keer mee. „Er wordt in
Vlaardingen nog wel eens gemop-
perd dat er zoveel moois verdwe-
nen is", zegt Ouwendijk, „maarga
maar eens op een mooie avond
naar de Markt. Er is in Vlaardingen
nog genoeg te zien."
De activiteiten zijn gecentreerd
random de toren van de Grote
Kerk. Het is op deze dag mogelijk
om de metershoge toren te beklim-
men, onder begeleiding van mede-
werkers van het Service-Team van
de VVV. Zij vertellen wat meer
over de geschiedenis van de toren.
Wat te denken van de 'bomme-
leswinder', een ruitje bovenop de
kerk waardoor de torenkijker kon
kijken of een Vlaardings vissers-
schip de haven naderde. Door het
ophijzen van een leren bal konden
en de reders en de familie zich ver-
volgens naar de haven spoeden.
Om 10.00 uur wordt de Open Mo
numentendag onder hoomschalei
geopend door wethouder Kees van
der Windt (cultuur), met assistentie
van Stadsbeiaardier Addie de
WW
Jong. In de kerk zelf is een aantal
mooie tentoonstellingen te zien.
Zo wordt met een hondertal platen
de ontstaansgeschiedenis belicht
van het Geuzenmonument van
Leen Droppert. Verder is er een
expositie te zien van verscheidene
torenmodellen en originele bouw-
tekeningen van de in 1746 gereed-
gekomen spits. Ook degene die
wat meer wil weten over het Van
Peteghemorgel kan aan zijn trek-
ken komen. Afkomstig uit een
Gents klooster werd het in 1822 in
gebruik genomen. Daarnaast volop
aandacht voor de klokken en het
carillon. De toenmalige beiaardier
Cor Don was erg ontevreden over
de E en F klokken, vertelt Ouwen
dijk. Voor een bedrag van
fl.24.000,- werden de onwillige
klokken in 1967 in de gewenste
toon gebracht. Daarnaast kan in de
Grote Kerk schitterende bloem-
stukken worden bekeken. De be-
zoeker moet verder zeker niet het
fotoproject vergezichten over-
slaan. Foto's van Vlaardingen in
acht windrichtingen van zo'n vijf-
tig jaar geleden worden geplaatst
naast de huidige situatie. In de kerk
zijn ook demonstraties met glas-in-
lood.
Wie wil weten of hij in vroegere
tijden als heks op de brandstapel
werd gezet, moet maar eens het
Waaggebouw aan de zijkant van
Grote Kerk binnenlopen. De
waagmeester zal in kledij van 250
jaar geleden nieuwsgierigen we-
gen. Na afloop krijgt iedereen een
certificaat waarop in 'Vlaarding-
schen' ponden het gewicht zal
worden vermeld.
De Grote Kerk was voor de be-
ruchte stadsbrand van 1574 een
stuk groter. Op de Markt kan ge-
zien worden hoe ver de kerk voor
1574 doorliep, tot zo'n tien meter
voor het Stadhuis. En in de oude
hal kunnen de de blazoenen van de
Rederijkers worden bekeken. Ge-
interesseerden in archeologie kun
nen verder zien hoe stadsarcheo-
loog Jeroen ter Brugge bij de kerk
grondboringen verricht.
De Open Monumentendag staat
landelijk gezien in het teken van
het Industrieel Erfgoed. De organi-
satie heeft voor deze dag een
bustocht samengesteld die langs
het Vlaardingse industrieel erf
goed voert. De tocht gaat langs de
visserij-pakhuizen, de Pelmolen,
scheepswerven, overslagbedrij-
ven, de Zeepfabriek en Superfosf-
aat. De bedrijven gooien voor deze
keer hun deuren open. De tocht
eindigt bij de distilleerderij van H.
van Toor. Van Toor lanceert spe-
ciaal voor deze dag een Tooren-
drankje, de 'Toorenponch'. De
smaak is lekker zoet, want daar
houden Vlaardingers van, meent
Van Toor. In mooie kruikjes van
0.7 liter en met een alcoholpercen-
tage van 25% kan het drankje voor
rond de vijftien gulden worden ge
kocht. Alleen deelnemers aan de
bustocht kunnen de distilleerderij
bezoeken. De rondrit begint om
11.00, 12.00, 13.00, 14.00 en
15.00 uur en kost fl.2,50 per per-
soon. Leden van de Histotische
Vereniging kunnen twee gratis
kaartjes krigen. Zij moeten daar-
voor tot en met vrijdag 13 Septem
ber tussen 09.00 en 17.30 uur even
langskomen bij de drukkerij/copy-
shop van coordinator Ouwendijk,
naast molen Aeolus.
Ook zo benieuwd wat dat oude
bord van grootmoeder waard is.
Ga dan even langs bij de Kunst
Kitsch stalling op de Markt. Kunst-
handel Peet van der Hoeven en Jan
Anderson zullen hun best doen om
alle meegenomen spullen te date-
ren en van een prijskaartje voor-
zien.
Om 16.00 uur begint de laatste ac-
tiviteit van de Open Monumenten
dag. Aad Zoutendijk speelt een
speciaal samengesteld orgelcon-
cert waarin hij stukken zal vertol-
ken uit de jonge jaren van de toren.
Alle activiteiten zijn gratis, behal-
ve de bustocht.
JALMAR TEUNISSEN
SCHIEDAM - Om de Open Mo
numentendag wat meer tot leven te
laten komen, wordt al enkele jaren
op een aantal plaatsen een histo-
risch straattoneel opgevoerd. Tot
op heden werd daarbij gekozen
voor korte toneelstukjes met een
kop en een staart. Het probleem
daarbij was dat willekeurige voor-
bijgangers die midden in zo'n op-
treden inhaakten niet altijd in staat
bleken de draad van het verhaal op
te pakken. Voor de Open Monu
mentendag van 14 September en
15 September heeft de ad hoc sa-
mengestelde toneelgroep van re-
gisseur Nancy MacGillavry en
schrijver Han van der Horst daar-
om besloten af te zien van deze
vorm van het straattoneel. Er is nu
gekozen voor een aanpak waarbij
de scenes die zich rond een monu
ment afspelen, gewoon een ge-
beurtenis uit het vroegere straat-
beeld kunnen zijn.
„We hebben een drietal korte ge-
beurtenissen ingestudeerd die we
langs de route van de rondvaart-
boot zullen opvoeren. Bij elke af-
vaart van de boot zullen we ze op-
nieuw spelen", aldus MacGillavry
die uitlegt dat daarom in de
'sketches' minder de nadruk is ge-
legd op de tekst. „Het gaat er om
dat mensen een tafereeltje uit
vroeger tijden aan zich voorbij
zien trekken."
Twee van de drie gebeurtenissen
hebben betrekking op een vroegere
verkiezingsstrijd. Rond De Koren
beurs zullen twee acteurs voorbij-
gangers (ook passanten die niet tot
de toneelgroep behoren) aanklam-
pen en proberen over te halen om
hun stem uit te brengen op de
Rooms Katholieke kiesvereniging
Recht, Plicht en Orde. Een belo-
ning in de vorm van een glas jene-
ver wordt daarbij niet geschuwd.
Tijdens de repetities legt Han van
der Horst zijn spelers uit dat zij bij
de improvisatie de politieke be-
grippen links en rechts niet door
elkaar moeten halen. „Eigenlijk is
het zo dat wat nu links is toen
rechts genoemd werd." Om het te
spelen stuk verder in het juiste his
torische licht te spelen legt hij uit
dat de pamfletten die tijdens het to-
neelspel worden uitgereikt een
voorbeeld bevatten van hoe de
mensen zouden moeten stemmen.
„Je had in die periode natuurlijk
veel analfabeten. Om te zorgen dat
zij toch niet per ongeluk het ver-
keerde vakje inkleurden, werd op
de uitgereikte pamfletten een ge-
deelte van een ingevuld stembiljet
afgebeeld. Er werd dan de tekst
aan toegevoegd, 'zorgt dus, dat
Uw stembiljet er zoo uitziet'."
Als vervolg op deze eerste scene
wordt de propagandist in het twee-
de tafereel, laveloos geworden
door het zelf ook aan de borrel nip-
pen, onder het afkeurende oog van
moeder de vrouw met een kruiwa-
gen afgevoerd. De derde sketch zal
vervolgens plaatsvinden op de
trappen van het kantongerecht aan
de Lange Haven. Een dienstmeid
die zwanger is van de zoon des
huizes wordt daar resoluut de deur
gewezen. „Zo'n zaak verdween in
die tijd steevast in de doofpot en
voor de dienstmeid restte vaak
niets anders dan de prostitutie in
gaan", schetst historicus Han van
der Horst zijn repeterende acteurs
de dramatiek die schuilgaat achter
dit tafereel.
De tafereeltjes zullen zaterdag 14
September van 11.00 uur tot 17.00
uur en zondag 15 September van
12.00 uur tot 17.00 uurte zien zijn.
SCHIEDAM - Ieder jaar probeert
het comite Open Monumentendag
Schiedam een bijzondere insteek te
geven aan het weekeinde dat jaar-
lijks in heel Nederland de bijzon
dere monumenten worden open
gesteld voor publiek. Op die ma-
nier willen zij de twee dagen voor
een grotere doelgroep aantrekke-
lijk te maken. Naast het landelijke
thema 'Industrieel erfgoed' waar
in Schiedam onder meer op wordt
ingehaakt met een tentoonstelling
over de historische scheepsbouw-
industrie in De Korenbeurs, pro
beert het comite de Schiedamse
schooljeugd meer bij de monu
mentendag te bdtrekken.
„Leon Collignon heeft een boekje
samengesteld waarin de stadsge-
schiedenis van Schiedam op een
voor leerlingen van groep 7 en 8
begrijpelijke manier is te lezen",
vertelt voorzitter van het comite
Open Monumentendag Peter van
Velzen. „Dit geschiedenisboekje is
in het kader van de Open Monu
mentendag op zaterdag 14 Septem
ber en zondag 15 September ver-
spreidt op de Schiedamse basis-
scholen en we hopen dat we daar-
door nu eens niet alleen de gebrui-
kelijke bezoekers trekken maar
ook een jongere categorie kunnen
interesseren voor de Schiedamse
monumenten. Als die schooljeugd
dan ook nog hun ouders mee ne
men slaan we zelfs twee vliegen in
eenklap."
De Schiedamse Open Monumen
tendag wordt zaterdag om tien uur
in De Korenbeurs aan de Lange
Haven geopend door wethouder A.
Reijnhout. Daar is dit jaar een bij
zondere tentoonstelling te zien
over het industriele verleden van
Schiedam. „Het stadsarchief heeft
nog niet zo lang geleden het ar-
chief van Wilton Fijenoord en van
bijvoorbeeld de Gusto-werf onder
haar beheer gekregen. Onder meer
uit die omvangrijke archiefen wor
den nu voor het eerst een aantal fo
to's en enkele films tentoonge-
steld" aldus Van Velzen die er aan
toevoegt dat het eigenlijk dood-
zonde is dat deze bijzondere expo
sitie alleen gedurende het monu-
menten-weekeinde te zien zal zijn.
Tijdens beide dagen, zaterdag van
10.00 uur tot 17.00 uur en zondag
van 12.00 uur tot 17.00 uur is
voorts een uitgebreid scala aan
panden in de Schiedamse binnen-
stad geopend. Bijzonder daarbij is
dat het kantongerecht aan Lange
Haven 65 voor het eerst sinds lan
ge tijd zijn deuren voor het publiek
zal openstellen. Een andere bijzon
dere openstelling is die van het
drinkwaterpompstation aan de
Rotterdamsedijk 54. Dit monu-
de Oude Sluis en het Nederlandse
Gedistilleerd Museum heen en
weer. Op zaterdag zijn er bij het
Gedistilleerd Museum twee spe-
ciale afvaarten van de rondvaart.
Om 12.30 uur wordt er koers gezet
richting distilleerderij de Kuyper
en om 13.30 richting distilleerderij
Nolet. Daar aangekomen kan wor
den deelgenomen aan een rondlei
ding door een van beide bedrijven.
Een programmaboekje met de to-
tale lijst van open gestelde panden
en de tentoonstellingen die her en
der worden georganiseerd is ver
krijgbaar bij het VVV, de biblio-
theken en tijdens het weekeinde in
De Korenbeurs en in alle andere
open gestelde panden. Alle bezich-
tigingen zijn gratis. Een uitzonde-
ring hier op vormt een bezoekje
ment is alleen op zaterdag 14 Sep
tember geopend. Vanaf de hoek
Korte Haven/Lange Haven zal op
die dag gratis een old-timerbus rij-
den richting Rotterdamsedijk.
Tijdens het weekeinde zijn er ook
gratis rondvaarten langs de
Schiedamse havens. Motorschip
Lentefeest vaart tussen de opstap-
punten bij molen De Palmboom,
aan het Nationaal Gedistilleerd
Museum. Deelnemers aan de Open
Monumentendag krijgen hier op
vertoon van de bon uit het pro
grammaboekje een knaak korting.
VLAARDINGEN - De His
torische Vereniging Vlaar
dingen organiseert donder-
dag 12 September een lezing
over de 250-jarige toren van
de Grote Kerk op de Markt.
De torenis bovendien het
middelpunt van een groot
aantal activiteiten in het ka
der van de Open Monumen
tendag. Matthijs Struijs,
medewerker van het Vlaar
dingse Stadsarchief is uitste-
kend op de hoogte van de
ontstaansgeschiedenis van
de toren. Hij schreef er ook
een boekje over, dat als mo-
nografie verkrigbaar zal
zijn voor nog geen tientje.
Het zal eeb voorloper zijn
van het over twee jaar uit te
brengen standaardwerk
over de geschiedenis van de
Grote Kerk. Struijs zal zijn
lezing illustreren met een
aantal foto's, terwijl hij ook
een groot aantal afbeeldin-
gen uit de Historische atlas
van Vlaardingen laat zien.
De avond wordt gehouden
in de Vleeshal van de Grote
Kerk, ingang tegenover de
Smalle Havenstraat op de
Markt. De lezing begint om
20.00 uur, de zaal is open
vanaf kwart voor acht. Toe-
gang (ook voor niet-leden
van de Historische Vereni
ging) geheel gratis.
VLAARDINGEN - Er kan
vrijdagavond 13 September
weer worden gestadswan-
deld door het Vlaardingse
centrum. Gidsen van het
Service-Team VVV Vlaar
dingen nemen gei'nteresseer-
de Vlaardingers (6n buiten-
steedse bezoekers) mee
langs de mooiste plekjes, zo-
als het oude Stadhuis, de
Grote Kerk, de Visbank et
cetera, en vertellen daarbij
tal van wetenswaardighe-
den. Onderweg is er gele-
genheid om een consumptie
te gebruiken, terwijl aan het
einde van de tocht (om*
streeks 21.30 uur) de toren
op de Markt kan worden be-
klommen. Hier kan genoten
worden van een prachtig
uitzicht over de stad. Bij hel-
der weer kan Rotterdam
(met de Zwaan), Delft en
Den Haag worden gezien.
Start om 19.15 uur bij de
trappen van het Oude Stad
huis op de Markt. De deel-
name bedraagt fl. 2,50 per
deelnemer.
VLAARDINGEN - H. van
Toor Distilleerderij BV (van
oudsher bekend van de
Schelvispekel en de Kan-
deel) lanceert speciaal voor
de Open Monumentendag
en de verjaardag van de To
ren een exlusief Tooren-
drankje. Het drankje
smaakt lekker zoet („Daar
houden Vlaardingers van",
aldus Jac. van Toor) en
heeft een alcoholpercentage
van 25%. De Toorenponch
kan voor een prljs rond de
vijftien gulden in een mooi
kruikje van 0.7 liter worden
gekocht. Maar dat is niet het
enige wat Van Toor voor de
Open Monumentendag in
petto heeft. De deuren van
de distilleerderij en proeflo-
kaal worden opengezet voor
gei'nteresseerde bezoekers
die willen weten hoe de vork
in de steel steekt. Er is ech-
ter een voorwaarde aan het
bezoek verbonden: de be
zoekers moeten in groeps-
verband zijn en dat kan al
leen als zij deelnemen aan de
bustocht die langs het indus
trieel erfgoed van Vlaardin
gen voert.
MAASLAND - Ter gelegenheid van het tweede lustrum van de op
zaterdag 14 September te houden Open Monumentendag is door de
landelijke Stichting Open Monumentendag een fraaie 'Open Monu
mentenkrant' uitgebracht. De krant bevat naast vele interessante on-
derwerpen een overzicht van de deelnemende gemeenten. Op pagi-
na 16 is een stukje over de gemeente Maasland te vinden. De krant
is vanaf heden 'gratis' verkrijgbaar in het gemeentehuis, de openba-
re bibliotheek en het museum 'De Schilpen'. Daarnaast is voor een
gering bedrag van fl.2,50 het boekje 'Open Monumenten in en om
het Westland' verkrijgbaar. Dit boekje geeft een beknopte beschrij-
ving van alle vijftig monumenten in het Westland, Hoek van Hol
land en Maassluis.
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar:
Rotterdams Dagblad Abonnee Service
Antwoordnummer 1579, 3000 VB Rotterdam T0 29
