Streekmuseum Jan Anderson toont
barre overwintering op Nova Zembla
Rotterdams Dagblad 2 weken gratis...? Vul deze bon in...
Stadsgehoorzaal
Theater de Teerstoof
Tliea^er
prog ranmia
Stedelijk toont verleden, heden en toekomst van collagetechiek
Dead Man
Walking in
Filmhuis
Orgelconcert
Maasland
Oorsmeer in
Podium Cafe
BON
SCHIEDAM - Collage. „Is
het opplakken van gevonden
stukjes papier niet een hope-
loos ouderwetste en nostalgi-
sche bezigheid?'Deze vraag
stelt het Stedelijk Museum
met de tentoonstelling 'Het
oog als lasapparaat' de ko-
mende twee maanden ter dis-
cussie. Aan de bezoeker
wordt overgelaten of de col-
lagetechniek nog steeds kan
blijven boeien. Vrijdag 4 ok
tober werd de tentoonstelling
geopend.
Double Date
b
Voor een voordelig abonnement
op het Rotterdams Dagblad.
Woensdag 9 oktober 1996
MAASPOST SCHIEDAM XQ7.54
MmsposT <PCus
Moeder Courage
Edda Barends, Carol van Herwijnen e.a.
Voor Moeder Courage betekent oorlog geld. In een huifkar vol provisie en
drank volgt zij samen met haar kinderen het Finse regiment. De oorlog
voedt haar kinderen, maar vernietigt hen evenzeer. De belangen van de
mens bij oorlog en geweld worden genadeloos blootgelegd in deze mu-
ziektheaterproduktie. Het gaat uiteindelijk niet om de grote oorlog, maar
om de kleine oorlog van de mensen onderling; het gevecht om het bestaan.
Vrijdag 11 oktober, Grote Zaal, 20.00 uur. Toegang fl.30,00/kortingspas-
sen fl.27,50.
Chateau Migraine
Jo Decaluwe
In een regie van Jo Gevers speelt Jo Decaluwe op parodierende wijze het
bizarre verhaal van een gezelschapje Hollanders dat een cultureel en culi-
nair uitstapje maakt naar Gent. Dat leidt tot amusante en satirische portret-
ten van de Hollandse middenstanders maar ook tot allerlei toespelingen en
opmerkingen op Gentse toestanden. Zowel de Nederlanders als de Belgen
gaan voor de bijl van Hugo Claus. Jo Decaluwe speelt in een sobere ensce-
nering met een merkwaardige stoel en een gamma aan handige rekwisie-
ten.
Donderdag 17 oktober, Harmonie, 20.00 uur. Toegang fl.25,00/kortings-
passen fl.22,50.
Geschud
Noel van Santen en Emiel de Jong
Noel van Santen en Emiel de Jong moeten worden geschud
voor gebruik (foto: Reni van der Weerd).
Cabaret met weinig woorden. Sinds hun televisie-optreden in het VARA-
programma 'Cabaretestafette' worden deze studenten overspoeld met
aanbiedingen. Schudden voor Gebruik staat voor fysiek cabaret. De Jong
en Van Santen vullen het podium met beeld, mime, fysieke kunsten en
zweet. Tekst wordt niet vermeden, maar het duo spreekt het liefst in de ab-
surde taal van het lichaam.
Vrijdag 18 oktober, Grote Zaal, 20.00 uur. Toegang fl.27,50/kortingspas-
sen fl.25,00.
Jungle Book
Opus One
„Beestachtig" ballet, jazz- en tapdanfce, acrobatische nummers en swin-
gende songs. Diep in het oerwoud groeit het mensenjong Mowgli op tus-
sen de wolven. Hij leert de wetten van de jungle van Baloo de Beer en
raakt bevriend met de panter Bagheera. De rust van de dieren wordt ver-
stoord door Shere Khan, de bloeddorstige tijger, maar Mowgli durft de
strijd met hem aan te gaan. De grootste strijd, die Mowgli levert, is die met
zichzelf, terwijl hij uitgroeit van dier tot man. Zal de koning van de jungle
ooit terug keren naar de mensenwereld? Voor mensenkinderen vanaf 8
jaar.
Zondag 20 oktober, Grote Zaal, 15.00 uur. Toegang fl.27,50/kortingspas-
sen fl.22,50. Voor de jeugd tot 15 jaar: fl.20,00.
Frisse Warmte (try-out)
Paul Haenen
In 1982 begon hij als Margreet Dolman in de kleine zaal van Bellevue. Nu
staat Paul Haenen alweer jaren met of zonder pruik of snor op alle grote
podia van Nederland. 'Frisse Warmte' is het tiende avondvullende pro-
gramma van deze veelzijdige artiest. Voornamelijk als zichzelf zet hij een
opgewekte, actuele, literaire en vooral humoristische voorstelling neer.
Interactief en actueel, in en buiten de zaal, groot en klein nieuws, lokale en
(inter)nationale politiek en vol commentaar. Audio-visuele middelen en
heftige muziek geven zijn voorstelling 'Frisse Warmte'.
Donderdag 10 oktober, Theater de Teerstoof, 20.30 uur. De voorstelling is
helaas uitverkocht.
Paul Haenen in zijn vele gedaantes (foto: steye Raviez).
Cameretten
Theater de Teerstoof is een van de theaters in Nederland waar de selectier-
onden worden gehouden van het 31ste Cameretten Festival. De deelne-
mers, waarvan velen nog nooit op het podium hebben gestaan, zullen deze
avond hun beste beentje voorzetten in de hoop door te dringen naar de fi
nale. Als u het leuk vindt kennis te maken met debuterend cabaret talent is
het zeker de moeite waard om te komen kijken en luisteren. U bent boven-
dien voor deze avond voordelig uit!
Zaterdag 12 oktober, Theater de Teerstoof, 20.30 uur. Toegangsprijs
fl.7,50.
Heksen
Dizz's Kids
Het theater- en spelprogramma van Dizz's Kids theater is een meespeel-
programma van drie uur. Eerst worden de kinderen door de twee beste
heksen van de hele wereld in een korte voorstelling meegenomen naar de
jaarlijkse heksenvergadering. Heksen vind je overal in alle landen. Ze zien
er allemaal anders uit, ze spreken een eigen taal, hebben verschillende to-
yertrucs. De heksen zingen, dansen en praten met de kinderen. De kinde
ren helpen mee de tovertrucs uit te voeren. Tot slot kiezen de kinderen een
nieuwe opperheks. Na deze voorstelling gaan de kinderen onder begelei-
ding van de docenten/acteurs zelf aan de slag. Aan het einde van de mid-
dag geven de kinderen zelf geschminkt en verkleed een presentatie.
Zondag 13 oktober, Theater de Teerstoof, 14.00 uur. Toegangsprijs
fl.7,50.
De Schiedamse Theaterkassa is op maandag gesloten! Reserveringen van
dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur en zaterdag van 12.00 tot
16.00 uur. Telefoon: 010-4269563.
'Het oog als lasapparaat'
Tegen het einde van de negentien-
de en begin twingste eeuw veran-
derde de wereld van betrekkelijk
gei'soleerd naar een wereldge-
meenschap die meer en meer werd
opengebroken door uitvindingen
als fotografie, telegrafie, cinema
(1896) en betere transportmoge-
lijkheden als het vliegtuig (1903)
en de opening van het Panamaka-
naal. Ontwikkelingen en gebeurte-
nissen die eerder pas maanden la
ter in de rest van de wereld bekend
werden, of zelfs helemaal niet,
kunnen nu vrijwel gelijktijdig wor
den beleefd. Deze ontwikkeling,
ook wel 'mondialisering' ge-
noemd, riep bij sommige kunste-
naars de vraag op of de traditionele
kunst nog wel recht deed aan de
dynamiek van de tijd. „Men kan
zich een tijd voorstellen waarin de
schilders hun kleuren niet meer op
het doek zullen brengen, zelfs niet
meer zullen tekenen", zo schreef
de Franse dichter Louis Aragon in
Les Collages. „De collage geeft
een voorproefje van deze tijd."
Alleen door het maken van colla
ges meenden en menen bepaalde
kunstenaars dat de onsamenhan-
gendheid van de wereld adequaat
kan worden verbeeld.
De eerste voorbeelden van deze
nieuwe richting kan je in de ten
toonstelling Het oog als lasappa
raat vinden bij kunstenaars als
Kurt Schuitters. Hij heeft een col
lage gemaakt van treinkaartjes en
tabellen van reistijden, waarbij het
de bezoeker duidelijk wordt dat
Schuitters de fragmenten niet zo-
maar lukraak heeft 'opgeplakt'. De
zo onstane kleuren en vormen
doen niet gekunsteld aan en
vormen een bijna vanzelfsprekend
geheel. Dat is niet het geval bij een
hedendaagse kunstenaar als Carel
Visser. Zijn collages lijken de cli
ches die over de collagetechniek
De foto 'That's all folks' van Thierry renard maakt deel uit van de tentoonstelling 'Het oog als
lasapparaat'.
nog steeds leven, volledig te be-
vestigen. Loop op straat, pak alles
op waf je vindt - weggeworpen
verpakkingen van koekjes, ijsjes
en Unoxworsten - plak het op het
maagdelijke doek, en geef het
vooral geen titel. Twintig jaar gele-
den was het ongetwijfeld nog ver-
nieuwend, maar nu loop je er snel
voorbij. Ja, we weten nu wel dat
we in een consumptiemaatschappij
leven.
Het werk van Harald Vlugt kan
meer tot de verbeelding spreken.
Allereerst 'Princess', een uit foto's
en ansichtkaarten samengestelde
naakte vrouw die zich verlustigt
aan een tros witte druiven. Verder
de al eerder in he Stedelijk Mu
seum vertoonde 'The message'.
Boven de Libische Sybille, ge-
leend uit de Sixtijnse kapel (Mi
chelangelo), daalt een parachutere-
giment uit WO II neer. Ook in
'Where angels dare' heeft Vlugt
rijkelijk geput uit de wereldge-
schiedenis van de kunst. Een
Grieks Nikebeeld wordt harmoni-
eus omgeven door voorstellingen
van Middeleeuws uitgebeelde en-
gelen en heiligen. Het contrast
wordt gevormd door twee duivelse
figuren waar de vijftiende eeuwse
schilder Hieronymus Bosch patent
op had. Het geheel heeft Vlugt
voorzien van een laag kunstig aan-
gebrachte craquele.
De Belgische kunstenaar Thierry
Renard is een meester in het sa-
menvoegen en naadloos integreren
van fragmenten uit allerlei kunst-
werken en gebruiksvoorwerpen.
Op een Griekse amfoor heeft Re
nard met een vette knipoog Walt
Disneyfiguren als Sneeuwwitje en
haar dwergen afgebeeld: "ITiat's
all Folks'. Op een groot doek staan
achttiende eeuwse figuren temid-
den van een verzameling schilde-
rijen en beelden. De Mozes van
Michelangelo, okd, dat doet niet
vreemd aan. Maar hoog bovenin
de zaal hangt De Elvis van Andy
Warhol. En wat doet die Cornfla-
kesreclame daar links bovenin?
Pas als je heel goed kijkt zie je dat
Renard heeft gesjoemeld. Dat lukt
niet bij de computerbeeldmanipu-
laties van Inez van Lamsweerde.
Oppervlakkig gezien valt er niets
op aan haar foto's van kinderen en
vrouwen. Maar dan volgt de ver-
vreemding. Er klopt iets niet met
dat kind, Wendy. Ogenschijnlijk
heeft ze al haar melktanden vroeg-
tijdig verruild voor een compleet
stel volwassen tanden en kiezen.
Dat geldt ook voor Thank you
Thighmaster en Dritt, een vrouw
met een mannenlichaam.
De Double Date serie van Micha
Klein, fotoprint op perspex, lijkt
een reactie te zijn op de jaren ne-
gentig. Op vier panelen toont
Klein hoe twee femme fatales zich
vermaken met hun dates, een rood-
witte peppil en een gele pinda
In de discotheek kijken de twee da
tes begerig naar de dansende vrou
wen, op het volgende paneel volgt
het liefdesspel, omgeven door fles-.
sen alcohol, een Penthouse en sti-
mulerende pillen. Wat kan je je
nog meer wensen in de Nineties?
De tentoonstelling Het oog als las
apparaat kan nog tot en met 24 no-
vember in het Stedelijk Museum
worden bekeken. Toegangsprijzen
volwassenen drie gulden. Kinde
ren vanaf dertien jaar, houders CJP
en Pas65 kunnen voor fl. 1,50 naar
binnen. Kinderen tot en met twaalf
jaar, houders MJK, Rotterdampas
en leden van de Vereniging Vrien-
den van het Museum gratis. Verder
is het museum elke woensdag voor
iedereen gratis toegankelijk.
JALMAR TEUNISSEN
VLAARDINGEN - Veel mensen
denken dat Streekmuseum Jan
Anderson alleen typische
'streekmuseumdingen' herbergt
als melkbussen, oude gereed-
schappen en foto's van het
Vlaardings verleden. Maar Jan
Anderson wordt niet zomaar een
'meesterverzamelaar' genoemd.
In een periode van zo'n vijftig
jaar heeft Anderson op rommel-
markten en antiekveilingen zijn
ogen wijd open gehouden en vele
bijzondere stukken verworven.
Elke maand zal Anderson voor-
taan in de MaasposT het publiek
voorstellen aan een bijzonder
stuk van het Streekmuseum
waarover een mooi verhaal valt
te vertellen. Deze maand staat de
beroemde tocht van Willem Ba-
rendsz centraal.
Dit jaar is het precies vierhonderd
jaar geleden dat Willem Barendsz
en zijn bemanning op Nova Zem
bla overwinterden, reden waarom
.er in binnen- en buitenland ruime
aandacht aan deze gebeurtenis is
besteed. Tegen het einde van de
zestiende eeuw zocht de Republiek
der Zeven Verenigde Nederlanden
koortsachtig naar een manier om
de Oost te kunnen bereiken, zon
der door een Spaans galjoen in de
grond te worden geboord. De ge-
wone vaart om Kaap de Goede
Hoop was feitelijk onmogelijk
door de sterke zeemacht van de
Spanjaarden waarmee de Neder
landen sinds 1568 in een nietsont-
ziende oorlog waren verwikkeld.
Het broodnodige kapitaal om de
oorlog ook te kunnen voortzetten,
moest vooral in de handel worden
verkregen. De geograaf Petrus
Plancius (1552-1622) meende dat
het mogelijk moest zijn om via de
Noord, dus langs de kusten van
Rusland om, de rijke handelsge-
bieden in Indie te kunnen bereiken.
Hij stimuleerde verscheidene toch-
ten die zijn ideeen moesten beves-
tigen. In de tentoonstelling heeft
Anderson een oude prent van deze
tanten van het Behouden Huis. In
1876 volgde in zijn voetsporen de
Engelsman Charles Gardiner die
een korte brief aantrof van Ba
rendsz, alsmede enkele gebruiks
voorwerpen. Verder bloeide in de
negentiende eeuw het nationalisme
op. Werd 'Nederland' eerder be-
schouwd als een verzameling pro-
vincien, nu begon men meer en
meer de Nederlandse identiteit te
bemerken. De tocht van Barendsz
trandsformeerde in een gewone
ontdekkingsreis naar een bevesti-
ging van het avontuurlijke karakter
van de Nederlander. Dit inspireer-
de de Rotterdamse dichter H. Tol-
lens in 1819 tot het maken van zijn
bekroonde gedicht De overwinte
ring op Nova Zembla. Een Engelse
vertaling uit 1860 van dit gedicht
heeft Anderson in de tentoonstel
ling opgenomen.
Streekmuseum Jan Anderson ligt
aan de Kethelweg 50. Geopend
elke zaterdag van 14.00 tot 16.00
uur. Verder is het museum elk eer
ste weekend van de maand ook op
de zondag geopend.
JalmarTeunissen
SCHIEDAM - Het Filmhuis
Schiedam vertoont vrijdag
11 en zaterdag 12 oktober
de film Dead Man Walking
van regisseur Tim Robbins.
Het is een aangrijpende film
die voornamelijk draait om
de emoties van een ter dood
veroordeelde moordenaar
en de ouders van de twee tie-
ners die hij vermoordde.
Dead man Walking is geba-
seerd op de gelijknamige be
stseller die de non Helen
Prejean in 1993 schreef over
haar ervaringen met ter
dood veroordeelden. Een
van hen was een racistische,
wrokkige en verbitterde da-
der die vol zelfbeklag zit. Als
zijn executie nadert, vraagt
hij haar hem op te zoeken.
Minstens zo aangrijpend
zijn de scenes waarin de non
op bezoek gaat bij de ouders
van de vermoorde tieners.
Hun ontwrichte levens zet
Helen aan tot een kritisch
zelfonderzoek. Waarom wil
zij eigenlijk ter dood veroor
deelden bijstaan? Prachtige
hoofdrollen van Sean Penn
als veroordeelde en Susan
Sarandon als de non Helen.
Filmhuis Schiedam is te vin
den aan de Lange Nieuw-
straat 12. Aanvang is 21.30
op vrijdag en 20.30 op zater
dag. Toegang is Reser-
veren kan via de Theater
kassa: 4269563.
MAASLAND - Op zaterdag
12 oktober geeft Jan van
Westenbrugge geeft zater
dag 12 oktober een orgel
concert op het Batz-Witte
orgel in de Nederlands Her-
vormde Kerk te Maasland.
Van westenbrugge zal een
heel gevarieerd prtogram-
ma ten gehore brengen met
werken van odner meer
Bach, Handel en Mozart.
Ook speelt hij eigen werk en
bewerkingen van stukken
van Asma, Hollins en Guil-
mant. Het concert begint om
20.15 uur. Kaarten kosten
f!8,-. CJP- en 65+pashou-
ders mogen voor fl.6,- naar
binnen.
SCHIEDAM - Op 10 okto
ber zullen de heren Brand,
Broek en Ebben in het
schijnwerperlicht van het
Podium Cafe stappen, ten
einde het publiek te laten de-
len in hun muzikale kunnen.
Het belooft een echt ont-
spannende luisteravond te
worden met hun eigenge-
maakte muziek, die her-
kenbaar gei'nspireerd is
door Crosby, Stills, Nash
Young. De instrumenten die
hierbij gebruikt gaan wor
den, zijn behalve de drie-
stemmige zang en de gitaar
ook een banjo en een accor-
deon, waarmee deze muziek
zich duidelijk zal onder-
scheiden van het gebruike-
lijke in Oorsmeer.
Op zaterdag 12 oktober,
speelt vanaf 22.00 uur in Po
dium Cafe de zeven-mans-
formatie Prat's the Who-
blem. Deze formatie dartelt
rond de zondige sound van
een hammondorgel, wat een
sfeer belooft, groovender en
swingender dan ooit.
Podium Cafe is te vinden
aan de Lange Haven 28 in
Schiedam.
Een gravure met op de achtergrond Het Behouden Huis, te zien in streekmuseum Jan Anderson.
Plancius in de vitrine geplaatst.
De ontdekkingsreiziger Willem
Barendsz werd door de Republiek
vervolgens aangetrokken om de
Noordelijke doorvaart te vinden.
Twee van zijn tochten strandden
voortijdig in de Kara-zee. De der-
de tocht, die in de vaderlandse ge-
schiedenis bekend zou komen te
staan als de overwintering op Nova
Zembla, werd in 1596 onder-
nomen. Dit maal kwam Barendsz
tot tachtig graden Noorderbreedte,
maar door de ijsgang werd de be
manning gedwongen om het schip
te verlaten en een veilig heenko-
men te zoeken op Nova Zembla.
Daar werd het Behouden Huis ge-
bouwd, samengesteld uit scheeps-
onderdelen en aangespoeld wrak-
hout. „Dat is toch bijna niet voor te
stellen in onze huidige tijd met
centrale verwarming en moderne
graafmachines, dat zij in staat wa
ren om in de poolwinter te overle-
ven", zegt Anderson. Twee repli
ca's van dit onderkomen zijn dit
jaar op Texel en bij Amsterdam
nagebouwd. Na een barre winter,
waarin gevechten werden geleverd
met hongerige ijsberen, slaagde
een kleine groep er uiteindelijk in
om met een sloep weer de Neder
landen te bereiken. Barendsz
kwam echter tijdens de terugtocht
om het leven. „En'toen stonden er
heus geen traumateams klaar om
de overlevenden op te vangen",
merkt Anderson op. Bemannings-
lid Gerrit de Veer schreef direct na
aankomst een verslag van de drie
reizen die hij met Barendsz had
ondernomen. Een uniek exemplaar
van dit verslag, daterend uit 1648,
kan in het streekmuseum worden
bekeken. Het boek is dit jaar in
modern Nederlands vertaald.
In de negentiende eeuw werd de
belangstelling voor deze tocht
weer nieuw leven ingeblazen. Dit
kwam onder meer door de Noorse
ontdekkingsreiziger Carlsen die in
1871 een bezoek bracht aan de res-
Bezorg mij het Rotterdams Dagblad 4 weken vrijblij-
vend op proef voor maar 13,50.
Ik neem een kwartaalabonnement. De eerste twee
weken zijn gratis, daarna betaal ik 29,75 automatisch
per maand.
Naam:
Adres:J|
Postcode:Plaats:
Telefoon:(i.v.m. controle bezorging)
Bank/gironummer:
Handtekening:
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar:
Rotterdams Dagblad Abonnee Service
Antwoordnummer 1579, 3000 VB Rotterdam T0 29
