Het Bourgondische
leven van Maastricht
y
Cafes te kust en te keur
L
Van opgravingen
tot poppen kijken
De vele gezichten Maastricht
rm
t— V
Of we zelf willen ervaren hoe
donker het eigenlijk is in het bin-
nenste van de Sint Pietersberg?
Meteen na deze vraag loopt onze
gids in de Maastrichtse 'grotten'
weg - en hij neemt de drie lam-
pen mee. Doodstil blijft ons
groepje staan. Het wordt donker-
der en donkerder, tot alles zwart
is. En het blijft zwart, de duister-
nis is volkomen. We verzetten
geen voet en hopen dat de gids
echt terugkomt met die lampen.
Is dit eigenlijk leuk?
Oudste stadspoort
VAKAMTIE
Op avontuur in de Sint Pietersberg
Dat Maastricht echt een heel oude
stad is, bewijzen de vele opgegra-
ven overblijfselen uit de Romeinse
tijd. In de kelder van Hotel Derlon,
midden in de stad, is een van de
opgravingen ongeschonden be-
waard gebleven.
Vlak voordat het hotel werd ge-
bouwd, heeft de stadsarcheoloog
op dit terrein een uitvoerig onder-
zoek verricht. Hij groef heel wat
op. Die vondsten zijn geconser-
veerd en het hotel is er overheen
gebouwd. Hier ziet men nu nog
een deel van een plein uit de twee-
de en derde eeuw, een waterput uit
de derde eeuw, een gedeelte van
een pre-Romeinse (dus nog oude-
re) maaskeienweg en delen van
een muur en poort uit de vierde
eeuw. De opgravingen zijn zoda-
nig uitgevoerd, dat het heel goed
zichtbaar is dat het straatniveau in
een volgende periode steeds iets
hoger kwam te liggen. In vitrines
zijn kleinere vondsten te zien.
Wie geinteresseerd is in histori-
sche opgravingen moet beslist
even naar Hotel Derlon (Onze
Lieve Vrouweplein, zij-ingang
aan de Plankstraat). De kelder is
echter alleen open op zondagmid-
dag van twaalf tot vier.
Een ander klein museum in de
Maastrichtse binnenstad is het
poppenmuseum van John Selbach
aan de Grote Gracht 41. In een
fraai oud herenhuis is hier een ver-
bazingwekkende verzameling
poppen en beren te zien. De oudste
poppen dateren van rond 1850. Bij
een aantal exemplaren, vooral de
beren, is goed te zien dat er echt
mee gespeeld is, in tijden waarin
de kinderen nog niet veel speel-
goed hadden. De poppen werden
eigenlijk vooral gebruikt om meis-
jes op te voeden in hun verzorgen-
de taak. De poppenverzameling is
inmiddels uitgebreid met ander
speelgoed: blikken mechanisch
speelgoed, treintjes en meubeltjes.
Dit museum is alleen open op
donderdag en zaterdag van elf tot
vier uur.
Het bekendste museum van Maas
tricht is het Bonnefantenmuseum.
Het bestaat uit nieuwbouw van Al-
do Rossi en de gerestaureerde
Wiebengahal. Hetmeest opvallend
is de glimmende stompe toren, die
vanuit de binnenstad aan de over-
kant van de Maas goed te zien is.
In het Bonnefantenmuseum treft
de bezoeker nog veel meer bodem-
vondsten uit Limburg, met vooral
veel opgegraven voorwerpen uit
de Steentijd, de Romeinse tijd en
de vroege Middeleeuwen. Daar-
naast is er veel kunst: oude kunst,
Italiaanse schilderkunst, schilderij-
en uit de zuidelijke Nederlanden
uit de 16e en 1 7e eeuw (Pieter Bru
eghel de Jonge) en hedendaagse
kunst, met een bijzondere collectie
'minimal art' gemaakt van mini-
male middelen. Het Bonnefanten
museum Avenue Ceramique
250) is op dinsdag tot en met zon-
dag van elf tot vijf uur geopend.
juimF" 1
Old Hickory: befaamd om zijn keuken en zijn wijnkelder.
Culinair valt er veel te genieten in
Maastricht. Er zijn vele leuke eetcafes
en restaurants. Bovendien zijn er tien
toprestaurants geselecteerd door de
Stichting Maastricht Culinair Restau
rants. Een daarvan is Old Hickory aan
de Meerssenerweg, een absolute aan-
rader in deze categorie.
De Meerssenerweg is een van de in-
valswegen van Maastricht en het lijkt
daarom of Old Hickory wat uit de rou
te ligt. Toch is het niet ver, ook lopend
niet: wie door het station (in stadsdeel
Wyck) loopt en aan de achterzijde
linksaf slaat, vindt het restaurant al na
enkele honderden meters.
Old Hickory heeft naam en faam ver-
worven met zijn klassieke Franse keu
ken en uitgelezen kaart. Met name de
vis- en wildgerechten van dit restau
rant zijn beroemd. Het wild wordt
veelal door 'patron' John Kuzelj zelf
geschoten. Wie het treft ziet in het
wildseizoen de pasgeschoten zwijnen,
fazanten en patrijzen nog buiten han-
gen. De manier waarop Kuzelj het
4
Het pasgeschoten wild hangt bij Old Hickory buiten.
In de gangen van de Sint Pietersberg zijn hier en daar fraaie
tekeningen aangebracht, zoals deze van een mergelwerker. (Foto: hsp)
wild bereidt is inderdaad tongstrelend.
Cuisinier John Kuzelj blijkt bovendien
een wijnkenner bij uitstek. Het is een
hobby waar hij met liefde over praat:
hij beheert zelfs een eigen wijngaard in
Frankrijk. Het is dus ook geen wonder,
dat de gedreven eigenaar van Old
Hickory een fantastische, originele
wijnkelder bezit. Daar laat hij bepaald
niet iedereen binnen, maar af en toe
wil hij wel eens met zijn hotelgasten
op zaterdagochtend in de kelder afda-
len. Old Hickory heeft dus ook ka-
mers, van alle moderne gemakken
voorzien. Het hotel is het hele jaar
open (telefoon 043-620548).
Het gidsje Maastricht Culinair Res
taurants, waarin tien toprestaurants
worden beschreven, is te verkrijgen
bij de VW van Maastricht. Naast Old
Hickory staat daarin onder meer ook
Chateau Neercanne, dat net iets bui
ten de stad is gelegen in de vallei van
het riviertje de Jeker, met de wijnen
opgeslagen in Romeinse grotten bij
het kasteel.
We zitten al een heel eind in het gan-
genstelsel van de Sint Pietersberg,
waar in
vroeger eeu-
wen zoveel
mergelsteen
is uitgegraven
dat er een
compleet
doolhof is
ontstaan. Wel
22.000 gan
gen, heeft on
ze gids net
verteld. Daar
in zijn in de
loop der tij
den vele men-
sen ver-
dwaald. Som-
migen zijn
nooit meer te-
ruggevonden,
anderen wer
den veel later
dood aange-
troffen. Met
halve vingers.
Niet dat er
spoken of
wilde beesten
huizen in de
gangen; maar
de verdwaal-
den konden
in het aarde-
donker alleen
op de tast hun
weg zoeken.
En dat had
den ze zo wanhopig lang volgehouden
dat hun vingers al half waren afgesle-
ten, voordat ze uiteindelijk toch moes-
ten opgeven.
Met zulk soort verhalen van de gids
wordt een rondleiding door de grotten
van de Sint Pietersberg een spannend
avontuur. Gelukkig vergeet hij zijn
groepje niet. Hij komt ineens weer de
hoek om met de drie lampen en opge-
lucht lopen we met zijn alien verder.
Hij wijst ons nog een vleermuisje en
dan zijn we ineens weer bij de uitgang
van de grotten, die eigenlijk helemaal
geen grotten zijn, omdat ze niet op na-
tuurlijke wijze zijn ontstaan. Er zijn
dan ook geen stalactieten of stalagmie-
ten, maar keurig recht afgezaagde
wanden en tekeningen van mergelwer-
kers. Niemand mag er op eigen houtje
in en wij weten nu wel waarom.
Het uitstapje naar de Sint Pietersberg is
onderdeel van ons weekendje Maas
tricht, een stad met veel gezichten. De
hoofdstad van Limburg staat bekend
om het Bourgondische leven, de vele
Gezellige terrasjes zijn er volop in
Maastricht, zoals hier bij de machtige
faqade van de Onze Lieve Vrouwe-
basiliek. (Foto: VW Maastricht).
cafes en eethuizen, de gezellige sfeer
op de terrassen op het Vrijthof. Dat is
er inderdaad allemaal en er is nog
meer, zo hebben we ontdekt.
De stad blijkt maar liefst 1450 monu-
menten te tellen, die vrijwel allemaal
in prima staat zijn. Je kan hier nog over
de middeleeuwse stadsmuur lopen en
de oudste stadspoort van Nederland,
de Helpoort uit de 13e eeuw, is nog
schitterend intact. Het ligt allemaal net
buiten het drukke winkelgebied, waar
de meeste bezoekers van Maastricht
vertoeven. Wie het echte moois van
Maastricht wil zien, moet echt even
van die gebaande paden af.
Niet ver van
.Aj de winkel-
straten ligt
het Stok-
straatkwar-
tier, het oud
ste gedeelte
van de stad,
dat in zijn
geheel schit
terend is ge-
restaureerd
in de jaren
vijftig. Wie
goed naar de
gevels kijkt,
kan er heel
wat historie
van aflezen.
In de zeven-
tiende eeuw
woonden
hier de rijkste
burgers van
de stad in
grote huizen.
Ze hielden
hier ook hun
paarden, wat
nog te zien is
aan enkele
grote koets-
poorten. Ook
de gevelste-
nen vertellen
nog wat over
de eerste be-
woners van
deze panden. Nu zijn in de Stokstraat
en de Maastrichtse Smedenstraat ele
gante winkels gevestigd. Ook is hier
het kleinste cafeetje van Nederland te
vinden: De Moriaan, slechts 14 vier-
kante meter, een echte pijpenla.
Maastricht is de oudste stad van Ne
derland. Sinds 50 voor Christus is deze
plek aan de Maas bewoond. Door de
strategische ligging werd de stad vaak
belegerd: vandaar de dikke stadsmu-
ren, die er voor een groot gedeelte nog
staan. In de eerste eeuw was het al een
bisschopszetel. St. Servaes was de eer
ste bisschop. Op de plaats waar hij in
384 werd begraven staat nu nog de St.
Servaeskerk aan het Vrijthof. Naast de
katholieke St. Servaeskerk staat de
hervormde St. Janskerk met een hoge
rode toren, die beklommen kan wor
den.
De monumentale Onze Lieve Vrouwe-
basiliek, aan het gelijknamige plein, is
trouwens ook een bezoekje waard. In
de kapel van Maria Sterre der Zee
branden altijd kaarsen, die het publiek
hier dagelijks komt aansteken. Het
De Helpoort: 13e eeuws en nog helemaal intact. Van binnen zelfs te bezichtigen. Het houten aanbouwsel op
de poort werd gebruikt om van bovenaf pek uit te gieten over de vijand die voor de poort stond. (Foto: hsp)
plein zelf is in de zomer heel gezellig
met veel terrasjes onder de bomen.
Tussen de drie grote pleinen van
Maastricht, het Vrijthof, het Onze Lie
ve Vrouweplein en de Markt, liggen
vele leuke kleine winkelstraatjes. Kijk
er vooral ook eens omhoog, want ook
hier zijn vele prachtige gevelstenen.
Een bezoekje aan Maastricht is eigen
lijk pas af als je in deze straatjes de
specialiteiten van de stad hebt gekocht:
Slavantewijn (Maastrichter Brugs-
traat), of de theesoort 'Droom van
Maastricht' (theepakkerij aan de Wolf-
straat), het Maastrichtse bier Wyckse
Witte, rommedou (kaas) of natuurlijk
de Limburgse vlaai.
Door Lucy Beker
Het oudste en bekendste cafe van
Maastricht is In de Ouden Vogelstruys
op het Vrijthof. Het is een eetcafe met
een kleine kaart. Ook op het Vrijthof is
De Perroen gevestigd, een stijlvol
grand cafe waar je even naar boven
moet kijken, want het plafond is een
geschilderde wolkenlucht. Een derde
interessant adres op het Vrijthof is De
Engel, een eetcafe vol met engeltjes
die het publiek bekijken.
Wie vanaf het Vrijthof wat verder de
stad in trekt, vindt nog talloze andere
eet- en drinkgelegenheden. Leuk is bij-
voorbeeld ook het theatercafe Le Para-
dis, in de voormalige stadsschouwburg
De Bonbonniere (Achter de Comedie
1), dat nog wordt gebruikt voor kleine
producties.
Sjinkerij De Bobbel aan de Wolfstraat
32 is eveneens de moeite waard om
binnen te stappen. Hier is jenever de
specialiteit. Bestel 'e jenever meuleke'
en je krijgt een molentje met vier
glaasjes met vier verschillende jene-
vers.
Maastricht heeft overigens ook het
kleinste cafeetje van Nederland. Het is
In de Moriaan aan de Stokstraat 12:
een pijpelaatje van veertien vierkante
meter, waarin op vernuftige wijze toch
alle moderne apparatuur is ingebouwd.
Leuk om een kijkje te nemen.
Het oudste cafe van Maastricht (Foto: hsp).
H
