f
§m
CORFU - Van tevoren waren we gewaarschuwd; wie naar
Corfu gaat komt verliefd terug. Verliefd op dit bij Griekenland
behorende eiland dat als het groenste van alle Griekse eilanden
wordt gekenmerkt en beroemd is om zijn overal weelderig
bloeiende bloemen en natuurschoon. Corfu, op een afstand
van slechts 2,5 uur vliegen vanaf Schiphol, ligt in de Ionische
zee tussen Italie en Griekenland, net voor de kust van het vaste
land van Griekenland, ter hoogte van de grens met Albanie.
Met zijn vele schitterende baaien, witte zandstranden aan de
west- en kiezelstranden aan de oostkust, de azuurblauwe zee,
de hoog boven de andere bomen uit torenende cypressen en de
vele karakteristieke bergdorpjes, waar het leven zich een aan-
tal versnellingen lager lijkt af te spelen, is Corfu een groene
oase. Dat is vooral te danken aan zijn miljoenen zomer en win
ter groen blijvende olijfbomen, talrijke wijngaarden en vele
amandel- en vijgenbomen. En hoewel wij voor ons verblijf op
Corfu dachten: 'verliefd op Corfu? Het zal well', moeten ook
wij erkennen; wie eenmaal ten prooi gevallen is aan Corfu,
komt er niet meer van los.
Aanvallen
Culinair genot
Het is heerlijk slenteren in de sfeervolle supersmalle, door
winkeltjes met veel handwerk- en kunstnijverheidsprodukten
aan elkaar geregen, straten van Corfu-stad.
Wie naar Corfu gaat moet er in
hoofdzaak voor het natuurschoon
zijn. In tegenstelling tot de vele an
dere Hellenistische eilanden zijn er
op Corfu niet echt veel culturele
bezienswaardigheden te vinden.
Geen verg'ane tempels uit een rijk
verleden, geen amphi-theaters of
andere imposante rui'nes van zuilen
of colosseums. De meest bezochte
bezienswaardigheid is het Achille-
on, het paleis van keizerin Elizabe
th van Oostenrijk (Sissi). Het pa
leis is in de oude staat hersteld en is
omgeven door een schitterende pa-
leistuin met zuilengalerij en een
wonderschoon uitzicht over het ei
land en de zee. Over keizerin Eli
zabeth doet overigens een leuke
anecdote de ronde: Na de dood van
haar zoon Rudolf trok de keizerin
zich terug in het Achilleon en
kleedde zich nog uitsluitend in het
zwart. Ze hield veel van wandelen
en deed dat in een opvallend hoog
tempo. Zo kwam het dat zij van de
plaatselijke bevolking de bijnaam
'de zwarte locomotief' kreeg.
Overblijfselen uit een ver verleden
treft de bezoeker aan bij het dorpje
Krini. Daar kan de rui'ne van An-
gelo Castro, een kasteel dat boven
op een rots aan de westkust ligt,
bezocht worden. Degene die de
vrij steile, ruim 300 meter hoge,
maar met enig doorzettingsvermo-
gen goed te volbrengen klim er
voor over heeft, wordt beloond
met een schitterend uitzicht over
zowel de westkust in noordelijke
als in zuidelijke richting en op de
wonderschone azuurblauwe baai
en van het (erg toeristische) plaats-
je Paleokastritsa. In Paleokastritsa
ligt, hoog boven de baaien een
eeuwenoud nog in gebruik zijnd
klooster met een Grieks orthodox
kerkje waarin prachtige Byzantijn-
se religieuse kunst en ikonen te be-
wonderen zijn. Een van de oudste
en rijkste religieuze monumenten
is echter de kerk van de Heilige
Moeder Gods in Corfu-stad. Waar-
schijnlijk stammend uit het einde
van de vijftiende eeuw en sinds
1984 als museum ingericht. Hier is
een rijke collectie ikonen en mid-
deleeuwse muurschilderingen van
een verdwenen kerk uit het plaatsje
Korakiana te bewonderen. Een be-
zoek aan Corfu-stad, verdeeld in
'de oude' en 'de nieuwe' stad, mag
zeker niet gemist worden. Vooral
de oude stad, met zijn dicht op
elkaar gebouwde hoge Venetiaans
aandoende huizen en daar tussenin
super smalle straten, is een lust
voor het oog. Tal van winkeltjes
met handgemaakte producten zo-
als lederwaren, schitterend bor-
duurwerk, kunst- en gebruiksvoor-
werpen van olijfhout, kleurrijke
folkloristische pantoffels met een
vrolijke pompoen op de neus, ke-
ramiek- en juwelierswinkels en ve
le restaurantjes met knusse door
bloemrijke pergola's oVerdekte
buitenterrasjes, geven Corfu-stad
anen een tweede, het 'Nieuwe
Fort' gebouwd. Corfu, moe van de
voortdurende aanvallen van de
Noormannen in de jaren 1000 tot
circa 1200, kreeg steun van Ve-
netie, dat in die tijd een stadstaat
was. De invloed van de Veneti-
anen, wie het op Corfu zo goed be-
viel dat velen van hen er zich blij-
vend vestigden, is tot op heden nog
duidelijk zichtbaar. Zelfs de Cor
fiotische taal is een mengelmoesje
van het Grieks en het Italiaans, zo-
Enkele vervallen huizen in het verlaten bergdorp Oud Perithia. De stilte en de afwezigheid van
leven geven de bezoeker een enigszins beklemmend gevoel.
zijn bijzondere charme en zorgen
voor een heel speciale sfeer. In een
van de straten, gewoon tussen een
rijtje winkels in, staat vrij onopval-
lend een kerk die is opgedragen
aan de heilige Spiridon. In deze
kerk met zijn schitterende interieur
moet uiteraard een kaarsje ter ere
van deze heilige gebrand worden.
De kerk is vrij toegankelijk. In een
aparte ruimte staat de zilveren sar-
kofaag met daarin de beenderen
van Spiridon aan wie de overwin-
ning op de Turken wordt toege-
schreven. Spiridon wordt door de
Corfioten nog steeds als een be-
schermheilige vereerd en zelfs
worden aan hem wonderbaarlijke
genezingen toegeschreven. Ontel-
baar zijn daarom op Corfu de jon-
getjes die naar deze heilige ver-
noemd zijn en de naam Spiros dra-
gen.
Van oudsher hebben de Corfioten
geleden onder de aanvallen vanuit
zowel het westen als het oosten.
De geschiedenis van Corfu gaat te
rug tot de tijd van Korinthe, onge-
veer 700 jaar voor Christus. Ko
rinthe was een sterke invloedrijke
stad aan de oostkant van Grieken
land. De Korinthiers hebben Corfu
de Griekse naam Kerkyra gegeven.
Niettemin is de naam Corfu altijd
in zwang gebleven en nog steeds
worden beide namen voor zowel
het eiland als de hoofdstad van het
eiland, Corfu-stad, gebruikt. Na
het uiteenvallen van het Romeinse
Rijk, circa 400 na Christus, bleef
alleen het oostelijke deel, het By-
zantijnse Rijk over waarvan ook
Corfu deel uitmaakte. Het eiland
had zijn ligging echter niet mee.
Gelegen aan de westrand van dit
rijk werd het herhaaldelijk belaagd
door aanvallen uit het westen van
Europa. Geen wonder dat de Cor
fioten zichzelf probeerden te be-
schermen door op een in de zee
uitstekende rots een gigantisch fort
te bouwen, compleet met een on-
deraards gangenstelsel. De muren
en de onderaardse tunnels van deze
vesting zijn nog steeds in tact en
het is dan ook zeer de moeite
waard om dit hoog gelegen Oude
Fort in Corfu-stad, dat de Corfio
ten nog steeds bezig zijn te restau-
reren, te bezoeken. Overigens is er
later in Corfu-stad door de Veneti-
danig dat de niet Corfiotische
Grieken soms moeite hebben om
de Corfioten te verstaan. De Ve-
netianen slaagden er in de belagers
van het eiland af te houden. Zelfs
toen door de niet te stuiten Turken
rond 1450 het Byzantijnse Rijk in-
een stortte en door de Turken ver-
vangen werd door het Islamitische
Ottomaanse Rijk. Daarna hebben
de Turken nog tweehonderd jaar
lang geprobeerd Corfu in hun
greep te krijgen en er van tijd tot
tijd afschuwelijk huisgehouden.
De angst voor de Turkse overheer-
jsing zat er bij de Corfioten zo diep
in dat zij de bergen in vluchtten en
daar hun leefgemeenschappen
stichtten. Op Corfu vind je dan ook
tal van hoog in de bergen gelegen
dorpjes die slechts te voet of met
moeite met een vervoermiddel zijn
te bereiken. De huizen zijn er heel
dicht op elkaar gebouwd. Kenmer-
kend voor die dorpjes zijn de su-
per-smalle straatjes, waar wij met
onze gehuurde Suzuki Alto over
het algemeen redelijk, maar hier en
daar slechts ternauwernood, door-
heen konden rijden. Een van die
dorpen is Oud Perithia. Het ligt in
een bergkom, vlakbij Corfu's
hoogste berg, de Pantokrator
(906m). Het is een letterlijk verla
ten dorp, waar nog maar een enke-
ling in alle eenzaamheid woont.
Met de motor, scooter of auto kun
je er met enige moeite komen, hoe
wel de auto door het gebrek aan
wegen, het best aan het begin van
het dorp kan worden geparkeerd.
De huizen en het dorp zijn nog pre-
cies hetzelfde als vroeger, toen de
mensen er nog woonden. In som-
mige huisjes staat zelfs nog achter-
gebleven huisraad en wie een huis-
je binnen wil gaan kan dat doen
maar moet uitkijken voor ver-
molmde vloerdelen in de vertrek-
ken. Wie een nog compleet inge
richt huisje uit het vroegere Cor
fiotische leven wil bezoeken moet
naar het bergdorp Sinarades, aan
de westkust gaan. In dit als het wa
re tegen de berg aangeplakte dorp
is een eeuwenoud huisje als volks-
museum in gebruik. Het is door de
plaatselijke bevolking ingericht en
wordt door de dorpsbewoners ge-
zamenlijk in stand gehouden. De
hoogte en de slechte toegankelijk-
heid van de bergdorpjes verklaart
waarom er overal op Corfu nog ge
bruik gemaakt wordt van ezels.
Meer dan eens kwamen we ze te
gen, de zwaar bepakte ezels met
boven op hun lading takken geze-
ten een oudere man of vrouw. De
taaie muilezel is voor de bergbe-
woners dan ook 'vrachtwagen' en
vervoermiddel tegelijk.
Echt groot is Corfu niet. Van het
uiterste noorden tot het zuidelijkste
puntje meet het eiland ongeveer 95
kilometer. Op zijn smalst is de
breedte slechts vier kilometer, de
grootste breedte in het noorden be-
draagt circa 35 kilometer. Wie het
eiland van noord tot zuid en van
oost tot west wil doorkruisen doet
er het verstandigst aan om een ver
voermiddel te huren. Heel populair
zijn de scooters en de motoren,
maar auto's, jeeps en mountainbi-
kes zijn er ook overal te huur. En
welk doel men ook kiest, altijd is
een rit door het fraaie landschap te
combineren met een bezoek aan
een van de vele stranden en een
duik in de glasheldere zee. Een in-
druk van wat er zoal in die zeeen
rondom Corfu leeft en groeit geeft
het Schelpen Museum (Shell Mu
seum) in het plaatsje Gouvia.
Op culinair gebied is Corfu zeker
ook de moeite waard. De Corfioot
serveert veel lamsvlees maar ook
zalige rundvleesgerechten als
sofrito en stifado of de souflakie
van varkens- of gemixt vlees.
Heerlijk is de moussaka, een lasag-
na-achtig gerecht van aubergine-
schijven, gehakt en een bechamel-
saus. Ook de doulades - een in bla-
deren gerold mengsel van rijst en
vlees - visgerechten en niet te ver-
geten de tsatsiki - knoflookyoghurt
met komkommer - zijn pure ver-
wennerijen. In de Corfiotische
keuken laat de Italiaanse invloed
zich ook merkbaar gelden. Pizza's
en pasta's worden er veelvuldig
geserveerd. Voor de zoetekauwen
is er de mierzoete baklava, een
mengsel van noten, bladerdeeg en
honing. Dan is er natuurlijk de ou
zo en de typisch Corfiotische lek-
kernij Koum Kouat, kleine sinaas-
appels verwerkt tot likeur of ge-
confijt tot een zoete snoeperij. Ver-
slaafd zijn wij inmiddels aan de
Griekse salade, uiteraard voorzien
van een plak geitenkaas en heerlij-
ke olijven. In tegenstelling tot in
andere landen met olijfgaarden
waar de olijfboeren de olijven met
stokken van de bomen slaan,
wacht de Corfioot rustig af tot de
vruchten zo rijp zijn dat ze van de
bomen vallen. Onder de bomen
liggen grote netten waarin de olij
ven worden 'opgevangen' en op
die eenvoudige manier in een keer
worden geoogst. Die handelwijze
ligt ten grondslag aan de door an
dere Grieken graag gebezigde uit-
drukking: 'De Corfioot is zo lui dat
hij noch zijn olijven, noch zijn
vrouw slaat'.
Ongetwijfeld zullen er mensen zijn
die het jammer vinden dat Corfu
niet als een overwinteringseiland
kan worden aangemerkt. Vanaf
oktober tot en met maart rusten de
Corfioten uit van het vakantiesei-
zoen, waarin zij zeven dagen per
week van's morgens vroeg tot's
avonds laat aan het werk zijn. In
die maanden regent het er regelma-
tig. Dan valt er voldoende water
om het eiland de hele lange hete
zomer zijn groene aanblik te laten
behouden. Aristea, de vrouw van
wie wij ons appartement huurden,
vertelde ons dat Corfu in april/mei
op zijn mooist is. Dan staat het hele
eiland in bloei, de temperatuur is
dan met gemiddeld 25 graden
Celsius nog aangenaam en de lucht
is zo helder dat soms zelfs de kust
van Italie te zien is. Dit gegeven is
wellicht de overweging waard om
de hete zomermaanden, waarin de
temperatuur tot ver boven de dertig
graden oploopt, te vermijden en
juist in het komende voorjaar, na
de Hollandse winterkoude, eens op
onderzoek uit te gaan op Corfu, het
eiland waarop wij ondanks onszelf
inderdaad verliefd zijn geworden.
BERRIE LAROS
Dit eeuwenoude huisje in Sinarades wordt door de plaatselijke
bevolking als een volksmuseumpje in stand gehouden.
Een schitterend altaar in een van de oudste en rijkste religieuze monumenten, het (kerk)museum
van de Heilige Moeder Gods, in Corfu-stad.