Kleine Turkse badplaats profileertzich ten opzichte van bekende toeristenoorden
Bruisend uitgaansleven
in badplaats Kusadasi
12
'Hier worden mensen gelukkig'
f
Alle dagen feest in moderne stad
■&S'
Idea listen in Emel Pension
KUSADASI - Een vakantie
in Giizelqamli is niet com-
pleet zonder een bezoek
aan het veel grotere en toe-
ristische Kusadasi. De bad
plaats is in pakweg tien jaar
geworden tot een mondai-
ne, moderne stad, waar het
de toerist aan niets ont-
breekt. Een ideale vakantie-
bestemming derhalve voor
mensen die puur voor sun
en fun op reis gaan. Kusa
dasi heeft veel grote en
kleine winkelstraten en een
veelvoud aan restaurants,
terrassen, bars en bazaars.
De authentieke Turkse cul-
tuur is daar ver te zoeken,
maar daar zal het de toerist
die komt voor een onder-
houdend dag- en nachtle-
ven toch niet om te doen
zijn. In Kusadasi is het ge-
woon alle dagen feest.
Te veel
Gezond
Efeze
GUZELQAMLI - Er zijn
behoorlijk wat Nederlan-
ders actief in de toeristisch
recreatieve sector in Guzel
qamli. Zij zijn om uiteenlo-
pende reden in het dorp
blijven hangen, zo wordt
duidelijk uit verschillende
gesprekken. Een van die
Nederlanders is Evelyn Ir-
mak-Offermans die tegen
woordig samen met haar
Turkse echtgenoot Metin
Irmak. het prachtige Emel
Pension runt in Guzelqamli.
MaasstaD
VAKAIUTIE
Guzelqamli oase van rust temidden
van unieke bezienswaardigheden
Baden in de Grot van Zeus is een unieke en zeer gezonde ervaring.(Foto. janssen de Kievith Fotografie)
Op uitnodiging in Turkije, het is
aanvankelijk behoorlijk impone-
rend. Op een terras in het centrum
van het dorp zijn alle plaatselijke
notabelen aangeschoven om het
gezelschap uit Holland te ontvan-
gen. De neuzen lijken op het eerste
gezicht allemaal dezelfde kant op
te staan en niets is te dol om de Ne-
derlanders ideale werkomstandig-
heden te verschaffen. Toch blijkt
dat later schone schijn, want van
echt goede promotionele samen-
werking heeft niemand nog ooit
gehoord, daar kan zelfs de meege-
reisde Turks-Nederlandse initia-
De bibliotheek van het schitterend bewaard gebleven Efeze.
(Foto: Maurice Heijnen)
tiefnemer niet eens verandering in
brengen. Iedereen is weliswaar van
goede wil, maar is toch in de eerste
plaats met de eigen 'toko' bezig.
Na twee dagen van min of meer
lanterfanten omdat de zaak organi-
satorisch geheel niet naar wens
verloopt. wordt het tijd voor een
tweede gesprek waarbij druk op de
ketel gezet wordt. Als het de bur-
gemeester uiteindelijk duidelijk
wordt dat de Nederlandse journa-
listen niet naar Turkije zijn geko-
men om op een terras de tijd te do-
den, gaat hij zich nadrukkelijk met
de groep bemoeien. Hij stuurt als
begeleider de gemeentesecretaris/
chef financien mee, waarna niets
meer te gek is. Er wordt vervol-
gens een strak programma in el
kaar gedraaid, waarbij alle hoogte-
punten van de streek de revue pas-
seren, en dat zijn er nogal wat. Ook
blijken er tot in detail uitgewerkte
plannen te zijn om Guzelqamli toe-
ristisch aantrekkelijk te maken.
Het is even schnkken en slikken
als de winkelstraten van Kusa
dasi voor het eerst betreden wor-
den, zeker voor reizigers die ver-
blijven in het rustieke Giizel
qamli. De agressieve verkoop-
methodes van de vele handela-
ren en winkeliers hebben veel
weg van overvaltechnieken. Niet
zelden ook spreken de heren hun
talen (Nederlands, Duits en En-
gels) voortreffelijk en het lijkt
wel of ze van de voorhoofden
kunnen lezen waar iemand van-
daan komt. In goed Nederlands
halen ze hun 'vrienden' met
mooie voorstellen de winkels
binnen 'alleen om te kijken'. Je
moet sterk in je schoenen staan
om eenmaal binnen hun enorm
gladde verkooppraatjes te kun
nen weerstaan. Wie niet voor
een leren jas of gouden ketting
komt, doet er dan ook verstandig
aan stoicijns door te lopen. Wie
wel dergelijke artikelen wil aan-
schaffen kan gerust binnen gaan
kijken, al is het door de toegeno-
men populariteit van de bad
plaats moeilijk een koopje te
vinden. De prijzen zijn namelijk
in rap tempo aangepast aan de
koopkracht van de vooral Euro-
pese toeristen. Voor een gewoon
leren jasje wordt dan ook zonder
blikken of blozen vijfhonderd
gulden gevraagd. Na lang onder-
handelen gaat er nog wel een
gulden of honderd van de prijs
af, maar echt goedkoop wordt
het niet meer. In veel gevallen is
het waarschijnlijk voordeliger
om tijdens de uitverkoop de Rot-
terdamse koopgoot in te gaan.
Toch draagt het verkopersgilde
in de bazaars wel bij aan de ori-
entaalse sfeer. Want hoewel
Kusadasi zich qua toeristisch
aanbod kan meten met de beken
de Europese badplaatsen in bij
voorbeeld Spanje of Grieken-
land, ligt het natuurlijk wel in
Azie en biedt zo toch een beetje
het beste van twee werelden.
Minpuntje voor de liefhebber
van ontspannen zon- zand- en
zeevakanties, is het ontbreken
van veel brede en langgerekte
stranden. Er kan overal gezwom-
men worden, maar er zijn in de
stad zelf maar een paar smalle
strookjes zand te vinden. Wie
die te klein vindt zal toch de stad
uit moeten en kan met een dol-
mus (stadsbusje) naar een verder
gelegen strand gaan. Dat gaat
overigens heel goed, want op het
busstation staan vele busjes die
reizigers om de twintig minuten
voor een paar honderd Turkse
liras (plusminus twee gulden)
meenemen naar alle denkbare
bestemmingen, inclusief de
stranden. Wie dan na een lange
dag met de bus terugkomt in de
stad kan zich gaan opmaken
voor de avond, die in Kusadasi
veel te bieden heeft. De bekend-
ste uitgaansstraat heet - heel ori-
gineel - Bar Street en daar is
werkelijk voor elk wat wils te
vinden, tot de onvermijdelijke
Ierse pub aan toe.
Voor meer informatie over va
kantie in Kusadasi: Turks Na-
tionaal Verkeersburo, Heren-
gracht 451, 1017 BS Amster
dam, tel. 020 - 6244006. Ge
woon even binnenstappen bij
een reisburo kan natuurlijk
ook, want de meeste reisburo's
hebben de populaire Turkse
badplaats in hun programma.
De moderne badplaats Kusadasi.(Foto: Maurice Heijnen)
TEKSTMAURICE HEIJNEN
GUZELQAMLI - De Griekse oppergod Zeus was een van de
eerste wezens die de schoonheid van de kleine Turkse bad
plaats Guzelqamli onderkende. Hij vond er een schitterende
diepe grot die hij prompt omdoopte tot zijn eigen bad en waar
hij zijn vele ouder wordende vriendinnen naar toestuurde voor
een verjongingskuur. Tegenwoordig is de grot een beetje in de
vergetelheid geraakt, evenals de badplaats zelf. Als het aan het
gemeentebestuur en de zeer veel hardwerkende en soms Ne
derlandse hoteliers en pensioneigenaren ligt, komt daar bin-
nenkort verandering in. De badplaats is van plan actief de
markt op te gaan met een toeristisch programma dat afsteekt
tegen het populaire vakantiegeweld in plaatsen als Kusadasi,
Alanya en Marmaris. Of het ook allemaal daadwerkelijk zover
komt is nog wel even af te wachten, gezien de ervaringen van
Maasstad in de streek. Desondanks heeft het gebied rond Gii
zelqamli grote mogelijkheden, zeker ook in het voor- en nasei-
zoen. En dan vooral voor mensen die op zoek zijn naar rust of
actieve en sportieve vakanties. De kunst- en cultuurliefhebbers
komen ook ruimschoots aan hun trekken, want in minder dan
een uur rijden zijn prachtig bewaard gebleven nederzettingen
te vinden uit de Griekse en Romeinse oudheid, met als specta-
culair hoogtepunt Efeze.
Doorieefde hoof den bepalen het karakteristieke gezicht van
Guzelqamli en omgeving.(Foto: Janssen de Kievith Fotografie)
Kortom: ineens wordt de 'Turkse
tijd' afgeschaft en verloopt het
programma volgens afspraak en
tijdschema.
Guzelqamli (spreek uit Ghuzelt-
jamle) is een klein dorp met zo'n
tweeduizend inwoners gelegen aan
de Egei'sche Zee, met aan de over-
kant van de zeestraat het Griekse
eiland Samos, waarnaar excursies
te maken zijn Op ongeveer een
half uur rijden ligt de grote popu
laire badplaats Kusadasi. In het
dorp zijn tal van hotels en pensions
te vinden met een uitstekende prijs
- kwaliteitsverhouding. Anders ge-
zegd: overnachten in Guzelqamli is
goedkoop. Ondanks de aanwezig-
heid van de hotels is het toerisme
niet nadrukkelijk aanwezig in het
dorp. Het hoofdstraatje heeft wel
iswaar wat terrassen en leer- en
goudwinkels, maar die doen geen
afbreuk aan de Turkse cultuur van
de gemeente, in het Turks belediy-
esi. Diezelfde hoofdstraat komt
bijvoorbeeld uit op het 'Oude
Mannenplein', waar de heren van
het dorp onder de bomen hun tijd
slijten. Het dagelijks leven speelt
zich daar af en trekt zich niets aan
van toeristen, die overal wonder-
lijk gastvrij ontvangen en begroet
worden, alsof ze al jaren deel uit-
maken van de gemeenschap. Voor
je het weet zit je aan de thee in een
authentiek theehuis of in een ach-
tertuin mee te eten van een brui-
loftsmaaltijd. Dan is Turkije in het
algemeen en Guzelqamli in het bij-
zonder een gastvrije openbaring.
Het dorp alleen al is een bezoek
van meerdere dagen waard, maar
er is zoveel meer te doen in de om-
geving. Eigenlijk teveel om op te
noemen. Het gebied is zo enorm
rijk aan bezienswaardigheden dat
simpelweg keuzes gemaakt moe
ten worden: cultuur, natuur of
kuur, het kan allemaal. Alleen al
het natuurreservaat Milli Park
biedt de natuurliefhebber ongeken-
de mogelijkheden. Het park is op
alle denkbare manieren te verken-
nen (paard, auto, scooter, fiets,
boot, of te voet) met in het vooruit-
zicht ontmoetingen met wilde
zwijnen en wilde paarden die er in
overvloed zijn. Deze overweldi-
gende natuurexcursies zijn stuk
voor stuk ter plekke te regelen, bij
de verschillende hotels en pensions
of bij het plaatselijke VVV-kan-
toor in de hoofdstraat.
Daarnaast staat Giizemqamli be-
kend om de schone lucht (enorm
veel bossen en totale afwezigheid
van industrie) en de termale baden
in de omgeving. Ideaal dus voor
Op het Oude Mannenplein doden de mannen van Guzelqamli ontspannen hun tijd.
(Foto: Maurice Heijnen)
stad ook een gebied dat uitsluitend
voor voetgangers bestemd was. De
meeste steden van vandaag-de-dag
krijgen zoiets nog niet eens van de
grond en Efeze had het al zo'n ne-
gentienhonderd jaar geleden. Over
vroege beschaving gesproken...
Efeze is een lustoord voor cultuur
liefhebbers, al geldt dat eigenlijk
voor de hele streek. Hoewel ze niet
aan het imposante karakter van Ef
eze kunnen tippen, bieden plaatsen
als Milete, Priene en Didyma ook
volop gelegenheid het historische
hart op te halen.
Na een week in de regio Kusadasi-
Giizelqamli is er maar een conclu-
sie; het was veel te kort om alles te
doen en alles te zien. Terugkomen
is dan ook eigenlijk een absolute
verplichting.
Voor meer informatie over vakanties in Turkije in het algemeen en het
gebied rond Kusadasi en Guzelqamli in het bijzonder: Turks Nationaal
Verkeersburo, Herengracht 451, 1017 BS Amsterdam, tel. 020 - 62440
06.
Het rustieke Guzelqamli gezien vanuit de lucht.
(Foto: Janssen de Kievith Fotografie)
mensen die willen kuren. Dat kan
bijvoorbeeld in het termaalbad in
het nabijgelegen Davutlar of in de
letterlijk en figuurlijk adembene-
mende Grot van Zeus. Adembene-
mend in schoonheid en vanwege
het ijskoude mineraalwater. Wie
zo uit de voile zon het enorm diepe
water (op sommige plekken meer
dan dertig meter diep) in de in-
drukwekkend grote grot induikt,
krijgt van schrik nauwelijks nog
lucht binnen. Eenmaal gewend aan
de temperatuur volgt een soort sau-
na-ervaring die het hele lichaam
doet tintelen. Het water in de grot
schijnt enorm goed voor de huid te
zijn, al zijn er geen keiharde we-
tenschappelijk bewijzen voorhan-
den. Hoe dan ook: de grot heeft in
de reiswereld nauwelijks bekend-
heid. Ten onrechte, want het is in
potentie een toeristische trekpleis-
ter van de eerste orde. Dat zo wei-
nigen de grot weten te vinden,
heeft wellicht ook iets te maken
met het feit dat er in het dorp ner-
gens een verwijzing te vinden is.
Als het aan de direct omwonenden
en enkele 'insiders' ligt, blijft dat
ook zo, maar de burgemeester
heeft vergevorderde plannen om
op korte termijn een soort wandel-
boulevard in antieke stijl aan te
leggen om het bad van de opper
god op die manier voor het grote
publiek te ontsluiten.
Op cultuurgebied tenslotte is de re
gio werkelijk een schatkamer. Er
kan bij wijze van spreken geen
spade de grond ingestoken worden
of er komt een stuk antieke oud
heid omhoog. Het treffendst is dat
te zien in het eerdergenoemde Ef
eze. Tot op de dag van vandaag
gaan de opgravingen door, maar
inmiddels is al een complex bloot-
gelegd dat sommige Griekse toplo-
caties diep in de schaduw zet. Bij
binnenkomst van het terrein is het
eerste wat de bezoeker ziet een im-
mens vrijwel geheel intact geble
ven amfitheater wat minimaal
plaats heeft geboden aan dertigdui-
zend mensen. Voor de deur van het
theater ligt een complete boulevard
die loopt tot het inmiddels niet
meer bestaande kanaal waar de
schepen vanuit zee binnenliepen.
Er zijn overigens plannen om ook
dat kanaal weer in ere te herstellen,
maar dit terzijde. Vanuit het thea
ter loopt de bezoeker zo de stad in,
naar de behouden gebleven groot-
se voorgevel van wat eens de bi
bliotheek was, met daar recht te-
genover het bordeel, dat middels
een tunnel in directe verbinding
stond met diezelfde bibliotheek...
Verder zijn er mooie restanten te
zien van baden, begraafplaatsen,
woonhuizen nog meer theaters en
ga zo maar door. Er is zelfs in de
Gezeten aan de lange tafel waar
het stel iedere avond samen met
de pensiongasten de authentiek
Turkse maaltijd nuttigt, wordt
het steeds gezelliger. Vooral als
gastheer/idealist/wereldverbete-
raar Metin met een uitgestreken
gezicht in een mengeling van
Turks, Engels en Nederlands het
ene droogkomische verhaal na
het andere uit de korte mouw
schudt. Memorabele, maar nau
welijks na te vertellen anekdotes
over hoe hij ooit is begonnen in
de streek en als 'tourist hunter'
zoals hij het zelf noemt, de blon
de Evelyn op het busstation van
Kusadasi aan de haak heeft ge-
slagen. Zijn voorstelling van za-
ken zal niet helemaal de ware
zijn, maar zorgt in ieder geval ie
dere avond voor een hilarische,
enthousiaste sfeer waarin ieder
een zijn verhaal kwijt kan. „En
dat is precies wat ik wil met dit
pension", vertelt Evelyn. „Er
hangt hier een hele aparte sfeer,
ik zeg zelf altijd dat mensen hier
gelukkig worden, al zal dat niet
voor iedereen gelden. Mensen
Een dag zoals ook Zeus die in de oudheid regelmatig moet
hebben beleefd. (Foto: Janssen de Kievith Fotografie)
avonds eten we al dan niet met
die alleen op vakantie gaan om
op het strand bier te drinken
moeten hier niet komen. Wat wij
willen zijn vooral ondememende
gasten die niet houden van die
enorme drukte van de grote toe
ristenoorden, maar wel geinte-
resseerd zijn in kunst, cultuur en
natuur. We doen op dat gebied
vaak spontaan heel veel verschil
lende dingen. Neem nu de Grot
van Zeus, die hier aan het einde
van het schapenpad is te vinden.
Als we er ineens zin in krijgen
houden we daar 's avonds een
klank- en lichtspel. Of we orga-
niseren een gedichtenavond, of
een cursus filosofie die we hier
in het najaar gaan geven. En de
meeste mensen die hier te gast
zijn doen aan dat soort activitei-
ten mee, dat bepaalt de sfeer. Of
dat de hippie-gedachte is? Nee,
zo zou ik het niet helemaal wil
len noemen, want het is hier niet
een of andere grote commune, al
vind ik daar niets mis mee. Ie
dereen trekt namelijk wel ge
woon zijn eigen plan en 's
Evelyn Irmak-Offerman dromerig in het veld voor haar
pension.(Foto: Janssen de Kievith Fotografie)
elkaar in de tuin. Het gaat echt
om een hele ontspannen sfeer
waarin mensen op een natuurlijk
wijze naar elkaar toe trekken. Je
hebt het toch zelf gezien ieder
een praat hier met iedereen over
de dingen die die dag beleefd
zijn. We weten gewoon waar we
heen willen met dit pension. Ei
genlijk willen we het gewoon
heel gezellig hebben", zegt ze
bijna een beetje samenzweerde-
rig met de haar kenmerkende
grote glimlach en de toegekne-
pen ogen.
En gezellig is het in Emel Pen
sion, waar de gasten inderdaad
met elkaar omgaan alsof ze al ja
ren de beste vrienden zijn. Dat
blijkt ook weer een dag later als
het echtpaar Irmak een boottocht
op het programma heeft staan.
Alle opvarenden kennen elkaar
nauwelijks maar zitten tijdens de
tocht meteen te kletsen op het
voorsteven, terwijl kapitein Me
tin de drankjes bijvult en Evelyn
de Afrodite naar een verlaten
strandje in het Milli Park stuurt.
Daar wordt de kapitein kok en
maakt een heerlijke lunch met
verschillende salades en ter plek
ke op de barbecue bereide lams-
koteletten. Als het schip aan het
einde van een dag vol waterpret
richting thuishaven gaat komen
de opvarenden unaniem tot de
conclusie dat dit een dag was zo
als Oppergod Zeus die in de
Griekse Oudheid zelf beleefd
moet hebben.
Voor meer informatie over
Emel Pension kan in Nederland
contact opgenomen worden met
Marianne Coster - van Voor-
hout in Haarlem, tel. 023 -
5325241. Direct bellen met Me
tin en Evelyn Irmak in Giizel
qamli kan natuurlijk ook:
00902566461398.
